МОЛЕКУЛАЛЫ БИОЛОГИЯ ЖНЕ МЕДИЦИНАЛЫ ГЕНЕТИКА БОЙЫНША БІЛІМДІ, МАШЫТАРДЫ, ДАДЫЛАРДЫ БАЫЛАУ:-ЛШЕУ ЖОЛДАРЫ 3 страница

120. Хромосомаларды гаплоидты жиынтыы болады:

1. жетілген сома жасушаларында, шаш жне теріні жетілген жасушаларында

2. жетілген мшелерде, жетілген жрек жне бауыр жасушаларында

3. жетілген жыныс жасушаларында, жетілген жмырта жасушасы мен сперматозоидтарда

4. жетілген диплоидты жасушаларда, жетілген аталы жне аналы бездерде

5. эмбрионны жетілген жыныс жасушаларында, жаа туылан нрестені жне жетілген рыта

121. Хромосомаларды гаплоидты жиынтыындаы тым уалайтын материал тзеді:

1. фенотипті

2. генотипті

3. геномды

4. генофондты

5. кариотипті

122. Цитоплазмалы тым уалаушылыты анытайтын ДН молекуласы болады:

1. ядрода

2. рибосомада

3. митохондрияда

4. лизосомада

5. центросомада

123. Митозды жеделдететін факторлар:

1. колхицин

2. антибиотиктерді лсіз дозалары

3. фитогемагглютинин

4. ферромондар

5. жасушаны некрозды факторлары

124. Хромосомларды гаплоидты(n) жиынтыы тн :

1. жетілген сома жасушаларына

2. жетілген жыныс жасушаларына

3. жетілмеген жмырта жасушасына жне сперматозоидтара

4. блшыет жасушаларына

5. жетілген эмбриондара

125. Митозды циклды реттелуіне атысатын ауыз-ферменттер:

1. хининге туелді киназалар жне циклиндер

2. циклинге туелді киназалар жне протеиндер

3. птериндер жне циклинге туелді киназалар

4. циклиндер жне циклинге туелді киназалар

5. фосфат – туелді киназалар жне циклиндер

126. Киназалар активтілігіні реттелуі іске асырылады:

1. цитринге байланысуынан

2. циклоспоринге байланысуынан

3. адениндерді байланысуынан

4. циклиндерді ингибиторлармен байланысуынан

5. киназаларды фосфорилденуінен немесе дефосфорилденуінен

127. Митозды цикл процестеріні инициациясына сер ететін кешендер:

1. циклин Д – витамин Д

2. циклин Д – циклинге туелді киназа 4

3. циклин Е циклинге туелді киназа 4

4. циклин Д – циклинге туелді киназа 2

5. циклин Д –друмен Е

128. Постмитозды кезені (G₁) екінші жартысында активтенетін кешендер:

1. циклин Д – циклинге туелді киназа 4

2. циклин Д – циклинге туелді киназа 6

3. циклин Е циклинге туелді киназа 2

4. циклин Е циклинге туелді киназа 4

5. циклин Е – циклинге туелді киназа 6

129. Митозды циклды синтездік кезеінде активтенетін кешендер:

1. циклин В – циклинге туелді киназа 5

2. циклин В – циклинге туелді киназа 4

3. циклин А – циклинге туелді киназа 4

4. циклин Д – циклинге туелді киназа 4

5. циклин А – циклинге туелді киназа 2

130. Митозды циклды постсинтездік кезеінде активтенетін ферментер:

1. циклин В – циклинге туелді киназа 2

2. циклин В – циклинге туелді киназа 3

3. циклин А – циклинге туелді киназа 1

4.митоз стимулдеуші фактор (МСФ)

5. митоз ингибирлеуші фактор (МИФ)

131. Митозды циклды реттелуін баылайтын гендер іске асырады:

1.киназамен жне липидтер синтезделуін

2. циклиндер жне холестерин синтезделуін

3. циклиндерді синтезін жне циклинге туелді киназаларды синтезделуін

4. кофеин синтезін жне циклинні синтезделуін

5. липидтер жне циклин туелді киназаларды синтезделуін

132. Р 53 ауызыны активтілігіні артуы алып келеді:

1. апоптозды олдайтын гендерді активтілігіні тмендеуіне

2. жасушаны блінуін олдайтын гендер активтілігіні жоарылауына

3. р25 геніні активтілігіні жоарылауына

4. р21 геніні активтілігіні тмендеуіне

5. жасуша пролиферациясыны ингибиторлы - ауыздарыны синтезделуіні жоарылуына

133. Жасушалы цикл процесінде шешуші ролді атаратын ферменттер:

1. ДНК-полимераза

2. протеинкиназалар

3. цитриндер

4. циклин туелділипазалар

5. липазалар

134. Митозды циклді постмитозды сатысында алыптасатын ферменттер кешені:

1. ДНК-полимераза+РНК-полимераза

2. циклин Д+циклин туелді киназа 1(ЦТК-1) 4и ЦТК-2

3. циклин А+ЦТК-4жане ЦТК-6

4. циклин Е+ЦТК-2

5. циклин Е+ЦТК-4

135. Митозды циклді синтездік сатысында реттеуші роль атаратын ферменттер:

1.ДНК-лигаза +РНК-полимераза

2.циклин А + циклинтуелді киназа 5

3. циклин С + ЦТК-2

4. циклин В + ЦТК-2

5. циклин R+ ЦТК-2

136. Постсинтездік кезендегі (G₂) белсенді сері бар реттеуші ауыздар комплексі:

1. цепорин А-цепорин-киназа туелді 1 (ЦТК-1)

2. циклин В-циклин туелді киназа 3 (ЦТК-3)

3. циклин М+ЦТК – 2

4. митоз реттеуші фактор(МРФ)

5. митоз бакылаушы фактор(МБФ)

137. Жасушаны бліну процессіні жасушадан тыс реттеушісі:

1. судін эпинефральды факторы

2. эпидермиальды су факторы

3. антогонист саналатын жасуша

4. антиген саналатын органоидтар

5. судін эпидуральды факторы

138. Адамнын тіршілік процессінде апоптоз мынадай трде крініс береді:

1. жара беткейіні жазылуы(бітуі)

2. емізуді тотатаннан кейін лактоцидтердін луі

3. ішек бітеу болып алуы

4. туылу процессіндегі сауса арасындаы жараша жасушаларынылімі

5. атерлі ісік жасушаларыныдамуы

139. Апоптоза келесі жасушалы процестер жатады:

1. жасуша пролиферациясы, некроз, жасушаны патологиялы лімі

2. бйректі, бауырды, кпені эпидермальды жасушаларынытлеуі

3. мидаы жйке жасушаларыны тлеуі, мшені жойылуы, эмбрионны луі

4. фолликулярлы жасушасыны, заымдалан гаметаларды лімі, теріні эпидермальді жасушаларыны тлеуі

5. рытану кезінде гаметанылімі, тсік, лі туылу

140. Апоптоз процессінде каспазаларды рекет ететін жасушалынысаналары:

1. органоидтарды ауыздарымен

2. цитоаа ауыздарымен

3. пластид ауыздарымен

4. реттеушіпластидтермен

5. трансляциялы ауыздармен

141. р53 генні активтенуі келеді:

1. жасуша бліну процессіні активтенуіне

2. гендер белсенділігіні иммунды жауабына

3. р25 (ауызы) геніні активтенуіне

4. транскрипцияны кшейтетін гендерді активтенуіне

5.жасушаны бліну процессін басатын гендерді активтенуіне

142. Жасушаны физиологиялы лімі (апоптоз) іске осылады:

1. мше, аза заымдананда, су факторыны серінен

2. лпа, генофонд, гемоглобин заымдананда

3. тамырлар, жйкелер, ылтамырлар заымдананда

4. жасушаны генетикалы рылымы заымдананда, су факторы болмаан жадайда, жасушаішілік рылымдар бзыланда

5. жасушаны фенотиптік рылысы заымдананда, оттегі жетіспегенде, аза заымдананда

143. Жасушаны бадарланан лімі іске осылады:

1. жасушаны ДН молекуласы бзыланда, сырты орта факторлары сер еткенде, ажет емес жасушалара заымданулар жиналанда

