C) Жйелік программалы амтаманы бір блігі,H) ДББЖ-мен жмыс істеуді йымдастырады
B) Деректер базасыны бір блігі
CASE ралдарыны рамына кірмейтін автономды жйелер трі:A) S-DesignerD)ERWinG) Silverrun
CASE ралдарыны ызметі:B) мліметтер орын жобалауD) кодты генерациялауG) конфигурацияны басару
CASE ралдарыны масаты – программалы амтамасыз етуді:B) жобалауD) кодтауG) автоматтандыру
CASE ралдарыны негізгі трлері:A) пндік саланы растыруC) осымшаларды жасау ралдарыF) мліметтер орын модельдеу
Date типі:D) КнF) МерзімH) Мерзім диапазонын крсетеді
DROP командасы:C) Кестені шіруде олданыладыE) COLUMN командасымен бірге рістерді шіруде олданыладыF) INDEX командасымен бірге индексті шіруде олданылады
ER – дісі (зат–байланыс) бар:A) мліметтербазасынжобалауF) мліметтер орын жобалау G) деректер орын жобалау
ER- діс (байланыс) дегеніміз:A) Мліметтер орын жобалау F) мліметтер орын жобалау G) деректер орын жобалау
ERWin жетекші вендрлерді мліметтер оры шін автоматты трде генерациялайды:C) кестелердіF) жолдардыН) мыдаан жолдар кодын
ERWin ортасыны негізгі компоненттері:B)мндерE)атрибуттарН)байланыстар
ER-диаграмманы негізгі тсініктері:C) Мн,экземпляры, атрибуты, кілті, ассоциацияF) Бір мн екінші мнмен немесе зімен зі байланысады, топталан кезде мнні р экземпляры шін ерекше, атрибут аты жекеше трдегі зат есімнен труы, мн модельде аталуымен тікбрыш трінде бейнеленедіH) біртипті объектілер класы, берілген мнні наты мшесі, мнні асиеті, атрибуттар жиыныны артышылыы, байланыс
Graphic типі:Е) Графиктік крінісF) BMP, PCX форматын олданадыH) TIFF, GIF форматын олданады
HAVING сйлемі:B) Шыарылатын топтарды крсетедіC) SELECT операторында GROUP BY кілттік сзімен олданылады E) ORDER BY шін WHERE сияты олданылады
Logical типі:В) True мнін абылдайдыG) False мнін абылдайдыH) Логикалы мн
Money типі:В) Мнінде аша белгісі крсетіледіС) Ашалы осындыG) Ашалы соманы сатауа арналан тип
MS Access-те олданылатын объекттер:A) Кестелер, сраныстарC) Есеп берулер, формаларE) Макростар, модульдер, беттер
MS Access-те негізгі сраныс типтері:A) Тадайтын C) орытындыE) иылысатын
n-жатыбайланысжадайында ( n затарасында) ER-дісібойынша:C) n+1 атынас – рбірзатабіреуденжнебіреубайланыса
QBE тілінде орындалатын операциялар:B) Деректерді тадауD) Деректерге есептеулер олдануF) Деректерді згерту, шіру
QBE тіліні сипаттамалары:A) КрнекілікC) Сраныстарды деу тіліE) Программалауды ажет етпейді
QBE:A) лгі бойынша сраныстар тіліC) Деректерді бір немесе бірнеше кестелерден аладыE) Сранысты визуалды трде алыптастырады
SELECT * FROM Stud WHERE Ocenka = (SELECT AVG (Ocenka) FROM Stud WHERE Data=10.05.13) операторыны нтижесі:C) 10.05.13 кні алынан бааларды орташасына те болатын жазбаларD) Шарта жауап беретін Stud кестесіні барлы рістері шыарыладыE) абаттасан сраныс болып табылады
SELECT COUNT(DISTINCT Stud_id) FROM VED операторы:B) Сына тапсыран студенттерді санын санайдыD) Stud_id рісіні айталанбайтын мндеріні санын санайдыF) Нтижесі бір жолдан ана трады
SELECT DISTINCT Stud_id FROM VED операторы:A) Предикат айталанатын жазбаларды алып тастайдыB) Stud_id рісінде айталанусыз тізім шыарадыF) Stud_id рісіндегі айталанбайтын жазбалар шыарылады
SELECT Stud_id, Data, MAX(ocenka) FROM VED GROUP BY Stud_id, Data операторы:A) рбір кні студенттермен алынан е лкен бааны шыарадыC) Баа жо кндерді шыармайдыG) Студентті коды мен рбір кні алынан е лкен баасын шыарады
SELECT операторы:B) Критерий бойынша жазбаларды тадайдыD) Бір кестеден деректерді тадайдыF) Бірнеше кестеден деректерді тадайды
SELECT, INSERT,DELETE, UPDATE операторларыны ызметі:D) мліметтерді манипулияциялау тіліF) мліметтерді згерту тілі.H) мліметті оуа сраныс, жаа жазбаларды енгізу, жазбаларды шіру
SELEСT Stud.kod, Group.kod, Stud.imia, Group.nazv FROM Stud, Group WHERE Stud.kod=Group.kod операторыA) Топ пен студент арасындаы байланысты орнатадыC) Негізгі кілт пен сырты кілт арасындаы байланысты орнатадыG) Кілттер арасындаы сйкестіктер ескеріледі
Short типі:В) Бтін санF) Тменгі диапазоны: -32768H) Жоары диапазоны 32767
SQL - да келесі мліметтер типі олданылады:A) Char, float;C) Integer, real;F) Varchar, money;
SQL ызметтері:C) Деректерді йымдастыруF) Деректерді деуG) Деректерді бірлесе пайдалану
SQL тілінде ИНФ-12-к тобы студенттеріні аты-жнін шыару.Студент.(Кесте):Сына кіт.номері Аты-жні Топ номері Топ(Кесте): Топ номері Топ_атыA) SELECT Студент.аты-жні; FROM Студент, тобы;WHERE Студент.топ_номері = Топ. Топ_номері;AND топ. Топ аты=’ИНФ-12-к’
SQL тілінде Студенттер туралы толы апаратты шыаратын сраныс жасау:Студент.(Кесте): Сына кіт.номері Аты–жні Мекенжайы ТуанкніA) SELECT * FROM Студент
SQL тілінде тратылара мыналар жатады...C) сандар, жолдар, кн жне уаыт E)жазба, сан, уаыт/мерзімH) record, number, data\time
SQL тіліні деректерді модификациялау операциялары:B) ЖоюC) згертуD) осу
