Оу пніні 7-сыныптаы базалы білім мазмны
16. «V асырдан XVII асырды ортасына дейін».
17. Кіріспе (1 саат). «Орта асырлар» ымы жне оны мні. Орта асырлар тарихыны кезедері мен хронологиялы шебері.
18. Ерте орта асыр (V – X .) (6 саат).
V–X асырлардаы Батыс Еуропа (1 саат), Герман корольдіктеріні рылуы. Остготты Италия. Франктерді Галлияны жаулап алуы. «Сали аиаты». Франктерді христиан дінін абылдауы.лы Карл империясы. Империяны ыдырауы. Империя мдениетіні дамуы;
V-Х асырлардаы Византия империясы жне Таяу Шыыс (4 саат):
Византия империясыны рылуы. Императорлар билігі. Юстиниан жне оны зандары. Славяндарды, арабтарды империя территориясын басып алуы жне оларды орныуы;
VI – X асырлардаы арабтар. Араб тайпалары жне оларды географиялы орналасуы. Мхаммед пайамбар. Ислам дініні пайда болуы жне таралуы. Араб халифатыны рылуы. Халы ктерілістері. Халифатты ыдырауы. Ислам дниесіндегі мдениетті дамуы. Білім беру ici. дебиет. Философия. нер;
ерте орта асырлардаы Орталы Азия жеріндегі феодалды атынастар. Эфталит мемлекеті. Шаруашылы пен мдениетті дамуы. Эфталит мемлекетіні ыдырауы. Ерте орта асырлардаы тркі халытары. Тркі мемлекеттері, шаруашылыы. Кне тркі жазба ескерткіштері;
ерте орта асырлардаы славяндар. Батыс, отстік славяндар, оларды оамды рылысы мен шаруашылыы. Ежелгі Киев Русі. Ярослав Мудрый. Киев Русіні мдениеті. Сулет нері;
феодалды рылысты негізгі белгілері жне ерекшеліктері (1 саат), феодалды рылысты ерекшеліктері.Феодалды рылысты негізгі белгілері. Натуралды шаруашылы. Феодалды бытыраылы. Ерте орта асырлардаы феодалдар. Феодалдарды замогы. Орта асырлардаы шаруалар, оларды трмысы. Феодалды анауа арсы крес.
19. Орта ортаасыр ( ХІ-ХV .) (17 саат).
XI – XV асырлардаы Еуропа мемлекеттері (7 саат):
орталытанан монархияларды рылуы. Орталытанан монархиялы мемлекеттерді рылу алышарттары. Мемлекеттік басару аппаратыны рылуы. Король кіметі, оны ызметі. Дворянды сослови;
Франция. Француз жерлеріні бірігуі. Жз жылды соыс. Жанна д` Арк. XI Людовик. Бас штаттар ызметі. Франциядаы абсолюттік монархия;
Англия. Аылшын парламенті. Англиядаы Алызыл жне А раушандар соысы. Шаруалар ктерілісі. Бір орталыа баынан кшті мемлекетті орныуы. Тюдорлар улетіні билікке келуі;
Германия. Герман жеріндегі саяси бытыраылы. Герман серілігі. Еркін алалар. Германиядаы шіркеу орталытары;
Испания. Италия. Арабтармен крес. Реконкиста. Испанияны бірігуі. Католиктік шіркеу. Инквизиция. Италиядаы ала-мемлекеттер. Венеция мен Флоренция. Медичиді банктік ызметі;
XI – XIII асырлардаы Русь. Феодалды атынастарды дамуы. «Русская правда». Владимир Мономах. «Базы замандарды хикаясы»;
XI – XV асырлардаы шаруашылы жне леуметтік мірдегі згерістер. Шаруашылытаы даму. олнер. Еуропада орта асырлы алаларды пайда болуы. Сауда ісі. Еуропадаы ала мірі. скери нер;
XI – XV асырлардаы Еуропадаы аарту ici мен ылыми білімні дамуы;
ылыми білім. Ортаасырлы мектептер. Жылнамалар. дебиетті дамуы. Поэзия. Орта асырлардаы бейнелеу, сулет жне мсін нері.
XI – XIII асырлардаы христиан шіркеуі. Крест жорытары (1 саат), шіркеу жне дін ызметкерлері. Крест жорытары. Шіркеу – шыыса жорыты йымдастырушы. Кедейлерді жне рыцарьларды Шыыса жорыы. Кейінгі крест жорытары. Крест жорытарыны нтижесі мен салдары;
орта орта асырлардаы Азия елдері (4 саат):
Жапониядаы феодалды рылыс. Жапонияда феодалды оамны алыптасуы жне дамуы. алаларды дамуы. Бірттас мемлекетті алыптасуы. Ошаулану саясаты;
ытайда феодалды рылысты орнауы. ытайды біріктіру. ытай империясыны крылуы. Шаруашылы пен олнер. Дін. ылым мен білімні дамуы. Медицина. Мдениет пен нер. Кітап басу ici;
ндістандаы феодалды рылыс.ндістанда феодалды рылысты орнауы. Гупта мемлекеті. Феодалды бытыракылы. Дели слтандыы. лы Моолдар империясы. олнер мен сауданы дамуы. Діни наным сенім. ылым мен нер. Астрономия. Медицина. Мсін нері. Храмдар мен кесенелерді салынуы;
орта асырлардаы Тркия. Осман империясыны рылуы. Слтандар билігі. Халытарды осман жаулап алушыларына арсы кресі. Трік мдениеті. дебиет. ылыми білімдер. олнер. Трік саяхатшылары.
