А) СШК (ВХК) рамы мен су торабынын реттеу ммкiндiгiне
В) Су оймасы бетiнiн ауданына жне ТБ су денгейі режиміне
С) лi клем мнiне
D) Балы шаруашылыынын су ттыну клемiне
Е) ТБ су денгейі режиміне
222. Диспетчерлiк график бойынша су оймасынын босауын тотату, су берумен байланысты болатын не?
А) Тотауа арсы сызы белгiлеу
В) Лысымаа арсы сызы белгiлеу
С) Апата арсы сызы белгiлеу
D) Кесiлген жйеге арсы
Е) Тотау-апат сызытары
223. Диспечерлiк графиктiн зiлiске арсы сызыынын ызметi - бл :
А) Су оймасын босатуды тотату
B) Су оймасын тез толуын болдырмау
C) Су клiгiн пайдалануды тежеу
D) СД денгейiн анытау
Е) КД биіктік белгісін анытау
224. Кепiлдiк берiлудi тарату режимi нені анытайды ?
А) Су оймасын толтыру мен босату режимi
B) лi клемiнiн шамасын
C) Арты суды пайдалану
D) зеннiн кп жылды орташа млшерi
Е) зеннін орташа туліктік аыны
225. Диспетчерлiк ережелердi пайдаланып нені анытауа болады ?
А) Су оймасынан берiлетiн мндi
В) зеннiн орташа кп жылды аынын
С) зеннiн жоары аынын
D) зеннiн тменгi аынын
Е) зеннін орташа туліктік аыны
226. Су амту схемалары?
A) жер беті жне жер асты су кздерінен
B) зіндік-арынды сумен амту схемасы
C) су олданудын айналма схемасы
D) екі рет ктеретін арынды схемасы
E) тазаланан суды айта олдану схемасы
227. Диспетчерлiк ереженiн дамыан трi - координаттаы графикалы байланыстылы :
А) Уаыт -су оймасы клемi
В) Уаыт - су жылдамдыы
С) Терендiк - су денгейi
D) Су денгейi - су тiмi
Е) Уаыт – су тімі
228. Диспетчерлiк графиктердi андай байланыс трiнде трызады ?
А) Уаыт - су оймасындаы су клемi
В) Уаыт - су жылдамдыы жне судын денгейі
С) Су денгейi - терендiк
D) Су тiмi - су денгейi
Е) Уаыт – су тімі
229. Диспетчерлiк графиктегi лысымаа арсы сызытын негiзгi масаты не ?
А) Су оймасынын суа толуын аз тотату
В) Судын бекер лысуын тотату жне пайдалы к
С) Судын бекер лысуын шектеу
D) лi клем блiгiн анытау
Е) Пайдалы клемді анытау
230. Диспечерлiк графиктiн апата арсы сызыынын негiзгi ызметi -
А) Жай тастау аймаын шектеу
B) лi клем белгiсiн шектеу
C) Су оймасын жылдам жмыс iстеуiн шектеу
D) Су оймасынын пайдалы клемiн азайту
Е) Бос тастауларды азайту
231. Диспечерлiк графиктiн зiлiске арсы сызыы андай тарматардан трады ?
А) Пайдалы берiлiс жне су аз кезен алдында толтыру
B) Тасын жне суы аз кезен
C) Жай тастаулар жне берiлiс, ысартылан берiлiс
D) ысартылан берiлiс
Е) лі жне толы клем денгейлерінен
232. Диспечерлiк графиктiн зiлiске арсы сызыынын координаталарын есептегенде нелер пайдаланылады ?
А) Жоары амтамасыздытаы шыын
B) Минимальды амтамасыздытаы шыын
C) Р=10-30 % амтамасыздытаы шыын
D) Р=30-50 % амтамасыздытаы шыын
Е) 50 пайызды амтылытаы тімнен
233. Диспечерлiк графиктiн тастауа арсы сызыын есептегенде не пайдаланады ?
А) Тменгi амтамасыздытаы аын
B) Жоары амтамасыздытаы аын
C) 75-80 % амтамасыздытаы аын
D) 80-85 % амтамасыздытаы аын
Е) 50 пайызды амтылытаы тім
234. иылан диспечерлiк графиктiн аралы аймаын есептеу шiн нені іріктейді ?