SQL тіліні элементтері:C) кілттік сз, аты, тратылар, мліметтер типі, функциялар, рнектер E)траты, типі, рнек, кілт сз, атыH) аты, константа, мндерді типі, рнек, функция
SQL функциясыны ызметіне жатады:A) мліметтерді орауF)жазбаларды жктеунемесемліметтердізгертуH) VBA-да макрокомандалар мен программалардыжасаудапайдаланалануы
SQL:B) Сраныстарды рылымданан тіліD) Сранысты программалауды ажет етедіG) Деректерді деуге арналан тіл
Stud_id баанын кемуі бойынша срыптайтын оператор:C) SELECT * FROM STUD ORDER BY Stud_id DESCD) SELECT Stud_id, Stud_name FROM STUD ORDER BY Stud_id DESCF) SELECT Stud_id FROM STUD ORDER BY Stud_id DESC
UPDATE Emp SET Sal=6500 WHERE sal<=6000 операторында:B) 6000 аспайтын жалаы 500-ге арттырыладыD) Шарта жауап беретін sal рісіні мндері 6500-ге те боладыH) Sal рісіні 6000-нан аспайтын мндері 6500-ге ауыстырылады
WHERE конструкциясы:B) Шарт олданады D) Берілген шарт орындалатын жолдарды шыарадыF) Критерий оюа ммкіндік береді
Автоматтандырылан басару жйесіні апаратты оры:C) Жедел деректер, нормативті-анытамалы апарат.F) Сырты ортамен серлесу туралы аымды апарат.G) Архивтік, статистикалы апарат
Агрегатты функциялара келесілер жатады:C) COUNTE) MAX, MINF) SUM, AVG
Апарат:C) Объект, оиа немесе процесс туралы малматтар.F) Жинау, деу, тасымалдау объектілері болатын барлы малматтар.G) Тсіндіру, баяндау, млімет беру деген маынаны білдіреді
Апаратты жйені архитектурасы:A) клиент-серверC) файл-серверG) компьютер-сервер
Алашы кілтті рбір мніне кесте баандарындаы мндер сйкес келіп, оны толыымен сипаттау керек:E) 3 алыпты форма F) 3 NFG) Бойс-Коддты лгісі
Арифметикалы типті атынастар:C) Функционалды туелділік.E) Сандарды реттелуі.G) Сандарды салыстыру
Астана немесе Алматы алаларына сйкес рістерді шыаратын оператор:A) SELECT * FROM SITY WHERE Name IN(Алматы, Астана)D) SELECT Sity_id FROM SITY WHERE Name IN(Алматы, Астана)F) SELECT Sity_id, Name FROM SITY WHERE Name IN(Алматы, Астана)
Атрибут:B) Объектті асиеті.E) Мнді сипаттайды.G) Объектті сипаттамаларын бейнелейді
Атрибуттар арасындаы туелділіктер:A) функционалды туелділікD) транзитивті туелділікG) кпмнді туелділік
рбір кестеде ерекше идентификатор болу керек, яни бір не бірнеше рістерден тратын алашы кілт болуы тиіс:C) 2 алыпты D) 2 NF
База теориясында деректерді сыну модельдері:D) Реляциялы,F) Торапты,G) Иерархиялы
Базаы деректерді асиеттері:E) Туелсіздік, интеграция,G) осалылауды болмауы,H) орау, бтіндік
Базалы тіл:C) ДББЖ іске асырады,E) мбебап бадарламалау тілі,H) Арифметикалы операцияларды орындауа ммкіндік береді
Байланысан рістерді каскадты жаарту:B) Баынышты кестедегі жазбалар да жаартыладыC) Кілттік рістегі деректерді жаартуа рсат етіледіE) Сілтемелік бтіндікпен
Байланысты
Байланыспаан рылымда:A) Элементтер арасында байланыс болмайды,D) Элементтер ретсіз орналасады ,H) Элементтер арасында ата аныталан байланыстар жо
Бастапы индекс:B) Кілттік рістер бойынша рыладыD) Жазбаларды физикалы орналасуын згертпейдіF) Деректерді реттеуде олданылады
Блоктап іздеу алгоритмі:B) Деректер блоктара блінеді,D) Маыналар срауа берілген кілтпен салыстырылады,G) рбір блок шін шекаралы маына беріледі
Буфер:B) Деректер базасыны фрагменттері саталады,D) Жедел жады облысы,G) Млімет алмасуды жеделдетеді
Бтіндік асиеті:A) Деректерді атесіздігі,F) Деректерді длділігі,G) Деректерді анытылыы
Бтіндік шектеулеріні мысалы:B) Атрибутты типі мен форматы,D) Мндер диапазоны,E) Міндетті атрибуттарда бос мнні болмауы
Біріккен атынастар, ол:B) Сйкес атрибуттар трлері F) Бірдей дрежелер атынасы
Бірінші формадаы реляциялы кесте талабы:A) барлы мндері арапайымF) арапайым мндіH) барлы мндері бірдей
В атрибуты А атрибутынан функционалды туелді, егер:B) А атрибутыны рбір мніне В атрибутыны бір мні сйкес келсе,C) трінде жазылса,E) рбір уаыт кезеінде А-ны рбір мні В-ны бір мнімен байланысан
Даталогиялы аспект:B) Деректерді жадыда крсетумен байланысты.C) Жйеде апаратты крсету формалары жасалады.E) Деректерді трлендіру тсілдері крсетіледі
ДБ айта рылымдау:A)ДБ айта жобалауды ажет етеді,C) ДБ айта программалауды ажет етеді,E) осымшаларды айта тексеруді ажет етеді
ДБ олдану сферасын келесіден анытайды:C) ндірісті апаратты схемасынанF) Блімшелер арасындаы апаратты аындарданH) йымны апаратты схемасынан
ДБ талдау жне жобалау фазасыны кезедері:A) Талаптарды тжырымдау мен талдау B) ДБ іске асыруC) Концептуалды жобалауE) Логикалы, физикалы жобалау
ДБ іске асыру мен олдау фазасындаы кезе:C) ДБ іске асыруE) ДБ жмысын талдау G) ДБ бейімдеу мен модификация
ДББЖ де ол жеткізу механизмі:B) Индекс,E) Крсеткіш,F) Блок
ДББЖ :B) FoxBase, Foxpro, Access,D) Paradox, Informix, Oracle,F) Iris, Orion, Postgres
ДББЖ ауіпсіздігін амтамасыз етуде олданылады:B) Деректерді шифрлеу,D) Базаа ол жеткізу дегейін олдау,F) Парольдік орау
