Ересектерде мырышты алиментарлы жеткіліксіздігінде байалады

*+тері жабындысыны заымдалуы

*темір жеткіліксіздігі кезіндегі анемия

*аыл-ой дамуынын кешеуілдеуі

*гепатоспленомегалия

*гипогонадизм

#201*!Рациондаы мырышты негізгі кздері болып табылады

*нан-блке німдері

*жеміс-жидектер

*+теіз німдері

*ккністер

*шырындар

#202*!за гипокалиемия алып келуі ммкін

*блшы ет спазмына

*+жрек аритмиясына

*артериалды гипертензиа

*гормональды бзылыстара

*дм мен иіс сезуді бзылуына

203*!ан тзілуге атысатын микроэлемент

*марганец

*+кобальт

*селен

*фтор

*йод

#204*!Селен жеткіліксіздігіні клиникалы кріністеріне жатады

* темір жеткіліксіздігі кезіндегі анемия

*+кардиомиопатия

*эндемиялы зоб

*ксерофтальмия

*акродерматит

#205*!Гиперфторозбен байланысты ауру

*ангулярлы стоматит

*+флюороз

*анемия

*кариес

*зоб

#206*!Селенні маызды биологиялы ролі

*+антиоксидантты ораныс

*анда оттегіні тасымалдаушы

*артерия ысымын реттеуші

*апоптоз процесстерін кшейтуші

*ан ю жйесін ынталандырушы

#207*!ышылды сипаттаы азы-тлік

*+ет

*ст

*алма

*ырыабат

*жапыраты аскк, ажелек

#208*!Рационда натрийді за уаыт арты пайдалану нтижесінде дамиды

*тремор

*ішек парезі

*блшы ет спазмы

*блшы ет лсіздігі

*+артериалды гипертензия

#209*!Теіз німдерінде кездесетін минералды элементті кзі

*+йод

*фтор

*хлор

*натрий

*магний

#210*!Бананны пайдалы асиеті

*йод кзі

*+калий кзі

*аз калориялы жеміс

*жануар белогыны кзі

*гастрит кезінде сынылады

#211*!Гемоглобин синтезіне белсенді атысатын биомикроэлемент

*стронций

*+мыс

*мырыщ

*фтор

*йод

#212*!Сйек тзілуімен, оссификация жне сйек тініні алыптасуымен байланысты биомикроэлемент

