Жалпы тіл білімі ылымны теориялы саласы ретінде ашан алыптаса бастады?

Араанды – 2009

 

$$$ 1

Тіл ылымыны нысаны:

A) Жеке тілдер.

B) Дыбысты тіл.

C) Туыстас тілдер.

D) лі тілдер.

E) Сйлеу тілі.

 

$$$ 2

Жалпы тіл білімі ылымны теориялы саласы ретінде ашан алыптаса бастады?

A) ХV асырда.

B) ХХ асырды бірінші жартысында.

C) ХІХ асырда.

D) V-ХV асырлар аралыында.

E) ХV-ХVІІІ асырларда.

 

$$$ 3

Жалпы тіл біліміні зерттеу нысандары:

A) Тіл тарихы, интралингвистика, экстралингвистика.

B) Тіл білімі тарихы, тіл біліміні баса ылымдармен байланысы.

C) Тіл теориясы, тілді зіндік сипаттары, тіл білімі тарихы, тілді табалы, жйелік сипаттары.

D) Тіл теориясы, лингвистикалы дістер мен тсілдер.

E) Тіл білімі тарихы, тіл теориясы, лингвистикалы дістер мен тсілдер, тіл біліміні баса ылымдармен байланысы.

 

$$$ 4

Тіл білімі тарихы неше кезенен трады:

A) Бес.

B) Алты.

C) Трт.

D) Жеті.

E) ш.

 

$$$ 5

«Филология» термині нені білдіреді?

A) «Сзді дрыс олдану».

B) «Сзді былтып олдану».

C) «Сзді сю».

D) «Сз туралы ілім».

E) «Сздер сйлейді».

 

$$$ 6

Грамматикалы нер немесе жазу нері деп нені айтамыз?

A) Дыбыса еліктеу теориясы.

B) Тілді дрыс олдану ережесін белгілейтін сала.

C) Кне ылымдарды бірі.

D) Жазба ескерткіштер тілі.

E) Тіл ылымыны тарихын кезедерге блу.

 

$$$ 7

Ат ою немесе атау теориясы дегеніміз не?

A) Тіл ылымыны даму кезеі.

B) Тіл біліміні алашы іргетасы саналатын терия.

C) Ежелгі дуір тіл білімі туралы теория.

D) Зат атауларыны пайда болу себептерін тсіндіретін теория.

E) Лингвистикаа атысты ой-пікірді бастамасы.

 

$$$ 8

Канонды тілге тн сипаттама:

A) р лтты тілі.

B) р халыты тілі.

C) Барлыына орта тіл.

D) Жазбалар тілі.

E) Баршаа міндетті тіл.

 

$$$ 9

Тілді негізгі ызметі:

A) арым-атынас ралы.

B) Сйлеу ызметі.

C) Тілдік нса.

D) Хабарлау авторы.

E) Сйлеуді кодтау.

 

$$$ 10

Маыналы, рылымды жаынан бірыай болып келетін тлалар, біртектес элементтер тобы алай аталады?

A) Синтагма.

B) Сегмент.

C) Парадигма.

D) Иерархиялы атынас.

E) Морфема.

 

$$$ 11

Тілді мір сріп тран алпы трысынан арастыратын тіл біліміні атауы:

A) Когнитивті.

B) Тарихи.

C) Салыстырмалы.

D) Синхрониялы.

E) Диахрониялы.

 

$$$ 12

Морфологиялы классификацияны нысаны:

A) Генеологиялы жйелеуді орнытыру.

B) те жаын тілдерді топтау.

C) те алша тілдерді бір алыпа тсіру.

D) Тілдерді туыстыына байланыссыз зерттеу.

E) Бкіл халыа орта тіл жасау.

 

$$$ 13

Генеологиялы классификацияны нысаны:

A) те алша тілдерді бір алыпа тсіру.

B) Тілдерді Туыстыына байланыссыз зерттеу.

C) Туыстас тілдерді зерттеу.

D) Бкіл халыа орта тіл жасау.

E) Бір тілді диалектілік ерекшелігіне байланысты блшектеу.

 

$$$ 14

Кавказ тіліне жататын топ:

A) Даыстан тобы.

B) Египет тобы.

C) Фин тобы.

D) Угор тобы.

E) Славян тобы.

 

$$$ 15

Фин-угор тілі неше топа блінген:

A) Трт.

B) Бес.

C) Бір.

D) ш.

E) Екі.

 

$$$ 16

ндіеуропа тіліне жататын топ:

A) Египет тобы.

B) Албан тобы.

C) Отстік топ.

D) Фин тобы.

E) Батыс хун.