ДББЖ негізгі функциясы:C) Сатау,E) деу,G) Деректерді анытау
ДББЖ термині білдіреді:C) Деректер базасын басару жйесін,G) Деректер базасын жргізуге арналан тілдік, программалы ралдарды,H) Базамен жмыс істеуге арналан программалы ралдарды
ДББЖ ядросы бар осымшаны олдану масаттарыB) ДББЖ-мен алынатын жады клемін азайту,D) осымшаны жмыс істеу жылдамдыын арттыру,F) осымшаны орау
ДББЖ ядросын олдану артышылытары:B) Компьютер ресурстарын аз олдану,C) осымша жмысыны жеделдеуі,D) осымшаларды згеруден орау
ДББЖ-де триггерді таайындалуы:C) Деректерді бтіндігін іске асырады,E) Базадаы деректерді згеруін баылау жасайтын инструмент,H) Деректерді жаарту, осу, шіру кезінде автоматты трде орындалады
ДББЖ-ні негізгі деректер типі:B) Санды, символды,D) Логикалы, дата,F) Екілік, гиперсілтемелер
Декартты кбейту:B) Кез келген атынастара орындаладыD) Нтижені дрежесі атынастарды дрежелеріні осындысына те E) Нтижені уаты атынастарды уаттарыны кбейтіндісіне те
Декартты кбейту:А)Нтижесіні уаты атынастарды уаттарыны кбейтіндісіне теВ)Кез келген атынастара орындаладыС)Нтижені дрежесі атынастарды дрежелеріні осындысына те
Дербес ДББЖ:B) Paradox,C) dBase,E) Access
Дербес мліметтер орын басару жйесі:B) ParadoxE) FoxProH) Access
Деректер базасы кіміні функциясы:C) Деректер базасын жргізеді,F) Деректерді орау шараларын іске асырады,H) айта рылымдауды йымдастырады
Деректер базасы дегеніміз:C) Есептеу жйесінде саталатын деректер массиві,F) Деректер банкіні рамына кіреді,H) Объекттер жиынын бейнелейтін, аты бар деректер жиынтыы
Деректер базасында негізгі сраныстар трлері:C) осуF) ЖоюH) згерту
Деректер базасындаы кестені баандары:A) Атрибуттар,C) Домен,E) Объект реквизиті
Деректер базасындаы кестені жолдары:B) Кортеж,D) Объект экземпляры,F) Жазба
Деректер базасындаы рісті сипаттамасы:C) Аты,E) Деректер типі,G) рісті лшемі
Деректер базасыны жйесі:B) Жазбаларды компьютерлік сатау жйесі,D) ДББЖ-дан трады,F) осымшалардан трады
Деректер базасыны олданушысы:B) Терминал арылы ДБ жмыс істейді,D) детте ксіпкер емес олданушы болып табылады,F) ДБ ажетті сраныс жасайды
Деректер базасыны схемасыны таайындалуы:D) ДБ моделі болып табылады,F) Пндік облысты модельдейді,H) Базадаы деректерді сипаттайды
Деректер базасыны таайындалуы:C) олданушыны апаратты ажеттілігін анааттандыру,E) Пндік облыстаы деректерді сатау шін,G) Объекттер жиынын бейнелейтін деректерді сатау шін
Деректер банкі:A) Деректер базасы мен ДББЖ,D) ДБ, техникалы жне программалы ралдардан тратын жйе,F) лкен клемдегі апаратты сатайды
Деректер банкінде олданылатын тілдер:A) Деректерді суреттеу тілі,B) Деректерді манипуляциялау тілі, базалы тіл,E) Сраныстар тілі
Деректер банкіні ерекшеліктері:C) олданушыны апаратты ажеттілігін анааттандыру,E) Апаратты ажетті анытылы дегейін амтамасыз ету,G) Кп аспектілі апаратты сатау ммкіндігі
Деректер банкіні есептеу жйесі:B) ЭЕМ-мен баса да рылылар жиынтыы,C) Апаратты деу процесін автоматтандыратын рылылар жиыны,G) Апаратты абылдау мен беру процесін автоматтандыратын рылылар
Деректер банкіні рылымына кіретін жйелер:B) ДБ, есептеу,D) ДББЖ, техникалы ралдар,F) ДБ кімі, сздік
Деректер жиынтыы:C) Белгілі бір трде йымдастырылан жазбалар,E) Аты бар жазбалар жиынтыы,G) Сырты сатау рылыларында саталады
Деректер сздігіні рамы:B) Объектілер туралы апарат,D) Деректерді крсету форматтары,G) олданушыны сраныстары
Деректер схемасы:B) Берілген типті деректер рылымыны асиеттері,D) Кестелік трде беруге болады,G) Деректер арасындаы байланыс
Деректерді берудегі физикалы дегей:C) Деректерді компьютерде беру дегейі,E) Файлдарды сатаумен байланысты,G) Деректерді индекстеумен байланысты
Деректерді беруді олданушылы дегейі:A) Программалы конструкциялар олданылады,D) Тілдік конструкциялар олданылады,F) ДБ-мен маыналы рекеттесу дегейі
Деректерді енгізу кезінде бтіндікті баылау:B) Алдымен деректер негізгі кестеге енгізіледі,D) Екінші кезекте деректер осымша кестеге енгізіледі,F) осымша кестені байланыс рісі негізгі кестемен салыстырылады
Деректерді крсетуді концептуалды дегейі:C) Объектілер жиынтыы мен оларды асиеттерін белгілейді,E) олданушылар мен бадарламалы амтама шін объектілер жиынтыы белгілейді,G) Объектілер мен оларды зара байланыстарын белгілейді
Деректерді крсетуді сырты дегейі:C) осымшаны деректеріне талаптар жиынтыы,E) олданушыны деректеріне талаптар жиынтыы,G) Схема блшектерін корсетеді
Деректерді манипуляциялау тілі:B) осымша мен ДББЖ арасында интерфейсті іске асырады,D) ажетті элементті табу функциясын олдайды,F) Деректерді згерту, осу, шіру функциясын олдайды
Деректерді згерту кезінде бтіндікті баылау:A) Баынышты жазбалары жо жазбалар згертіледі,D) Егер баынышты жазбалар бар болса, згерту батталады (блокировка),F) Каскадты жаартуды олдану
Деректерді шіру кезінде бтіндікті баылау:C) Баынышты жазбалары жо жазбалар шіріледі,D) Егер баынышты жазбалар бар болса, шіру батталады (блокировка),H) Каскадты шіру олдану