*йод

*мыс

*фтор

*кобальт

*+стронций

#213*!Организмде суды жиналуына ыпалын тигізетін сілтілі сипаттаы элемент

*+натрий

*кальций

*магний

*калий

*цинк

1*Организмдегі заттек жне энергия алмасуы. *4*51*1*

#214*!НЕГІЗГІ АЛМАСУА КЕТЕТІН ЭНЕРГИЯ КЕЛЕСІ ЖОЛМЕН ЖМСАЛАДЫ

*таматы спецификалы-динамикалы рекеті

*+азаны мір сруін амтамасыз етуге

*физикалы жктемені орындауа

*аыл-ой ебегіне

*ебек рекетіне

*+ішкі азалар жмысына

#215*!ЭНЕРГИЯ ШЫЫНЫНЫ РЕТТЕЛМЕЙТІН ТРІНЕ ЖАТАДЫ

*+таматы зіне тн динамикалы рекеті

* белсенді демалыс трінде

* спортпен шылдануда

* ойлауда жмсалатын

* ебек ызметінде

*+негізгі алмасуда

#216*!ЗАТ АЛМАСУ БЗЫЛЫСЫНА АЛЫП КЕЛЕТІН ТАМАТАНУ

*ажетті заттектерді синтезімен байланысты реакцияларды бірігуіне

*ыдырау німдеріні тотыып, организмнен шыарылуы

*заттектер шыынымен байланысты реакцияларды осылуы

*+жеткіліксіз немесе арты млшердегі таматану

*микронутриенттерді отайлы йлесімділігі

*+биологиялы жаынан нсыздыы

#217*!АНДАЙ АУЫР СЫРАТТАРДЫ ПАЙДА БОЛУЫНДА ТЕРІС ЭНЕРГЕТИКАЛЫ БАЛАНС НЕГІЗГІ РОЛЬ АТАРАДЫ

*+алиментарлы дистрофия

*+маразм жне квашиоркор

*гипертониялы ауру

*арты салма

*атеросклероз

*семіздік

#218*!РЕТТЕЛІНЕТІН ЭНЕРГИЯ ШЫЫНЫ ЖМСАЛАДЫ

*организмдегі таамды заттектерді айналымына

*бйректі жмысы жне экскреторлы ызметіне

*кпе жмысы жне тыныс алу ызметіне

*жрек жне анайналым жмысына

*+ебек ызметі рдісіне

*+спортпен шылдануа

#219*!НЕГІЗГІ АЛМАСУДЫ МЛШЕРІНЕ СЕР ЕТЕДІ

*технологиялы ондырыны орналасуы

*таматану интерьері

*+эндокринді жйені интенсивті ызметі

*+орталы жйке жйесіні жадайы

*жмыс ауысымыны затыы

*жмыс орныны жары болуы

#220*!АЗАНЫ РЕТТЕЛІНЕТІН ЭНЕРГИЯ ШЫЫНЫНА ЖАТАДЫ

*жылу алмасу

*негізгі алмасу

*су- тз алмасу

*+жмыспен айналысу

*+спортпен шылдану

*таматы зіне тн спецификалы-динамикалы рекеті

#221*!РАМЫН БАЙЫТУА РСАТ ЕТІЛЕТІН АЗЫ-ТЛІКТЕР:

* балы

* ет

* шжы

*+ тз

*+ н

* май

#222*!ЭНЕРГЕТИКАЛЫ ШЫЫНДЫ АНЫТАУДА ОЛДАНЫЛАТЫН ДІС

*+лабораториялы

*балансты

*бюджеттік

*анкеталы

*+есептік

*лшеу

#223*!АСА ТОЛЫНДЫ БЕЛОГЫ БАР АЗЫ-ТЛІККЕ ЖАТАДЫ

*+тауы жмыртасы

*арамы

*+балы

*картоп

*+сзбе

*кріш

*слы

*нан

#224!АЛМАСТЫРЫЛМАЙТЫН АМИНЫШЫЛДАРЫНА ЖАТАДЫ

*+фенилаланин

*+триптофан

*+метионин

*глютамин

*тирозин

*аланин

*серин

*гликоген

#225*!БЕЛОКТЫ АЗАДАЫ НЕГІЗГІ ЫЗМЕТІ

*+ферменттер мен гормондарды рамына кіреді

*таамны дмдік сапасын жасартады

*минералды заттарды кзі

*витаминдерді ерітушісі

*+пластикалы ызмет

*+оранысты ызмет

*эндогенді суды кзі

*антитоксикалы

#226*!РАМЫНДА АСА ЙЛЕСІМДІ АМИНЫШЫЛДАРЫМЕН ЕРЕКШЕЛЕНЕТІН БЕЛОК КЗІ КЕЗДЕСЕТІН НІМДЕР

*+жмырта

*с еті

*бидай

*кріш

*+соя

*н

#227*!АЛМАСТЫРЫЛМАЙТЫН АМИНЫШЫЛДАРЫНА ЖАТАДЫ

*+метионин

*аспарагин

*глютамин

*пролин

*глицин

*+лизин

#228*!АЛМАСТЫРЫЛМАЙТЫН АМИНЫШЫЛДАРЫНА ЖАТАДЫ

*глютамин ышылы

*+триптофан

*глютамин

*аспарагин

*+лейцин

*пролин

#229*!ЗА УАЫТ БЕЛОКТЫ АШЫУ НТИЖЕСІНДЕ ТУЫНДАЙДЫ

*+алиментарлы дистрофия

*гипертониялы ауру

*+квашиоркор

*ант диабеті

*пеллагра

*семіздік

#230*!АСА НДЫ ЖАНУАР БЕЛОГЫНЫ КЗІ БОЛЫП ТАБЫЛАТЫН АЗЫ-ТЛІКТЕР

*+ст німдері

*дн німдері

*+жмырта

*ккністер

*бршатар

*тттілер

*+ет

*н

231*!АМИНЫШЫЛДАР РАМЫ БОЙЫНША ТАБИИ БЕЛОГЫ БАР НІМДЕР

*ккністер мен жемістер

*кондитерлік німдер

*макарон німдері

*+ст німдері

*дн німдері

*+ет німдері

#232*!КПАНЫПААН МАЙ ЫШЫЛДАРЫНА ЖАТАДЫ

*+арахидон

*миристин

*+линолен

*стеарин

*+линоль

*каприл

*лаурин

*олеин

#233*!ЖАНУАР НІМДЕРІНДЕ КЕЗДЕСЕТІН КМІРСУЛАР

*пектин

*крахмал

*сахароза

*+лактоза

*галактоза

*+гликоген

#234*!МОНОСАХАРИДТЕРГЕ ЖАТАДЫ

*пектин

*лактоза

*крахмал

*сахароза

*гликоген

*+глюкоза

*+фруктоза

*+галактоза

#235*!ДИСАХАРИДТЕРГЕ ЖАТАДЫ

*+лактоза

*фруктоза

*галактоза

*гликоген

*+сахароза

*протопектин

#236*!ПОЛИСАХАРИДТЕРГЕ ЖАТАДЫ

*лактоза

*глюкоза

*сахароза

*мальтоза

*галактоза

*+крахмал

*+гликоген

*+клетчатка

#237

*!ФРУКТОЗАНЫ ТАБИИ КЗДЕРІ БОЛЫП ТАБЫЛАТЫН АЗЫ-ТЛІКТЕР

*ет

*ст

*нан

*+бал

*балы

*жарма

*+жидектер

*+жемістер

#238

*!ФОСФАТИДТЕРГЕ ЖАТАДЫ

*меланин

*+кефалин

*+лецитин

*триптофан

*изолейцин

*холестерин

*пиридоксин

*+сфингомиелин

#239

*!РАМЫНДА ЖАНУАР МАЙЫ КЕЗДЕСЕТІН АЗЫ-ТЛІКТЕР

*маргарин

*рапс майы

*+сиыр майы

*зйтн майы

*кнжіт майы

*сімдік майы

*+балы майы

*+шоша майы

#240

*!АНЫАН МАЙ ЫШЫЛДАРЫНА ЖАТАДЫ

*олеин

*лаурин

*каприл

*линолен

*+стеарин

*арахидон

*+миристин

*+пальмитин

#241

*!МАЙДА ЕРИТІН ВИТАМИНДЕРГЕ ЖАТАДЫ

*+кальциферол

*рибофлавин

*+токоферол

*+ретинол

*фолацин

*тиамин

*ниацин

*биотин

#242

*!СУДА ЕРИТІН ВИТАМИНДЕРГЕ ЖАТАДЫ

*ретинол

*+тиамин

*токоферол

*кальциферол

*+пиридоксин

*филлохинондар

*пангам ышылы

*+цианокобаламин

#243

*!АСКОРБИН ЫШЫЛЫНЫ БИОЛОГИЯЛЫ РЛІ

*+ан тамырлары абырасыны серпімділігі мен ткізкіштігін амтамасыз етеді *+иммунобиологиялы тратылыты амтамасыз етеді

