оаксиалды кабельдер класстары жне рт ауіпсіздігіні талаптары талаптары.
андай да болмасын коаксиалды кабельді классын тадау кабельді ай жер арылы тетініне байланысты. Коаксиалды кабельді екі классы бар:
- поливинилхлоридті;
- пленум аумаында орнату шін. (сурет№7)
Поливинилхлориді (PVC) – бл кптеген коаксиалды кабельдердегі сырты орау немесе ошаулаушы ретінде олданылатын пластик. PVC кабель жеткілікті иілгіш, оны имаратты ашы жерлерінде орнатуа болады. Біра та ртену жадайында бл улы газдар бліп шыарады.
Пленум (plenum) бл фалш – тбе жне жабу аралыындаы кішкентай кеістік, детте оны желдеткіш ретінде пайдаланады. рт ауіпсіздігіні талаптары мнда орнатыла алатын кабельдер типін ата трде шектейді, егер рт болан жадайда олар бліп шыаратын ттін немесе газдар барлы имарата тарайды.
Пленум кабеліні ошаулау абаты жне сырты орауы арнайы ртке арсы тратын материалдардан жасалынады, олар рт болан жадайда ттінді аз шыарады. Бл химиялы улану аупін азайтады. Сонымен атар бл кабельдерді быра орнатпай ашы саал беруге болады. йтседе олар поливинилхлоридтілерге араанда ымбатыра жне аттыра.
Пленумды кабель
Сурет 7. рт ауіпсіздігіні талаптары бойынша пленум аумаында орнату шін арнайы кабельдер типі арастырылан.
Тапсырма
4. Практикалы жмыстаы берілген теориялы материалды мият оып шыыдар.
5. Жоарыда суреттелген кабельдер типтеріні салыстырмалы мінездемесін ру.
6. андай кабель жасы, айсысы нашар жне неліктен деген орытынды шыараыдар.
Баылау сратарына жауап берідер.
1. олданылатын кабельдерді негізгі топтары. Оларды негізгі мінездемелері.
2. Коаксиалды кабельді рылымы. иылысатын кедергілер. шу. Коаксиалды кабельді типтері.
3. Жіішке коаксиалды кабельді мінездемесі.
4. алы коаксиалды кабельді мінездемесі. (жіішке коаксиалды кабельден айырмашылыы). Трансивер.
5. Коаксиалды кабельді осуа арналан жабды.
6. Коаксиалды кабельді пайдаланудаы рт ауіпсіздігіні талаптары.
№3 практикалы жмыс
Таырыбы: Физикалы интерфейс. Бралан жп. UTP кабелін осуа арналан жабды.
Жмысты масаттары: негізгі желілі кабельдермен кабельдер мінездемесін суреттеуде олданылатын терминдер туралы тсінік алу; тар жолаты жне ке жолаты хабар туралы тсінік алу; наты желілік ортаа арналан оптималды кабель типін анытай алуа йрену.
Теориялы блім
Бралан жп
арапайым бралан жп (twisted pair) – бл бір бірін айнала оралан екі ошауланан мыс ткізгіш. Кабельді екі типі бар (сурет 8): экрандалмаан бралан жп (UTP) (unshielded) жне экрандалан бралан жп (shielded) (STP).
Сурет 8. Экрандалмаан жне экрандалан бралан жптар
Бірнеше бралан жптарды бір орау орамына жиі орналастырады. Мндай кабельдер оларды саны ртрлі болуы ммкін. ткізгіштерді бралуы крші жпатр мен жне баса да кздерден, мысалы, озаыш, релье жне трансформаторлардан туындайтын электрлік кедергілерден тылуа жол береді.
Егер:
- ЛВС йымдастыру кезінде аша аражатына шектеулер болса;
- компьютерлерді осу иын емес операция кезінде арапайым орнату ажет болан кезде бралан жпты пайдаланан жн.
- Егер жоары жылдамдыта беріліп жатан мліметтерді ттастыына абсолютті сенімді болу керек болса, брлан жпты пайдалануа болмайды.
Экрандалмаан бралан жп
Экрандалмаан бралан жп () ЛВС кезінде ке олданылады, максималды зындыы 100 м (328 фут) райды.
Экрандалмаан бралан жп екі ошауланан мысткізгіштерден трады (9 сурет). Кабельді таайындалуына байланысты бралу бірлігіні санын дрыстайтын бірнеше згешелігі бар. UTP Солтстік Америкада телефонды желіде де олданылады.
. 9. Неэкранированная витая пара.
Экрандалмаан бралан жп ерекше стандартта - Electronic Industries Association and the Telecommunications Industries Association (EIA/TIA) 568 Commercial Building Wiring Standart. EIA/TIA 568 – UTP негізінде - німні біркелкілігін кепілдендіре отрып, ртрлі жадайлара арналан стандарттарды орнатады. Бл стандарттар UTP бес категориясын енгізген.
- Категория 1. Тек сйлесуді ана, мліметті емес бере алуа болатын дстрлі телефонны кабелі.
