Quot;азмырыш" акционерлiк оамыны ауіпсіздік техникасы
ндірістік жабдыты пайдалананда жне жндеген кезде ауіпсіздікті амтамасыз етуді міндеті – жмысшылар денсаулыыны нашарлауы жне заымданулара келетін ауіпті ндірістік факторларды алдын алу.
ыты жне йымдастырушылы негіздері. Жмыс барысында жмысшыларды мірі мен денсаулыыны ауіпсіздігін амтамасыз ету жйесінде е маыздысы Ебек орау (Е) жне міртіршілігі ауіпсіздігін амтамасыз ету () жнінде нормативтік ыты актілер болып табылады. Е жне бойынша нормативтік шарттарды зірлеу жне оларды сатау, яни шаруашылы жне ведомстволы ызметіні саласына арамастан жекеменшікті барлы трлері: ксіпорындар, мекемелер жне йымдарды – мемлекетті маызды мселесі болып табылады.
ндірістік ызметтегі адамны ауіпсіздігін амтамасыз ету саласында Р занамалы жне нормативтік актілер жинаы: Р Конституциясы, кімшілік ыбзушылар туралы кодексі, Азаматты процессуалды кодекс, «азастан Республикасыны Ебек Кодексі» жне т.б. рекет етеді.
Егер Конституция жне баса ебек туралы задар ыты нормативтер болып табылса, онда актілер кестесінде келтірілген нормативтер ксіпорындара, ндірістік ызметтерге, ортаа, жабдытара ойылан талаптарды натайды; тлалара міндетін, ыын жне Е мен туралы занамалы жне баса нормативтік актілерді анытайды.
Р Е жне саласында ебек ауіпсіздігі жнінде (ГОСТ ССБТ 12. …), 0-4 – олданыстаы бес жне 5-9 ордаы бес осалы жйелерін осатын ТМД мемлекетаралы стандарттар жйесіні талаптарымен басшылы етеді.
ызметкерлерді Е туралы занамалы жне баса нормативтік актілерді талаптарын бзаны шін жауапкершілігі «Ебекті орау жне ауіпсіздігі туралы» заымен бекітілген, соан сйкес ксіпорын жмысшылары Р бекітілген занамасы ретінде тртіптік, материалды жне ылмысты жауапкершілікке тартылады. Ебекті орауды мемлекеттік басармасы шеберінде азастан Республикасыны Ебек Кодексі Р министрліктері жне ведомстволарында, сондай-а баса да бірлестіктер мен ксіпорындарда ебекті орау ызметіні рылуы арастырылан, сонымен атар, мндай ызметтерді міндетті трде рылуы за бойынша бекітілген. Осы Кодекста 50 адамнан астам санды ксіпорындарда Е ызметін ру арастырылан. Одан аз ызметкерлерді саны бар ксіпорындарда осындай ызметті немесе маман лауазымын енгізу туралы шешімді жмыс беруші ксіпорыныны рекетін ескере отырып абылдайды.
Е ызметіні негізгі міндеті: ксіпорында Е бойынша жмыстарды йымдастыру жне йлестіру; ксіпорын ызметкерлері Е жне Н жніндегі занамалы немесе нормативтік ыты актілерін сатауын баылау; ндірістік заымдануларды, ксіптік жне ндірістік ауруларды алдын алу, рі ебек жадайын жасарту бойынша тжірибелік жмыстарды жетілдіру; Е мселесі жнінде жмыс берушіге жне ызметкерлерге кеес беру болып табылады.
Е ызметі жмысшыларын йлестіру жне тиімді жмыс жасау масатында жыл бойы ткізілетін жмыстарды, соларды мерзімі мен аржысын крсететін тізімдемесі белгіленген жалпы жылды жоспар растырылады, яни ксіпорын жымды келісіммен немесе шарттармен белгіленген клемде ажетті ралдарды жыл сайын блу ажет. Е ызметі зіні мртебесі бойынша негізгі ндірістік ызметтерге тееледі. ымдарын арастырып, кнделікті мірдегі кездесетін е керекті баптара тоталса..