*клетка ішілік липидтерге ышылдануа арсы сері

*аланша безінде гормондарды дірілуін реттейді

*эритроцидтер гемолизіні алдын-алады

*жыныс бездеріні ызметін реттейді

*+холестерин алмасуын реттейді

*ан ю процесстерін реттейді

#244*!ВИТАМИНДЕРДІ АЛИМЕНТАРЛЫ ЖЕТКІЛІКСІЗДІГІНІ СЕБЕПТЕРІНЕ ЖАТАДЫ

*тиімсіз химиотерапия

*асазан-ішек жолдарыны аурулары

*зиянды ндірістік факторларды сері

*+туліктік таматану рационында витаминдер млшеріні тмен болуы

*+азы-тлік рамында болатын витаминге арсы факторларды сері

*витаминдерді сіуінде ферменттік механизмдерді туа біткен ааулары

#245*!ВИТАМИНТРІЗДІ ЗАТТАРА ЖАТАДЫ

*пиридоксин

*+карнитин

*токоферол

*фолацин

*ретинол

*+инозит

*ниацин

*+холин

#246*!АСКОРБИН ЫШЫЛЫНЫ ТААМДЫ КЗДЕРІ

*ет

*ст

*балы

*+жемістер

*+ккністер

*дн німдері

#247*!ФОЛИЙ ЫШЫЛЫНЫ НЕГІЗГІ КЗДЕРІ

*ашытылан ырыабат

*+шпинат жапыраы

*+ажелек

*баклажан

*ызылша

*асаба

#248*!ПАНТОТЕН ЫШЫЛЫНЫ АСА ЖОАРЫ МЛШЕРІМЕН ЕРЕКШЕЛЕНЕТІН АЗЫ-ТЛІКТЕР

*ст

*жемістер

*жидектер

*+ашыты

*шырындар

*+сиыр бауыры

#249*!ВИТАМИНТРІЗДІ ЗАТТАРА ЖАТАДЫ

*биотин

*токоферол

*пиридоксин

*+орот ышылы

*аскорбин ышылы

*фолий ышылы

*+пангам ышылы

*+параминобензой ышылы

#250*!РАЦИОНЫНА Д ВИТАМИНІНІ ОСЫМША МЛШЕРІН ОСУ АЖЕТ

*оамды таматандыру мекемелеріндегі жмысшылара

*+жерасты жмысымен айналысатын жмысшылара

*ауылшаруашылыындаы жмысшылара

*+су астындаы жмысшылара

*рылысшылара

*спортшылара

#251*!А ВИТАМИНІНІ НЕГІЗГІ КЗІ БОЛЫП ТАБЫЛАТЫН АЗЫ-ТЛІКТЕР

*нан жне нан-блке німдері

*+жануар бауыры жне балы

*+жаз мезгіліндегі ст

*кондитерлік німдер

*ет жне ет німдері

*макарон німдері

#252*!КАРОТИННІ НЕГІЗГІ КЗІ БОЛЫП ТАБЫЛАТЫН АЗЫ-ТЛІКТЕР

*+ызана

*+ттті ызыл брыш

*рмебрша

*жасыл алма

*сарымса

*картоп

*+сбіз

*ияр

#253*!С ВИТАМИНІНІ МЛШЕРІ АСА ЖОАРЫ АЗЫ-ТЛІКТЕР

*нан жне нан німдері

*макарон німдері

*+ара араат

*сімдік майы

*+итмрын

*ет німдері

#254*!Д ВИТАМИНІНІ МЛШЕРІ АСА ЖОАРЫ АЗЫ-ТЛІКТЕР

*нан жне нан німдері

*макарон німдері

*+малды бауыры

*+треска бауыры

*ккністер

*жемістер

#255*!ФОЛИЙ ЫШЫЛЫНЫ НЕГІЗГІ ТААМДЫ КЗДЕРІ

*+шпинат жапыраы

*шжы німдері

*аспазды май

*н німдері

*+ажелек

*балы

#256*!МИНЕРАЛДЫ ЗАТТЕКТЕРДІ НЕГІЗГІ ЫЗМЕТІНЕ ЖАТАДЫ

*май алмасуына атысады

*+су-тз алмасуын реттейді

*каталитикалы белсенділік

*энергетикалы алмасуа атысады

*азадаы жылу алмасуа атысады

*+ан тзілуге жне ан юа атысады

*ішек микрофлорасын алыптандырады

*+ышылды-сілтілі тепе-тедікті стап трады

#257*!МАКРОЭЛЕМЕНТКЕ ЖАТАДЫ

*мыс

*фтор

*селен

*темір

*+хлор

*+калий

*+кальций

*марганец

#258*!МИКРОЭЛЕМЕНТКЕ ЖАТАДЫ

*+марганец

*+кобальт

*кальций

*магний

*фосфор

*+темір

*калий

*ккірт

#259*!АЗЫ-ТЛІКТІ АЙ ВИТАМИНМЕН ФОРТИФИКАЦИЯЛАУ ТИІМДІ БОЛЫП ТАБЫЛАДЫ

+нан пісіру шін олданылатын нды В₁, В₂, РР витаминімен

*+ышылды ст німдерін С витаминімен

*шыылды ст німдерін А витаминімен

*+таамды майларды А витаминімен

*анттарды В тобы витаминдерімен

