Арым-атынас стратегиясы

Тлааралы атынас ерекшеліктері.

Жоспар:

1.арым-атынас туралы жалпы ым

2.арым-атынасты трлерi жне стратегия

Адам оамда зiн оршаан адамдар тобында мiр средi жне дамиды, оны талаптарына сйкес з ойлары мен мiнез-лын згертедi, топты баса мшелерiмен зара рекеттесу арылы ртрлi байланысты сезiнедi.арым-атынас психологиясы мынандай былыстарды зерттейдi: адамдарды бiр-бiрiн абылдауы жне тсiнуi, елiктеу, сендiру жне нандыру, йымшылды немесе жанжалды, бiрiккен iс-рекет жне тлааралы атынастар. Осы психологиялы былысты р трлiлiгiнде, оларды пайда болуыны негiзгi айнар кзi болып адамдар арасындаы арым-атынас аймаы болып табылады.

Егер арым-атынас болмаса, бiздi рухани, материалды даму дегейiмiздi андай дрежеге ктерiлгенiн бiлмес едiк. Бiздi райсымыз зiмiздi негiзгi ырларымызды жеке арым-атынас тжiрибелерiмiз арылы жанядаы, мектептегi, жмыстаы, кшедегi тiкелей атынастар арылы игеремiз. Бл микроорта. Микроортадаы арым-атынас арылы райсымыз леуметтiк лемдi кеiнен танимыз жне арым-атынаса тсемiз, яни макроорта серiн сезiнемiз.

Макроорта – бл з ылымы, мдениетi, идеалогиясы, заы, оамды лшемдерi бар оам.

Микро жне макроортаны кездесетiн жерi, оларды зара рекеттесетiн шек – бл кiшi топ, онда бiздi райсымызды мiрiмiз тедi.

арым-атынас тарихи алашы форма болып табылады, оны негiзiнде ркениет дамуыны кейiнгi кезедерiнде арым-атынасты баса трлерi пайда болды. Мысалы: жазбаша арым-атынас жазбашалыты ралуынан кейiн ана пайда бола бастады. Бiздi райсымыз адамдар арасында мiр срiп жне жмыс iстегендiктен кез-келген жадайда з тiлектерiмiзге туелсiз трде адамдармен арым-атынаса тсемiз. Жеке адам оамды мірде тіршілік етіп, зге адамдармен арым - атынас жасайды. Осындай рекеттеріне сйкес жеке адамны тлалы сипаттары, адір асиеттері, іс - рекет жасау абілеттері алыптасады. Тланы кісілік асиеттері мен даралы ерекшеліктері оны іс - рекеттегі белсенділігіні рістеуіне ыпал етеді. А.С.Золотнякованы пікірінше, арым -атынас - бл леуметтік жне тлаа баытталан процесс, мда жеке тлалы атынастармен атар, ыты ндылы шарттары жзеге асады. Оны ойынша, арым - атынас леуметтік процесс болып табылады. Осы орайда, арым - атынас коммуникативтік- процесс ретінде тсіндіріліп, тек леуметтік ндылы млшерін реттеумен шектелмейді, индивид пен леуметтік жйені сол ндылытарды игеруін реттеп отыруымен сипатталады.

Егер бiз з мiрiмiздi баыласа онда мынаны байаймыз:

• баса адамдармен зара рекеттесiп оларды абылдаймыз жне баалаймыз.

• Жиi трлi естiгендерiмiздi ызыушылыпен абылдаймыз.

• Таныстарымызбен немесе кездейсо адамдармен мiрлiк тжiрбиелерiмiзбен алмасамыз.

• Баса адамдарды серiн сезiнiп олара елiктеп з мiнез-лымызды згертемiз.

• Шешiм абылдаанда кп жадайда асыдаы адамдарды пiкiрiн есепке аламыз.

арым-атынас стратегиясы

арым-атынас стратегиясы шке блiнедi.

1-шi ашы-жабы арым-атынас. Ашы арым-атынаста р адам зiнi кзарасын жеткiзе бiлуi жне басаларды позициясын тыдауа рдайым дайынды. Ал жабы арым-атынас апарата деген зiнi кзарасын атынасын жеткiзе алмауы, арым-атынаса тсуге талпынбауы.

2-шi Монологты стратегия.

3-шi Рольдiк тлаарлы стратегия (малiм-оушы, лкен-кiшi).

арым-атынасты трлерi:

1. Маскiлi арым-атынастар. Бiр кннi iшiнде бiрнеше маска кию. Формалды арым-атынас, яни мнда маскiлердi пайдаланып схбаттасушыларды тлалы ерекшелiгiн тсiнiп ескеруге талпынамыз (сыпайлы, аталды, тйыты). Шынайы схбаттасушыа деген сезiмдерiн, эмоцияларын арым-атынас барысында крсетпейдi.

2. Формалды рлдiк арым-атынас – мнда схбаттасушыны тласы мен леуметтiк рлi маызды болып табылады.

3. Iскерлiк арым-атынас – мнда схбаттасушыны iске деген тлалы ерекшелiгi, мiнезi, жасы, кiл-кйi ескерiледi. Сонымен бiрге оны iске деген ызыушылыы мндiк маызды орын алады.

4. Достарды рухани жне тлалы арым-атынасы – мнда кез келген таырыпа гiме озауа болады, тек сз арылы ана емес жест, мимика арылы бiрiн-бiрi жасы тсiнедi.

5. Маникулятивтiк арым-атынас схбаттасушыдан белгiлi бiр пайда табуа баытталан. Ол шiн схбаттасушыны тлалы ерекшелiгiне байланысты трлi дiстер пайдаланады.