ЛАБОРАТОРЛЫ ЗЕРТТЕУЛЕР
АНЫТАМАСЫ
Анытамасы:
Жатырдан тыс эктопиялык жктілік - рыты ана безіні жатыр куысында емес жерге имплантанцияланып дамуынан болады.
Хаттама коды:P-O-020 "Жатырдан тыс эктопиялык жктілік"
Акушерлік-гинекологиялы саладаы поликлиникалар шін.
АХЖ-10 бойынша коды (кодтары): 000 жатырдан тыс эктопиялык жктілік.
Версия раздела (ещё: 3): ПДЛ 2007 (аз)
ЖІКТЕМЕСІ
Жіктемесі
рыты ана безіні имплантациялану орнына арай:
– Ттіктік (трубная жктілік (98-99%:
а. Ттікті ампулярлы бліміндегі жктілік;
d. Ттікті истмикалы бліміндегі жктілік;
c. Ттікті интерстициаллды блігіндегі жктілік.
– Ана бездік жктілік (0,1-0,7%:
а. Интрафолликулярлы;
d. Эпиофоральды.
– крсаты жктілік (0,3-0,4%;
– жатыр мойынды жктілік, мйізшесіндегі;
– жатырды рудиментарлы жктілік (0,1-0,9%).
Клиникасына байланысты жктілік:
- деген жатырдан тыс жктілік;
- зілген жатырдан тыс жктілік:
а. Жатырлы ттікті жыртылуы;
d. Ттіктік аборт.
Версия раздела (ещё: 2): ПДЛ 2007 (аз)
АУІП-АТЕРЛІ ФАКТОРЛАР
ауіп-атерлі факторлар:
- Брын бастан ткізген жатырдан тыс жктілік;
- Анамнездаы (анамнездегі) бедеулік;
- Овуляция индукторларын абылдау;
- Эндометриозды барлыы (бар екені);
- Анамнездаы жасанды тсік;
- Анамнездаы индуцирленген тсік;
- ЖЖБА-ды болуы ( хламидиоз, трихомниоз, гонорея);
- Анамнездаы сальпингит;
- Гипотальмды - гипофизарлы - аналы бездік жйедегі бзылыс;
- Инфантилизм;
- Гениталийды ісігі жне оны ісік тріздес ( опухолевидный) ауруа шалдыуы;
- Оперативты кірісу, асынан пельвиперитонитон.
Версия раздела (ещё: 3): ПДЛ 2007 (аз)
ДИАГНОСТИКА
Диагностикалы критерилер
Шаымдар мен анамнез:
Жатырдан тыс жктілік деген кезіндегі шаымдар:
- Етеккірді айлы келуіні кідіруі;
- Ст безіні (емшекті) рпиюі (нагрубание);
- Жрек айну;
- Жеркену;
- Ішті тменгі жаыны;
- Ауы-ауы толату секілді ауруы;
- Жыныс жолдарыны анаралас сйыты блінуі;
- Трлі науастардаы клиникалы крінісіні ауырлыы вариацияланады;
- Жатырдан тыс жктілік тотатылан кездегі шаымдар.
1)Жатыр ттігіні жыртылуы:
Клиника мен шаымдар жктілікті субьективті жне обьективті белгілеріні жне тотатылан ттіктік жктілікті белгілерінен (симптом) жинаталады.
Тік ішекке радиацияланумен атар жректі ішті тменгі жаы ауруыны ткір стамасы ( денеге кш тскенде немесе лкен дретке отыранда):
- Суы терді шыуы;
- Бас айналу ;
- ыса уаыт естен тану;
- Жыныс жолдарынан ан аралас сйы блінуі.
2. Ттіктік тсік (аборт):
Клиника мен шаымдар жктілікті субьективті жане обьективті белгілеріні йлесуінен жне тотатылан ттіктік жктілікті белгілеріні, жинаталады (симптом):
- Ішті тмен жаы ауыруын (ауырсынуды) толату трізді, ауы-ауы айталанатын стамасы.
- Жыныс жолдарыны ошыл- анаралас сйыты болар-болмас блінуі,
- лсіздік
- Бас айналу
3. Анамнез:
- Етеккір келу басталуыны кешеуілдеуі;
- Етеккір келу цикліні ретсіздігі;
- за уаыт бойы бедеулік;
- Ішкі жыныс мшелеріні бастан ткен абыну рдісі
- Асынан тсіктер мен босанулар;
- Овуляция индукциясы.
Физикалы тексеру
Гинекологиялы арау кезінде:
1. Жатырдан тыс жктілікті деген (ршіген) трі:
- Іншек кіреберісіні, іншекті сілемейлі абыыны жне жатыр мойныны цианозы. Жатыр клемі лайан жне жмсаран (жатыр клеміні лаюы жктілікті топшылаан болуы керек мерзіміне табиат заы бойынша сйкес келмейді). Зерттеу кезінде жатыр осалыларыны аймаында бір жаынан ауырсындыратын тесталы консистенцияны ісік тріздес рылымыны пайда боланы олды шына білінеді (пальпируется). Хинамикалы быылау мен гинекологиялы зерттеуді айта жргізгенде (3-4 кнде 1 рет) жатыр ауымыны лаюы алып ойып, жатыр осалылары аймаындаы рылым (образование) клеміні лаюы байалады.
