І – БЛІМ. Ксіпкерлікті мні, мазмны
МАЗМНЫ
КІРІСПЕ……………………………………………………………….3
І – БЛІМ. Ксіпкерлікті мні, мазмны………………………..6
1.1. Ксіпкерлікті мні, экономикалы негізі……………...……6
1.2. Ксіпкерлікті трлері…………………………………………10
1.3. Ксіпкерлік туекелді мні жне трлері…………….…….12
ІІ – БЛІМ. Ксіпкерлік бсекелестік, франчайзинг жйесі….14
2.1. Бсекелестікті мазмны жне трлері……………………...14
2.2. Монополияа арсы мемлекеттік реттеу……………………16
2.3. Франчайзингтік атынастар жйесі…………………………19
ІІІ – БЛІМ. Ксіпкерлік істі мемлекеттік реттеу……………...24
3.1. Ксіпкерлік істі мемлекеттік реттеуді ажеттілігі………..24
3.2. Мемлекетті ксіпкерлік ісіне араласу жадайы, себептері………………………………………………………………28
3.3. азастандаы ксіпкерлікті басару……………………….30
ОРЫТЫНДЫ………………………………………………………35
ПАЙДАЛАНАН ДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ………………………..37
КІРІСПЕ
азастанда ксіпкерлік жнінде 90-жылдарды басында, айта руды басталуымен айтыла бастады. Бл кезде былайша айтанда, «комсомолды ксіпкерлік» басталды, кптеген белсенді жас адамдар, негізінен комсомол жетекшілері, жастарды шыармашылы ылыми-техникалы орталытары негізінде кооперативтер ра бастады. Несиелеуді жеілдік жадайлары жасалды. Мны стіне, спелі инфляция жадайына дл осы ксіпкерлікті алашы толыны ттеп беріп ана оймай, сондай-а ажетті, былайша айтанда, бастапы капитал жинай алды, себебі несие аша «ымбат» алынып, «арзан» айтарылды.
Ксіпкерлік ызметін брыны Кеес Одаы кезінде 1987 жылы абылданан «СССР азаматтарыны жеке ебек ызметі туралы» заы алаш рет ресмилендірді. 1988 жылы «Кооперация туралы за» абылданды. Кооперативтер мен серіктестіктерді жаппай рылуы басталды. Дегенмен нарыты инфрарылымны болмауына байланысты кооперативтерді аз блігі ана аяынан трып кете алды. Кейінірек 1988-1991 жылдары жала беру, бірлескен ксіпорындар мен банк ызметі туралы задар экономикалы жадайды біршама ырытандырды. Ттастай аланда, негізгі меншік мемлекеттікі болып ала бергенімен, жала беру тріндегі аздаан босасулар біршама дрежеде ксіпкерлік белсенділікке жадай жасады.
азастан Республикасы 1991 жылы туелсіздік аланнан кейін ксіпкерлік белсенділікті олдауа байланысты біратар задар абылданды. азастанда ксіпкерлікті дамуына «азастанда ксіпкерлікті дамуы мен шаруашылы ызметті еркіндігі туралы» (1991), «Жеке ксіпкерлікті олдау жне орау туралы» (1992) заы сияты задар трткі болды. 1994 жылды басында-а жеке ксіпорындар саны 15,7 мыды рады жне жалпы жмыспен амтыландар саны 164 мыа жетті. 01.10.1998 ж. Шаын ксіпкерлікті субьектілер саны 307 мыды рады, оларда 1,2 миллион адам жмыспен амтылды. Ксіпкерлік ызметті негізгі ш саласыны ішінен бірінші орына ндіріс те емес, ттынушылар мен тауар ндірушілер арасындаы делдалды та емес, сауда шыты.
Соы жылдары азастан Республикасы Президентіні 1997 жылы 6 – наурыздаы №3398 «Шаын ксіпкерлікті дамытуды белсендету жне мемлекеттік олдауды кшейту шаралары туралы» жне 1998 жылы 27-суірдегі №3928 «Жеке жне зады тлаларды ксіпкерлік ызмет еркіндігіне деген ыын орау туралы» жарлытары ксіпкерлікті дамуына жаа кш берді. Осы жарлыа орай, азастанда шаын бизнесті дамыту жніндегі алашы арнайы орган ретінде сауда жне экономика министрлігіні рамында шаын ксіпкерлікті олдау жніндегі агенттік ру жне оны жмысын йымдастыру йарылды.
Экономиканы траты болуы жне оны бсекелік сипатын алыптастыруды басты кштеріні бірі ксіпкерлікті жетілдіру болып табылады. Жалпы ксіпкерлікті дамыту шін бірнеше белгілі шарттар орындалуы ажет:
Ø Ксіпкерлік субъектіні белгілі бір дрежеде еркіндігі мен ыы болуы ажет. Ол – шаруашылы ызметіні баытын тадау, ндірістік, сауда бадарламаларын анытау, аржы кзін тадау, німдерді тасымалдау, німге баа белгілеу, табысты з мтажына жмсау;
Ø Ксіпкерлік абылданатын шешімдерге, одан туындайтын нтижелерге туекелдікті ажет етеді. абылдаан шешімдерге деген жауапкершілік болмайтын болса, ол ксіпкерлікті де болмааны;
Ø Ксіпкерлік ызметті белгілі коммерциялы табыса жетуге бадар стауы, экономикада ажетті нарыты рылым орнатумен байланысты. Яни ксіпкерлік дамуы шін оны ыты базасы, леуметтік-экономикалы шарттары алануы керек.
Тртінші шарт жоарыда аталан шарттардан туындайды. Еркін ксіпкерлік меншікті р трлі формада, трде, типте болуын алайды.
Ксіпкерлік – ызметті ерекше бір трі ана емес. Бл таы да белгілі стиль жне тртіпті типі, жинатап айтса: лкен бастама, дстрден тыс шешімдерді іздестіру, туекелге бару, іскерлік ызметті орын алар жері, е алдымен ксіпорын.
Курсты жмысымны таырыбы «Ксіпкерлік орта». Курсты жмыс 3 блімнен трады. Бірінші блім «Ксіпкерлікті мні, мазмны», бл блімде ксіпкерлікті мні, мазмны, экономикалы негізі жне ксіпкерлікті трлері, туекелділікті мні деген таырыптара тоталдым.
Екінші блім аты «Ксіпкерлік бсекелестік». Бл блімде бсекелестік, оны трлері, монополияа арсы мемлекеттік реттеу, ксіпкерлік пия, франчайзинг атынастар жйесі туралы жазылан.
шінші блім «Ксіпкерлік істі мемлекеттік реттеу». Бл блімде ксіпкерлік істі мемлекеттік реттеуді ажеттілігі, мемлекеттік ксіпкерлік ісіне араласу жадайы, себептері, азастанда ксіпкерлікті басару туралы баяндалан.
Курсты жмысымны басты масаты «Ксіпкерлік орта» деген таырыпты ашу. Ксіпкерлік орта деп аталандытан ксіпкерлікті айналасындаы барлыына да тоталуы керек деп ойлаймын. Оны ішіне бастысы ксіпкерлікті зі, оны трлері, ксіпкерлікте болатын туекелдер, бсекелестіктер туралы тоталу керек. Сонымен атар, ксіпкерлік істі мемлекеттік реттеу керек, ксіпкерлікті мемлекеттік орап жне олдау шаралары, ксіпкерлікті мемлекеттік басару да ксіпкерлік ортаа кіреді.
І – БЛІМ. Ксіпкерлікті мні, мазмны