*таамды майларды С витаминімен

*стті А, Е витаминдерімен

*нды С, Д витаминдерімен

#260*!РАМЫНДА МАГНИЙ КП МЛШЕРДЕ КЕЗДЕСЕТІН АЗЫ-ТЛІКТЕР

*+кебек

*брша

*+арпа жармасы

*ет жне ет німдері

*ст жне ст німдері

*балы жне теіз німдері

#261*!АН ТЗІЛУГЕ АТЫСАТЫН БИОМИКРОЭЛЕМЕНТ

*хлор

*+мыс

*калий

*+темір

*натрий

*фосфор

*кальций

*+кобальт

#262*!СЙЕК ТЗІЛУІМЕН БАЙЛАНЫСТЫ БИОМИКРОЭЛЕМЕНТ

*йод

*хлор

*ккірт

*натрий

*+марганец

*+стронций

#263*!БАЛАЛАРДА ЙОД ЖЕТКІЛІКСІЗДІГІ КЕЗІНДЕ БАЙАЛАДЫ

*+аыл-ой дамуыны артта алуы

*теріні гиперпигментациясы

*бауыр жмысыны бзылуы

*+бой суіні тежелуі

*блшы ет лсіздігі

*акселерация

#264*!АДАМ АЗАСЫНДАЫ ТЕМІРДІ ФИЗИОЛОГИЯЛЫ РЛІ

*+тіндік тынысалуа атысады

*+оттегі алмасуына атысады

*май алмасуына атысады

*кмірсуды ыдыратады

*жасушаны ыдыратады

*майды ыдыратады

2*Тиімді жне йлесімді таматану негіздері*1*62*1*

Ересек ебекке жарамды ер адамдар шін «азастан Республикасы халыны ртрлі топтарыны таамды заттектер мен энергияа физиологиялы ажеттілік нормалары», Астана – 2012 ж. бойынша арастырылан ксіби топты саны

*+5

Ересек ебекке жарамды йел адамдар шін «азастан Республикасы халыны ртрлі топтарыны таамды заттектер мен энергияа физиологиялы ажеттілік нормалары», Астана – 2012 ж. бойынша арастырылан ксіби топты саны

*+4

Ересек ебекке жарамды адамдарды таматануында «азастан Республикасы халыны ртрлі топтарыны таамды заттектер мен энергияа физиологиялы ажеттілік нормалары», Астана – 2012 ж. бойынша арастырылан белок, май, кмірсуды отайлы араатынасы

*1: 0,5: 4

*+1: 1: 4

*1:1:3

*1:2:5

*1:3:7

Ересек ебекке жарамды адамдарды таматануында «азастан Республикасы халыны ртрлі топтарыны таамды заттектер мен энергияа физиологиялы ажеттілік нормалары», Астана – 2012 ж. бойынша арастырылан кальций мен магнийді отайлы араатынасы

*+1: 1,5

*1: 1

*1: 2

*1: 4

*1: 5

#269*!«азастан Республикасы халыны ртрлі топтарыны таамды заттектер мен энергияа физиологиялы ажеттілік нормалары», Астана – 2012 ж. бойынша ересек адамдарды туліктік рационыны жалпы энергетикалы ндылыынан белокты сынылан млшері

*+12-13,5%

*18-20,5%

*25-30%

*40-45%

*5-8,5%

Азастан Республикасы халыны ртрлі топтарыны таамды заттектер мен энергияа физиологиялы ажеттілік нормалары», Астана – 2012 ж. бойынша ересек адамдар шін туліктік таам рационында жануар текті белок лесі

*+50-60%

*25-30%

*40-50%

*60-70%

*70-80%

*+25-30%

*40-50%

*50-60%

*60-70%

*70-80%

Азастан Республикасы халыны ртрлі топтарыны таамды заттектер мен энергияа физиологиялы ажеттілік нормалары», Астана – 2012 ж. бойынша туліктік рационны жалпы ндылыынан рационда кпаныпаан май ышылдарыны сынылан млшері

*+6-10%

*15-25%

*30-40%

*45-55%

*60-70%

Азастан Республикасы халыны ртрлі топтарыны таамды заттектер мен энергияа физиологиялы ажеттілік нормалары», Астана – 2012 ж. бойынша ересек адамдарды туліктік рационыны жалпы энергетикалы ндылыынан майды сынылан млшері