2. Жатырлы ттікті жыртылуы:
Іншек кіре берісіні, іншекті, сілемейлі абыыны жне жатыр мойныны цианозы. Цервикальды каналдан ошыл анаралас шыынды блінуі. Жатыр клемі лайан жне жмсаран, жатыра пальпация жасау жне оны мойныны имылы (оны жоары ктерсе, немесе бір жаана исайтса) крт (резко) ауыртады. Жатыр осалылары аймаында бір жаынан аны емес пішінді амыр тріздес консистенцияны ісік сияты рылымы ол шына білінеді (пальпируется). Іншекті арты кмбезі алыдаан немесе іншекке арай блтыйан. Арты кмбезге пальпация жасау крт ауыртады (ауырсындырады).
3) Ттіктік тсік:
Іншек кіре берісіні, іншек сілемейлі абыыны жне жатыр мойныны цианозы. Цервикальды каналдан ошыл анаралас сйыты блінуі. Жатыр клемі
лайан жне жмсаран. Жатыра пальпация жасау жне оны мойныны имылы (оны жоары котерсе, немесе бір жаана исайту) крт ауыртады. Жатырды осалы аймаында бір жаынан амыр тріздес консистенцияны ісік сияты рылымы ол шына білінеді ( пальпирленеді, ол пальпация жасаанда ауырады). Іншекті арты кмбезі алыдаан немесе іншекке арай блтиан. Арты кмбезге пальпация жасаанда крт ауырсындырады.
Инструменталды зерттеу:
- Айнаны кмегімен жатыр мойнын арау;
- Бимануальды зерттеу:
- УДЗ-ты диагностика;
- Кульдоцентез (тікішектік жатырлы шырды пункциясы);
-Диагностикалы лапароскопия.
Мамандар консультациясы шін крсетімдер: жатырдан тыс жктілікті диагностикалау иынды болан кезде, дифференциялды диагностика жргізу керек.
Негізгі диагностикалы шаралар тізімі:
- Жатыр мойнын айнаны кмегімен арау;
- Бимануальды зерттеу
- анны жалпы анализі (гемоглабин, лейкоцитарлы формула, ЭТЖ);
- Зрдегі ХГ-ні анытау бойынша иммунды тестілік діс (жктілікті алыпты ту кезінде ХГ дегейі 48 саат сайын 66 -ке лайды. Дефференциальды диагностика жргізген кезде ан сарысуындаы ХГ дегейін жнеУДЗ нтижесін ескеру аса ажет. ХГ ан сарысуында 1000 МЕ/мл - ден жоары боланда, УДЗ негізінде жатыр уысында рыты аналы безді болмауы кезінде 100 жадай эктопикалы жктілік екенін длелдейді).
- УДЗ диагностикасы;
осымша диагностикалы шаралар тізімі:
- андаы прогестеронды анытау бойынша иммунді тестілік діс;
- Кульдоцентез (тікішектік жатырлы шырды пункциясы);
- Диагностикалы лапароскопия.
Версия раздела (ещё: 2): ПДЛ 2007 (аз)
ЛАБОРАТОРЛЫ ЗЕРТТЕУЛЕР
Лабораторлы зерттеу:
- ананы жалпы анализі (гемоглобин, лейкоцитарлы формула, СО);
- Зр мен андаы ХГ-ні анытау бойынша имунды тестілік діс;
- андаы прогестеронды анытау бойынша имунды тестілік діс;
- С-реактвті нруыз.
Версия раздела (ещё: 3): ПДЛ 2007 (аз)
ДИФФЕРЕНЦИАЛДЫ ДИАГНОЗ
Дифференциалды диагноз:
- Жіті соыр ішек ауруы (аппендицит);
- Жатырішілік жктілік;
- Толы емес немесе басталан тсік;
- ВЗОМТ;
- Аналы безді аполексиясы;
- Дисфункционалды жатырлы ан кету.