Деректерді суреттеу тілі:A) Декларативті болып табылады,D) Деректерді логикалы рылымын сипаттайды,E) Деректерді физикалы рылымын сипаттайды
Деректерді суреттеу тіліні таайындалуы:B) Деректер базасыны схемасын крсетеді,D) Деректерді рылымы мен зара байланыстарын сипаттайды,F) Базада саталуа тиісті деректер сипатталады
Деректерді срыптауда:C)Деректер кілт бойынша алдын ала белгіленеді,F) Ішкі срыптауды блуге болады,H) Сырты срыптауды блуге болады
Деректерді тзету операциясы:A) ДБ рамын згертеді,D) Ескі немесе ажет емес деректерді шіреді,G) ДБ жаа деректерді осады
Деректерді сыну дегейлері:C) Сырты,F) Концептуалды,H) Ішкі
Деректерді іздеу операциясы:B) Тадау критерийін анытайды,D) Іздеуге керекті талаптар трін анытайды,F) Іздеу нтижесін крсету формасын
Деректерді ішкі крсету:C) Физикалы жадыа орналастыруа керек талаптар,D) ол жеткізу тсілдері,F) Индекстеу тсілдері
Деректерді логикалы моделі:C) пндік сала деректеріне шектеу оядыF) негізгі ралы ER-диаграммасыH) Entity-Relationship, мн-байланыс диаграммасы
Домен дегеніміз:B) Атрибутты ммкін болатын мндер жиыны,C) Бір рісті мндері,E) Берілген рісті бір типті мндер жиыны
Е кестесіні А атрибутыны рбір жеке мніне В атрибутыны бір ана мні сйкес келетін болса, В атрибуты А атрибутына ... туелді болып табылады:C) функционалды
Егер – ызметкер нмірі, – фамилия, – блімше нмірі болса, амалы:A) 3 блімшеде жмыс істейтін ызметкерлерді шыарадыC) Жаа атынаста ызметкерлерді фамилиясы шыарыладыE) 3 блімшедегі ызметкерлерді шыаратын жаа атынас рылады
Егер -ызметкер нмірі, -фамилия, -блімше нмірі, -жалаы болса . . амалы:B) 3 блімшеде жмыс істейтін ызметкерлерді шыарадыE) Жалаысы 8000-нан жоары ызметкерлерді шыарадыG) Нтижеде ызметкер нмірі мен фамилиясы болады
Егер бинарлы байланысты дрежесі 1:1 болса жне екі затты арасындаы туелділік кластары міндетті трде болса, онда ER-жобалауыны ережелері бойынша жеткілікті:C) бір атынас
Егер Е кестесіні кілт емес В атрибуты А атрибуттар тобына, яни рама кілт рамындаы барлы атрибуттара функционалды туелді болса жне ешбір жартылай туелділік болмаса, В атрибуты А атрибутына ... туелді болады:E) толы функционалды
Егер кілт емес атрибут рама кілтті бір блігіне туелді болса ... туелді деп аталады:B) жартылай
Егербинарлыбаиланыстыдрежесі 1:n болсажне n-затпенбайланысан, ал 1-байланысбайланыспаанболса, онда ER-дісібойынша:C) екіатынас
Екі атынасты бірігу операциясы:B) Бірдей лшемді атынастара орындаладыD) Нтижені атынастарды айталанбайтын барлы жазбалары райдыE) Теориялы-жиынды операция
Екі атынасты иылысу операциясы:A) атынастара бір уаытта тиісті жазбаларды райдыB) Бірдей лшемді атынастара орындаладыE) Теориялы жиынды операция
Екі типті жазба арасындаы иерархиялы атынас ...A) Топты атынасF)«Аталы» жазба (топты жазба иесі) бастапы жазба, ал «балалы» жазба (топты жазба мшелері)- баыыны жазбаH) мліметтер оры тек ааш типті рылымдарды сатайды
Екінші индекс:A) Кілттік емес рістерден рыладыD) Жазбаларды физикалы орналасуын згертпейдіF) Деректерді реттеуде олданылады
Есеп берулер:B) Деректерді баспаа шыарадыE) Деректерді басу рылысына шыаранда олданылатын объектF) Деректерді шыыс жаттары трінде алыптастырады
Жазылымдарды зындыы:B) Траты,D) Айнымалы,E) Аныталмаан
Желілік ДББЖ-да олданылатын термин:B) АгрегатC) Облыс (сала)F) Элементтер
Желілік мліметтер орында мліметтер арасындаы йымдастыруды арастыратын трі:C) тік иерархиялы байланыстан баса, горизонтальды болады
Жергілікті апаратты жйе – бл:A) бір компьютерде жасалан жйе
Жктеу операциясы:B) Бір рет ана орындалады ,D) Деректер базасын бастапы толтыруды білдіреді,E) Деректер базасын эксплуатациялауды алдында орындалады
Иерархиялы ааш сызбасында ...графты штарымен есептеледі:A) тіндерD) мліметтер атрибутыны бірлігіH) байланыса атысты элемент
Иерархиялы деректерге олданылатын операциялар:D) Бір ааштан екіншісіне кшуG) Ааш ішінде бір жазбадан екіншісіне туH) Крсетілген позицияа жазбаны ою
Иерархиялы деректерді жадыда физикалы орналастыру тсілдері:C) Сызыты тізбекпен беруE) Крсеткіштерді олдануменG) Анытамалыты олданумен
Иерархиялы рылымда:C) Сатылы туелділік болады,E) Деректер дегейлер бойынша блінеді,G) Бір тбір болады
Иерархиялы мліметтер орында мліметтер оры рылымыны сипатталуы:A) бта B) жазбаF) сызба
Иерархиялы модельге баытталан ДББЖ:C) IMSD) PC/FocusF) Ока
Иерархиялы модельде олданылатын тсініктер:A) рісB) ЖазбаD) Сегмент
Иерархиялы модельде сегменттер арасындаы байланыстар:B) Бастапы – туызыланF) Пндік облысты объекттерін сипаттайдыH) рістер жиынынан трады
Иерархиялы модельде:C) Деректер ааш трінде саталадыE) Байланыстарды згерту ДБ рылымын згертуді талап етедіG) Дегейді ішінде байланыс жасауа тыйым салынады
