Параграф. Микробиологиялы зертханадаы жмыс жадайларына ойылатын талаптар

64. Микробиологиялы зертхананы патогендігі IІІ-IV топты микроорганизмдерді жтыран немесе жтыруы ытимал материалмен жмыс жргізу шін «жпалы» жне «таза» айматары болуы тиіс. «Жпалы» жне «таза» ауматарды шекарасында, жаадан салынып жатын немесе рылып жатан зертханаларда санитариялы ткішгіш орнатылады.
65. Патогендігі I-IV топтарды оздырыштарын жтыран немесе жтыруы ытимал инфекциялы материалмен жмыса р ведомствоны абылданан лауазымдарды ауыстыру тртібіне сйкес ажетті даярлаудан ткен жоары жне арнайы орта білімі бар мамандар жіберіледі.
66. Зертхананы й-жайларын жмыс басталана дейін ылалды тсілмен жинайды, «таза» аумата жуу ралдарын, «жпалы» жуу ралы мен дезинфектанттарды олдану арылы жне бактерицидті сулелегіштермен уаты 1 текше метрге (бдан рі – м3) 2,5 ватт жадайында 30-60 минут бойы сулелейді. Жмыс аяталаннан кейін стелдерді, аспаптарды, жабдыты, еденді, ББ-ны дезинфекциялы ерітіндіні олданып сртеді. Жинау мкмал «таза» жне «жпалы» ауматар шін жеке табалануы тиіс. Жинау мкмал тек ана осы ауматарда табалануына сйкес олданылады.
67. Инфекциялы материалды жеткізу жне оны бір зертханадан йымны (зертхананы) аумаындаы екіншісіне тасымалдау тмшаланан жабы металл ыдыста (биксте, бактарда тоазыткыш смкелерде, контейнерлерде) жзеге асырылады. Сйы материалдары бар жеткізілетін ыдыстар тасымалдану кезінде тгілуін болдырмайтын тыындармен жабылуы тиіс. Материалды ашан кезде бикстер мен ттікшелерді дезинфекциялы ерітіндімен сртеді жне металл табаа ояды.
68. Инфекциялы материалды бокстан бокса немесе автоклава ауыстыру металл бикстерде немесе бактарда жргізіледі.
69. Инфекциялы материалды ттіктерде, шыны аятарда, тыларда себу кезінде материалды атауы, талдау нмірі, себу кні жне тіркеу нмірі крсетіліп жазылады.
70. рамында инфекциялы ауруларды оздырыштары бар сйы орталар автоматты тамшуырды немесе бір рет пайдаланылатын стерилді тамшуырды кмегімен сорып алынады. Сйы орталарды ттіктен екінші ттікке жиегінен асырып юа жол берілмейді. Пайдалану алдында ыдысты, тамшуырларды, жабдытарды, шприцтерді ттастыы жне жарамдылыы тексеріледі.
71. Кептірілген микроорганизмдер бар ампулаларды ашу кювет стінде стелдік бокстарда дезинфекциялы ерітіндімен жргізіледі. Кесілген ампуланы шы дезинфекциялы ерітіндіге батырылан ш абатты дке салфеткамен жабылады жне пинцетпен сындырып алынады. Ашылан ампула бір-екі минут бойы сол салфеткамен жабылан кйінде алдырылады, одан рі салфетка дезинфекциялы ерітіндіге батырылады, содан кейін ампула стерилді тампонмен жабылады.
72. Мынаан:
1) инфекциялы материалмен зерттеу жргізілетін й-жайда тірі вакцинамен жмыс істеуге;
2) зерттелетін микроорганизмдер сезімтал болатын дрілік препараттар болмаан кезде микробиологиялы зертханада вирулентті антибиотикке тзімді микроорганизмдермен тжірибелік жмыстарды жргізуге жол берілмейді.
73. Істен шыан материалды (жмысшы себінділерін, науастарды биологиялы материалын, кеміргіштерді, зертханалы жануарларды лекселерін, індік материалды) рсат етілген дістерді бірімен зарарсыздандырады. Есепке алынбаан жаындыларды, Петри тостаанын, ттіктерді жне инфекциялы материалы бар баса да зертханалы ыдыстарды жмыс аяталаннан кейін жмыс стелдерінде алдыруа жол берілмейді.