Жалпы ережелер
· ндірістік объектілерді ебек жадайлары бойынша аттестаттау - ндірістік объектілерді, цехтарды, учаскелерді, жмыс орындарын оларда орындалатын жмыстарды ауіпсіздігіні, зияндылыыны, ауырлыыны жай-кйін, ебек гигиенасын айындау жне ндірістік орта жадайларыны ебек жадайлары нормативтеріне сйкестігін айындау масатында оларды баалау жніндегі ызмет;
· ебек ауіпсіздігі – ебек ызметі процесінде ызметкерлерге зиянды жне ауіпті серді болдырмайтын іс – шаралар кешенімен амтамасыз етілетін ызметкерді оралу жай – кйі;
· ебекті ауіпсіз жадайлары – ызметкерге зиянды жне ауіпті ндірістік факторларды сері жо не оларды серіні дегейі ауіпсіздік нормаларынан аспайтын, жмыс беруші жасаан ебек жадайлары;
· ттенше жадай – адамдардыазатабуынакеліпсоаннемесекеліпсоуыммкін, олардыденсаулыына, оршаанортаажнешаруашылыжргізушіобъектілергенсанкелтіргеннемесекелтіруіммкін, халытыедуірдрежедематериалдышыындарашыратып, тіршілікжадайынбзаннемесебзуыммкінавария, зілзаланемесеапатсалдарынанбелгілі бір аумататуындаанжадай;
· ндірістік жабдыты ауіпсіздігі - ндірістік жабдыты з функцияларын орындауы кезінде нормативтік - техникалы жне жобалау жаттамасында белгіленген жадайларда ебек ауіпсіздігіні талаптарына сйкестігі;
· ндірістік процесті ауіпсіздігі - ндірістік процесті нормативтік – техникалы жаттамада белгіленген жадайларда ебек ауіпсіздігіні талаптарына сйкестігі;
· зиянды ндірістік фактор оны сері ызметкерді сыраттануына немесе ебекке аблеттілігіні тмендеуіне кеп сотыруы ммкін ндірістік фактор;
· зиянды ебек жадайы – белгілі бір ндірістік факторларды сері ызметкерді ебекке аблеттілігіні тменденуіне немесе сыраттануына кеп сотыратын ебек жадайлары;
· ебек гигиенасы – ызметкерлерді денсаулыын сатау, ндірістік ортаны жне ебек процесіні олайсыз серіні алдын алу жніндегі санитарлы гигиеналы шаралар мен ралдар кешені;
· ебек ауіпсіздігі мен ебекті орау мониторингі - ндірістегі ебек ауіпсіздігі мен ебекті орауды жай – кйін адаалау жйесі;
· ндірістегі жазатайым оиа - зіні ебек міндеттерін немесе жмыс берушіні тапсырмаларын орындау кезінде ызметкерді жарааттануы, денсаулыыны кенеттен нашарлауы немесе улануы салдарынан оны ебекке аблеттілігінен уаытша немесе траты айырылуына не ліміне кеп сотыран ндірістік факторларды сері;
· ауіпсіздік нормалары - ызметкерді ебек ызметі процесінде оларды мірі мен денсаулыын сатауа баытталан йымды, техникалы, санитарлы – гигиеналы биологиялы жне згеде нормаларды, ережелерді, рсімдер мен лшемдерді амтамасыз ету трысынан ндіріс жадайларын, ндіріс жне ебек процесін сипаттайтын сапалы жне санды крсеткіштер;
· ебек жадайларыны нормативтері – ебекті алыпты жадайларын амтамасыз ететін эргономикалы, санитарлы – гигиненалы жне психофизиологиялы талаптары бар нормативтер;
· ебекті орау жніндегі оамды инспектор – йымны ксіпода органы ызметкерлерді жалпы жиналысын таайындайтын, ебек ауіпсіздігі жне ебекті орау саласында оамды баылауды жзеге асыратын ызметкерлер кілі;
· ауіпті ндірістік фактор – ызметкерді ебекке абілеттілігінен уаытша немесе траты айырылуына жне де ліміне кеп сотыруы ммкін ндірістік фактор;