Иерархиялы модельде:E) Деректер ріс – сегмент – жазба трінде беріледіG) Бір тбірлік сегмент боладыH) Бір жазбаны тек ана бір тбірлік сегменті болады
Иерархиялы модельді артышылыы:B) Жадыны тиімді олдануD) Иерархиялы реттелген апаратты олданадыF) Операцияларды орындау уаытыны азаюы
Иерархиялы модельді ерекшелігі:B) рашан бір тбірлік сегмент боладыD) Сегменттер арасында «бастапы-тзуші» байланысы боладыF) Тбірлік сегментті кптеген кптеген тзуші сегменттері болады
Иерархиялы модельді кемшілігі:A) деуді крделілігіG) Крделі логикалы байланыстарH) арапайым олданушыны тсінуіне крделі
Индекс:A) Жазбаларды іздеу операцияларын жеделдетеді C) Негізгі кестені срыптауда олданылатын ішкі кестелерD) Индекстелген кестеде олданылады
Индекстелген кестелерде операцияларды орындалу жылдамдыыны арту себебі:B) деу индекстік файлдармен жасаладыD) Индекстік файл олданыладыF) Операцияларды деуде кестелер емес, индекстер олданылады
Индекстелген ріс:B) Жазбаларды срыптайды жне реттейдіD) Бір ріс бойынша рылатын индексті анытайдыH) Іздеу, тадау операцияларын жеілдетеді
Интеграция:B) Кптеген ттынушылара арналан деректер жиынын йымдастыру,D) р олданушы зіне ажетті млімет алады,F) Базада рбір олданушы мен бадарламаны масаттары саталады
Инфологиялы аспект:A) Деректерді маыналы мазмнымен байланысты.D) Деректерді жадыда крсету тсілдерінен туелсіз болады.G) Болмыстар мен оларды арасындаы байланысты сипаттайды
Каскадты шіру:A) Баынышты кестедегі жазбалар да шіріледіC) Сілтемелік бтіндікпен байланыстыE) Referential Integrity пунктінде орындалады
Кез келген мліметтер орын басару жйесі бзылан жадайда оны айта алпына келтіру шін:B) резервтік кшіру ралдарын сыну керекD) резервтік кшірмелерін жасау керекF) мліметтер орын эффекті трде алыпа келтіру керек
Кез келген мліметтер орын ру шін жасалатын лгілер:A) инфологиялыD) даталогиялыG) физикалы
Кезектес іздеу алгоритмі:A) Кезекті млімет табыланша бір бірлеп іздейді ,D) Кп уаытты ажет етеді,H) Файлды пакеттен дегенде тиімді
Келесі объекттер арасында 1:1 байланысын орнатуа болады:A) Топ, староста.C) Студент, сына кітапшасыны нмірі.F) Топ, эдвайзер
Келесі объекттер арасында 1:М байланысын орнатуа болады:A) Топ, студент.C) Сына кітапшасы, студент.F) Студенттік билет, студент
Келесі объекттер арасында M:M байланысын орнатуа болады:B) Тауар, сатып алушы.D) Студент, оытушы.G) Пндер, топтар
Келесі объекттер арасында М:М байланысын орнатуа болады:E) Пндер, топтар
Кестелер арасындаы байланыс трлері: A) бірді біргеD) бірді кпкеG) кпті кпке
Кестені 1 алыпты формаа келтіру шін келесі амалдарды орындау керек:A) Крделі атрибуттарды жеке атрибуттара жіктеуD) айталанатын атрибуттардан жаа кесте анытауG) Кестелерді байланыстыру
Кестені атынас деп есептеуге болады, егер:C) Кестені рбір жолы бірегей болсаE) Баандар аттары ртрліG) Кестені рбір жолыны рылымы бірдей
Кестені рбір рісі ерекше болуы тиіс:A) 1 алыпты формаB) 1 NF
Клиент:A) Сранысты деуге серверге аратпа жасайды,C) олданушыны сраныстарын абылдайды,E) Кері трлендіруді орындап нтижені экрана шыарады
Клиент-сервер типті апаратты жйе:B) ДББЖ программалары функционалды блінетін жйе,D) Серверден трады,F) Клиенттен трады
Концептуалды дегейді ерекшелігі:A) Деректерді абстрактілі крсетеді,D) Деректерді оны физикалы маынасынан туелсіз крсетеді,F) Деректерді белгілі бір схема трінде крсетеді
Концептуалды жобалау кезеінде:A) Концептуалды жоба жасаладыF) Реляциялы модельдер терминінде суреттеу жасаладыG) ДББЖ-нен туелсіз схема рылады
Концептуалды жобаны ру тсілі:C) Деректерді реляциялы модель терминінде сипаттауE) Объекттерді атынастар, ал асиеттерін – атрибуттар трінде сипаттауG) «Болмыс-атрибут-байланыс» формасын олдану
Концептуалды модель келесіні крсетеді:B) Объекттер мен оларды арасындаы байланыстыD) Объектілік жиындар жне оларды арасындаы байланыстардыE) Деректер орында саталатын деректерді
Концептуалды модель:D) Типтері белгілі бір схемамен аныталатын концептуалды жазбадан трады,F) Деректерді жадыда сатауды рылымын ескермейді,H) Деректерді белгілі бір схема трінде белгілейді
Концептуалды модельді олданылуы:B) Пндік облысты апаратты моделі болып табыладыD) Объектілер жне оларды арасындаы байланысты крсетедіG) Объектілер, атрибуттар, атынастар жне рама объектілерден трады
Кортеждерді есептеуде олданылады:B) OR,D) NOT,F) AS
Кп олданылатын мліметтер орын басару жйесі:A) OracleD) InterBaseG) MS SQLServer
Кполданбалы ДББЖ ерекшелігі:B) Сервер мен клиенттік бліктен традыD) ртрлі типті ЭЕМ жне операциялы жйелерде жмыс істейдіE) Oracle, Informix
Кполданушылы ДББЖ:A) Oracle,G) Microsoft SQL Server,H) InterBase
Кілт бойынша тура іздеу алгоритмі:C) Деректер кілт арылы табылады,E) Кілт деректерді физикалы орналасуына сйкес келеді,H) Кілт деректерді мекен жайына сйкес келеді
Кілтті олдану масаттары:B) Мндерді айталануыны болмауын амтамасыз етуD) Кортеждермен жмысты жеделдетуF) Байланыстарды йымдастыру
