Жеделдетілген нормалау– 1 саат

Масаты: оршаан ортаны факторларын гигиеналы нормалау принциптеріне тсінік беру, гигиеналы сараптама мен жеделдетілген нормалаумен таныстыру.

Дріс тезистері:Факторларды гигиеналы нормалау келесі принциптерге негізделеді.

1. Медициналы крсетілімдерді біріншілік принципі, яни нормативті техникалы ол жеткізбеу оны жоарылатуды аргументі болуы ммкін емес.

2. Биологиялы жауаптарды дифференциалдау принципі..

3. Факторды серіне азаны жауап реакциясы оны биологиялы белсенділігі ме, факторды млшеріне жне азаны арсылыына байланысты. биологиялы жауапты 5 трінен: лімшілдік, аурушадылы, ауруды физиологиялы белгілері, табиаты белгісіз азадаы жылжулар жне оларды азада жиналуы-гигиеналы норматив алдыы 4 жауапты алып тастайды жне трындарды е сезімтал топтарына баытталады.

4. оршаан ортаны нысандарын блу принципі.

5. Бір ана зата арналан гигиеналы нормативте оршаан ортаны ртрлі нысандарына біркелкі емес. Блар сер ету уаытыны ртрлілігімен, атынас, ртрлі ортада затты физико-химиялы серлерді біркелкі еместігімен байланысты болып табылады.

6. Барлы олайсыз факторларды еспке алу принципі, яни норматив адамны азасына ана емес, сонымен атар оршаан ортаа да серін есепке алу ажет.

7. Табалдырыты принципі. рбір фактора сер ету табалдырыы бар- зиянсыз болып табылатын факторды дегейі.

8. «Доза-уаыт-тиімділік» принципі.

9. Зертханалы сараптама принципі. Сараптамада алынан мліметтерге арап норматив бекітіледі.

10. ШРЕК салыстырмалы принципі. Нормативтер кезеді трде айта арастырылып отырады, себебі жаа дістер пайда болады, олар алдыы дістермен аныталынбаан згерістерді табуа ммкіндік туызады.

11. Гигиеналы нормалауды кезеділігі. Нормалау бірнеше кезедерде жргізіледі. Бірінші кезедерде а ауіптілігі аз болатын заттара нормативтерді дайындау барысында уаытты шектеуге ммкіндік туызады.

Гигиеналы нормативтерді орнатудаы дстрлік дістер за уаыта созылады, кп ебектенуді жне лкен материалды шыынды ажет етеді. Бдан баса, санитарлы регламентацияны ажет ететін химиялы заттарды саны зертхананы ммкіндіктерін жоарылатады.Осы аталан мселені бір шешімі жедлелдетілген нормалау дісін енгізу болып табылады. Бл кезде екі негізгі талап саталуы ажет:

1. Зерттеулерді бадарламалары ылыми трде ысартылуы.

2. Нормаланатын шаманы анытау ммкіндігін сатау. Негізінен мндай жедел-дістер есептеу болып табылады жне есептеулер келесі крсеткіштер бойынша есептеледі:

а) токсикометрия (LD50, LС50) крсеткіштері бойынша,

б) баса орталардаы нормативтер (ШРЕК) бойынша

в) затты физико-химиялы асиеті бойынша (молекулярлы салмаы, айнау температурасы),

г) жасушадаы токсигенділігі бойынша,

д) гидробионттардаы токсигенділігі бойынша,

е) баса елдерде дайындалан нормативтер бойынша,

ж)химиялы рылымы бойынша.

Е олайлы есептеулер жедел-сараптауда жне баса ортаны нысандарына орнатылан ШРЕК негізделген есептеулер болып табылады. Баса елдерді ШРЕК олдану тек принцптер мен дістемелік сыныстар толыымен біркелкі сйкес келгенде ана олдануа болады.

Иллюстративті материал:мультимедийлі презентация.

дебиеттер:

Негізгі:

1. Гигиена / Под ред. акад. РАМН Г.И. Румянцева. - М.: ГЭОТАР МЕДИЦИНА,2000ж.309-360 беттер.

осымша:

3. Общая гигиена: Пропедевтика гигиены / Гончарук Е.И., Кундиев Ю.И., Бордов В.Г.и др. – К.: Вища шк., 1999ж. –155-162 беттер.

4. Неменко Б.А., Кенесариев У.И. Коммунальная гигиена. – Алматы: НИЦ «ылым», 2003ж. – 34-42 беттер.

Баылау сратары (кері байланыс):

1. Азада заттарды жиналуын туызан осы норматив жетілдірілген бе?

2.Барлы факторлар міндетті нормалауа жата ма?

3. оршаан ортаны ртрлі нысандарында болатын бір затты тріне сол бір ана нормативті олдануа бола ма

Мамандыы: Жалпы медицина

ТЖІРИБЕЛІК САБАТАРА АРНАЛАН

ДІСТЕМЕЛІК НСАУЛАР

 

Курс: 3

Пн: Жалпы гигиена

Растыран: м..к., аа оытушы Ержанова А.Е.