Асинхронды машинаны рылысы жне озалыса келу принципі.

Асинхронды машиналар е кп олданатын электр озалтыштар. Асинхронды озалтышты айналу жылдамдыы тек тоты жиілігінен ана емес, оан осымша біліктіге жктемеге де байланысты болады.

Асинхронды машина негізінен екі бліктен трады: озалмайтын блік – статордан жне айналмалы блік – ротордан. Статормен роторды арасында (0.2-3 мм) ауа саылауы бар. Ауа саылау лкейген кезде уат коэффициенті ( ) жне озалтышты айналмалы иінкші азаяды.

Статорды зекшесі жа электротехникалы болат табатардан жиналады, ал орамасын жатызу шін арнайы ойытар штампыланады.

Статор орамасымен бірге, машинаны озалмайтын табанына бекітіледі. Роторды зекшесіде электротехникалы болат табатарынан жиналады да машинаны білігіне бекітіледі.

Роторды рылысына арай асинхронды озалтыш екі трге блінеді: ротор ыса тйыталан жне фазалы ротор бар. Статорды орамасы арылы ш фазалы айнымалы ток ткен кезде айналмалы магнит ріс рылады. Бл ріс статормен роторды арасындаы ауа салындауында тиісті жиілікпен айналып роторды орамасыны ткізгіштіктерін кесіп теді. Орамада ЭК пайда болады, оны серімен орамада ток аа бастайды.

Ротор орамасыны ткізгіштіктеріндегі ток пен статорды айналмалы магнит рісіні арасындаы рекеттесуді арасында механикалы кш пайдалы болады, оны баыты «сол ол» ережесі бойынша аныталады.

Механикалы кшті роторды радиусына кбейтсек айналдырушы иінкшті табамыз, яни

(7.1) Ротордаы ткізгіштерді саны кп боландытан жеке айналдырушы иінкштерді осындысына те озалтышты иінкші лкейеді де, оны серімен ротор айналмалы магнит рісіні айналу жаына айналады.

7.2 Сыранау, ЭК-ті жиілігі, ротор орамасыны кедергілері.

Ротор озалмай тран кезде асинхронды озалтыш трансформатор сияты болады. Статор орамасы – трансформаторды біріншілік орамасы, ротор орамасы – трансформаторды екіншілік орамасы. Ротор озалмай транда оны орамасы - жылдамдыпен, яни синхронды айналу жиілікпен айналмалы магнит ріспен кесіледі де орамада мынадай ЭК-ті индукциялайды

, (7.2) мнда - роторды бір фазаны орамасыны орам саны;

- роторды орама коэффициенті;

- кріктендіру торапты ток жиілігі; - айналмалы магнит рісі.

Асинхронды озалтышты жмыс істеу принципінен роторды айналу жиілігі статорды магнит рісіні айналу жиілігінен кем болу керек. Егер де -ге болса, онда ораманы орамдары статорды айналып тран магнит рісімен кесілмейді де, роторды орамасында ЭК индукцияланбайды, ток жне айналдырушы иінкш жо болады.