| Жатырдан тыс жктілік | Жатырды толы емес тсігі | Жатыр осалыларыны ткір абынуы | ткір соыр ішек ауруы (аппендицит) | |
| Жктіліктін 3-5 аптасында жиі байалады | Жктіліктін 6-10 аптасында жиі байалады | детте етеккірді тежелуі болмайды | детте етеккірді тежелуі болмайды | |
| Ауыру кенет пайда болады жне ткір стама сипаты бар, естентану, бас айналумен атар жруі ммкін | Ауыру біртіндеп кшейеді жне тйіліп ауыратын сипатта болада, белгілі бір уаыт аралыы сайын айталанады, лонны стіне орныады (локализируется) | Ауыру біртіндеп дамыйды, немі болатын здіксіз сипатта болады | уелі эпигастральды айматаы, содан со жа мыынды айматаы кшеие тсетін ауыру, жрек айну, усумен атар жреді | |
| детте дене ыстыы алыпты болады | детте дене ыстыы алыпты болады | детте дене ыстыы жоарылау | Дене ыстыы жоарылау | |
| Френкус-симптом байалады | Френкус-симптом болмайды | Френкус-симптом болмайды | Френкус-симптом болмайды | |
| Ішті алдыы абырасы блшыетені жиырылуы байалады, іш сл желденген жне тырсиан. | Ішті алдыы абырасы блшыетінін жиырылуы болмайды | Іш тырсиан (жиырылан). Іштін тменгі жаына пальпация жасаанда оны ауыратыны байалады.детте екі жаы бірдей. | Ішті арсы алды блшыеті айын жиырылан (он жаы) | |
| Жатырдан тыс жктілік жаына батырып пальпация жасаан кезде ауыратыны ерекше білінеді | ||||
| рсаты тітіркенуі болады | рсатын тітіркенуі болмайды | рсатын тітіркенуі болмайды | ||
| рсаты тітіркенуі болады | рсатын тітіркенуіт болмайды | рсатын тітіркенуі болмайды | ||
| Інішектік зерттеу крт ауыру сезімін туызады | Іншектік зерттеу ешандай ауырсыну туызбайды десе болады | Іншектік зерттеу крт ауыру сезімін туызады | Іншектік зерттеу ешандай ауырсынуитуызбайды десе болады | |
| Жатырды орнынын озау ауырсындырады | Жатырды орнынын озау ауырсындырмайды | Жатырды орнынын озау ауырсындырады | Жатырды орнынын озау ауырсындырмайды | |
| Жатырды клемі жктілік мерзіміне сйкес келмейді | Жатырды клемі жктілік мерзіміне жиірек сйкес келеді | Жатыр клемі алыпты | Жатыр клемі алыпты | |
| Жатырлы ттіптік лаюы амыр тріздес консистенция | Жатыр осалылары лаймаан | Жатыр осалыларыны екі жаты( жиі) лаюы аныталады | Жатыр осалылары лаймаан | |
| Жатырлы ттіптік лаюы амыр тріздес консистенция | Жатыр осалылары лаймаан | Жатыр осалыларыны екі жаты( жиі) лаюы аныталады | Жатыр осалылары лаймаан | |
| Жатырдан анаралас шыынды бір алыпты млшермен ана блінеді. детте ан ошыл тстес болады. | детте кп анкету байалады, ан ашы ызыл тсті, іркінділері бар болады | анаралас шыынды блінуі детте болмайды | анаралас шыынды блінуі болмайды | |
| Арты кмбезден пункция алан кезде рса уысында бос ан бар екені аныталады | рса уысында бос ан болмайды. | Арты кмбезден пункция алан кезде онша кп емес млшерде сірлі сйы алуа болады. | Арты кмбезден пункция алан кезде онша кп емес млшерде сірлі сйы алуа болады. | |
| Жктілікке жасалан имунологиялы реакция жаымды (положительные) | Жктілікке жасалан имунологиялы реакция жаымды. | Жктілікке жасалан имунологиялы реакция жаымсыз (отрицительные). | Жктілікке жасалан имунологиялы реакция жаымсыз. | |
| анда млшердегі ликоцитоз, сл лайан ЭТЖ, гемоглобині тмендегені білінеді | ан анализі шектегі алыпта (нормада). | анда айындалан лейкоцитоз айтарлытай лайан ЭТЖ, гемоглобин алыпты екені білінеді. | анда айындалан лейкоцитоз айтарлытай лайан ЭТЖ, гемоглобин алыпты екені білінеді. Динамикада крсеткіштер се тседі. | |
| абынуа арсы емдеу тиімсіз (не эффективно). | абынуа арсы емдеу тиімді (эффективно). | |||
| Жалпы уыттануды белгілері жо. | Жалпы уыттануды белгілері жо. | Жалпы уыттану бар. | Жалпы уыттану бар. | |
| Щеткина - Блюмбергті симптомы жаымсыз (отрицательно). | Щеткина-Блюмбергті симптомы жаымсыз. | Щеткина-Блюмбергті симптомы жаымсыз. | Щеткина - Блюмбергті симптомы жаымды. |
| Лапароскопия кезінде ттіктін алыдау, айын клгін тсті екені аныталады. | Лапароскопия кезінде жатырды осалылары алыпты екені аныталады. | Лапароскопия кезінде ттікті алыдауы абыну белгілерімен атар жріп жатаны аныталады. | Лапароскопия кезінде жатыр осалылары алыпты екені аныталады. |
ЕМДЕУ ТАКТИКАСЫ
Емдеу тактикасы:
Тулік бойы операция жасайтын блімі бар стационара жатызу.
Хирургиялы емдеу.
Ем масаты:
Жатырлы ттікті патологиялы згерісін алып тастау шін шыл кірісу.
Дрі-дрмексіз ем:жо.
Дрі-дрмектік ем:антибактериалды терапия.