Кейс жасау дістемесі

Кейс дегеніміз наты бір жадайды бейнелеуді білдіреді. Мысалы: наты бір факторлар мен жадайларды сипаттау, автор жаынан ешандай баа берілмейді, біржаты дрыс шешімі жо.

Шыарма стильі рсімделген, академиялы немесе арапайым сздер олданысымен жасалуы тиіс. Кейсті рылымы – уаытша, сюжетті, тсіндірме болып блінеді.

Кейс трлері:

· Дстрлі «гарвардты» кейстер;

· Трлендірілген кейстер;

· Стратегиялы кейстер;

· Тактикалы кейстер;

Дстрлі «гарвардты» кейстер дегеніміз компаниямен тыыз байланыста ызметшілік ету негізіндегі шынайы апараттар толы жинаы болып табылады. Наты бір компаниянын наты бір мселесі бейнеленеді, мселе мен онын шешімін наты дл сипаттау, біра, мселе толы аныталмаан болуы ммкін. Апараттар ртрлі дегейдегі менеджерлермен сынылады.

Кейсте аржылы апараттар боланымен, пайдалы осымша апарат болмауы ммкін, жанама сратарды мазмнысыз-а жалпы клемі оматы болады.

Тактикалы кейстерде – басты масат – студентті компания шаруашылыына квалификацияланан талдау жасауа йрету. Негізгі мазмны шаруашылыты белгілі бір сферасыны белгілі бір мселесіне атысты болады. Жалпы клемі – 5-6 сыныстан тратын 2 бет клемінде. Сонымен атар, осымша ескертпелер бейнеленеді: сратара жауап беру кезінде жанама облыстарынан осымша апараттар мен толытырулар ажет.

Мндай кейсті рылымында компанияа ысаша сипаттама келтіріп кету ажет. Шаруашылыыны блек элементтеріне толы сипаттама (мысалы – жарнама, технологиялары, персоналды дайындау), сонымен атар, талылауа сынылатын сратар крсетіліп кетеді.

Стратегиялы кейстер – оларды негізгі масаты – логиканы дамыту, негізделген шешімдер абылдауа, белгісіздік шарттарында талдау жасау негізінде стратегиялар деп шыаруа йрету. Негізгі мазмны шаруашылыты ртрлі сфераларына атысты болады. Жалпы клемі 2-200 бет.

Кейсті бл тріні рылымы мынадай:

- Басы – ызмет етуші тлаларды фамилиясы, аты, кесіні аты, компаниянын жалпы сипаттамасы, уаытша параметрлері, ойылан мселеге ызметкерлерді атынан ртрлі жан-жаты кзарастар.

- Негізгі блім – тарихы, сырты ортасы, ішкі ортасына кеірек сипаттама.

- орытынды – мселені шешуде немесе шешімдер абылдаудаы мерзімділікті жадайын белгілейтін сценарий.

- осымшалар – тарихындаы негізгі даталар, йымдастырушылы схемасы, аржылы есептерінен деректер, статистика, фотографиялы суреттер.

Оытушы мндай кейстерді жасау кезінде оршаан орта згерістерін есепке ала отырып, ртрлі сырты кздер апараттарын, ртрлі ната немесе ойлап табылан, мысала алынан деректерді олдана алады. Апарат зіндік мселеге атысты жне сонымен атар, жалпыланан теориялы материалдардан ралуы ажет. Студенттер бл жадайда, сынды талдау жасайды жне жеке дербес з бетімен осымша апаратты ізденіс жасауы ажет. Апарат кздері ретінде – кезедік басылымдардаы маалалар, мамандандырылан жне бизнес-конференциялардан алынан апараттар, студенттер мен тлектерді жеке байланыстары жне т.б. бола алады.

Тжірибе жргізу барысында кейстерді талдаудын негізгі жолдары:

- Бастапы саты – кейс материалына ысаша шолу, басты сздерді бліп алу, «не болып жатыр?» жалпылама сра ою, оыан, алан апараттары туралы алан серлерін, болуы ммкін згерістер, белгілі бір ойлара беретін келісімі немесе келіспеушілігі (арсылыы) туралы срау жне нтижесінде оытушы мен студенттер жалпылама орытындылайды.

- Ілгеріленген оыту сатысы – шаруашылы тжірибесін зерттеу, тере талдау жасау, даму шарттары мен уаытша контексттерді есепке алу, таба-белгілеріне кіл блу. Сырттай баылаушыларды кзарасын баалау, талдау кезінде статистикалы тсілдерді олдану, логикалы теректер растыру, сандара сынды кзараспен арау, зіні жеке мірлік тжірибесін олдану, «Ал, егер, жадай басаша болса...?» дегендей сратар ою.

- Сонымен атар, кейстерді талдау кезінде оытушы негізгі діс-тсілдерді: ойылан сратарды, сабата мегерілген тжірибені, наты сратарды, жадайлар тізбегін, ішкі жне сырты аудит жне т.б. олдана алады.