*+15-30%

*12-14%

*56-58%

*60-65%

*70-75%

*+55-65%

*12-14%

*27-30%

*63-69%

*70-75%

#275*!Ересек адамны аскорбин ышылына деген туліктік ажеттілігі (мг)

*1-3

*5-10

*20-30

*50-60

*+70-80

#276*!Ересек дені сау адамны кальцийге деген ажеттілігі райды (мг)

*100

*600

*300

*1500

*+1000

#277*!Ересек адамны фосфора деген туліктік ажеттілігі (мг)

*100

*800

*300

*1500

*+1200

#278*!Ересек адамны магнийге деген физиологиялы ажеттілігі (мг)

*1000

*+400

*800

*200

*50

#279*!Ересек адамны йода деген физиологиялы ажеттілігі(мкг/ту)

*+150

*300

*450

*500

*50

#280*!Ер адамны темірге деген физиологиялы ажеттілігі (мг)

*30

*18

*25

*+10

#281*!йел адамны темірге деген физиологиялы ажеттілігі (мг)

*30

*25

*10

*+18

#282

*!жымды таматануды баалауды негізгі дісі

*таматану кнделігін растыру

*+статистикалы

*срау-лшеу

*бюджеттік

*балансты

#283*!Наты таматануды тере зерттеуде олданылатын діс

*анкеталы

*бюджеттік

*балансты

*+лабораториялы

*24-саатты еске тсіру

284Халыты таматануын жайма-мзір бойынша зерттеу жргізіледі

*тексерушілер анкета толтыру арылы жргізіледі

*бірнеше жылдар барысында жыл бойына жргізіледі

*+кнделікті толтыратын дастархан мзірі бастапы объект болып табылады

*бір айды есебі негізінде бір адамны бір айда таам німін ттынуын есептеуге болады

*таматы жне биологиялы ндылыыны негізі крсеткішін анытау шін туліктік рациондаы таама кнделікті лабораториялы зерттеу жргізіледі

#285*!Таматануды леуметтік-экономикалы негіздерін зерттеуді негізгі дістеріні бірі

*срау-лшеу

*+балансты

*анкеталы

*химиялы

*лшеу

#286*!Жаппай есеп беру материалдары келесі дісте олданылады

*лшеу

*анкеталы

*+балансты

*срау-лшеу

*лабораториялы

#287*!Халыты наты таматануы жадайына байланысты таматану статусыны трлері

*отайлы, арты

*отайлы, о, теріс

*олайлы, олайсыз

*отайлы, жеткіліксіз

*+млшерлі, арты, жеткіліксіз

#288*!Таматануды санды сипаттамасын анытайды

*+уаттылыы

*таам абылдау жиілігі

*таам абылдау арасындаы аралы

*макронутриенттермен амтамасыз етілуі

*витаминдер мен минералды заттектерді болуы

#289*!Халыты наты таматануын зерттеуді негізгі баыттарыны бірі

*бюджеттік

*балансты

*биохимиялы

*индивидуалды

*+леуметтік-гигиеналы

#290*!Аса кшті ажет ететін халыты наты таматануын зерттеу дісі

*+лшеу

*анкеталы

*бюджеттік

*балансты

*лабораториялы

#291*!Тері-май абаттарыны алыдыын лшейтін рал

*гемакью

*+калипер

*спирометр

*калориметр

*лактоденсиметр

#292*!Жанялы немесе жеке таматануды зерттеу дістеріні бірі

*балансты

*бюджеттік

*+анкеталы

*дастархан мзірі бойынша зерттеу

*есеп беру бойынша таматануды зерттеу

#293*!Бірдей рацион абылдайтын жымдарды йымдастырылан таматануын зерттеу дісі

*балансты

*бюджеттік

*анкеталы

*салма лшеу

*+дастархан мзірі бойынша

#294*!Халыты таматануын зерттеуде балансты дісті мні

*таматану сипатындаы ауытуларды бекітуге ммкіндік береді

*трындарды кейбір топтарыны таматануыны ерекшелігі жне сипаты туралы мліметтер алуа болады

*+жан басына сол немесе баса тама німіні орташа ттынуын бекітуге ммкіндік береді

*трындарды ртрлі топтарыны мір сру жадайыны динамикасы мен дегейі туралы аиат млімет береді