2. популяцияны генофонды заымдаланда, сырты ортаны физиологиялы факторлары сер еткенде,жасушаа зат алмасу німдері жинаталанда

3. аза арынды се бастаанда, жасуша баяу блінгенде, жоары дене температурасыны сер еткенде

4. ан тамырларыны лпалары, днекер лпалар, жасушааралы заттар заымдананда

5. жасушадаы ауыздар, липидтер, металдар заымдананда

144. Жасушаны физиологиялы лімі жреді:

1. мше, аза, лпа артайанда, жасушаа заталмасуды улы німдері жиналанда

2.жасуша артайанда, ядро жне жасушаішілік рылымдар заымдананда, су факторларыны сері болмаанда

3. жасуша шаршаанда, ядрода, жасуша цитоплазмасында ауыздар, липидтер, кмірсулар жиналанда, ортаны заымдаушы факторы болмаанда

4. жасуша, мше органоидтар жоаланда, жасуша кйікті серінен заымдананда, гормондарды сері болмаанда

5. жасуша траталанда, мше, аза сігенде

145. р 53 геніні белсенділігі келеді:

1. р21 геніні жасуша блінуін тотататын гендерді «киллерлік» рецепторларыны активтенуіне

2. р33 геніні активтенуіне, азаны суін тотататын гендерді, жасушаны блінуін кшейтетін гендерді активтенуіне

3. геномдаы барлы гендерді активтенуіне, зат алмасу дерісін тотататын гендерді, «келоид» рецепторларыны активтенуіне

4. ферменттерді синтездейтін гендер активтенуіне, жасуша суін тотататын гендерді, жасушаішілік рылымдарын тыыздайтын гендерді активтенуіне

5. р31 гені активтенуіне, заталмасуды тотататын гендерді, «гидроксильді» рецепторларыны активтенуіне

146. андай тіршілік рдістерінде апоптоз іске осылады:

1. блінетін, функционалды белсенді, заымданбаан жасушаларды жоюда

2. заымданан, функционалды белсенді емес, трансформацияланан жасушаларды сатап алуда

3. заымданан, функционалды белсенді емес, трансформацияланан жасушаларды жоюда

4. здігінен тсік тастауда, лі туылуда, балаларды ерте лімінде

5. мутантты, леталды, морфологиялы згерген жасушаларды сатап алуда

147. Жасушаны андай рылымдары апоптозды гендер – каспазалар шін нысаналар болып табылады:

1. цитоскелет ауыздары: фодрин, актин; ядеролынысаналар: Н1гистоны, ламин В ауызы

2. цитопатогенез ауыздары: формин, миозин; ядеролынысаналар: Н2гистоны, форсан В ауызы

3. мембрана ауызы, РН-полимераза, липазалар, каспазалар

4. ядро ауыздары: Н3, Н4гистондары; фолин В

5. цитоскелет ауыздары: ядролы мембрана, гистамин, топин В ауызы

148. Апоптозды даму кезедеріні дрыс ретін аныта:

1. мшені заымдануы, атеросклерозды гендерді белсенді болуы, азаны бзылуы,

мшелерді фагоцитозы

2. лпаны заымдануы, онкогендерді белсенді болуы, органоидтарды бзылуы,

лпаларды фагоцитозы

3. генофондты заымдануы, циклинтуелді киназаны белсенді болуы, органоидтарды бзылуы,

азаны фагоцитозы

4. гаметаны заымдануы, рытануды дрыс жрмеуі, эмбрионны бзылуы, ры фагоцитозы

5. ДН заымдануы, апоптозды гендерді белсенді болуы, жасушаішілік рылымны бзылуы,

жасуша фрагменттеріні фагоцитозы

149. Апоптоз мысалдары:

1. кіндікті атрезиясы, блінуден кейінгі моноциттер лімі, рытанудан со зиготаны лімі

2. асазанны атрезиясы, ры эритроциттеріні лімі, іштегі рыты жыныс мшелеріні лімі

3. фолликуланы атрезиясы, емізуді тотатаннан кейінгі лактоциттерді лімі, рылысы згерген жыныс жасушаларыны лімі

