АЗАСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ЛТТЫ ИММУНОПРОФИЛАКТИКАЛЫ ТІЗБЕСІНЕ КІРЕТІН ИНФЕКЦИЯЛАР

Туберкулез

Туберкулез- лемдегі аса маызды проблема, оны зектілігі АИВ- инфекциясыны таралуына байланысты се тседі. Туберкулезбен сыраттылы жоары шегі 2004 ж байалады 8,9 млм жаа оиалар тіркелді ( 1997 ж – 8,0 млн) ,оларды 1,46 млн ліммен аяталады. Барлы науастарды 15 % ( отстік Африка елдерінде 50-60 % ) АИВ- пен зараланан туберкулезді ауыздытау абілетіні жотыы «денсаулы сатау жйесіні орасан зор ауымды дегейде стсіздігі» деп аталады жне ол БЦЖ вакцинасы беретін оранысты нашарлыынан деп саналады.[5]

Р –да туберкулезбен сыраттылыты о динамикасы айтарлытай емес, бл инфекция балалар мен ересектер шін зіні ткір алпын сатауда (1.1 кесте )

лемні 200-ден астам елінде туберклезге арсы вакцинация жргізіледі, 150 астан елде жаа тылан баланы алашы кндерінде ткізіледі . ревакцинация тек 59 елде жргізіледі ( соны ішінде Р-да да ) .2007 ж лемде жаа туылан балаларды 89 % туберклезден егіледі.

Біратар елдерде ( АШ ,Канада, Италия, Испания, ФРГ , Франция) туберклезбен сыраттылы тмен (25%) оларда тек аупті топтарындаылар ана егіледі.

азастан туберкулезге арсы егуді ешбір тотауа болмайды жне дамыан елдердегі сияты леументтік ауіп топтары мен контактіде боландарды егумен шектелу лі ерте.

Ресейлік вакцина , крсеткіштер

БЦЖ вакцинасы тірі жне луге бет алан микробты жасушылардан трады. БЦЖ –Мвакцинасындатірі микроптарді лесі басым сондытан вакцинаны аз дозасымен анаат танарлы нтежесінде нтежеге жне жаымсыз реакцияларды минимума жекізуге болады.Екі вакцина да М. Bovis- БЦЖ ( ВСG-1 Russia) субштамынан жасалады. Бл субштабыны иммуногендігі жоары . алды вирленттілігі орташа . БЦЖ- екеуі де ДД талаптарына сай келеді.

Вакцинация дені сау жаа туылан балаа 1-4 кндері арасында БЦЖ – Мвакцинасымен жасалады.

Вакцинаны сатау жне тасымалдау жадайы:

Препараттар +8^ос аспайтын температурада саталады жарамды мерзімдері БЦЖ-жыл. БЦЖ-м –1 жыл.

2 кесте БЦЖ вакциналары сипаттамасы

 

вацина	рамы	Дозалау
БЦЖ- тірі лиофилизацияланан туберклез вакцинасы. Микроген. РФ	1 доза -0,05 мг / 0,1 мл еріткіште (0,5-1,5 млн тіршілікке кабілетті жасушалар	Амалалар 0,5 не 1,0 мг 10 не 20 дозалы еріткіші – физ ертіндісі , 1,0 не 2,0 мл
БЦЖ-м –тірілиофилизацияланантуберклез вакцинасы, микробтар саны азайтылан микроген,РФ	1 дозада – 0,05 мг 0,1 мл еріткіште ( 0,5-0,75 тіршілікке абілетті жасушалар ,БЦЖ тменгі лимитіндей	Ампулалар 0,5 мг вакцина ( 20 дозалы еріткіші – физ ертінді 0,9 % 2 мл

арсы крсеткіштері бар жаа туылан балалар патология блімшесінде ( 2- кезе) емделеді осы блімшеде шыарар алдын ала егілі ажет. Бл егумен амтуды жоары дегейін амтамасыз етеді жне емханада егілушілер санын азайтады. Сбилік кезінде егілмеген балалар 1-6 айлыында егілуі тиіс, 7 айдан асан балалар манту реакцилсы теріс боланда ана егіледі.

Туберкулезбен зараланбаан , туберкуликодиагностика теріс нтиже берген 6 жастаы (1 сынын) балалар ревакцинация алады.