А) Су аз мерзiмi тмен ау жылдар
В) Су кп мерзiмi тмен ау жылдары
С) Су мерзiмi ау за жылдары
D) Су аз мерзiмi ау 0 % амтамасыз етiлген жылдар
Е) 50 пайызды аралы аынды жылдар
235. Диспетчерлiк графиктi есептегенде, нені трызу шiн суы мол аудын млiметтерiн пайдаланады :
А) ауiпсiздiк сызыы
В) Тастауа арсы сызыы
С) зiлiске арсы сызыы
Д) иылан айматын берiлiс сызыы
Е) Тменгі саалы беріліс
236. Диспетчерлiк графиктi есептегенде, нені трызу шiн суы аз мерзiмдi аудын млiметтерiн пайдаланады ?
А) иылан айматын сызыы
В) зiлiсте арсы сызыы
С) ауiпсiздiк сызыы
D) Тастауа арсы сызыы
Е) Тмненгі беріліс сызыы
237. Диспетчерлiк графиктi есептегенде, координаталарды есептеу шiн жоары амтамасыз етiлген кпжылды орташа шыыныннын млiметтерiн нені трызу шін пайдаланады ?
А) зiлiсте арсы сызыы
В) ауiпсiздiк сызыы
С) Тастауа арсы сызыы
D) иылан айматын берiлiс сызыы
Е) 10 пайызды амтылытаы аын сызыы
238. Диспетчерлiк графиктi есептегенде, сызыты трызу шiн тменгi амтамасыз етiлген аыннын млiметтерiн пайдаланады :
А) Тастауа арсы сызыы
В) ауiпсiздiк сызыы
С) зiлiсте арсы сызыы
D) иылан айматын берiлiс сызыы
Е) Тменгі саалы беріліс сызыы
239. Су шаруашылы жйесін басарудын негiзгi масаты не?
А) оам ажеттiлiгiн амтамасыз ету шiн, суды тиiмдi пайдалану
В) Су шаруашылыы балансын есептеу
С) Су оймаларынын параметрлерiн анытау жне суды тиiмдi пайдалану
D) Есептiк зен аысын анытау
Е) нерксіппен су орларын тиімді пайдалану
240. Су шаруашылы жйесін басаруда леуметтiк масаттара жету баасынын критериi ретінде нені олдануа болады?
А) Су оймасынын рекреациялы баалау
В) нiмнiн жалпы клемi
С) ор шыыны
D) нiмдi шыарудын есептiк шыыны
Е) Минимальды шыындарды
241. СШК басарудын масатына жету критериi анытааннан сон не істеледі?
А) Математикалы модел трызады
В) СШК имитациялы процеске тедi
С) СШК жасау процесiн оптимизациялауа кшедi
D) СШК альтернативтiк трлерiн абылдайды
Е) СШК атысушыларды айта райды
242. СШК экономикалы масата жету шін критерии ретiнде нені пайдаланады?
А) Жалпы нiм клемiн
В) Нысаннын сауытыру баалыын
С) Судын сапалы крсетiлуi
D) Халыты сумен амтамасыздандуры
Е) Сенімділік крсеткішін
243. Су шаруашылы жйесінін математикалы моделi, бл-
А) Шыу мен кiру анймалыларынын арасындаы байланыс рнегi
В) СШК моделi шiн ЭВМ арылы басарылатын эксперимент
С) Ммiкндiк трлердiн iшiндегi ен жасы трiн табу процесi
D) нiм клемiнiн су оры клемiне байланысты
Е) Табиат орлары мен ажетті клем арасындаы байланыс
244. Су шаруашылы жйесі жмыс iстеуiнiн иммитациясы-бл
А) СШК моделi шiн ЭВМ-де эксперимент жасау
В) Модельдi трызу жне зерттеу
С) Ммкiндiк трлерден ен жасы трiн табу
D) нiм клемiнiн су оры клемiне байланысы
Е) Параметрлерді оптимизациялау процессі
245. Су шаруашылы жйесі жмыс iстеуiн оптимизациялау процесi алай жазады?
А) Тендеулер жйесi трiнде
В) СШК кiру жне шыу айналымдарынын арасындаы байланыс трiнде
С) нiм клемi мен су оры клемiнiн арасындаы исытын байланыс трiнде
D) нiм клемiнiн су оры клемiне байланысты
Е) Тендеулер трінде
246. Масата жетудін тиiмдi шешудiн облысы андай асиеттерден трады?
