Бап. Сатушыны (дайындаушыны) тиісті сападаы да, тиісті емес сападаы да тауарды сату кезіндегі міндеттері
1. Мыналарды:
1) дрілік заттарды, медициналы масаттаы бйымдарды;
2) іш киімді;
3) шлы-йы бйымдарын;
4) жануарлар мен сімдіктерді;
5) метрлеп сатылатын тауарларды, атап айтанда, барлы трдегі талшытардан жасалан маталарды, тоыма жне перделік кенеп матаны, жасанды теріні, кілем бйымдарын, тоыма емес материалдарды, ленталарды, шілтерді, таспаны, сымдарды, бауларды, кбілдерді, линолеумды, багетті, пленканы, клеенканы оспаанда, егер тиісті сападаы азы-тліктік емес тауар пайдаланылмаса, оны тауарлы трі, ттынушылы асиеттері, пломбалары, заттабалары, сондай-а тауарды сатып алу фактісін растайтын жат саталса, егер шартта нерлым за мерзім белгіленбесе, тауар сатып алынан кннен бастап кнтізбелік он трт кн ішінде сатушы (дайындаушы) оны айырбастауды немесе айтаруды амтамасыз етуге міндетті.
Егер тауарды сатып алу фактісін растайтын жат жоалан немесе андай да бір себептермен ттынушыа берілмеген жадайда, егер ттынушы осы сатушыдан (дайындаушыдан) сатып алу фактісін длелдесе, онда тауарды айырбастау немесе айтару жргізілуге тиіс.
1-1. Сатушы (дайындаушы) жарамдылы мерзімі ткен со сатылан, техникалы регламенттерде, німдер жніндегі нормативтік жаттарда белгіленген талаптара сйкес келмейтін, оны ішінде зияткерлік меншік ытары бзыла отырып шыарылан тауарды оны пайдаланыланына, тауарлы тріні, ттынушылы асиеттеріні, пломбаларыны, заттабаларыны саталуына-саталмауына арамастан, тауар сатып алынан кннен бастап кнтізбелік отыз кн ішінде ауыстыруды немесе сатып алынан тауар шін ашалай соманы ттынушыа айтара отырып, айтаруды амтамасыз етуге міндетті.
2. Ттынушы тауарды кемшіліктерін тапан жне оны ауыстыру туралы талап ойан жадайда, сатушы (дайындаушы) оны дереу ауыстыруа, ал сатушыа (дайындаушыа) тауарды сапасын осымша тексеру (сараптама жасау) ажет болан кезде – тиісті талап ойылан кезден бастап кнтізбелік отыз кн ішінде ауыстыруа міндетті.
Тиісті емес сападаы тауар соан сас жаа тауара, яни брын пайдаланылмаан тауара ауыстырылуа тиіс.
Егер талап ойылан кезде сатушыда (дайындаушыда) ауыстыруа ажетті тауар болмаса, ауыстыру осындай талап ойылан кннен бастап кнтізбелік он кн ішінде жргізілуге тиіс.
Тауар сапасын осымша тексеруді (сараптаманы) нын сатушы (дайындаушы) тлейді. Егер тауарды тексеру (оны сараптамасы) нтижесінде тауарды кемшіліктері жо екендігі немесе кемшіліктер ттынушыны тауарды пайдалануды, сатауды белгіленген аидаларын бзуы немесе шінші тлаларды іс-рекеттерінен не есерілмейтін кшті салдарынан тауар ттынушыа берілгеннен кейін пайда боланы белгіленсе, ттынушы сатушыа (дайындаушыа) тексеру (сараптама) жргізуге жмсалан шыыстарды, сондай-а оны жргізуге байланысты тауарды тасымалдауа жмсалан шыыстарды теуге міндетті.
Ттынушы сапаны тексеруге жне тауара сараптама жргізуге зі немесе зіні кілі арылы атысуа, сондай-а тауарды тексеруді (оны сараптамасын) з есебінен жргізуге ылы.
