Ет німдері мен оларды жартылай дайындайтын ндіріс
Шжы ндірісі туралы аыза бергісіз гімелер кп-а. Тіптен шындыа млдем жанаспайтындары да жетерлік. Ттынушыларымызды апарата лаы трік екенін білгендіктен, шжы жне ет німдерін жартылай дайындайтын ндірісте оларды дайындалу кезедерімен толы таныстыруды жн крдік.
Шжы дайындау те ауыр да жауапты, жоары технологиялы деріс. Оны бір топтамасын дайындау кезеі бірнеше кнге созылады. Мселен бріміз білетін «Доктор» шжыын дайындауа 2-3 тулік, кейде тіптен одан да кп уаыт кетеді. Бл жерде бір згеше пия нрселер де кездеседі. Мысалы, «Доктор», «Сиыр еті», «Бзау еті» шжытарыны рецептісі (мемлекеттік стандарт бойынша) бір-біріне те сас. Дегенмен, ет жентегі дайындалатын рылыа оспаларды саланда технологиясы ата ескеріледі. Оны технологиясы бойынша рылыа алдымен оыр тсті шикізат (сиыр еті, жылы еті) салынады. Содан кейін барып а тстілері (тауы еті, айма, май, дмдеуіштер) осылады. оспаларды осу реті ауысып кететін болса, істі аяы аспаннан келді дей берііз, нім дмін де, сапасын да жояды. Тама нерксібінде технологиялы дерісті дйектілігі е тйінді мселе.
Мздан еріту кезінде е маыздысы – уаыт пен жадай. Етті тез жібіту шін температураны жоарылатуа болады, біра ол оны дмін кетіріп, німні зіндік асиетін жояды. Сондытан біз німдерді мздан ерітуді табии жолмен атарамыз.
німді ыстауды з мезгілі бар. Ішекке тыылан жентек ет біршама уаыттан кейін шгеді. Осы кезені талаптарын толытай орындамаса німні дмі мен жмсаты, тыызды дрежесі млде басаша болып шыады. Біз брындары айтанымыздай, «Асар – Халал» цехында азіргі заманы, жоары технологиялы рал-жабдытар бар, біз з саламызда соларды олданамыз. Ол нім деуде уаытты немдеуге, гигиена талаптарына сай келуге, адам кшін арты пайдаланбауа ммкіндік береді. рине, з кезегінде дайын нім сапасын арттыруа ыпал етеді. рал-жабды – кп атарымды – алдымен онда ет жентектеледі. Ет тгелдей жентектелгеннен со рал-жабды толыымен сумен жуылып, тазартылады. Содан кейін барып осы жерде ол шикізаттар ішекке тыылады.
Бізді ісімізде жауапкершілік пен тауалыты талап ететін тстар кп-а. Бір немесе екі саата кешіксеіз, німді ірітіп-шірітіп аласыз да, олайсыз жадайа тап келесіз. Кез келген адал нім ндіруші мндай жадайды болдырмауа тырысатыны шынды.
ндіріс айналымы 10 крделі кезенен трады:
Бірінші кезе
Зауыта келінген шикізат сіір мен абыршытарынан, бездерден, арты тйіндерден тазартылады. Содан кейін барып срыпталады: майсыз кесек еттер – жоары срып, 10 пайызды майы бар еттер – бірінші срып. Срыптау олмен атарылады.
Екінші кезе
Срыпталан ет тздалады. Тз жасы сіуі шін 12 сааттай уаыт керек, біра біз оны бір жарым-екі тулікке дейін созамыз. Бл істі нім ндірушілер ндіріс клемін, рал-жабдыты, тоазытышты ммкіндігін есепке ала отырып атарады.
шінші кезе
Тзы сіген ет енді рылыдан соы тазартудан теді. Майда майлар, абытар, керексіз заттар алынып тасталады. Осы рдістерді брін адам адаалап трады. Содан кейін барып ет жентектеуге жіберіледі.
Тртінші кезе
Машинаа 130-дан 150 кг-а дейінгі шикізат салынады. Ол ндірушіні, е бастысы рал-жабдыты ммкіндігі ескеріле отырып істеледі. Шикізатты адам лшеп салады. рылы жентектейді. Шикізатты тменгі температурада салады, себебі рылы те жылдам айналады. Егер жібіген еттерді салатын болса, онда жентектелген ет рылыдан ысты болып шыады. Бл оны технологиясыны бзыландыы, ашу дерісі жреді, німні микробиологиялы крсеткіштері бзылады.
Бесінші кезе
«Асар-Халал» зауытында те жоары сапада, етті біркелкі майдалайтын эмульситатор деген жаа рылы бар. Кутердегі жентектелген ет белгілі бір температураа жеткізіледі де, содан кейін эмульситатора ауыстырылады. Ол жентектелген етті дайын алпына келтіреді. Бл жерде де температура маызды рл атарады, шикізата ажетті жылылыты берген жн, сонда етті дмі, слі, дмдеуіштерді хош иісі аны байалатын болады.
Алтыншы кезе
Жентектелген ет эмульситатордан шприц-рылыа йылады да, ол жерде ішек секілді абытара тыылады. Жаа рылыны кмегімен 140-150 кг жентектелген ет те тез деліп, екі тулікте жмыс атарылып бітеді. Етті тазалау, тздау, дайындау кп уаыт алады.
Жетінші кезе
Ішекке тыылан жентек ет ысталан немесе пісірілгенге дейін шгуі тиіс. Бл дерісте температураны ата баылап отыру керек. Ол те маызды. Бл кезе 10-12 саата созылады.
Сегізінші кезе
10-12 саат ткеннен кейін, шжы німдері термокамераа салынады. Мнда жаа рылы адам кшін онша ажетсінбейді де аз уаыт ішінде нім дайын болады.