Кілттік ріс:A) Бастапы кілт C) Жазбаны бір маыналы анытайдыE) Нлге те емес бірегей мндерден трады
айта рылымдау кезінде:B) Логикалы жне ішкі модельдер згертілуі ммкін,D) ДББЖ жаа версиясы пайда боланда жасалуы ммкін,G) Техникалы ралдар рамы згергенде жасалуы ммкін
айта йымдастыру:B) ДБ кшірмесін алады,D) ДБ деректерді осу мен шіру те белсенді орындалса жасалады,F) Жадыны фрагменттелуін жоюа ммкіндік береді
алыпты формаларды негізгі асиеттері:A) рбір келесі алыпты форма алдыысыны асиеттерін жасартунтижесінде алынадыC) Келесі нормальды формаа ту барысында алдыы нормальды формаларды асиеттері саталадыE) Декомпозициялау барысында кері айту проблемасы туады, яни бастапы схемаа оралу
арым-атынастарды трлері:B) Теориялы-жиынды сипаттаы.D) Лексикографикалы реттелу.F) Логикалы табиатты
атынас І алыпты трде, егер:A) атрибуттар мндері атомды болса
атынас келесі жадайда 1НФ (нормальді форма) болады, егер:B) Барлы атрибуттарды бір ана мндері болсаC) Оны ешандай атрибуттары жиын болмасаH) Атрибуттарды арасында ешандай туелділік болмаса
атынас келесі жадайда 2НФ (нормальді форма) болады, егер:B) 1НФ болсаE) Кілттік емес атрибуттар тек ана кілтті толы мнінен туелді болсаG) Кілттік емес атрибуттар бастапы кілтті блек атрибутынан туелді емес
атынас келесі жадайда 3НФ (нормальді форма) болады, егер:C) рбір кілттік емес атрибуттар бастапы кілтке туелді болсаE) 2НФ болсаG) рбір кілттік емес атрибуттар зара туелсіз болса
атынас нормаль денген болады, егер:D) рбір домені тек атомарлы мндерден тратын болсаF) рбір домені тек блінбейтін мндерден тратын болсаH) рбір мн з кезегінде атомарлы болса
атынас ІІ алыпты трде, егер:B) атынас І алыпты трде жне р кілттік емес атрибут рама кілттен толы функционалды туелді
атынас:C) Реляциялы ДБ деуді негізгі бірлігіE) Олара операциялар жйесін олдануа боладыG) Оларды негізінде баса атынастарды алуа болады
атынастарды нормализациялау:C) атынастарды тиімді рылымын жасауF) Байланыстарды тиімді рылымын жасауH) Деректерді артытыын жою
атынасты дрежесі:A) Атрибуттар саны,D) Кестедегі баандар саны,F) Объектті асиеттері саны
атынасты уаты:B) Жаты жолдар саны,F) Жазбалар саны,H) Кортеждерден трады
атынастыалашыкілтідегеніміз:B)ЖазбаларбірмндіаныталатынатрибутF) атрибуттаржиыныН) жазбаларды анытайтын атрибут
атынасІІІалыптытрде,егер:A)атынасІІалыптытрдежнекілткетранзитивтітуелдікілттікемесатрибуттаржо
ауіпсіздік функциясы:B) Деректерді рсатсыз атынаудан орау,D) Техникалы аау серлерінен орау,F) Программалы аау серлерінен орау
иылысатын сраныстар:B) Деректерді топтау шін критерий беріледіE) Сраныстарды негізгі типіні біріF) Нтижесі жинаты кесте трінде болады
ол жеткізу тсілі:C) Деректерді сырты жадыда сатауды амтамасыз етеді,E) ДБ физикалы ол жеткізуді басарады,G) Бадарламалы ралдар жиынтыы
олданушы талаптарын деу тілі:C) Критерий бойынша деректерді тадайды,E) Табии тілге жаын болады,G) Белгілі сраныс бойынша деректерді тадайды
олданушыларды талаптары аныталады:C) Талаптарды тжырымдау кезеіндеF) Концептуалды жобалауа дейінG) Талаптарды талдау кезеінде
олданылатын мліметтер моделі бойынша мліметтер орын басару жйесі трлері:B) иерархиялыE) желілікG) реляциялы
орау амтамасыз етеді:B) пиялылы,D) ауіпсіздік,F) Рсатты атынау
осалылауды болмауы:B) Арты мліметті болмауы,D) Жадыны немдейді,E) деу операцияларыны жылдамдыын арттырады
осымша:C) Апаратты деуді автоматтандыратын программалар кешені,F) Программалау жйелерін олданады,H) олданбалы есепті деуде олданылады
осымшаларды жасау ралдарын тадаанда ескеріледі:B) Компьютер ресурстары,C) осымшаны ерекшеліктері,E) Жасау масаты
пиялылы функциясы:B) пиялы апаратты орау,E) Деректер банкіні сырты есебі,F) олданушыларды деректерге дейі ол жеткізуінен орайды
рылымны трлері:B) Торапты,C) Тізімдік,E) Иерархиялы
ызмет етуші персонал:C) Техникалы, программалы ралдарды олдайтын тла,E) Жоспар бойынша профилактикалы жмыс ткізеді,G) Регламенттік жмыстарды жасайды
Лексикографикалы реттелген атынастар:F) Символды типті апаратты реттелуі.G) Алфавитке сйкес реттелу.H) Деректерді байланысын крсетеді
Логикалы жобалау кезеінде:E) ДББЖ баытталан схема рыладыG) Логикалы модель жасаладыH) Бадарламалар пакеті шін схема блшектері жасалады
Логикалы модель-деректер схемасы рылады:B) Логикалы жобалау кезеіндеF) Физикалы жобалауа дейінG) Талдау мен жобалау фазасында
Логикалы сипаттаы атынастар:A) Предикатты атынастар.C) Логикалы амалдар атынастары.E) Логикалы функция аргументтеріні атынастары
Логикалы туелсіздік:C) Барлы осымшаны згертусіз логикалы рылымды згерту ммкіндігі,E) Барлы осымшаны згертусіз деректер схемасын згерту ммкіндігі,G) Жалпы логикалы рылымны ммкін болатын згерісінен туелсіздік
М:М жазуы:D) «Кп кпке» байланысы.E) Млімет аралы байланыс трі.H) Жиынны бір элементіне кп элемент сйкес келеді жне керісінше
