Суден мздау жне осы кезде алашы медициналы жрдем крсету
Тмен температураны за уаыт сер етуі салдарынан адам азасында тіндерді заымдалуы пайда болады. Тіндерді шектелуі трде заымдалуы-су, ал азаа тмен температураны жалпы сер етуі кезінде органдар мен тіндердегі тере згерістер-жалпы мздау деп аталады.
су-ылал ауа, жел ылал киім, тар жне су ая киімі серінен болады. Сондай-а, шаршау, ашыу, ан азды шок, тамырларды ауруы, алкогольдік мас болуы жне баса да себептер суді дамуына жадай жасайды.
Жалпы мздауды (атуды) симптомдары: алтырау, шаршау, йы басу, аырында йтап кету. Дене сіресіп, тыныс алу мен жрек жмысы лсірейді. Миды ан аздыы дамып, аяында адам леді.
Жергілікті су арасында кбіне аяты, оны ішінде, башпайларды суі жиі кездеседі. Жергілікті су симптомдары бойынша оны мынадай дрежелері ажыратылады.
Бірінші дрежелі су-теріні бозаруы, оны сезгіштігіні жоалуы, жылытан кезде теріні ашып, ауыруы, ызыл кре тске боялып, ісінуі жне ауыруы. Екінші дрежелі — жоарыда крсетілген згерістерден баса іші срылт ан тсті сйытыа толан клдіректер пайда болады. шінші дрежелі - барынша ауымды жне тере згерістер тн; тіндер сезгіштігін жоалтады, ара кк тске еніп, лектіктік белгілері пайда болады. Тртінші дрежелі - сіген тіндер тере лі еттеніп, сезгіштік жойылады. Ая-ол суып, бозарып, кгереді.
суді р трлі дрежелері абаттасып келуі жиі кездеседі, мысалы: шінші дрежелі су екінші жне бірінші дрежелі су учаскелерімен; аятан баса ол, мрын, ла, бет жне мандай суі ммкін.
Жеіл сіктер айталананда немесе суы за уаыт сер еткенде (аязда немесе ылалды, суы кктемгі - кзгі уаытта) алтырау болуы ммкін: жан ауыртар домбыу, кгеру, салындау байалып, тері ышиды ("аз терісі"); ол теріні ашы жерлерінде, ол саусатарында, ла каланында, кейде ая басында байалады.
Алашы медициналы жрдем.
Зардап шегушіні жылы блмеге орналастыру керек. От немесе ысты пеш жанында жылытуа болмайды. Жылыта отырып ауруа ысты шай, кофе, шарап немесе ара беруге болады. Жалпы ату кезінде зардап шегушіні шешіндіріп, денесін спирт немесе арапен сылайды, есін жинатызып, сусын береді, жылы етіп ымтайды. Егер зардап шегуші дем алмаса, онда жасанды тыныс алдырады, тері астына камфора немесе кофеин, ажет болса, эфедрин, кордиамин енгізеді. Содан кейін ауруды жібереді. Клиникалы лім белгілері байаланда реанимация іс-шараларын жргізеді. Жергілікті су кезінде жалпы жылыту, сіген блікті жеіл трде уалау сынылады. Бл кезде суытан аарып кеткен блікті таза жуылан, ылал олмен сылап ысылайды, жылытатын таыш ояды. Е жасысы, сіген жер ызарып, жылынанша спирт немесе арапен ысылау ажет. сіген жерді армен ысылауа болмайды.
суді алашы кезінде, е алдымен, ая-олды жылы су ваннасында (су температурасын 20-дан 37°-а дейін аырындап ктере отырып) жеіл массаж жасай отырып жылыту керек. Ысылааннан кейін матаны алын абатымен таза (е жасысы, стерильді) таыш салу керек, ая-олды жоары ктеріп, дрігерге жіберу ажет. сіген блік домбыып іссе немесе клдірек пайда болса, ысылауа болмайды. Е дрысы, сіген блікке матаны алы кабатымен стерильді таыш салады, ая-олды жоары алыпта стайды жне зардап шегушіні дрігерге жібереді.
Жалпы ату (жедел) жне жергілікті су (бірінші дрежелі суден басасы) кезінде госпитализациялау сынылады. суді емдеу антибиотиктер, р трлі жапа-майлар (мазь) сідірілген таыш салу, физиотерапевтік процедура (ра) ауа ванналары, кварц олдану, ал ажет болса, оперативтік емдеу (леттенген тіндерді алып тастау) жргізіледі. 2,3,4 дрежелі сулер кезінде сіреспеге арсы сарысу мен анатоксинні профилактикалы дозасы енгізіледі. ан айналымыны жасаруы суге кедергі келтіретінін атап ету керек. Мысалы, су немесе ату пайда болана дейін суытаы озалыс (тез) жру, жгіру ан айналымды жасартады, денені жылытады, сйтіп, суыты зиянды серіне арсы трады, мны профилактикалы мні зор.