XI-XV асырлардаы Орта жне Орталы Азия (2 саат):
Хорезмшах мемлекеті. Хорезмшах мемлекетіні оамды рылысы. Шаруашылыы. Бхара мен Самарандаы ктерілістер. Хорезмшах мемлекетіні лсіреуі. Орта Азия алалары. алаларды мдени жне ылыми орталыа айналуы;
ылыми білімдерді дамуы. Крнекті ламалар. дебиетті дамуы. лыбекті астрономиялы мектебі. бу-Райхан Бируни. л-Хорезми. бу-ли ибн-Сина. дебиет. . Фердоуси. А. Рудаки. . Науаи. Омар Хайям. Рашид-ад-Дин. «Жылнамалар жинаы». бу Насыр л-Фараби, А. Иассауи, М. ашари, Ж. Баласан, М. Дулати, . Жалайыри. «Манас» эпосы. Сулет, сурет нері жне кркемнер.
монол-татар шапыншылыына арсы халытарды кресі (2 саат):
монол-татар шапыншылыы арсаындаы феодалды бытыраылы. Русьтегі феодалды бытыраылы. Жеке князьдіктерді рылуы. Орта Азия жеріндегі мемлекеттерді бірте-бірте лсіреуі;
монол-татар шапыншылыы. Монол мемлекетіні рылуы. оамды-саяси рылысы. «Жаса». Шыыс хан скерлеріні азастан, Орта Азия жне Закавказьеге басып кіруі. Батый скерлеріні Руське шабуылы. Алтын Орданы рылуы. Халытарды жаулап алушылара арсы кресі;
айталау (1 саат).
20. Кейінгі орта асыр (XV – XVII асырларды ортасы) (10 саат).
Еуропа мемлекеттері (5 саат):
XVI – XVII асырды ортасындаы Англия. ндірісті дамуы. Мануфактура. Аылшын абсолютизмі. Тюдорлар билігі. Ирландияны отарлау;
XVI – XVII асырды бірінші жартысындаы Франция. Экономикалы дамуы. нерксіп жне сауда. Азамат соыстары;
XVI – XVII асырды бірінші жартысындаы Германия. Экономикалы жадайы. Реформация жне шаруалар соысы. Князьдар арасындаы ырыстар. Ауссбург бітімі;
Кейінгі орта асырлардаы Испания, Нидерланды, Италия. Мемлекеттік рылымы мен экономикалы жадайы. Нидерланд буржуазиялы революциясы. Савонарола;
XV асырды аяы – XVI асырды басындаы географиялы ашулар. Географиялы ашуларды алышарттары. XV асырдаы Америка халытары. Майялар, Ацтектер жне Инктерді мдениеті. Колумбты Американы ашуы. Васко да Гама.лы географиялы ашуларды нтижелері;
орыс жерлерін біріктіруді аяталуы жне Алтын Орданы лауы (XV-XVI .) (2 саат):
орыс жерлеріні Мскеу тірегіне бірігуі. Орыс жеріні экономикалы жне саяси дамуы. Алтын Орданы лсіреуі. Куликово шайасы. Ресейде орталытанан мемлекетті рылуы. Опричнина. IV Иван Грозный;
XVII асырдаы Ресей. Ресейді ішкі жне халыаралы жадайы. Борис Годуновты таа келуі. К. Минин мен Д. Пожарский. Романовтарды таа отыруы. XVII асырдаы орыс халыны мдениеті. дебиет пен нер. Мсін жне бейнелеу нері;
XV асырды аяы – XVII асырды алашы жартысындаы Еуропа халытарыны мдениеті (2 саат):
Батыс Еуропада айта рлеу мдениетіні тууы. Италия - айта рлеу мдениетіні орталыы. Леонардо да Винчи. Микеланджело. Рафаэль Санти. Бейнелеу неріндегі гуманизм. Альбрехт Дюрер. Рембрандт. Диего Веласкес;
Еуропа халытарыны аарту ici мен дебиеті. Асйектік білім беру. Гуманист жазушылар: Томас Мор, Франсуа Рабле, Вильям Шекспир, Мигель Сервантес. ылыми білімні дамуы. Джордано Бруно. Николай Коперник. Галилео Галилей;
орытынды айталау (1 саат).