Таырып-10. Мектеп маліміні инновациялы іс-рекеті. Малімдерді инновациялы білім дегейін ктеру
Дріс таырыбыны масаты:Мектеп маліміні инновациялы іс-рекеті жне малімдерді инновациялы білім дегейін ктеру жайлы студенттерге толы малмат беру.
арастырылатын негізгі сратар:
Инновациялы білім беру жолдары.
Педагогты инновациялык іс-рекеттерін алыптастыру.
Оуды иинновациялы дістерін оу-трбие рдісінде пайдалану.
Малімдерді инновациялы білім дегейін ктеру жолдары маыздылыы
Жаа талпыныс, жаа ашылан жолдарды бірі- білім беруді жйесініжасалуы. Бл педагогикадаы, ттас педагогикалы рдістегі згертулермен тыыз байланысты.Білім беру саласыны барлы жаына жааша кзарас, жааша арым- катынас (білім мазмнын жетілдіру, жаа базистік оу жоспарына кшу, жаа буын оулытары мен оу- дістемелік кешендерге кшу, т.б.) жааша ойлау калыптасуда.
Жастара білім мен трбие беруді негізі болып саналатын жалпы білім беретін мектептерді педагогикалы рдісін жасарту бірінші кезектегі мселе болса, бастауыш мектеп - мны тп азіргі , бастауыш білімні мемлекеттік стандарты жне оны мектеп тжірибесіне енгізуге шешуші орынды малім ызметі алатыны аны.
Бгінгі студент – ертегі маман. Оыту рдісін басаруды педагогикалы-психалогиялы мселелерін аныктауда педагог пен оушыларды арасындаы карым- атынастарды йымдастыру маліміні теориялык біліміні болуын ажет етеді. Осыан орай, бастауыш оыту педагогикасы мен дістемесі блімдерінде жаа мазмн, оны оыту дістемесін студенттерге игертуді трлі жолдарын іздестірілуде. .
ылыми-педагогикалык дебиттерді зерттеу малімні инавациялы іс-рекетіне байланысты мселелер жан-жаты арастырыланын круге ммкіндік тудырып отыр. Жйелері баыттылы зертетеулерде инавациялы іс-рекет креативті парадигманы жеке бас, регулятивтік-коммуникативтік жне орытынды жйе блшегін талдауда аны айын арастырылады.
Соы он жылдыта «инновация» ымы кеінен таралды. Инновациялы озалыстар білім беру жйесіні жаартуыны маызды айаына айналды. Инновациялар бірнеше проблемалар тоысында пайда болады жне ауытымай, жаа мселерді шешеді, білім беру рдісіні здіксіз жаарып труына келеді.
Педагогикалы инновация- ттас білім беру жйесіні оны жеке блімдеріні компаненттеріні сипаттамасын жасартатын жне жаалытардан тратын, масатты згерістер. Бл- жаалыты мегеру рдісі.
Бгінгі кндегі инновациялык білім беру-оку жне леуметтік- трбиелік іс-рекетті рдісі мен нтижесі, ол жеке адамны жне жалпы оамны іс-рекетіні жаа трін жоспарлайды жне ынталандырады.
Педагогикалы инновацияларды сипаттайтын критерийлер:
А) отайлылы нтижелер алу шін жмсалатын малімдер мен оушылар кші , ралдар шыынын тиімдендіру крсеткіші;
Б) нтижелік- малімдер іс-рекетінде алынан нтижелерді белгілі бір тратылыы;
В) жаалытарды жаппай тжірибеде жасампаздыпен олдану ммкіндіктері болуы.
Бл критерийлерді білу педагогикалы жасампазды іс-рекетті негізі болып табылады.
Педагогты инновациялык іс-рекеті келесі белгілермен сипатталады:
• зіні жеке касеттерін есепке ала отырып, басаларды инновациялы тжірибесін згерту, жетілдіру, кабылдау кабілеті;
• жаа ылыми идеалар мен басаларды тжірибесінен хабардар бола отырып, жмысыны нтижесін ыну ажеттілігінен;
• жаа ылыми зерттеулер, оларды дістемелік жзеге асуын здіксіз тжірибеге егізумен;
• педагогикалы инновацияны жаа дістері мен тсілдері з бетінше жасаумен:
• педагогикалы кертартпалыпен, догмамен, артта алушылыпен белсенді крес жргізумен.
Айтыландарды есепке аланда, педагогты німді инновациялык іс-рекеттіні крсеткіштері мыналар:
• педагогикалы ебекті тиімділігі:
• оу- трбие рдісіне атысушыларды педагогикалы талаптары мен баытарыны бірлігі;
• жеке тланы шыармашылы тласыны калыптасуы;
• Малім беделіні суі,
• Оушыларды істі талдау діс- тсіліне, диактикалы ойлара йренуі;
• Оу жне рдісінде зерттеу тсіліні педагогикалы ызмет лгісіндегі ашулары.