4. гонаданы атрезиясы, емізуді тотатаннан кейінгі лимфоциттерді лімі, мрыны атрезиясы

5. есте сатауды амнезиясы, мінез-лы атавизмі, психология атрезиясы

150. Апоптоз активаторларына жатады:

1. жасушаны су факторларыны болмауы, жасушаны тіректік беткеймен байланысыны болмауы, вирустарды сері

2. жасушаны бзушы факторларды болмауы, жасушаны матрикс туралы есте сатауыны болмауы, кн жарыыны сері

3. жасуша бліну факторларыны болмауы, жасуша органоидтарыны жоалуы, кн сулесі

ваннасыны сері

4. жасуша регенерация факторларыны болмауы, жасуша ядросыны жоалуы, тменгі температурны сері

5. заымданан ДН репарациясы, контакттылы тежелу, фотондар сері

151. Апоптоз кезіндегі жасушадаы морфологиялы згерістерді дрыс ретін анытаыз:

1. некроз, гендер мутациясы, жасуша лімі

2. ДН фрагментациясы, фагоцитоз, жасушаны тыыздалуы

3. ядроны жойылуы, жасуша мембранасыны бзылуы, апоптозды денешік

4. жасушаны жиырылуы, хроматиннні тыыздалуы, апоптозды денешіктерді тзілуі

5. мшені жиырылуы, цитоплазманы тыыздалуы, некрозды денешіктерді тзілуі

152. Апоптоз келесі рдістерде маызды роль атарады:

1. репродуктивті кезені затыында, зат алмасуында, гормондар алмасуында

2. жынысты даму кезеіні затыында , витаминдер алмасуында, металлдар алмасуында

3. мір сру затыында, иммунитетте, канцерогенезде,

4. гаметогенезді затыында, иммунитетті жоалуына, аза тонусыны тмендеуіне

5. белсенді мір сру затыында, озалысты белсенділігінде, психикалы рекетті жоалуына

153. Мейоза тн:

1. 2блінуден трады жне гаплоидты жасушаларды тзілуі

2. екінші блінуден кейін сомалы жасушалар тзіледі

3. бірінші блінуден кейін жыныс жасушалар тзіледі

4. екінші блінуден кейін диплоидты жиынтыты хромосомалары бар жасушалар тзіледі

5. азадаы барлы жасушаларды блінуі

154. Екі мейозды блінуден кейін пайда болады:

1. гаплоидты хромосомалар жиынтыты бар 2 жасуша

2. диплоидты хромосомалар жиынтыты бар 2 жасуша

3. гаплоидты хромосомалар жиынтытыбар 4жасуша

4. диплоидты хромосомалар жиынтытыбар 4жасуша

5.диплоидты жиынтыты хромосомалары бар 1жасуша

155. Оогенез нтижесінде алыптасады:

1.4 пісіп жетілген жмырта жасушасы жне бір полярлы денешік

2. 2 пісіп жетілген жмырта жасушасы жне 2 полярлы денешік

3. 1 пісіп жетілген жмырта жасушасы жне 3 полярлы денешік

4. 1 пісіп - жетілген жмырта жасушасы жне 1 полярлы денешік

5. 2 пісіп-жетілген жмырта жасушасы жне 1 полярлы денешік

156. Сперматогенез аяталады:

1. 2 пісіп жетілген сперматазоидты алыптасуымен

2. 4 пісіп жетілген сперматазоидты алыптасуымен

3. 4 сперматагонияларды алыптасуымен

4. 2 сперматоцитті алыптасуымен

5. 1 пісіп жетілген сперматазоидты алыптасуымен

157. Алашы аналы жыныс жасушалара (оогонийлерге) тн:

1. гаплоидты жне мейозды бліну

2. диплоидты жне митозды бліну

3. мейозды бліну жне диплоидтылы

4. митозды бліну жне гаплоидтылы

5. пісіп жетілмегендік жне мейозды бліну

158Алашы аналы жыныс жасушаларыны блінуі жреді:

1. жынысты жетілу кезеінде

2. жатыр ішіндегі даму кезінде

3. туылу кезінде

4. репродуктивтік кезені 3-ші айынан басталады

5. туыланнан кейін, 3-ші айдан басталады

159. Мейоз нтижесінде аналы азаны алашы жыныс жасушасынан пайда болады:

1. трт пісіп-жетілген жмырта жасушасы

2. екі пісіп-жетілген жмырта жасушасы

3. ш пісіп жетілген жмырта жасушасы

4. бір полярлы денешік

5. ш полярлы денешік

160.Мейоз нтижесінде аталы азаны алашы жыныс жасушасынан пайда болады:

1.диплоидты хромосомалар жиынтыы бар пісіп жетілген сперматозоидтар

2. триплоидты хромосомалар жиынтыы бар пісіп жетілген сперматозоидтар

3. гаплоидты хромосомалар жиынтыы бар ш пісіп-жетілген сперматозоидтар

4. гаплоидты хромосомалар жиынтыы бар трт пісіп-жетілген сперматозоидтар

5. диплоидты жиынтыы бар пісіп-жетілген сперматогонилар

161. Маманды ауруларды (Профессиялы) ауруларды алдын алу шараларына жатады:

1. салауатты мір салтын жне дрыс таматануды насихаттау

2. ндірістік факторларды серінен ауруды кріну ауіптілігіні жоарлауы

3. аылы медициналы тексеру жргізу

4. барлы азаматтарды тегін дрілермен амтамасыз ету

5. барлы азаматтарды тегін емдеу мен реабилитациялау

162. Медициналы тексеріуді масаты:

1. ауруларды анытау жне таралуыны алдын алу

2. науастарды тегін арау

3. ауруларды емдеу

4. науастарды дрілермен амтамасыз ету

5. науастарды здеріні есебімен арау

163. Темекі шегуді, алкоголизмні алдын алу жне олардышектеуді баыттары:

1. темекі шегу, алкогольді ттыну денсаулыа аса зиянды факторлар екендігі туралы халы арасында кзарас алыптастыру

2. денсаулы сатау йымдарды территориясы мен мекемелерінде темекі бйымдарын сатуа рсат беру

3. темекі бйымдарын еркін трде сату

4. алкогольді ішімдіктерді еркін трде сату

5. жасына арамау

164. Темекі шегу рсат етіледі:

1. оу орындарында

2. денсаулы сатау орындарында

3. оамды таматану орындарында

4. жмыс орындарында

5. арнайы темекі шегуге арналан орындарда

165. Алкоголь німін пайдалануа тыйым салынады:

1. жасына байланыссыз барлы адамдара

2. 21 жастан асан адамдара

3. 21 жаса дейінгі адамдара

4. німні сапасы жайлы сертификат болан жадайда

5. р уаытта

166. Психикаа активті заттара туелділікті алдын алу:

1. психикаа активті заттара туелділіктен зардап шегуші адамдарды ерікті трде, жасырын емдеу

2. наркологиялы ауруларды міндетті трде реабилитациялау

3. психикаа белсенді заттарды жарнамалап насихаттау

4. психикаа белсенді заттарды ндіру саласын жарнамалап насихаттау

5. рамында психотропты заттары бар препараттарды жарнамалап насихаттау

167. Антенатальды онтогенез кезедері:

1. сбилік, мектепке дейінгі, мектептегі кезе

2. репродуктивтік, репродуктивті кезеге дейін, репродуктивті кезенен кейін

3. туу алды, босананнан кейін

4. плацентарлы, егделік, артты кезе

5. фетальды, эмбрионалды, туылуа дейін

168. Эмбриопатия – бл :

1. туылана дейінгі жатыр ішілік дамуды 76 тулігінен бастап рыты ауруы

2. жатыра бекінгеннен бастап 76 тулікке дейін жатыр ішілік дамуда рыты заымдануы

3. зиготаны рытананнан кейінгі 1 аптада заымдалуы

4. гаметаларды рытанана дейін заымдануы

5. рыты кезеде рыты заымдануы

169. «Позициялы апарат» терминіні маынасы:

1. дамуды алдын ала аныталуы

2. жмырта жасушасыны полярлыы

3. жасушалар пролиферациясы

4. жасушаларды орын ауыстыруы

5. жасушаларды ры жйесіндегі орынын анытауы

170. Жмырта жасушасыны полярлыы:

1. жмырта жасушасында сары уызды орналасуы мен млшеріне байланысты

2. тым уалаушылыты біртектілігін амтамасыз етеді

3. болаша баланы жынысын анытайды

4. дамуды туа біткен ааулытарына келеді

5. жасуша миграциясымен байланысты

171. Антенатальды онтогенезді аса сезімтал кезедері:

1. рыты суі, рыты озалуы

2. плацентация, имплантация, туылу

3. жмырта безіні абырасына зиготаны енуі, плацентаа зиготаны енуі, рыты жынысыны тзілуі

4. гаструляция, гаметогенез, морфометрия

5. емізу, сбилік, жынысты жетілу

172. Кроссинговер жреді:

1. митоз I, метафазада

2. мейоз II, анафазада

3. зиготенада, мейоз I

4. пахитенада, мейоз I

5. диплотенада, мейоз II

173. Дамуды туа біткен ааулытары жіктеледі:

1. комбинативті, репродуктивті, крделі

2. конструктивті, генеративті,сомалы

3. ошауланан, жйелік, кптік

4. аралас, синтетикалы, гидрофильді

5. систематикалы, гидрофобты, амниотикалы

174. Дамуды кптік ааулытарына жатады:

1. тадайды жне ерінні жырытыы

2. ерінні жырытыы жне полидактилия

3. жрекше аралы жне арынша аралы перделерді дефектілері

4. микроцефалия жне микрогирия

5. микрофтальмия жне анофтальмия

175. Туа біткен ааулытарды пайда болуына келетін теротегендік факторлар:

1. друмендерді тздары

2. аналгетиктер

3. емшек стіні тздары

4. ауыр металдарды тздары

5. таам тзы

176. Баланы дамуды туа біткен ааулытарымен туылуына келетін жкті йелді аурулары:

1. пневмония

2. бронхит

3. отит

4. ринит

5. эпилепсия

177. Баланы дамуды туа біткен ааулытарымен туылуына келетін жкті йелді аурулары:

1. пиелонефрит

2. эклампсия

3. пневмостоз

4. пневмония

5. ахондроплазия

178. Жктілікті алашы кезеінде сер ететін тератогендік дрілер:

1. аналгин

2. валерьяна

3. валидол

4. варфарин

5. амидопирин

179. Теротагендік сері бар дрілер :

1. ішртына арсы препараттар

2. асынуа арсы препараттар

3. ауруа арсы препараттар

4. друменге арсы препараттар

5. ан йуына арсы препараттар

180. Адам онтогенезінде болатын кезедер:

1. некеге дейін, некелік, некеден кейін

2. рефлекторлы, регламенттік, гаметалы

3. репарациялы, рекрациялы, репрезентативтік

4. репродуктивтік, туылуа дейін, туылудан кейін

5. рекреационды, тынышты, мірлік

181. андай факторларды сері жктілікті бастапы кезедерінде онтогенездік дамуды бзылуына алып келеді:

1. друмендер

2. ттті таамдар

3. майлы таамдар

4. жыныс гормондары

5. гимнастика

182. Гомеозисті мутациялар деп, рдісті бзылуына алып келетін мутация:

1. зат алмасуды

2. жасушаларды позициялы апараттарыны дрыс интерпретацияланбауына

3. жасушаны позитивті апараттарыны дрыс интерпретациялануына

4. полигенді апаратты дрыс интерпретациясына

5. металдарды алмасуына

183. Биологиялы тератогенді факторлара жатады:

1. тмау вирусы

2. ызамы вирусы

3. дизентерия оздырышы

4. іш сзегіні оздырышы

5. ара шешекті вирусы

184.Онтогенезді атерлі кезедері деп аталатын кезедері:

1. жатырдаы рыты жне эмбрионны ортаны зиянды факторларына сезімталдыы тмен кезе

2. жатырдаы ры пен эмбрионны ортаны зиянды факторларына сезімталдыы жоары кезе