Иновацияны трлері: модификациялы, комбинаторлы, тбірлі.
Модификациялы инновация - педагогикадаы діс-тсілдерді жетілдіру. Мысалы: А.С.Макаренконы иын балаларды трбиелеу дістерін А.Ысаов осы замана лайытап олданды
Комбинаторлы инновация - белгілі дістерді элементтерді бір-біріне осу. Инновацияны бл трін азіргі кезде тілдерді оыту дістемесімен айналысатын алымдар олдануда. Тбірлі: мектепке білімні мемлекттік стандарттарыны енгізілуі.
Иннавациялы іс-рекет – оамны леуметтік-экономикалы жадайына сай мектеп жмысын дамытатын, мектеп міріне о згерістер келетін іс-рекет. рбір малім зіні оу-жмысын дамыту шін трлі ралдар арылы зіні іс рекетін саналы трде згертеді.
Инновациялы процесті кезедері:
• иновацияны себептері;
• жаалыты жобалау;
• жаалыты жзеге асыру.
Инновациялы іс-рекетке орта да сер етеді. Мектеп жаалыты себебін, жобасыны дрыстыын длелдеп, жаалыа малімдерді, оушыларды, ата-аналарды ызытыра білгені жн. Инновациялы процесті кшейтетін бес фактор:
• мектеп басшыларыны шыармашылыы, оытуды жаа технологияларын жасауа абілеттілік, педагогикалы процеске атысушыларды бір-бірімен зара рекеті жне арым атынасы;
• инновациялы процесті жоспары, бадарламасы;
• бадарлама, жоспар бойынша мектепке алымдарды кеес беруі, керек жадайда инновациялы процеске тзетулер енгізуі. Жоспарда нтижелерге жетуге ыпал ететін жадайларды крсетіп, стсіздік боланда оны жоятын шараларды да белгілеу;
• леуметтік-экономикалы жадай;
• инновациялы процеске атысушылар: бастама ктерушілер, кмектесушілер, арсы трушылар.
Білім беру саласындаы инновациялы технологияларды басты масаты кнделікті згеріп жатан мірге оушыларды дайындау болып табылады. Мндай оыту оушыларды ммкіндіктеріне сйкестендіре отырып жзеге асыруа негізделеді.
Педагогикалы инновациялы технология – оу процесін жзеге асыру техникасыны мазмны, жоспарланан оыту процесінде жетістікке жету жне педагогикалы теорияа, дістемеге, малімні оыту ызметін жоспарлауа баытталан.
Педагогикалы технологияа тн ерекшеліктер:
1. Болжайтын нтижеге жету шін алдын-ала белгіленген уаытта немесе малім мен оушы денсаулыыны физикалы, техникалы орын жмсау дегейін алдын-ала айындау керек.
2. Наты жетістік критерийлер мен параметрлер арылы зерттеледі.
3. Педагогикалы технологияны кез келген малім игеретініне кепілдік беруге болады.
4. Педагогикалы технологияны оытуда іс-рекет арылы ыпал ету
теориясын міндетті трде сатауды ажет етеді.
Сонымен азіргі заманы арнаулы орта білім беретін оу орындарында леуметтік педагогикалы жйе ретінде, оыту мен трбиелеуді мазмнын модернизациялау дегейінен (бадарлама, оулы жне т.б.) тіп, екінші баспалда – технология дегейіне ктерілу ажет екені даусыз.
Педагогика саласындаы алымдарды кзарасында педагогикалы технология дидактикалы процестермен, оыту ралдарымен, йымдастыру трлерімен байланысан, оыту жйесіні рамды блігі болады. Осы оыту жйесі «нтижелі алай оытуа болады» деген дстрлі сраа жауап береді. Яни, педагогикалы технология дегеніміз, барлы блшектері ойластырылан оу жне педагогикалы іс-шараларды жобаланан моделі, оу рдісін йымдастыру жне жргізуде оушы мен малімге барлы ыайлы жадай туызу жне педагогикалы технология оу процесін толы мегеру идеясын іске асыруды болжайды.
Тиімді сабатар жйесі негізінде технология мынадай міндеттерді шешеді: оушыны танымды ызыушылыыны жоары дегейі мен з бетімен ойлау белсенділігін рады жне олдайды. Саба уаытын немді жне масатты пайдалану, оушыны ойлау рекеттері тсілдерін алыптастыру жне дамыту; оушы мен малім арасындаы жоары дегейдегі жасы арым-атынас; алынан білім, білік дадысыны клемі мен тратылыы.
Енді, осы инновациялы педагогикалы технологияларды ішіндегі орыс алымы, академик В.М.Монахов сынып отыран технологиялы картамен тереірек танысайы. Технологиялы карта – болаша оу процесіні болжау паспорты, бнда оу процесіні басты параметрлері беріледі.
1. Масат ою. 2. Диагностика. 3. Млшерлеу.
4. Болжауды логикалы рылымы. 5. Коррекция (тзету).
В.М.Монаховты педагогикалы технологиясы ш объектімен жмыс жасауа негізделген: технологиялы карта (ТК), сабаты апаратты картасы (САК) жне оушы дамуыны апаратты картасы (ОДАК). Осы аталан технологияны жйелілігі педагогикалы технология объектілерін жобалау процедурасын анытайды. Бан мысал ретінде зім саба беретін «Физика жне астрономия» пнінен «Атом ядросыны физикасы» тарауын алайы.
Таырыпты жоспар жасау шін технологиялы картадаы «Оу процесіні логикалы рылымы» жолына осы тарауда тетін сабатарды санын крсетеміз. Содан со оушылара тарау бойынша білім беруде жетістікке жетуге кепілдік боларлытай, біратар кішігірім масаттарды оямыз. ойылан кішігірім масаттар арылы жетістікке жету шін «диагностика» атарына ыса мерзімді зіндік жмыстарды белгілейміз. Диагностика жргізілетін сабаты «логикалы рылым» атарына белгілейміз. Диагностика трт тапсырмадан трады: оны ішінде екеуі – білім стандартына сйкес, ал алан екеуі крделі тапсырма (№3 – «жасы» деген бааа, №4 – «здік» деген бааа) болуы керек. Диагностиканы толы вариантын «диагностика» атарына жазамыз. «й тапсырмасыны млшері» атарына диагностикаа жасы дайынды боларлытай есептер мен тапсырмаларды нмірлерін крсетеміз. «Коррекция (тзету)» атарына оушыларды дстрлі иындытары жазылады. Саба беру барысында технологиялы карта барлы оушыда болуы тиіс. Бл оушылара да, оларды ата-аналарына да оу процесі кезінде баыт-бадар беруге, диагностикада ктілетін жмыс пен тапсырманы масатын дл білуге кмектеседі. рбір оушы алаан баасына сйкес жмысты андай блігін орындауды зі шешуі тиіс. Бл технологияны жетістігі сол, оушы мен ата-аналара білім беру процесі толыымен айындалан. Бл оушылара сабата жасы жетістіктерге жетуге кмектеседі.
Сратар: Инновация. Инновациялы оыту