 

$$$ 17

Тркі тілдеріні генеалогиялы классификациясын орнытырушы:

A) Виноградов В.В.

B) Мелиоранский М.

C) Радлов В.

D) Баскаков Н.А.

E) айдаров .

 

$$$ 18

Н.А.Баскаков тркі тілдерін алай бледі:

A) Тркі жне славян тілдері.

B) Славян жне монол тілдері.

C) Батыс хун жне шыыс хун.

D) Блген жо.

E) Батыс хун жне монол тілдері.

 

$$$ 19

Тілдерді жйелеуді негізгі ш тріні бірі:

A) Индекс дісі.

B) Аффикстерді трленуі.

C) Аффикстерді трленбеуі.

D) Аффикстерді жалануы.

E) Тілдер арасындаы туысты негізде алыптасан генеологиялы бірліктер.

 

$$$ 20

Тілдерді генеалогиялы састыы немен тсіндіріледі:

A) Бір тілден шыуымен.

B) сас емес тілдерден шыуымен.

C) Бірнеше тілден тарауымен.

D) Тркі жне славян тілдерімен.

E) Агглютинативті типке жатуымен.

 

$$$ 21

«Интралингвистика» терминіні беретін маынасы:

A) Ішкі лингвистика.

B) Сырты лингвистика.

C) Жарты лингвистика.

D) Ойлау лингвистикасы.

E) Аыл лингвистикасы.

 

$$$ 22

Интралингвистика терминіні негізгі салалары:

A) Фонетика, грамматика, синтаксис.

B) Лексикология, этимология, грамматика.

C) Фонетика, лексикология, грамматика.

D) Грамматика, фонетика, этимология.

E) Фонетика, лексикология, синтаксис.

 

$$$ 23

Ф. де Соссюр мына баытты крнекті кілі:

A) Неолингвизм баыты.

B) Эстетизм баыты.

C) Социологиялы баыт.

D) «Сздер мен заттар» баыты.

E) Психологиялы баыт.

 

$$$ 24

«Экстралингвистика» терминіні беретін маынасы:

A) Ішкі лингвистика.

B) Психолингвистика.

C) Сырты лингвистика.

D) Микролингвистика.

E) Этнолингвистика.

 

$$$ 25

Тілдерді рылымы мен рылысына арай топтастыру:

A) Типологиялы классификация.

B) Генеалогиялы классификация.

C) Диалектілік ерекшелікке байланысты.

D) Терминге атысты.

E) деби стильге жатады.

 

$$$ 26

рылымды лингвистика:

A) Тілдік жйедегі ішкі арым-атынастар жне байланыстарды з зерттеу облысыны нысанасы етіп алатын тіл біліміні бір саласы.

B) Структурализм ымына арама-арсы былыс.

C) Тілді оаммен, ойлау жйесімен байланыстыра зерттейтін тіл біліміні бір саласы.

D) Бл тек ана тілдік компоненттерді ішкі байланысын ана емес, керісінше тіл мен ойлау, оам мен тілді байланысын зара тыыз арастыратын жне кннен кнге дамып жаа ылыми ойлармен толытырылып отыратын лингвистика ылымы.

E) Тіл біліміні сз тіркестері мен сйлемдерді зерттейтін саласы.

 

$$$ 27

Сйлеу мен тілді бір еместігіне алаш кіл аударан лингвистер:

A) Франц Бопп пен Бодуэн де Куртенэ.

B) Гейман Штейнталь мен Гуго Шухардт.

C) Вильгельм фон Гумбольдт пен Ф. де Соссюр.

D) Фридрих Шлегель мен Август Шлейхер.

E) А.Сеше мен Ш.Балли.

 

$$$ 28

Тіл біліміні дамуына сер ететін ішкі факторлар:

A) оамды.

B) Психолингвистикалы.

C) Экстралингвистикалы.

D) Социолингвистикалы.

E) Интралингвистикалы.

 

$$$ 29

Тіл біліміні дамуына сер ететін сырты факторлар:

A) леуметтік.

B) Этнолингвистикалы.

C) Интралингвистикалы

D) Экстралингвистикалы.

E) Иерархиялы.

 

$$$ 30

Дескриптивті лингивистика (Америкалы структурализм) нені зерттейді:

A) Тілді рылымын.

B) Тілдік процесті оама серін.

C) Мдениет жне трмысты жадайды тілге серін.

D) Екі тілді зара байланыстарынан туындайтын белгілерді.

E) Тілді пайда болу себептерін.

 

$$$ 31

Структурализмні басты баыттары:

A) Прага лингвистикалы мектебі.