74. Жпалы материалды сатааннан кейін тоазытыштарды еріту оны дезинфекциялаумен бірге жргізіледі. Конденсациялы су залалсыздандыруа жатады.
75. Жмыс кні аяталаннан кейін жне тнгі уаытта зерттеу жргізу йым басшысыны рсатымен ауысымды жмыс орындалан жне зертханада кемінде екі адам (дрігер жне зертханашы) атысан жадайда жргізіледі.
Зертхана ішіндегі ызметкерлерді патогендігі I-IV топты микроорганизмдерін жтыраны туралы барлы апарат тез арада зертхана мегерушісіне жне мекеме басшысына беріледі.
Пайдаланылан тамшуырлар дезинфекциялау ерітіндісіне арналарында ауа кпіршіктерін болдырмай, толы (тік) батырылады.
76. Жмысты бастау алдында ББ сору желдеткіші осылу керек. Материалдарды салу теріс ысымда жргізілуі керек.
77. Зертхана й-жайларында:
1) жаылан оттытарды жне баса да ыздыратын аспаптарды баылаусыз алдыруа, шмектері жарамсыз оттытармен жмыс істеуге, оларды тез ттанатын заттарды жанында стауа;
2) жанып тран оттытар жне осылып тран электрлі ыздырыш аспаптарыны жанында кездейсо тгілген ртке ауіпті сйытытарды жинауа;
3) жмыс уаытында боксты есігін ашуа жол берілмейді.
78. ысыммен жмыс істейтін ыдыстарды орнату, монтаждау, жндеу жне пайдалану азастан Республикасыны олданыстаы занамасына сйкес жргізілуі тиіс. Ыдыстар мен баллондар табалануы жне арнайы журналда еркін трде тіркеледі.
79. Автоклавтар мен термостаттарды пайдалану кезінде мынадай талаптар орындалады:
1) автоклавта жмыс істейтін адама, егер онымен екі жне одан кп жмыскер айналысса, пломбыланан бактар мен баса да жпалы материал бар ыдысты олхат арылы тапсыру;
2) автоклав жмысын баылау журналын жргізу;
3) термостата тез жанатын заттарды оймау;
4) реттейтін рылыларды сатандырыш алпатарын алмау.
80. ББ тетін жолдардан жне ртрлі ауа аындарынан алыс орында орнатылуы тиіс. Техникалы ызмет крсетуге ол жетімді болу шін шкафты артынан жне екі бйірінен кемінде 30 см бос кеістік алдырылады.
81. ББ-да жмыс таза айматан жпалы аймаа арай баытталып йымдастырылуы тиіс. ББ-ны ішкі беттері азастан Республикасында олдануа рсат етілген дезинфекциялау ралдарымен деледі. ББ-да сзгіштер жмысыны тиімділігіне жыл сайын баылау жргізу ажет.
82. ИФТ жргізілетін блмелерде стелдерді, аспаптарды, жабдытарды деу 70% этил спиртімен жргізіледі, ИФТ зерттеулер, ПТР жргізген кезде 70% этил спиртін (кн сайын) жне осы масаттара олдануа рсат етілген дезинфекциялы ралдарды пайдалана отырып, ндірушіні нсаулыына сйкес (ай сайын) жргізіледі.
83. Вирустарды индикациялау бойынша жануарларда зерттеулер жргізу кезінде мынадай шарттар саталады:
1) зертханалы жануарларды жтыру жне сою, жтырылан жануарларды ктіп-стау, центрифугалау, кептіру, аэрозоль тзуі ммкін баса да операциялар; жасушаларды сірінділерін жне тауыты эмбриондарын жтыру; суспензиялар дайындау; лиофилизацияланан ПБА-мен жмыс; коллекциялы штаммдарды жргізу бойынша жмыс зертхананы жпалы аймаындаы боксталан й-жайларында ББ-да жргізіледі;
2) ПБА бар сыйымдылытар дезинфекциялау ерітіндісіе батырылан кп абатты салфетка жабылан табаа немесе астауа орналастырылады;
3) тірі вирустармен серологиялы зерттеулер, тін сіріндісіні ртрлі алашы жне айта себілетін желілерін дайындау, клиникалы материалдарды алашы деу ББ-да жргізіледі.