Тауар (жиынтытаушы бйым) ауыстырылан кезде, егер шартта згеше кзделмесе, кепілдік мерзімі оны ттынушыа берген кннен бастап айтадан есептеледі.
3. Тауарда табылан кемшіліктерді ттынушыны келісімімен сатушы (дайындаушы), егер шартта згеше мерзім белгіленбесе, тиісті талап ойылан кезден бастап кнтізбелік он кн ішінде жоюа тиіс.
Тауарды кемшіліктерін жоюды шартта айындалатын мерзімі кнтізбелік жиырма кннен аспауы тиіс. Егер тауарда табылан кемшіліктерді жою кезінде оларды мерзімінде жойылмайтыны айын болан жадайда, тараптар тауарды кемшіліктерін жоюа арналан мерзімді кнтізбелік он кнге зарту туралы осымша келісім жасасуы ммкін. Бл ретте тауарды кемшіліктерін жоюа ажетті осалы блшектерді (детальдарды, материалдарды), жабдытарды, маманны жне басаларды болмауы дайындаушыны (сатушыны) тауарды кемшіліктерін жою мерзімдерін бзаны шін жауаптылытан босатуа негіз болып табылмайды.
Тауарды кемшіліктері жойылан жадайда оан кепілдік мерзімі тауар пайдаланылмаан уаыта зартылады. Крсетілген уаыт ттынушыны тауарды кемшіліктерін жою туралы талаппен жгінген кнінен бастап ттынушыны талабы орындалан кезге дейін есептеледі.
Дайындаушы (сатушы) тауарды берген кезде ттынушыа кепілдік мерзіміні зартыланы туралы апаратты жазбаша нысанда беруге міндетті.
4. Сатушы (дайындаушы) кепілді мерзімін белгілемеген тауара атысты, не осы Заны 17-бабы 2-тармаыны тртінші абзацында кзделген жадайда жне тртіппен, егер ттынушы тауарды кемшіліктері ттынушыа берілгенге дейін пайда боланын немесе сол кезге дейін пайда болан себептерден туындаанын длелдесе, тауарды кемшіліктері шін сатушы (дайындаушы) жауап береді.
Сатушы (дайындаушы) сатылан (дайындалан) тауарды кемшіліктері шін олар жнінде зі білмеген жадайда да жауап береді. Сатушыны (дайындаушыны) жауапкершіліктен босату туралы немесе оны шектеу туралы келісім жарамсыз болады.
5. Сатушы (дайындаушы) кепілді мерзімін белгілеген тауара атысты, сатушы (дайындаушы) егер тауардаы кемшіліктер оларды ттынушыа бергеннен кейін ттынушыны тауарды пайдалану немесе оны сатау ережелерін бзуы не шінші бір тлаларды іс-рекеті немесе есерілмейтін кшті салдарынан туындаанын длелдей алмаса, ттынушыны талаптарын анааттандыруа міндетті.
6. Егер азастан Республикасыны задарында згеше белгіленбесе, ттынушыны талаптарын орындау мерзімін ткізіп аланы шін осындай бзушылытара жол берген сатушы (дайындаушы) ттынушыа мерзімі ткізіп алынан рбір кн шін тауар (жмыс) ныны бір пайызы млшерінде трасызды айыбын тлейді.
7. Ттынушыа тауар шін тленген ашалай соманы айтарып беру кезінде сатушы (дайындаушы) одан тауарды толы немесе ішінара пайдаланандытан, оны тауарлы трін жоалтуынан немесе баса да осы сияты мн-жайлардан тауарды ны тмендеген соманы стап алуа ылы емес.
Кемшіліктері бар тауарды дл сондай маркалы (модельді, артикулді) тауара ауыстыран кезде баасын айта есептеу жргізілмейді.