Макростарды олданылуы:B) Стандартты процедураларды орындалуын ышамдайдыD) айталанатын операцияларды автоматтандыруF) Visual Basic тілінде жазылан командалар тізбегін орындайды
Млімет деуді негізгі есептері:B) Тзету,D) Іздеу,F) Срыптау
Мліметке ол жеткізу тсілдеріні топталуы:B) ТізбектіD) ТураF) Инверсияланан тізім
Мліметтер арасындаы байланыстарды орнату дістері:B) реляциялы, иерархиялы жне желілік МБE) клиент/сервер технологиясы олданылады, «бта» типі «жазба» типтері олданылады, «жазба» жне «байланыс» олданыладыG) зара байланысты кестелерден трады, мліметтер арасындаы байланыстар реттелген граф трінде, мліметтерді арасындаы зара байланыстар еркін граф трінде болады
Мліметтер орын басару жйесі ішіне орнатылан CASE ралдары:B) OracleE) DesignerН)Designer 2000
Мліметтер орын басару жйесіні атаратын негізгі ызметтері:A) мліметтерді сатауD) мліметтерді алуH) мліметтерді жаарту
Мліметтер орын жобалау кезедері:C) тжырымдамалы F)логикалыН)физикалы
Мліметтер орын жобалау нтижесінде мліметтер орыны логикалы рылымы аныталады, яни реляциялы кесте:B) рамыG) аралы байланыстарыН) бтіндігі
Мліметтер орын жобалау шін ... керек:C) жйені анытауE) талаптарды талдауG) талаптарды жинау
Мліметтер орын жобалауа мліметтерді йымдастыру кезедері:B) инфологиялыD) даталогиялыF) физикалы
Мліметтер орын олдану саласын келесіден анытайды:B) ндірісті апаратты схемасынанE) Блімшелер арасындаы апаратты аындарданF) йымны апаратты схемасынан
Мліметтер орын орау ралдары:B) парольдік орауD) мліметтерді шифрлеуН) программаларды шифрлеу
Мліметтер орын модельдеп, слбаларды жасауа ммкіндік беретін CASE ралдары:B) DateBase DesignerD) ErwinG) S-designot
Мліметтер орында мліметтерді байланыстыру шін олданылатын физикалы крсеткіштер:B) желілік F) иерархиялы
Мліметтер орында мліметтерді арасындаы байланыстар еркін граф трінде болатын модель:C) желілік
Мліметтер орыны жаа классикалы моделі:E) кплшемдікF) объектілі-баытталанG) постреляциялы
Мліметтер орыны иерархиялы моделі:A) рбір тменде тран жазба жоарыда тран жазбаларды біреуімен ана байланысан мліметтер орыC) рбір жоары, тмен тран жазбаларды байланыстыратын мліметтер орыG) мліметтерді зара байланыстары реттелген граф (немесе бта) трінде берілген мліметтер оры.
Мліметтер орыны иерархиялы моделіне негізделген мліметтер орын басару жйесі:B)IMS PC/FocusE) Team-UP G) Data Edge
Мліметтер орыны кп олданылатын ортада баылау жасау трлері: B) авторизациялауD) резервтік кшіруG) шифрлеу
Мліметтер орыны моделі:C) желілікD) иерархиялы H) реляциялы
Мліметтер орыны мір сру кезедері:A) алдын ала жоспарау, жзеге асырылуын тексеруF) концептуалды жобалау, жзеге асыруН) жмысты баалау, олдау жасау
Мліметтер оын жобалау нтижесінде жйені мір сру циклі:A) апаратты жинатауB) апаратты талдау C) апаратты олданылу
Мліметтерді логикалы моделін ру процесінде пайдаланушыны талаптарына сйкестігі:C) тестіленедіD) тексеріледіE) талыланады
Мн-байланыс, яни ER – дісі:A) деректер орын жобалау дісіF) атрибут жне байланысты бліну процессі итерациялы G) концептуальды диаграмма
Нормальденген деректер базасында:C) Жады немделедіE) Базамен жмыс істеу жылдамдыы артадыG) Деректерді енгізуде ателер саны азаяды
Объект:E) Процесс немесе былысты абстракциясы.F) зіні асиеттерімен сипатталады.H) зіні атрибуттарымен сипатталады
Объекттер мен оларды асиеттері арасындаы байланыстар:A) 1:1.F) М:М.G) 1:М
Объекттермен жмыс істеу шін Access-те олданылады:B) МастерD) КонструкторF) рушы
Операциялы жйе:B) Программалы орта
Пндік облыс:B) Шынайы мірді блігі.F) Белгілі асиеттері бар кптеген объектілерден трады.G) Бір немесе бірнеше объектілерден тратын шынайы мірді блігі
Пндік саланы растыру мен талдауа арналан CASE ралдары:C) DesignE) IDEFG) Bpwin
Постреляциялы модельді кемшілігі:A) саталатын мліметтерді ттастыы мен арама-айшылысыздыын амтамасыз ету мселесін шешуді иындыыF)ттасты пен айшылытарды шешу иындытарыH) арама айшылысызды пен ттасты
Реляционды алгебра амалдары:A) кбейтуC) тадауF) проекция
Реляционды алгебра амалдары:B) біріктіруD) илысуF) шегеру
Реляционды алгебра амалдары:C) осуE) блуН) меншіктеу
Реляционды алгебрада бастапы кестелерді рылымы, баандарды саны бойынша жне сол сияты типі бойынша сйкес болуы шін ажетамал:B) біріктіруF) айырмаН) иылысу
Реляционды алгебрада біріктіру амалы орындайды: A) кбейтудіC) тадаудыF) проекцияны руды
Реляционды алгебрада жиындара орындалатын амалдар:B) бірігуD) илысуG) айырма
Реляционды алгебрада атынастара орындалатын амалдар:C) проекцияF) осылуН) тадау
Реляциялы алгебра тілдеріні ерекшеліктері:A) Операндтар ретінде атынастар олданылады,C) Процедуралы болып табылады,F) Нтижесі атынас болады
Реляциялы алгебра:A) Математикалы аппаратB) Реляциялы атынастара орындалатын операциялар жйесіD) атынастарды манипуляциялауда олданылатын операциялар жйесі