*дрыс емес таматануымен байланысты ауруларды жою шараларыны тиімділігін анытауа ммкіндік береді

#295*!Халыты таматануын срау-лшеу дісімен зерттеуде тексеру затыы

*аптасына 3 кн

*жыл бойы кнде

*жарты жылда 25 кннен

*р жыл мезгілінде екі кн

*+р жыл мезгілінде 7-14 кннен

#296*!Наты таматануды зерттеуде срау-лшеу дісі нтижесіні тиімділігі байланысты

*дрыс емес таматанумен байланысты ауруларды жоюа баытталан шаралар

*жаняларды табысы мен шыысына ыпты есеп жргізуге

*зерттеу жргізу уаытына (таы, тскі, кешкі зерттеулер)

*+зерттелінетін жаняларды санына, дрыс тадалуына

*анкетаа кіретін сратарды дрыстыына

#297*!Таматануды леуметтік-экономикалы негіздерін зерттеу дістері болып табылады

*анкеталы

*+бюджеттік

*срау-лшеу

*салма лшеу

*химиялы лшеу

#298*!йымдастырылан жымдаы наты таматануды зерттеуде, нтижелері длірек болуы шін ас мзіріні жаймасын бір жылда зерттеу кндері кем болмауы тиіс

*90-100 кннен

*+72-80 кннен

*30-60 кннен

*14-21 кннен

*4-7 кннен

#299 кннен*!«Таматану статусы» тсінігі

*денсаулы жадайы

*организмні жалпы жадайы

*+брыны жне наты таматануыны сер етуі

*организмні наты таматануыны крсеткіштері

*таамды заттектерді метоболизміні ерекшеліктері

#300

*!Д витаминіні осымша млшері ажет

*азы-тлік тауарларын сатушылара

*+ана стімен оректенетін балалара

*ебек ауырлыы орташа жмысшылара

*аыл-ой ебегімен айналысатын адамдара

*ауыр жк транспорттарыны жргізушілеріне

#301*!арт адамдарды таматануында кальцийді ерекше маызы

*+сйекті атаюы шін ажет

*антиспастикалы жне тамыр кеейткіш сер етеді

*ішек жиырылыштыын жне т блінуін баяулатады

*арттар организмінде темірді сіуін ынталандырады

*организмнен су мен натрий хлоридіні шыуын жоарылатады

#302*!Аыл-ой ебегімен айналысатын адамдарды таматануыны негізгі станымдары

*цитрустарды шектеу

*антты лесін лайту

*таматануды минималді шектеу

*рационда сйытыты лесін лайту

*+рационда липотропты заттарды лайту

#303*!Балалар рационында жануар текті белоктарды аны жетіспеушілігінде дамитын аурулар

*цинга

*семіздік

*ант диабеті

*+квашиоркор

*алиментарлы дистрофия

#304*!Белокты кп млшерде тсуі артайан организмге серін тигізеді

*аминоышылдарды тсуін жоарылатады

*организмні жалпы жадайын жасартады

*дене салмаыны артуына алып келеді

*зат алмасуды жасарту

*+атерогенді сер етеді

#305

*!арттарды таматануындаы е олайлы кмірсулар

*глюкоза

*гликоген

*крахмал

*сахароза

*+клетчатка

#306

*!Онкологиялы ауруларды дамуын анытайтын факторлар

*траты физикалы белсенділік

*+арты дене салмаы мен семіздік

*таамды талшытарды траты ттыну

*кальций, мырыш, селенді осымша олдану

*рационда соя жне балы німдеріні арты млшері

#307

*!арт адамдарда остеопорозды алдын-алуды анытайтын факторлар

*гормоналді дисфункция

*белокты шектен тыс ттыну

*дене салмаыны тмен болуы

*ішімдікті шектен тыс абылдау

*+отайлы кн сулесімен емдеу

#308*!Онкологиялы ауруларды алдын-алуды анытайтын факторлар

*+биофлавоноидтар, изофлавондар, каротиноидтар

*те ысты сусындар мен німдер

*кп циклді ароматты кмірсулар

*за саталатын ет німдері

*жануар текті майлар

#309*!№3 емдмні масаты (іш атумен сипатталатын созылмалы ішек ауруларында)