Шартты бзан кезде ттынушымен есеп айырысу тауарды баасы ктерілген жадайда - оны шартты бзан кездегі баасыны негізінде, ал баасы тмендеген жадайда тауарды сатып алу кезіндегі баасыны негізінде жргізіледі.
Кемшіліктері бар тауарды баса маркалы (модельді, артикулді) тауара ауыстыран кезде, егер ауыстыруа жататын тауарды баасы ауыстырылып берілген тауарды баасынан тмен болса, ттынушы баа айырмашылыын тлеуге тиіс. Ттынушы осымша аы тлеуден бас тартан жадайда тараптар шартты бзып, ттынушыа сатып алынан тауара тленген ашалай сома айтарылады. Ауыстыруа жататын тауарды баасы ауыстырылып берілген тауарды баасынан жоары болан жадайда, баа айырмашылыы ттынушыа тленеді. Крсетілген есеп айырысуларда ауыстыруа жататын тауарды баасы ктерілген жадайда – оны талап ойылан кездегі баасы, ал баасы тмендеген жадайда сатып алу кезіндегі баасы олданылады.
8. Сатушы (дайындаушы) ттынушыа тиісті емес сападаы тауарды жеткізуге жне (немесе) айтарып беруге байланысты шыыстарды теуге міндетті.
9. Сатып алынатын тауара аы тлеу нысаны ттынушы мен сатушы (дайындаушы) арасындаы келісім бойынша азастан Республикасыны задарында белгіленген тртіппен айындалады.
Ескерту. 30-бапа згерістер енгізілді - Р 29.12.2014 № 269-V (01.01.2015 бастап олданыса енгізіледі); 21.04.2016№ 504-V (алашы ресми жарияланан кнінен кейін кнтізбелік он кн ткен со олданыса енгізіледі) Задарымен.
Бап. Сатушыны (дайындаушыны, орындаушыны) тауарды (жмысты, крсетілетін ызметті) кемшіліктері салдарынан ттынушыны міріне, денсаулыына жне (немесе) млкіне келтірілген залалды (зиянды) толы клемде теу жніндегі міндеттері
1. Сатушы (дайындаушы, орындаушы) тауардаы (жмыстаы, крсетілетін ызметтегі) растыру, рецептілік немесе зге де кемшіліктер салдарынан не тауар (жмыс, крсетілетін ызмет) туралы толы емес, дрыс емес немесе уатылы берілмеген апарат салдарынан ттынушыны міріне, денсаулыына жне (немесе) млкіне келтірілген зиянды толы клемде теуге міндетті, сондай-а талап берілген кннен бастап кнтізбелік он кн ішінде ттынушыа зиянды теу туралы жауап беруге не ттынушыны талаптарын анааттандыру шін тиісті шаралар олдануа тиіс.
Оны кінсіне жне ттынушыны онымен шартты атынастарда боландыына немесе болмаандыына арамастан, келтірілген зиян сатушыны (дайындаушыны, орындаушыны) теуіне жатады.
2. Тауардаы (жмыстаы, крсетілетін ызметтегі) кемшілік фактісі расталан жадайда сатушы (дайындаушы, орындаушы) тауара (жмыса, крсетілген ызметке) сараптама жргізумен байланысты ттынушыа, ттынушыларды оамды бірлестіктеріне, ауымдастытара (одатара) келтірілген шыыстарды толы клемде теуге міндетті.
3. Тауардаы кемшіліктерден жне тауарды ауіпсіздік нормаларыны бзылуынан туындаан зиян, егер ол тауарды белгіленген жарамдылы мерзімі (ызмет ету мерзімі) ішінде келтірілген болса – телуге, ал егер жарамдылы мерзімі (ызмет ету мерзімі) белгіленбесе – тауар ндірілген кннен бастап он жыл ішінде телуге тиіс.
Тауардаы кемшіліктер салдарынан келтірілген зиянды ттынушыны тадауы бойынша тауарды сатушы немесе дайындаушы теуге тиіс.