А) Бiр критерийдi кбейткенде екiншiсi нашарлайды
В) Бiр критерийдi кбейткенде екiншiсi кбейедi
С) Бiр критерийдi азайтанда екiншi критерийде азаяады
D) Критерийдi барлы ммкiндiк диапазонында арастыру
Е) Бір критерийді кбейткенде, екіншісі траты болып алады
247. Су пайдаланушылардын ндiрiстiк ызметі ретiнде андай байланысты айтады?
А) нiм клемi су клемiне байланысты
В) нiм клемi ндiрiс технологиясына байланысты
С) Су пайдалану клемi су пайдаланудын меншiктi нормасына байланысты
D) Су аыны кинематикалы факторлара байланысты
Е) Ттынушы тріне орай, аын клемі
248. Судын ластануы ретінде нені тсінесіз?
А) СШК бiр мшесi шiн су рылысынын асиетiнiн згеруi
В) Су сапасын згертпейтiн суа ерiмейтiн ерудiн араласуы
С) ндiрiс жмысына байланысты судын азаюы
D) Тазартыланнан сон су ндiрiсiн (сточный) судын осылуы
Е) Тптік тасындылардын артуы
249. Судын оыстануы ретінде нені тсінесіз?
А) Су сапасын згертпейтiн суа ерiмейтiн атты денелердiн араласуы
В) Судын сапасы мен рылымнын айтарлытай згеруi
С) Адам ызметiн байланысты су клемiнiн азайюы жне судын ластануы
D) Суа тазартылан ндiрiстiк судын осылуы
Е) Жанбыр сулары тасталуынын ысаруы
250. Судын сарылуы ретінде нені тсінесіз?
А) ндiрiс жмысына байланысты судын азаюуы
В) Суа ндiрiстiк (стояный) судын осылуы
С) Су асиетiнiн айтарлытай згеруi
D) Суа судын сапасын згертпейтiн заттын осылуы
Е) Суаттын жоалуы
251. Су пайдаланушылардын бiрiне жарамсыз болатындай судын сапасы мен асиетiнiн згеруi :
А) Судын лайлануы
В) Судын ластануы
С) Судын азаюуы
D) Суды брып кету
Е) Су сапасынын згеруі
252. Суа ерiмейтiн онын сапасын згертпейтiн заттын осылуы -
A) Судын ластануы
B) Судын лайлануы
C) Судын азаюуы
D) Суды брып кету
Е) Cy лайа араласуы
253. ндiрiстiк масата пайдалану негiзiнде судын тартылуын алай атайды?
А) Судын сарылуы
В) Судын лайлануы
С) Судын ластануы
D) Су сапасына оятын талап
Е) Судын лайлануы
254. Су кздерiнiн лайлану дрежесi алай аныталады?
А) Судаы зиянды зат концентрациясымен
В) Суда ерiмейтiн заттын млшерi
С) Су оймалардаы судын азаюы
D) Су сапасына оятын талап
Е) Судаы тасындылардын рамымен
255. Ааба сулардын негiзгi сипаттамалары :
А) Пайлану концентрациясы, г/м3
В) ндiрiстiк сулардын шыын, м2/с
С) Судын лайлану трi
D) Суды ластайтын ндiрiс саны
Е) Судаы тасындылардын рамы
256. Минералды ластану заттарына нелерді жатызуа болады?
А) м, ышыл, сілтілер
В) сiмдiк алдытары
С) Майлы материал алдыы
Д) Майда балдыр немесе бактерия
Е) Жануарлардын алдытары
257. Оттегiдегi биохимиялы ажеттiлiк (ОБ) нені крсетеді?
А) Органикалы оспаларды ышылдандыруа ажеттi оттегi
В) Су оймасынын бетiндегi бiрлiк аудандаы оттегi
С) Судаы балытын мiр сруiне ажеттi оттегi
D) Химиялы оспаларды ышылдардыру шiн судаы ажетi
Е) Судаы азоттын рамы
258. Трмысты ндiрiстiк суа оттегі ажеттiлiгi неге байланысты?
А) Бiр адама ажеттi су клемi
В) Халы санына байланысты
С) Трын пунктiнiн ауданына
D) Бiркелкiлiк емес коэффицеинтiне байланысты
Е) Судаы биологиялы алдытара
259. ндiрiстiк су шiн ОБ (БПК) неге байланысты?
