Лындарды стрептококты індеті оздырушысы: Streptococcuspyogenesequi.

Зерттеуге арналан материалдар:жас лексе немесежекеленген паренхиматозды мшелер немесе жарылмаан консервіленген трдегі (30% глицерин ерітіндісі) немесе балауса буындар (заымданан).

Зерттеу тртібі:жаындыларды микроскопиялау;патологиялы материалдан оректік орталара себінді жасау; блінген сінділерді зертханалы жануарлара сынау.

оздырушыны морфологиясы жне биологиясы.ысастрептококк (3 – 5 мшесі бар), е жиі заымданан буынны эксудатында кездеседі. Кейде жп болып орналасады. Кдімгі анелин бояуларымен жасы боялады, грам бойынша о. анды (сарысулы) жне глюкозалы орталарда (агар жне сорпа, pH=7,4 – 7,6) жасы седі. анды агарда гемолиз тзеді (кейде лсіз). атты орталарда са дгелек тізбектер трінде седі, ЕПС-да тнба тзіледі, ал кейбір штаммдар ортаны блдырлануынсыз маталы тнба тзеді. Желатинаны сйылтпайды, стті йытады. Зертханалы жануарлардан е бейімі а тышандар, сонымен атар ояндар.

Балауды клиникалы мліметтерді жне бактериологиялы зерттеу нтижелеріні негізінде ойады.

Маызды індеттанулы мліметтер жне жу кздері:

лындарды жтыру детте міріні алашы кндері кіндік арылы теді, ол лі рамаан жне дрысында ашы жараат болып саналады. Бл мерзімде лын жерге жатанда кіндігі лас тсеніштен жтыруы ммкін; туу кезінде кмектесетін ызмет ктсетушілерді олымен ластануы ммкін. Сирек жадайларда

жатыр ішінде жуы ммкін. Жтыруа айтарлытай лынны лсіздігі, жетілмегендігі, енесінде стті жетіспеушілігі, ат орадаы ылалдылы пен быланыш, йткені осыны брі лын азасынан резистенттілігін лсіретіп ауруды пайда болуына ммкіндік туызады.

Ауруды туі:

лынны суставоломасыны туі, ережеге скес жіті. Індет бірнеше кнге созылады, сирек 1 – 2 аптаа жне антибиотиктермен емдеусіз кптеген жадайда жануарды лімімен аяталады.

Маызды клиникалы белгілер:

Ауруды бірінші белгілеріні бірі болып кіндікті іріді абынуы ызмет етеді. Ол ісінеді, ауырсынады жне тыыз болады. Кіндік анатынан басан кезде ірі блінеді. Бір мезгілде буындар абынады. Олар ісінеді, ысты болады, ауырсынады, атты асау байалады. Буынны атты ауырсуыны лынды кп жатуа мжбрлейді. Бл жергілікті белгілер септикалы кріністермен теді. Жоары ызба, жабыранылы, лсіздік, ст емуден бас тарту, клегей абытарыны геперемиясы, жиіленген тыныс алу, жиі жне лсіз пульс байалады. Кейде осыны бріне іш ту осылып, мал тез арытап лімге шырайды. Кейбір жадайларда ауырсыну кріністері басылып, лын аырын оалады, біра жиі жасару тек уаытша болады, ауру айтадан айталанады; баса буындар заымданады, пневмония пайда болады. Бл кезде жтел, мрыннан клегейлі іріді ау пайда болады, тыныс алу жиілеп иындайды. Тыдаанда сырыл естіледі: температура айтадан ктеріледі. кпе асынады, сондай – а болжаанда жаымсыз, йткені кпшілік жадайда мал леді.

Маызды патологоанатомиялы белгілер:

Кіндік анаты ісінген, тыыз, іріді фокустармен тіп кеткен. Кіндік тамырлары кеейген, оларды абыралары ісікті – іркілген, ал тамырдаы ан тромбтары бірен – саран немесе толытай іріге айналан. Іріді рдісті кіндік саинасынан іш пердеге туді кейбір жадайларында, рса уысында сірі - фибринозды немесе іріді – фибринозды экссудат табуа болады, ішпердені сірлі беті блыыр, ан талаулар бар, фибринозды тктермен жне жа абытармен жабылан, фибринозды днекер ішек ілектерін жабыстырады. Паренхиматозды мшелер ауызды майлы дегенерация жадайында. Сірлі жабындылар астында – бйрек, кк бауыр капсуласы астында, сонымен атар эпикард, эндокард

астында кптеген ан талаулар байалады. Бауырда, кпеде, сирек бйректе, кк бауырда жне зге мшелерде метастатикалы ірідіктер болады. Ішекті клегей абытарыны кейбір жерлерінде ісінген, гиперемияланан, ан талаулар бар, сіресе бктесіндер де байалады. абынан буынды айнала оршаан днекер лпалы клетчатка іркілген. Буын капсуласында іріді фибринозды экссудатты млшері болады. Буын апшыы жуандаан. Буын беткейлеріні кейбір жерлері блыыр, кедір – бдырлы.

Диагноз ойанда неге кіл аудару ажет:

Балау негізінен клиникалы, патологоанатомиялы мліметтермен жне бактериологиялы зерттеулерді нтижесімен негізделеді. Жаа туандарда кіндік бауды ісінуі, буындарды заымдануы, асау, жоары температура, жабырау, жне созылан жадайларда жтел, ал сойып араанда паренхиматозды мшелерде метастатикалы абсцесстер, кейде перитонит – барлыы суставоломаа тн. Біра та, осы белгілер рашан толы кріне бермейді, кейбіреулері болмауы ммкін, мысалы буындарды абынуы, метастатикалы абсцесстер, перитонит жне бндай жадайларда шешуші роль бактериологиялы зерттеуге атысты. Ажыратып балаанда ылауды еске алан жн. ылау детте кіндікті іріді абынуымен тпейді. ылаумен тек жаа туан лындар ана емес, сонымен бірге ересек жастаылар да 6-айа дейінгі жне одан лкендері ауырады. Соында лындарды арасында ылауды пайда болуы детте биелерді ылаулы абортымен байланысты. Кдікті жадайларда диагнозды лексені бактериологиялы зерттеу немесе ан сарысуын ылау антигенімен серологиялы зерттеу шешеді.

Баылау сратары:

1. Стрептококтарды морфологиялы жне тинкториалды асиеттеріне сипаттама берііз.

2. Стрептококтарды жіктелуі.

3. Стрептококтарды сіру шін андай оректік орталар жне андай жадай ажет.

4. Стрептококтарды негізгі патогенді факторлары андай?

5. Стрептококтар малда андай аурулар тудыраты?

6. Жылыны саау ауруын андай оздырушы тудырады?

7. Саау андай формада теді? Клиникалы белгілері андай?

8. Диплококкоза андай жануар бейім?

9. Диплококкозді патогенезі жне негізгі клиникалы белгілері?

9. Стрептококктар тудыратын ауруларды бактериологиялы диагностикасы?

10. Бактериологиялы зерттеуге андай патологиялы материал алынады?