азіргі кезде рбір оам мамандарыны алдына ойан талаптарына сйкес «маман моделін» маман профессиограмасын жасау міндеті-жртшылыты назарын зіне аударуда.
Бл міндетті шешуге байланысты ылыми зерттеулер жргізіп жрген алымдар, педагогтар,психологтар, бар ( Н. В. Кузьмина, Ф. Н. Гоноболин, В. А. Сластенин, А. И. Щербаков, Н.А. Сорокин). В.А. Сластенинні пікірі бойынша, малім профессиограммасы мыналарды амтиды:
1) коамны саяси сапалары;
2) луметтік- психология этикалык- педагогикалы жне стаздык жеке басыны сапалары;
3) Психологиялы жне педагогикалы даярлы.;
4) Маманды бойынша даярлы;
5) Пн бойынша даярлайды.
Бл сапалар малімдік ызметке ойылатын жалпы талаптардан
туады.
Инновацияны мазмнды рлымына кіретіндер- білім беру- трбиелеу рдісінде, оу-трбие жмысын жне оларды мегеріп алу,
зерттеу, мектепттегі оу- трбие рдісіне енгізу.
Болаша стазды инновациялы іс-рекеті трт трлі лшеммен сипатталады:
• инновациялы іс-рекетті ажеттілігін сезінуі:
•оу рдісіне жаалык енгізуде шыармашылы пен ызмет етуге даярлыыны болуы;
•енгізілеттін жаалытарды баытыны дрыстыына тиімді нтиже келетініне сенімді болуы;
•белгілі проблеманы шешудегі олданылатын инновациялы іс-рекетті толы зіне абылдап, оны енгізе білуі.
Бастауыш сынып маліміні инновацилы іс-рекетті негізгі
міндеттері:
*жаалыты ттастай жне жекелеген кезедеріні нтижелерін болжау;
•жаалыты жетімсіз жаатарын анытап, оны енгізуді йымдастыру кезеді толытыру масатын кздеу;
*жаалытарды баса жаалытармен салыстырып, оларды тиімдісін
тадап алу, мні мен зерттелуін анытау;
*жаалы егізілетін йымны инновациялы абілетін баалау.
Бл міндетті шешу шін (зерттеу проблемасы бойынша) мынадай осымша міндеттер ажет:
*арнайы дістемелік дебиеттерді, осымша газет- журнал материалдарынан, жекелеген діскерлер ебектерінен инновациялы іс-рекет трлерімен танысып, олара талдау жасау, олдану ммкіндіктерін айындау:
*з іс-рекетіне немі дістемелік талдау жасап отыру.
Болаша маманны ксіби педагогикалы функциялары конструктивтік йымдастрышылы, арым-атынасты, дамытушылы, апаратты, зерттеушілік.
Бл функцияларды іске асыруда малім іс- рекетіні трлері блініп крсетілген:
• зін оушыны іс-рекеті жоспарлауда оны дамыту мен алыптастыру рдісінде рылыдык трыда іске асыру іс- ректіні міндеттерін шешу шін, малім оку- трбие жмысыны бастауыш білім берудегі білім мазмны мен кезедеріні дістемесіні бірлігін сатау;
• оушы іс- рекетіні крлысын жоспарлау жне оан педагогикалы жетекшілік жасау;
• негізделген инновациялы іс- рекетерді тадау, анытау;
• жымдаы оушыларды жеке бас ерекшеліктеріне сйкес тапсырмаларды йымдастыруы кажет.
Бл крылымдылы трыны іске асыруда малім ылымны, дістемені соы жаалытарын, инновациялы іс- рекетті пайдаланып крылан сабатар жйесін жасайды. Сабатын р кезеі шыармашылыпен ткізіп, оушы іс- рекетін йымдастыруда инновациялы іс- рекетті тиімді олдану жоспарын жасайды. йымдастырушылы іс-рекет міндеттерін шешу шін.