А) ндiрiс трiне
В) Шыарылатын нiм клемiне
С) Сол айматаы ндiрiс санына
Д) Су оймасы мен ндiрiс араашытыына
Е) Тасындылардын ірілігіне
260. Жеке жадайларда суды оттегiмен толытыру неге байланысты?
А) Су бетiнiн ауданына
В) Су оймасынын терендiгiне
С) СШК абылданан тсасына
D) Су ластыына байланысты
Е) Биологиялы алдытара
261. Жеке жадайларда судаы оттегi ненін есебінен толытырылады?
А) Суды интенсивтi трде араластыру
В) Су оймасынын терендiгiне
С) Судын ластыына
D) Судын денгейiн тмендету негiзiнде
Е) Суатта кеме жруімен
262. Органикалы оспаларды ышылдандыруа ажетте судаы оттегiнiн шамасы нені крсетеді?
А) Оттегiдегі биохимиялы ажеттiлiк
В) Оттегiнiн химиялы ажеттiлiгiне
С) Сутегiнiн крсеткiштiгi
D) Судын органикалы асиеттiгiн блiп
Е) ышылды
263. Судын ышылдыы мен сілтілігін андай сипаттама крсетедi ?
А) Сутегi крсеткiшi
В) Оттегiнiн биохимиялы ажеттiлiгi
С) Оттегiнiн химиялы ажеттiлiгi
D) Судын органикалы асиетiнiн блiгi
Е) Тптік тасындылардын рамы
264. Коммуналды-трмысты пунктерде сутегi крсеткiшi РН неге тен болуы керек?
А) 6,5-8,5
B) 4-тен кем
C) 8,5-10
D) 5-6,5
Е) 10-15
265. Биохимиялы су алыштарда судын температурасы 200 тен боланда судаы оттегiнiн биохимиялы ажеттiлiгi аншадан аспауы керек?
А) 3 мг/л
B) 15 мг/л
C) 25 мг/л
D) 1 мг/л
Е) 30 мг/л
266. ндiрiстiк (сточные) суларды тазалананнан кейiн айта пайдалану шiн РН млшерi ай аралыта болу керек?
А) 6,5-8,5
B) 4-тен кем
C) 8,5-10
D) 5-6,5
Е) 10-15
267. Коммуналды - трмысты саланы сумен амтамасыздандыранда судын иiсi ... неден аспау керек ?
А) 2 баллдан
B) 3 баллдан
C) 4 баллдан
D) 5 баллдан
Е) 6 баллдан
268. Ауыз судын тсi андай биiктiк абатында байалмауы ажет ?
А) 20 см
B) 10 см
C) 1 см
D) 3 см
Е) 5 см
269. Ауыз сумен амтамасыздандыратын суаттар таза деп саналады, егер :
А) Колли-индекс 1*103 тен болса
B) Колли-индекс 5*103 тен болса
C) Колли-индекс 7*103 тен болса
D) Колли-индекс 10*103 тен болса
Е) Колли-индекс 15000 тен болса
270. Суаттаы минералды тнбалардын млшері аншадан аспау керек ?
А) 1000 мг/л
B) 100 мг/л
C) 300 мг/л
D) 5000 мг/л
Е) 7000 мг/л арты
271. Судын органолептикалы асиеттерi нені сипаттайды ?
А) Судын тсiн, иiсiн, демiн
В) Судаы сутегiн иондарынын концентрациясын
С) Судаы оттегiнiн концентрациясын
D) Судаы бактериялардын концентрациясын
Е) Судаы тасынды концентрациясы
272. Ауыз сумен амтамасыздандыратын суаттара пайдалананнан кейiн тасталатын судаы алымалы тйiршіктер млшері аншадан аспауы керек?
А) 0,25 мг/л
B) 2,5 мг/л
C) 4 мг/л
D) 10 мг/л
Е) 15 мг/л
273. Суаттаы су сапасынын нормативтiк млшерiн суалаштан андай араашытыта орналасан жармадан алынады?
А) Су аысына араанда 1 км жоары
В) Су аысына араанда 10 км жоары
С) Су аысына араанда 1 км тмен
D) Су аысына араанда 10 км жоары
Е) Аыс бойымен 5 км жоары
274. Ааба суларды механикалы діспен тазалау дегенiмiз не?