· ауіпті ебек жадайлары – ебекті орау ережелері саталмаан жадайда белгілі бір ндірістік факторларды серін тигізуі ызметкер денсаулыыны кеннеттен нашарлауына немесе жарааттануына кеп сотыратын ебек жадайлары;
· ызметкерлер кілдері – ызметкерлері укелеттік берген ксіптік одатар органдары жне оларды бірлестіктері, ал олар жо боланда Р-ны задарында белгіленген тртіппен рылан зге де кілдер немесе йымдар;
· ндірістік жабды – машиналар, тетіктер, аппараттар мен зге де техникалы ралдар;
· ндірістік санитария – зиянды ндірістік факторларды ызметкерлерге серін болызбайтын немесе азайтатын санитарлы – гигиеналы, йымдастыру іс – шаралары мен техникалы ралдар жйесі;
· ксіби ауру – ызметкерді ебек міндеттерін орындауымен байланысты оан зиянды ндірістік факторларды сер етуінен туындаан созылмалы немесе атты ауруы;
· жмыс орны – ызметкерді ебек ызметі процесінде зіні ебек міндеттерін орындау кезіндегі траты немесе уаытша болатын орны;
· арнаулы киім – ызметкерді зиянды жне ауіпті ндірістік факторлардан орауа арналан киім, ая киім, бас киім, олап;
· жеке орану ралдары – ызметкерді зиянды жне ауіпті ндірістік факторларды серінен орауа арналан ралдар;
· жымды орану ралдары – жмыс істейтін екі немесе одан да кп адамдарды зиянды жне ауіпті ндірістік факторларды серінен бір мезгілде орауа арналан техникалы ралдар;
· ауыр ол ебегі – ауыр заттарды олмен ктеруге немесе орнын ауыстуруа байланысты ызмет трлері не 360 ккал/сааттан астам кш-уат жмсалатын баса да жмыстар;
· нерксіп ауіпсіздігі жне ебекті орау жніндегі укілетті мемлекеттік орган – ебек атынастары саласындаы кілеттікті Р-ны задарына сйкес жзеге асыратын орталы атарушы орган;
· ебек ауіпсіздігіні жадайлары – ебек процесінде ызметкерді жмыса аблеттілігі мен денсаулыына сер ететін ндірістік орта мен ебек процесі факторыны жиынтыы;
· табиисипаттаыттенше жадайлар – длейзілзала (жер сілкінісі,сел, кшкін, су тасыныжнебасалар), табиирт, індеттерменмалдыжпалыаурулары, ауылшаруашылысімдіктерініжнеормандардыкеселдерімензиянкестеріарылызаымдануынтуызатынттеншежадайлар;
· техногендік сипаттаыттенше жадайлар - нерксіп, клікавария-ларыжнебасадаавариялар, рт (жарылыс), кштісерететінулы, радиоактивтіжнебиологиялыжаынанауіптізаттардытарататын (таратуаупі бар) авария, йлерменимараттардыкенеттенирауы, бгендердібзылуы, тіршілікті амтамасызететінэлектрэнергетикажнекоммуникацияжйелеріндегі, тазартурылыстарындаыавариятуызатынттеншежадайлар;
· авария – технологиялыпроцестібзылуы, механизмдерді, жабды-тарменимараттардызаымдануы;
· зілзала – ттеншежадайдыпайдаболуынакеліпсоанжойынбылыс;
· длей зілзала – ттеншежадайдыпайдаболуынакеліпсоанзілзала;
· апат – айматы жнеіріауымдыттеншежадайдыпайдаболуынакеліпсоанжойынбылыс;
· ттенше жадайлардыалдын алу – алдыналажргізілетінжнеттеншежадайлардыпайдаболуатерінммкінболаныншаазай-туа, адамдардыденсаулыыменмірінсатауа, залалменматери-алдышыынмлшерінкемітугебаытталаншараларкешені;
ттеншежадайларды жою – ттеншежадайларпайдаболанкездежргізілетінжнеадамдардымірінсатап, денсаулыынорауа, залалменматериалдышыындарклеміназайтуа, сондай-аттеншежадайлараймаыныоданрітаралмауынабаытталантару, авариялы-алпынакелтіружмыстарыменбасадакезеккттірмейтінжмыстар