*максимальды механикалы, химиялы жне термиялы аялау

*кмірсулар алмасуын алыптастыруа жадай жасау

*ан айналымыны бзылыстарын жасарту

*+ішек ызметіні ызметін алыптастыру

*май алмасуыны бзылыстарын ескерту

#310*!№4 емдм таайындалатын аурулар

*ант диабеті

*атеросклероз

*жіті пиелонефрит

*асазанны ойы жарасы, гастритті ршуі

*+жіті жне іш кетумен сипатталатын созылмалы ішек ауруларыны ршуінде

#311*!№5 емдм таайындалатын аурулар

*+бауыр жне т жолдары

*гипертониялы ауру

*туберкулез

*ант диабеті

*семіздік

#312*!Таматану жеткіліксіздігіні аурулары

*семіздік

*т тас ауруы

*+авитаминоз

*гипертониялы ауру

*сйекті тыыздыы мен рылымыны бзылуы

#313*!№6 емдм берілетін аурулар

*туберкулез

*+подагра жне зр-ышылды диатез

*жіті пиелонефрит

*созылмалы гепатит

*секреторлы жеткіліксіздігі бар гастрит

#314*!№7 емдм таайындалатын аурулар

*ішекті секреторлы жеткіліксіздігі бар гастрит

*секреторлы белсенділігі жоары гастрит

*+жіті жне созылмалы пиелонефрит

*т - тас аурулары

*подагра жне зр ышылды диатез

#315*!Созылмалы нефрит жне бйрек жеткіліксіздігі бар кезінде таам німдерін ас шеберлік деу трі сынылады

*+тзсыз, айнатылан

*маринадталан

*уырылан

*тздалан

*аталан

#316*!№8 емдм берілетін аурулар

*жіті жрек жеткіліксіздігінде

*жіті бйрек жеткіліксіздігінде

*бауыр циррозында

*+семіздікте

*тубекулезде

#317*!Арты таматану аурулары

*анемия

*+семіздік

*таамды аллергия

*ішімдікті шектен тыс ттыну

*нутриенттер алмасуыны туа пайда болан бзылыстары

#318*!Семіздікте олданылатын жеілдетілген емдмдер

*нды

*лимонды

*апельсинді

*макаронды

*+стті - айранды

*+салатты, сзбелі

#319*!Дене салмаыны индексі бойынша алыпты дене салмаыны крсеткіші

*25-29,9

*30-39,9

*+18,5-24,9

*18,5 тмен

*40 жне одан жоары

#320*!Дене салмаыны индексі бойынша денені арты салмаыны крсеткіші

*+25-29,9

*30-39,9

*18,5-24,9

*18,5 тмен

*40 жне одан жоары

#321*!Семіздік кезінде сынылатын німдер

*нта жармасы

*макарон німдері

*+клетчаткаа бай німдер

*майлы жне ащы тздытар

*тбетті жоарылуа арналан дмдеуіштер

#322*!Дене салмаыны индексі бойынша семіздікті жеіл дрежесіні крсеткіші

*35-39,9

*25-29,9

*18,5-24,9

*+30-34,9

*40 жне одан жоары

#323*!№13 емдмні таайындалатын аурулар

*семіздік

*+жіті жпалы аурулар

*созылмалы гастрдуоденит

*жрек ан -тамыр жйесіні аурулары

*бауыр жне т жолдарыны аурулары

#324*!Емдік – профилактикалы таматанудаы рациондар саны

*екі

*трт

*+бес

*жеті

*алты

#325*!Емдік – профилактикалы таматануды йымдастыруды баылау іске асырылады

*+медициналы ызметкер

*цех бліміні бастыы

*ндіріс жетекшісімен

*ас йіні ызметкері

*аусым бастыы

#326*!№1емдм таайындалатын аурулар

*атеросклерозда

*бауыр циррозында

*нефротикалы синдромда

*+асазан ойы жарасы, гастритті ршуі

*подагра жне зр - ышылды диатезде

#327*!Теміртапшылыты анемияны себептері

*тым уалаушылы

*кальцийді кп млшерде тсуі

*жармаларды жеткіліксіз олдананда

*+таамда темірді тапшылыында, ан кетуде

*таам рациоында витаминдерді те кп боланда

2*Тиімді жне йлесімді таматануды негіздері*2*64*1*