ІІ. й тапсырмасын срау: ткен таырып бойынша й тапсырмасын тексеру

ІІІ. Жаа сабаты тсіндіру жне саба жоспары:

Мораль — оамды сананы формасы. Адамдар здерін белгілі бір леуметтік нормалара сай стайды. Оларды згелерге атынасын айындайтын дептік сапалары болады. Ол сапалар: ізеттілік, ибалылы, мейірбанды, ділеттілік, ізгі ниеттілік сияты моральды санаттардан крініс табады. оамды идеяларды рамдас блігі ретінде крінетін мораль, сонымен бірге, адамдарды ызметінде жне трмыстаы зара атынастарында басшылыа алатын аидалары. Бл аидалар адамны адамгершілікке лайыты немесе лайысыз рекет етуін, мірде неге мтылып, неден іргесін аула салуы ажет екендігін белгілеп отырады.

Мораль (лат. moralis — дет-рып) — адамдарды бір-бірімен жне оаммен атыпастарын, здерін стауын реттеп отыратын леуметтік институт, оамды сананы бір формасы.

Мораль немесе адамгершілік туралы ілімді деп (этика) дейді. Ол моральды нормаларды шыу тегін, мнін жне олданылу тетіктерін зерттейді, оларды тсіндіреді, адамны ылыын адамгершілік талаптар трысынан баалау лшемдерін анытап береді. Мораль кнделікті мірде болып жататын адамдар арасындаы арым-атынастарды реттеуге ажетті станымдарды белгілейді. Ал блар жан-жаты жне йлесімді дамыан адамды алыптастыруды прменді ралы.

Моральды тазалы— адамгершілікті е биік шыы. деп пен мораль адамдарды рекеттерінен, зара атынастарынан шыады. Себебі жасылы пен жаманды, ізгілік пен злымды, ділеттілік пен ділетсіздік, борыш пен жауапсызды, арлылы пен арсызды, жданды пен ждансызды адамны мінезі мен рекетінен крініс береді. Ал блар жеке жне оамды сипатта крінуі ммкін.

Моральды негізгі атаратын функциясы — адам мен адам жне адам мен оам арасындаы атынасты реттеу, осыны згелерге лгі етіп, келесі рпака тжірибе ылып жеткізу. Адам оамнан тыс мір сре алмайтындытан, зі жинатаан барлы рухани игіліктерін, соны ішінде моральды-адамгершілік тжірибелерін зінен кейінгілерге — жас рпа кілдеріне алдырып отырады. Дниеге келіп, мір жолын бастаан жас адам зіне ажетті рухани байлыты брін зі жасай алмайды, згелер, алдыы рпа кілдері жасап кеткен мраны пайдаланады, сонымен оса, оны сатайды жне немі жетілдіріп отырады. Осы тста жеке адамны алдына тартылан моральды мрадан тадап ала білу ажеттігі туады, ол моральды мрат іздейді.

Моральды оамдаы функциясы. Мораль оамда реттеушілік, танымды жне трбиелік ызмет атарады.

Мораль адамны оамда зін стауын барлы салада реттейді. Адамгершілікті мрат адама мір сруде жалпы баыт береді жне зін стау нормасын тзуге ызмет етеді.

Моральды танымды функциясыны мні — адамны рухани лемін зерттей отырып, оны дрыс талама жне ылыа йретуінде. мірді мніне моральды кзарас, адамны зіні кемелдігін жне оам алдындаы жауапкершілігін тсінуі тла дниетанымыны рамдас блігі ретінде крінеді.

Мораль жене ы: рекет аялары. Моральды ытан мнділік айырмашылыы мынада: мораль — жазылмаан аидаларды жиынтыы, сондытан ол оамды пікірмен реттеледі. ы мемлекеттегі жазылып, абылданан задылыктар жйесін райды, сондытан ол мемлекетті ыпалымен, билік орындарыны араласуымен жзеге асырылады. Бларды алдыысына адамдарды ыайсыз жадайа тсіп, з кінсін мойындауы адам санасында басты рл атарса, соысына жазалау, кштеу (айып, абаты) трінде ол-данылатын за ыпал етеді.

Моральды идеялы мазмныны негізі — "ізгілік" немесе "злымды", "жасы" немесе "жаман" деген атынастарды крсетуінен туындайды. Егер адамны ылыы адамгершілік станымдарына сйкес келмесе, онда ол ішінен ыайсызданып, з рекетін тез тзеуге тырысады. Бл, рине, ятты жоары оятын адамдара тн. Ал ятпен санаспайтындар мндай станымдарды бзып жрсе де, одан ешандай ыайсызданбауы ммкін. Ондай адамны ылыы оамды талылауа шырап, пікір тудырады. Моральды оамды мірді реттеушілігі осыдан крініс береді. Моральды аидаларды бзан адамдара оам арсылы крсетіп, оны з ортасынан аластауа тырысады. Ал моральды норманы сатаушы адамдарды оам сыйлайды, олдайды.

Сабаты орытындылау: таырып бойынша пысытау

Оушыларды баалау:

йге тапсырма беру: § 49

 

Пн:Адам, оам, ы

Сынып:9 б

Саба: 58

Кні:

Таырыбы:Моральды негізгі санаттары

Оыту мен трбиелеуді міндеттері:

Білімділік: Оушылара Моральды негізгі санаттарытуралы жйелі білім беру

Дамытушылы:Саба барысында оушыларды тарихи танымды ойлау, талдау, салыстырып, орытынды жасау жне абілеттерін дамыту.

Трбиелік:Оушыларды здігімен жмыс істеуге жне жауапкерлікке трбиелеу

Сабаты трі:1)жаа материалды мегеру;2) біліктерін,іскерлік пен дадыларын жетілдіру жне пысытау;3) Алан білімдерін тиімді пайдалану;4)мегерілген материалдарды жйелеу,орытындылау;5)аралас;6)іздену,ой-орытындылау

Сабаты дісі: 1)сра - жауап;2)баяндау;3)гімелесу;4)ізденіс;5)топпен жмыс; 6)проблемалы;7 )ойын сабаы;

рал – жабдытар:оулы

Сабаты барысы:І. йымдастыру кезеі:1)Амандасу;2)Оушыларды сабаа атысу дегейін анытау;3)Ынта-зейіндерін сабаа аудару;