Тарау.Ауа тамшылы инфекцияларыны эпидемиологиялы сипаттамасы. Оларды таралуы кезіндегі алдын алу шаралары
Тыныс жолдары арылы берілетін жпалы ауруларды жіктелуі
І. Этиологиясы вирустар
1. Жедел респираторлы вирусты инфекциялар: Тмау, парагрипп, аденовирустар, РС вирустар, риновирустар, реовирустар
2. шыты инфекциялар: Жпалы мононуклеозі, цитомегаловирусты инфекция, желшешек, ызылша, эпидемиялы паротит, ызамы - антропоноздар, (маймыл шешегі, сиыр шешегі-зоонозды инфекциялар).
ІІ. Этиологиясы бактериялар: Кл, ккжтел, скарлатина, алапес, легионеллез, стафилококкты, стрептококкты, пневмококкты, гемофильді, микоплазмалы инфекциялар, хламидиоздар, пневмохламидиоз - антропоноздар, туберкулез-антропозооноз, орнитоз-зооноз.
· Жедел респираторлы вирусты инфекциялар жне тмау
Жедел респираторлы аурулар дегеніміз – тыныс алу жолдарыны заымдауымен жретін полиэтиологиялы аурулар тобы.
Тыныс алу жолдары ауруларыны эпидемиологиялык ерекшеліктері:
· Таралу жолыны жеіл болуы.
· Соан байланысты кездесу жиілігі жоары.
· ызылша,ызамы,желшешек сияты инфекцияларды жтыру жиілігі жоары.
· Бл аурулар эпидемия немесе пандемия трінде теді.
· Жпалы аурулар кбінесе циклдік трде теді.
ЖРВИ тобына кіреді
§ грипп;
§ парагрипп;
§ аденовирусты инфекция;
§ риновирусты инфекция;
§ RS- немесе респираторлы-синтициальді инфекция;
§ реовирусты инфекция;
§ Микоплазмалы инфекция жне т.б
Тмау инкубациялы кезе бірнеше сааттан 7 кнге дейін,орташа 2-3 кнді райтын ,тыныс алу жолдарын жедел заымдайтын ауру. Ауруды басталуы жедел, интоксикация синдромымен сипатталады. Бірнеше саат ішінде дене температурасы 39-40 С дейін котеріледі, ртрлі дрежедегі алтырау, мерзімі ыса, 3-5 кн. алтырау ыса жне ртрлі сипата ие (ремиттирлеуші, интермиттирлейтiн сипаттаы алтырау таы басалар), мадай бліміні, сіресе аба сті аймаыны ауырсынуы, бас айналу, тершедік, буындарды, сйек-блшыеттеріні ауырсынуы тн, адинамия, жалпы лсіздік дей тседі. Грипті ауыр аымында йыны ашуы, кп ретті су, ес бзылыстары, менингиальді белгілерді болуы тн.
Тмау ( грипп) вирусыны этиологиясы –РНК рылымды, ш типті ( А,В,С ), екі антигені бар (гемагглютинин – Н жне нейраминидаза — N). Вирустар сырты ортада тзімсіз, Вирусты А типіне антигендік асиетіні згергіштігі, вируленттілік асиеті тн.
Инфекцияны таралу кздерi:
§ р трлi клиникалы формалары бар ауру адам (7-10 кннi iшiнде ), аденовирус инфекциясы кезінде — 25 кн жне одан кп;
§ вирус тасушылар (аденовирусты инфекция).
Берiлу жолдары:
§ (негiзгiсi ) ауа-тамшы;
§ Трмысты-атынас(гриппта инфекциялалан трмыса ажет заттар арылы беріледі- ойыншы, ыдыс таы басалар);
§ алиментарлы(аденовирусты инфекция кезінде)
§ Маусымды — кзгi-ысы.
§ Жоары абылдаышты.
§ Иммунитет. Постинфекциялы иммунитет ерекше жне за емес.
Алдын-алу шаралары:
1.Денені шынытыру
2.Грипп кезінде е тиімдісі вакцинация-ыркйек-азан айлары,барлы трындарды 70 пайызын амту керек.
Келесі инактивирленген грипп вакциналары олданылады
§ Гриппан (Россия) б/е;
§ Флюарикс (Бельгия) б/е;
§ Инфлювак (Нидерланды) б/е;
§ Бегрубак (Германия) б/е;
§ Заксикгрипп (Франция) б/е т.б..