B) Копенгаген лингвистикалы мектебі.

C) Лондон лингвистикалы мектебі.

D) Жоарыдаыларды барлыы дрыс.

E) Баыттары болан жо.

 

$$$ 32

Орыс тркологтарын атаыз:

A) Фортунатов, Шахматов, Пешковский.

B) Радлов, Ильминский, Катаринский, Мелиоранский.

C) Трубецкой, Якобсон, Бартоли.

D) Ф. де Соссюр, Б. де Куртенэ.

E) Ельмслев, Хомский.

 

$$$ 33

Дстрлі лингвистика ымын алай тсінесі:

A) р халыты дстрі мен тілін біріктіріп зертттейтін аым.

B) Дстр мен оам байланысын зерттейтін лингвистикалы аым.

C) Бл тілдік компоненттерді ішкі байланысын ана емес, керісінше, тіл мен ойлау, оам мен тілді байланысын зара тыыз арастыратын жне жаа ылыми ойлармен толытырылып отыратын лингвистика ылымы.

D) Тілді тарихи трыдан зерттеу.

E) Тілді салалара блінуі.

 

$$$ 34

Тілтанудаы антропоцентристік баытты бастауын крсетііз:

A) Грамматикалы рылыс.

B) Еліктеу.

C) Эмоция.

D) Тілдегі объективтілік.

E) Тілдегі субъективтілік.

 

$$$ 35

«Тілдік тла» ымы ай салада арастырылады:

A) Антропоцентризм.

B) Грамматика.

C) Синтаксис.

D) Фонетика.

E) деби тіл.

 

$$$ 36

Семантиканы зерттеу нысаны:

A) Тілді рылымы.

B) Тілдік бірліктерді маыналы жаы.

C) Табалар жйесі.

D) Тілді блінуі.

E) Тілді дамуы.

 

$$$ 37

Тілдік танымдаы жоары дегей айсысына сай келеді:

A) Тану.

B) Бірдейлестіру.

C) састыру.

D) ол жеткіу.

E) Прагматикалы.

 

$$$ 38

Тіл дыбыстарын арнайы аспаптармен зерттейтін діс:

A) Синхрониялы.

B) Диахрониялы.

C) Эксперименттік.

D) Типологиялы.

E) Генетикалы.

 

$$$ 39

Тратылы, табиилы, коммуникативтік, экспрессивті-эмоционалды жне жалпы халыты тмендегі табаларды айсысына тн асиеттер:

A) Лингвистикалы.

B) Кмекші.

C) Жасанды.

D) Физикалы.

E) Акустикалы.

 

$$$ 40

Тілдерді рылымы мен рылысына арай топтастыру:

A) деби стильге жатады.

B) Генеалогиялы классификация.

C) Диалектілік ерекшелікке байланысты.

D) Терминге атысты.

E) Типологиялы классификация.

 

$$$ 41

Бір тілді рпін екінші тілге кшіру:

A) Транскрипция.

B) Транслитерация.

C) Алфавит.

D) Екпін.

E) Интонация.

 

$$$ 42

Функционалды грамматиканы негізгі баыты:

A) ызметтен рала.

B) ралдан ызметке.

C) Пішіннен мазмна.

D) Дыбыстан фонемаа.

E) Морфемадан тбірге.

 

$$$ 43

Функционалды синтаксистегі басты санат:

A) Форма.

B) Сйлем мшесі.

C) Контекст.

D) иысу.

E) Біррамды сйлем.

 

$$$ 44

Функционалды-семантикалы саната жатады:

A) Модальділік.

B) Зат есім.

C) Интонация.

D) Баяндауыш тласы.

E) иысу.

 

$$$ 45

аза тіл білімінде функционалды-семантикалы рісті арнайы зерттеген алым:

A) Н.Оралбаева.

B) Р.Сыздыова.

C) Т.ордабаев.

D) О.Есперсен.

E) З..Ахметжанова.

 

$$$ 46

Диалектикалы былыстарды ауматы таралу дегейін зерттейтін диалектология саласы:

A) Диалектологияны зі.

B) Лингвистикалы география.

C) Статистикалы лингивистика.

D) Паралингвистика.

E) Этнолингвистика.

 

$$$ 47

Тілдік байланыстарды зерттеуге математикалы дістемелерді алай сер етуін зертттейтін тіл біліміні бір саласы:

A) Паралингвистика.

B) Дискриптивті лингвистика.

C) Математикалы лингвистика.

D) Этнолингвистика.

E) Психолингвистика.

 

$$$ 48

Сйлеу тілін, тілдік жйедегі мтіндерді зерттеуде статистикалы дістерді олдану:

A) Лингвистикалы статистика.