• оушы мен малім арасындаы арым- атынасын йымдастыру;
• оушыны оудаы психологиялы жне практикалы даярлыын йымдастыруа жадай жасау
• оушыларды ртрі оу-трбие жмыстарына баулу;
• шыармашылытарын дамытуа баытталан жмыстары йымдастыру;
• сабаты тыдауа баытталан жмыстарды йымдастыру;
• сабаты тыдауа, білімді абылдауа оушыларды дайындай білуі. арым- атынас трысындаы рекеті іске асыру:
• оушы мен малім арасында іскер арым-атынас орнытыру;
• оу рдісіндегі жымдаы оушылар арым- аттынасын жасарту; Дамытушы трыдаы іске асыру ызметі:
• инноватциялы іс-рекетті оушыны жас спірім физиологиясына, педагогикалы, психологиялы ерекшелігіне сйкес олдану;
• оу рдісіне оушыны аыл- ой ебегін йымдастыру;
• оку рдісінде педагогикалы жадай тудыру арылы, оушыны здігінен ойлауымен оылатын пнмен шынды болмыс арасындаы байланысты білу;
• оушыны білімге ызыушылыын арттыру;
• алдыны атарлы озы тжірибелерді оушы білімін дамытушы діс-тсілдерін олдану.
Апаратты функцияны іске асыру ызметі;
• оу материалдарын еркін мегеріп, оны жеткізе білу дістемесімен тсілдерін олдана білу;
• пн мазмнына ылыми- дидактикалы талдау енгізу;
• оытуда жаа технологиялар элементтерін олдану. Зерттеу функциясы ызметін іске асыруда:
• проблема бойынша зерттеу жмысын жргізу;
• педагогикалы ызмет трлерін айта ру мен баалау;
• инновациялы іс- рекетті тиімді пайдалану масатында оып йрену.
Біз алымдарды малімні инновациялы іс-рекетін нтижелі атаруа малімні жеке бас асиеттеріне авторларды кбі білімді, дады мен іскерлікті жне бас сапаларды жатызады. Жмысымызда жеке бас асиеттеріні р крсеткіштеріне жеке тотап, талылауды жн крдік.
Білім сферасына идеалогиялы дістемелік, психология -педагогиялы жне апаратты малматтар жатады.
Идеалогиялы малматтара: оам дамуыны тенденцияларын айындау, бастауыш білім беруді жетілдіру, философиалы, педагогикалы-психологиялы кзарастарыны болуын жатызады.
Психалогиялы-педагогикалы крсеткішке :педагогикалы этика, инновациялы іс- рекетті мегеруге малімні психалогиялы даярлыын, жаалыа сеніміні болуы, педагогикадан, психалогиядан, дістемелік пндерден білімні болуы, инновациялы іс- рекет лшемдерін,алдыы атарлы озы тжірибе туралы білімні болуын жаткызды.
Апаратты білімге: инновациялы іс-рекет туралы апарат материалдарын жинатауда, малімні монографиалы, педагогикалы, анытамалы дебиеттерімен жмыс жргізе білуін жатызды.
з зерттеуімізде малімні жеке бас асиетіні негізгі маманды ата мынадай іскерлік трлері алыптасуы ажет деген ойа келіп отырмыз; *бастауыш сыныптарда олданылатын жаашыл дістемелерді анытау іскерлігі:
• р оушыны жеке басыны абілетінін есепке алу іскерлігі;
• оушыларды таным абілетін , здігінен білімін, іскерлігі мен дадысын жетілдіру іскерлігі;
• жаашыл дістемелерді ммкіндігін масаткерлікпен пайдалана білу іскерлігі.
| Жаалыты мегеруді кезедері Кезе | Нтижесі |
| Таныстыру | Жаалы туралы білім |
| ызыушылыты пайда болуы | осымша апарат іздеуі |
| Жзеге асыруды баалау жне шешім абылдау | Жзеге асыру шін ажетті апарат іздеу |
| Жзеге асырып кру | Жаалыты олдану немесе бас тарту туралы шешім |
| Соы шешімді абылдау | Жаалыты белсенді жне масатты баытталандыпен жзеге асыру |
Жаалыты енгізуге байланысты малімдерді атынасына арай типтері (Э.М. Роджерс бойынша)
- Жаашылдар (тадауда 2,5 % дейін) : жаалыты жтуа даяр, жааа деген ашытыы бар, кез-келген арым-атынастан жаалыты тауып жатады;
- Алашы жзеге асырушылар (13,5% дейін) жаашылдарды олдап, насихаттайды, кеес береді;
- Алдын-ала кпшілік (34% дейін) алашы жзеге асырушылардан кейін жаалыты мегереді, жаалытарды жзеге асыру шін олара біраз уаыт керек;
- Кейінгі кпшілік (34% дейін) сенімсіздік білдіреді; зіні сранысына арай жаалыты мегереді; леуметтік ортаны пікіріне назар аударады;
- Шешім абылдауа трасыздар (16%) дстрлі ндылытара баытталады; жаалыты соы болып мегереді; жаалытарды таратуда кедергі болады.
Сратар: Инновациялы білім беру. Инновациялы білім беру жолдары. Педагогты инновациялык іс-рекеттерін алыптастыру.
|
|
|
|