олдану тсілі жне дозировка

БЦЖ , БЦЖ – м вакциналарды 0,1 мл тері ішіне енгізеледі, ол шін стерилді инені ( кесте2,1 ) ерткішті ампулаа яды. 2-3 рет шайаанда вакцина 1 млн ішінде суспензияа айналады, оны жары тсінен сатайды ( ара ааздан жасалан цилиндрде) жне бірден олданады.

Вакцинаны р рет алар алдында оны шприцпен 2-3 рет мият арластырады. Бір егу жасау шін стерильді шприцпен 0,2 мл ( 2 доза) вакцина алынады, сосын0,1 мл ине арылы мата тампонына жіберіледі , поршень 0,1 мл сызыа жетуі ажет.Бір шприцпен вакцина тек бір балаа енгізіледі. Жарамды мерзімі тіп кеткен жне инесіз инъекторларды пайдалануа болмайды. Вакцина сол иыты сырты бетіні жоары жне орта блігі шегарасы тсындаы тері 70⁰ спиртпен делгенен кейін дл тері –ішінде енгізіледі. Вакцина енгізілген орынды йодпен, баса дезерітінділермен деуге жне тауа тиым салынады.

Тиімділігі

1921 ж жасалан БЦЖ вакцинасы сол кйінде осы кнге дейін олданыста. ВСG -1 штамы микобактериялары, егілген организімде кбею, нтижесінде егуден 6-8 апта ткесін заа созылатын ( >10 жыл) туберкулезге арсы иммунитет тзйді, егілгендерді 64-78 % тберклезді жойылан біріншілік трінен ораныс табады, біра бацилла блушілермен тыыз контакт жадайында екіншілік туберклез дамынан сатандыра алмайды . индеецтер мен эскимостар мір сру салты жадайында блшілермен тыыз вакцинация алып бацимаконтактіге тскедер арасында баылау тобымен салыстыранда зарарлану 52 % кеміген [7] . БЦЖ вакцинасыны жеткіліксіз тиімділігі азіргі штамдарды антиоксиданттарды мол тзуіне байланыстылыы жнінде деректер бар [8] .

азіргі уаытта тиімділігіжоарлау деп бааланатын 11 жаа туберкулез вакцинасы клиникалы баылаулардан туде, оларды брі тірі рекомбинантты вакциналар (арасында аттенуацияланан м. tubezculosis hominis – те бар) , оларды е тиімдісі БЦЖ –ны ауыстыратын болар .

БЦЖ –а тзілген жне инфекциядан кейінгі иммунитетті кшейтге кшейтге ( бустер - эффект) арналан вакциналарда жасалуда.

арсы крсеткіштер

БЦЖ – мен вакциналара арсы крсеткіш шала туылу ( жне 3-4 дрежелі жатырлы гипотропия) – туылан кездегі салмаы 2500 г тмен болуы .Салмаы 2000 г асан сбилерді БЦЖ – М- мен егуге болады. Шала туылан балаларды бастапы салмаы келенсін босану йіне шыардан 1 брын егіледі. Жаа туылан балаларды БЦЖ –мен егілуді кейінге алдыру – ірідеу – септикалы аурулармен , гемолитиклы аурулармен , онж ауыр заымдануымен байланысты.

Вакцинацияа арсы крсеткіш – иммунды тапшылы , ол есте болуы тиіс , егер бір йді баса балаларында жойылан БЦЖ ит не белгісіз себептен лім болса . ДД АИВ – пен зараланан йелдерден туылан балаларды , оларды АИВ- статсы аныталанша егуді сынбайды Дегенмен ДД туберклезбен сыраттылы жоары ірлерде жне АИВ- статусын анытауа ммкіндігі жо елдерде егіуді сынады. АИВ-пен жатырда зараланан балаларда кп уаыт бойы вакциналы процесс цалыпты теді, біра ауру ЖИТС-ке ауысса- егілген балада жойылан БЦЖ ит дамуы ммкін , оны стіне АИВ- инфекциялы балалара химиотерапия жргізілгенде оларды 15-20 % « иммунды реконституциялы осбыну синдромы» дамиды кптеген гранулематозды ошатар пайда болады.

Жаа тулан балаларды БЦЖ – мен вакцинациялауды кеінгі алдыруда субъективтік пікірден тылук маызды, жне емдеу – ктуді екінші кезеінде егуді йымдастыру ажет, себебі егілмегек балаларды (2-4 %) арасында туберкулездіауыр трлері жне барлы лімні 70-80 % тіркеледі.