- Категория 2. Мліметтерді жылдамдыы 4 Мбит/с. дейін бере алатын кабель. Трт бралан жптан трады.
- Категория 3. Мліметтерді жылдамдыы 10 Мбит/с. дейін бере алатын кабель. Метрге тоыз бралышы бар трт бралан жптан трады.
- Категория 4. Мліметтерді жылдамдыы 16 Мбит/с. дейін бере алатын кабель. Трт бралан жптан трады.
- Категория 5. Мліметтерді жылдамдыы 100 Мбит/с. дейін бере алатын кабель. Мыс ткізгішті трт бралан жптан трады.
Кпшілік телефонды жйелер экрандалмаан бралан жпты олданады. рылыс кезінде кптеген имараттарда, UTP бгінгі кнні телефондандыру ажеттілігі шін орнатпайды, сонымен атар, болашатаы ажеттілігін ескере отырып, арты кабельді де алдын ала арастырады.Егер рылыс кезінде орнатылан ткізгішер мліметтерді беруге арналса, оларды компьютерлік желіде де пайдалануа болады. Біра мият болу керек, йткені арапайым телефонды ткізгіштерді бралыштары жо, жне оны электрлік мінездемелері мліметтерді компьютерлер арасында сенімді жне атерсіз беру шін талап етілетін мінездемелерге сай болмауы ммкін.
Кабельді барлы типтеріні потенциалды проблемаларыны бірі иылысан бгеуілдер болып отыр. (10 сурет). иылысан бгеуілдер – бл аралас ткізгіштерде сигналдардан туындаан электрлік туралаулар. сіресе, экрандалмаан бралыш жптар иылысан бгеуілдерге шырайды. Оларды серін азайту шін экран олданылады.
Сурет 10.иылысан бгеуілдер – бл крші сызытар жаындаы электрлік туралаулар.
Экрандалан бралыш жптар
Бралыш жптармен экрандалан кабельді (STP) мыс орауы бар,сонымен атар STPткізгіштер жбы фольгамен оралан (11 сурет) Нтижесінде экрандалан бралан жптар берілетін мліметтерді сырты бгеуілдерден орайтын тамаша ошаулауыштара иеленеді.
Бны брі STP UTP салыстыранда электрлік бгеуілдерге аз шырайды жне сигналдарды жоары жылдамдыпен жне алыс ашытара бере алады.
Сурет 11. Экрандалан бралан жп.
Кабель жйесіні компоненттері
- осыштар (connectors). Бралыш жптарды компьютерге осу шін телефонды RJ-45 коннекторлары пайдаланылады. (сегіз атынасы бар) (сурет 12)
Сурет 12. Вилка жне я RJ-45
Дамыан кабельді жйені рап жне онымен жмысты жеілдетуді тменде аталан компоненттерді кмегімен жзеге асыруа болады(сурет 13)
- Блетін абыралар мен срелер (distribution racks, shelves). Блетін абыралар мен срелер кабельді монтаждауа арналан. Олар кптеген осылаштарды бір ортадан йымдастыруа жне осымен бірге аз орын алуына ммкіндік береді.
- Коммутационды панельдер (distribution racks, shelves).Кеейту панельдеріні ртрлі типтері бар. Олар 96 порттара жне беру жылдамдыын 100 Мбит/с дейін стап трады.
- осыштар. RJ-45 жала жне ос вилкалар кеейту панельдері мен абыралы розеткалара осылады. Олар беру жылдамдыын 100 Мбит/с. дейін амтамасыз етеді.
- абыралы розеткалар. абыралы розеткалара екі немесе (жне одан да кп) осыштарды осуа болады.
Тапсырма:
1. Зертханалы жмыста берілген теориялы материалдарды мият оып шыыдар.
2. Жоарыда суреттелген кабельдер типіні салыстырмалы мінездемесін рыдар.
3. орытынды шыарыдар: ай кабель жасы, ай кабель жасы жне неліктен.
4. Баылау сратарына жауап беірдер.
Баылау сратары
1. олданылатын кабельдерді негізгі топтары. Оларды негізгі мінездемелері.
2. Бралан жптар жне оларды типтері. Бралан жптарды ай кезде пайдаланып, ай кезде пайдаланбаан жн?
3. Экрандалмаан бралан жптарды рылымы. Категориялары. иылысан бгеуілдер.
4. Бралан жптар жне оларды типтері. Экрандалан бралан жптарды рылымы.
5. Кабельді желіні компоненттері.
6. кабельдерді салыстырмалы анализі.
№ 4 практикалы жмыс
Таырыбы:Оптикалы талшыты кабель. Оптикалы осылыш
Жмысты масаттары:негізгі желілік кабельдер мен кабельдерді суреттеу кезінде олданылатын терминдер туралы тсінік алу; ке жолаты жне тар жолаты хабар туралы тсінік алу;наты желілік ортаа арналан оптималды кабель типін анытай алуды йрену.
Теориялы блім