Реляциялы алгебраны арнайы операциялары:A) ПроекцияB) Шартты, осуG) Шек ою
Реляциялы алгебраны бастапы кестелерді рылымы, баандарды саны бойынша жне сол сияты типі бойынша сйкестендіру амалы:D) біріктіру, айырма, иылысуF) біріктіру, айырмаH) айырма, иылысу
Реляциялы алгебраны теориялы-жиынды операциялары:A) Бірігу, иылысуD) Айырымын алуE) Декартты кбейту
Реляциялы алгебраны теориялы-жиынды операциялары:A) Декартты кбейтуD) Бірігу, иылысуG) Айырым
Реляциялы алгебраны теориялы-жиынды операциялары:B) Декартты кбейтуD) Бірігу, иылысуН)Айырым
Реляциялы базада кестелерді байланыстыру:B) Бтіндікті баылайды,D) Базадаы апаратты анытылыын арттырады,F) Деректерге ол жеткізуді жеілдетеді
Реляциялы ДББЖдегі негізгі ол жеткізу тсілі:E) Тізбекті іздеу,G) Индекс бойынша іздеу,H) Кесіндіні те блу тсілін олданады
Реляциялы деректер базасы келесіге негізделеді:F) атынастараG) КестелергеH) асиеттері атрибуттар трінде берілген атынастара
Реляциялы деректер моделіні кп олданылуыны себебі:C) олайлы сраныстар тілі олданылады,E) Деректерді бір конструкциясымен жмыс істейді,G) Математикалы аппарат олданылады
Реляциялы есептеу тілдеріні ерекшеліктері:B) Процедуралы емес болып табылады,D) Предикаттар олданылады,E) Функция тріндегі айтылымдар олданылады
Реляциялы есептеуде символы:A) A атынасыны крсетілген атрибуттарыD) Берілген атынасты атрибуттарын крсетедіF) атынасты … атрибуттарын крсетеді
Реляциялы есептеуде : (ос нкте) символы:A) Шарта жауап беретін мліметті шыаруда олданыладыC) О жаында іздеу шарты жазыладыF) Сол жаында табу керек мн жазылады
Реляциялы есептеуде x.y символы:A) x атынасынан y атрибутыны мндерін крсетедіD) Берілген атынасты атрибутын крсетедіE) x атынасыны y атрибутын срыптайды
Реляциялы есептеуде амалды жазуда олданылады:B) IF,D) THEN,F) OR
Реляциялы есептеуде бар болу кванторы, жалпылама кванторы жне атынас пен атрибутты крсетуде олданылатын символ:A) E) G) .
Реляциялы есептеуде олданылады:A) Предикаттарды есептеу,D) Кортеждерді есептеу,F) Домендерді есептеу
Реляциялы есептеуде олданылады:B) КванторларD) ПредикаттарF) Тадау айнымалылары
Реляциялы есептеуде олданылатын кілттік сздер:D) AND,F) EXISTS,G) FORALL
Реляциялы есептеуде олданылатын логикалы операциялар:A) F) H)
Реляциялы есептеуде олданылатын салыстыру белгілері:B) >, D) G) <,
Реляциялы есептеуді символдары:A) C) , , x.y, E)
Реляциялы кестелерді деу амалдары:A) айыруC) кбейтуE) меншіктеу
Реляциялы мліметтер оры негізін ... райды:B) кестеD) атар G) баан
Реляциялы мліметтер оры негізін ... райды:B) атынасD) алашы кілтF) сырты кілт
Реляциялы модельде «атрибут»:C) Объектті асиеттерін сипаттайды F) Негізгі тсінік болып табыладыH) Доменді райды
Реляциялы модельде «атынас»:A) Объектті сипаттайдыB) Екі лшемді кестеE) Жолдар мен атрибуттардан трады
Реляциялы модельде:C) Екі лшемді кестелер олданыладыE) Байланыстарды мселесіз згертуге боладыH) атынастар олданылады
Реляциялы модельде:C) атынас – атрибут тсінігін олданады,E) Объект атынас, ал оны асиеттері – атрибуттар трінде беріледі,G) атынастар жиыны олданылады
Реляциялы модельді кемшілігі:C) Кп-кпке байланысын іске асыру крделіF) Байланыстарды сипаттау крделілігіH) Деректер клемі те лкен болса, деу баяу жреді
С атрибуты А атрибутынан транзитивті туелді, егер:A)С атрибуты В атрибутынан туелді болса,F) В атрибуты А атрибутынан туелді болса,H) Кері туелділік болмаса
Сервер:B) Клиенттен сраныстар абылдайды,D) Сраныстарды орындайды,F) Нтижені клиентке айтарады
Студенттерді тізімін алфавит бойынша шыару операторы:B) SELECT Stud_id, Stud_name FROM STUD ORDER BY Stud_nameD) SELECT Stud_id, Stud_name FROM STUD ORDER BY Stud_name ASCF) SELECT Stud_name FROM STUD ORDER BY Stud_name
Студентті нміріне байланысты е кіші бааны шыаратын оператор:B) SELECT Stud_id, MIN (ocenka) FROM VED GROUP BY Stud_idD) SELECT Stud_id, Stud_name, MIN (ocenka) FROM VED GROUP BY Stud_idF) SELECT Stud_name, MIN (ocenka) FROM VED GROUP BY Stud_id
Сраныстар кмегімен орындалатын операция:A) Деректерді тадау,D) Срыптау,F) Фильтрация
Сраныстар терезесінде Студент кестесіні Туан кн рісі бойынша between 01.01.1990 and 31.12.1990 критерийіні нтижесі:C) 1990 жылды барлы айлары мен барлы кндеріне сйкес туан студенттерді шыарадыE) 1990 жылы туан студенттерді шыарадыG) 1990 жылды 1 атарынан 31 желтосанына дейінгі туан студентттер
Сраныстар терезесіндегі Баа рісі бойынша ?00 критерийіні нтижесі:E) Бірінші символды орнында кез келген сан, алан екі символ нлге теG)Тек ана екі нольмен аяталатын ш орынды сандар
Сраныстар тіліні командалары:A) Белгілі шарт бойынша тадайды,E) Мліметті базадан тадайды,G) Белгілі критерий бойынша іздейді
Сраныстарды олданылуы:A) Бір немесе бірнеше байланысан кестелерден деректерді тадайды.D) Кестелерден деректерді тадайтын объект.E) Белгілі бір шарт бойынша кестелерден деректерді іріктейді