Йымдаы шешім абылдау процесі
Басару ызметі процесінде шешім абылдау е тйінді мселе. Шешім абылдау басару процесіні міндетті, ажетті блігі. Басшыны кез-келген рекеті іс жзінде белгілі бір шешім абылдаудан басталады. абылданан шешім бкіл жымны экономикалы жне леуметтік нтижелеріне, рбір жмыскерлерге олайлы немесе олайсыз сер етуі ммкін. Сондытанда шешім абылдаан адам зіне лкен жауапкершілік жктейді.
Шешімді жасау процесі ш негізгі кезенен трады: шешімді зірлеу, абылдау жне жзеге асыру. Проблеманы жедел шешуді ке тараан тсілдеріні бірі идеяны жымды генерациялау – “ми шабуылы” тсілі. Мны мнісі эксперттер негізінде жне проблемадаы р трлі кзарасты ескерте отырып, проблеманы дл тжырымдау, оны шешу амалдарын арастыру. Мндайда мынадай аиданы басшылыа алады. уелі бір проблемаа назар аударады. Содан кейін кез келген идеяны, оны орынды-орынсыздыына немесе практикалы ндылыы кмнді болып трса да арастырады.
сынылын сынысты сынауа немесе баалауа тыйым салынады. “ми шабуылы” нтижесі бойынша секцияа атысушылар анкета толтарады жне “масат тармаы” жасалады. ызмет крсету тсілі: секцияа атысушылар проблемаларды шешудін сынылан варианттарын талылайды, “жатаушылар” мен “арсылы” білдірушілерді пікірін таразылап е олайлысын тадауа тырысады. Артышылыы: р алуан ой-пікірлер проблемаларды нерлым тере тсінуге ыпал етеді. Кемшілігі: секцияа атысушыларды барлыы бірдей проблеманы жеке тсінбеуі жне толы таныспауы, сол себептен олар оны шешуге з лестерін оса алмауы ммкін.
Пікір жинау тсілі. Проблемалар жекелеген міндеттерге жіктеледі. Эксперттерге ойылан проблемалар ттастай хабарланып, соларды ызмет бабына жататын жекелеген міндеттерді шешу шін сыныс енгізуді тапсырады. Артышылыы: эксперттер олайлы жадайды міндетті шешумен шылдана алады. Кемшілігі: сыныс талыланбайды, проблеманы шешу кзарасы субъективті. “Дельфа тсілі” (кне Греция мифологиясы бойынша кеес алу шін дельфийлік оракулге жгінетін болан). Эксперттер мен мамандардан белгілі бадарлама бойынша срайды. Блар бадарламаны жзеге асыру ммкіндігін баалауын, рі з пікірлерін негіздеуі тиіс.
Стратегиялы жоспарлау - басару функциясыны негізі.
Басару функциясы – бл арнайы дістер жне тсіілдермен жзеге асырылатын басару ызметіні наты трі жне жмысты сйкесінше йымдастыру.
Басаруды басты функциясы ретінде жоспарлау:
— йымны болашатаы дамуын анытайды;
— ала ойылан масата жетуді жолдары мен дістерін белгілейді;
— міндетті орындауда болуы ытимал зардаптарды кре білуді амтиды.
Стратегиялы жоспарлау (жоары дегей) – бл йымны негізін райтындара за мерзімдік перспективада арау. Бл дегейдегі жоспарлауды басты міндеті йым нарыты ортада зін алай стау керек, соны анытау.
Стратегиялы жоспарлау – бл йым миссиясы мен масатын тжырымдау, келешекте йымны тиімді жмысын амтамасыз ету масатында ажетті ресурстарды анытау жне алу, оларды таратуда зіндік стратегия тадау процесі.
Стратегиялы жоспарлау процесі басару шешімдерін абылдауа кмектесетін рал болып табылады. Стратегиялы жоспарлау процесі оны іске асыруда ресми, сондай-а +бейресми процедураларды ажет етеді. Стратегиялы жоспарлау процесіні моделі жеке кезедерді агрегирование жне дезагрегирование дрежесін крсетеді.
азастан Республикасында за мерзімді стратегиялы жоспарлар 10-15 жылдар аралыына жасалынады. Бл жоспарда халы шаруашылыыны за мерзімді масаттары, міндеттері жне лтты экономиканы бірінші кезекті дамуы ажетті баыттары, оларды іске асу кезедері жне мемлекетті леуметтік-экономикалы саясатыны жалпы баыты белгіленеді.
азастан Республикасында алашы стратегиялы жоспар Президентімізді 1997 жылы «азастан 2030: Глдену, ауіпсіздік жне барлы азастандытарды трмыс жадайларын жасарту» ндеуіне сай 1998-2000 жылдар аралыына сай жасалынды.