Жмыстаы немесе крсетілген ызметтегі кемшіліктер салдарынан келтірілген зиянды оларды орындаушысы теуге тиіс.
4. Тауарларды ндіру (жмыстарды орындау, ызмет крсету) кезінде материалдарды, жабдытарды, аспаптарды жне зге де ралдарды пайдалануа байланысты дайындаушыны (орындаушыны) ылыми жне техникалы білім дегейі оларды ерекше асиеттерін жне сипаттамаларын анытауа ммкіндік берген-бермегеніне арамастан, тауарды (жмысты, крсетілетін ызметті) кемшіліктері салдарынан келтірілген зиян телуге жатады.
5. Сатушы (дайындаушы, орындаушы) ттынушыны міріне, денсаулыына жне (немесе) млкіне келтірілген зиян шін, сондай-а егер тауар теусіз немесе тмендетілген баамен берілген, сатылан, ал ызмет солай крсетілген болса жауапты болады.
6. Сатушы (дайындаушы, орындаушы) зиян шінші тлаларды іс-рекеттеріні не есерілмейтін кшті немесе ттынушыны тауарды (жмысты, крсетілетін ызметті) пайдалануды, сатауды белгіленген аидаларын бзуы салдарынан келтірілгені туралы длелдемелерді сынан кезде жауаптылытан босатылады.
Ескерту. 31-бапа згеріс енгізілді - Р 21.04.2016 № 504-V Заымен (алашы ресми жарияланан кнінен кейін кнтізбелік он кн ткен со олданыса енгізіледі).
Бап. Дайындаушыны (орындаушыны) тауарды жарамдылы мерзімін, сатау мерзімін жне ызмет ету мерзімін белгілеу жніндегі міндеттері
1. Дайындаушы ттынушылы асиеттері уаыт те келе нашарлауы ммкін тауарлара азастан Республикасыны техникалы реттеу саласындаы занамасына сйкес жарамдылы мерзімін жне (немесе) сатау мерзімін белгілеуге міндетті.
2. Сатушы (дайындаушы) жарамдылы мерзімі жне (немесе) сатау мерзімі белгіленген тауарларды ттынушыа оларды жарамдылы мерзімі жне (немесе) сатау мерзімі ткенге дейін масатына сай пайдалана алатындай етіп беруге міндетті.
3. Тауарды жарамдылы мерзімі тауар зірленген кезден бастап есептеледі. Егер зірлеу кезі мен пайдалануа дайын болу кезі сйкес келмесе, тауарды жарамдылы мерзімі пайдалануа дайын болу кезінен бастап олданыла бастайды, ол жнінде ттынушы хабардар етілуге тиіс. Белгіленген жарамдылы мерзімі жне (немесе) сатау мерзімі ткеннен кейін тауарды, сондай-а жарамдылы мерзімі жне (немесе) сатау мерзімі белгіленуге тиіс, біра олар белгіленбеген тауарды ткізуге тыйым салынады.
4. Белгіленген мерзімінен тыс пайдаланылуы ттынушыны міріне, денсаулыына жне (немесе) млкіне, оршаан ортаа ауіпті болып табылатын тауарларды ызмет ету мерзімі белгіленеді.
5. Дайындаушы (орындаушы) тауарды (жмысты, крсетілетін ызметті нтижесі) немесе оны бір блігін пайдалануды белгіленген мерзімі (жарамдылы, ызмет ету мерзімі), оны пайдалануды міндетті шарттары жне оларды орындамаан жадайда болатын ытимал салдарлар туралы, сондай-а осы мерзім аяталаннан кейінгі ажетті іс-рекеттер туралы ттынушыа ескертуге тиіс.
Ескерту. 32-бапа згерістер енгізілді - Р 29.10.2015 № 376-V (01.01.2016 бастап олданыса енгізіледі); 21.04.2016№ 504-V (алашы ресми жарияланан кнінен кейін кнтізбелік он кн ткен со олданыса енгізіледі) Задарымен.