B) Статистикалы лингвистика.

C) Математикалы лингвистика.

D) Лингвостатистика.

E) Психолингвистика.

 

$$$ 49

Семиотика нені зерттейді:

A) Таба, табалар жйесін.

B) Грамматикалы форманы.

C) Сзді шыу тарихын.

D) Адам ебегіні шыармашылы сипатын.

E) дет-рып пен салт-дстрді.

 

$$$ 50

Семиотикалы дебиеттерде табаларды неше трге бледі:

A) Жалпы жне тілдік.

B) Негізгі жне кмекші.

C) Наыз жне жасанды.

D) Мемлекеттік жне мемлекеттік емес.

E) Тілдік жне тілдік емес.

 

$$$ 51

Кмекші табаларды трлері:

A) Фонемалы, морфемалы.

B) Теориялы, практикалы.

C) Графикалы, акустикалы, затты.

D) Материалды, материалды емес.

E) Срау, хабарлау табалар.

 

$$$ 52

Сигнал табалар дегеніміз не?

A) Сйлеу барысында олданылатын табалар.

B) Дене имыл-озалыстары арылы беріледі.

C) р трлі белгілер.

D) Кру, есту арылы абылданатын табалар.

E) Маыналы табалар.

 

$$$ 53

Акустикалы табалар сипаты:

A) Математика, физика, химия ылымдарыны табалары.

B) Жары арылы берілетін р трлі белгілер.

C) р елді, р дуірді ашалары.

D) Ымдау жне нсау белгілері.

E) Сйлеу мшелеріні артикуляциялары арылы жасалатын табалар.

 

$$$ 54

«Табалаушы» деген нені білдіреді:

A) Хабарлау ызметін атарушы материалды крсеткіш-таба.

B) Сйлеу рекетіні элементі.

C) Білдіретін хабарды мазмны.

D) Табаларды атаратын ызметі.

E) Табаларды материалды белгісі.

 

$$$ 55

«Табаланушы» деген не?

A) Табаларды зерттейтін ылым.

B) Белгілі бір нрсені білдіруші табаны маынасы.

C) Шартты белгілерді жиынтыы.

D) Семиотиканы теориялы тжырымдары.

E) Сйлеу мшелеріні артикуляциясы.

 

$$$ 56

«Семиотика» деген грек сзіні маынасы:

A) Таба.

B) Символ.

C) Сигнал.

D) Белгісіз.

E) Белгілі.

 

$$$ 57

«Тіл – табалар жйесі» деп табатын семиотиканы негізін салан алым:

A) Карл Фосслер.

B) Тркологтар.

C) Франц Бопп.

D) Фердинандт де Соссюр.

E) Якоб Гримм.

 

$$$ 58

Семантика дегеніміз не?

A) Тілді сырты дыбысты жаы.

B) Сйлеу мен ойлауды арым-атысы.

C) Тіл мен ойлауды арым-атынасы.

D) Тілдік элементтерді маыналы жаы.

E) Тілді танымды асиеттері.

 

$$$ 59

Семантиканы зерттейтін ылым:

A) Семасиология.

B) Семиотика.

C) Синтагма.

D) Социология.

E) Синтаксис.

 

$$$ 60

Лексикалы маына сипаты:

A) осымша, стеме маына.

B) Ауыспалы, келтірінді маына.

C) р сзді зіне тн атауышты маынасы.

D) Тілді бейнелеуіштік, коммуникативтік сипаты.

E) Тіл дыбыстарыны маынасы.

 

$$$ 61

Грамматикалы маына алай беріледі?

A) Тілдік функция мен логикалы атынас арылы.

B) Тілді атауышты, лексикалы асиеттері арылы.

C) Сапалы жне санды крсеткіштер арылы.

D) р трлі арнаулы крсеткіштер мен формалар арылы.

E) Тілдік маыналарды негізгі трлері арылы.

 

$$$ 62

Семасиологияны нысанына кіретін ым:

A) Сз тіркесі.

B) Сз маынасы.

C) Жрна.

D) Жалау.

E) Сз.

 

$$$ 63

Сздерді маынасын, оларды згеруін зерттейтін тіл біліміні саласы:

A) Семиотика.

B) Сегментация.

C) Семантика.

D) Семасиология.

E) Сема.

 

$$$ 64

“Сигнификат” деген не?

A) Салыстырмалы трде тілдік бірлікті семантикалы мнін айындау.

B) Маынаны згерту.

C) Маынаны салыстыру.

D) Дыбыс кші.

E) Кшті екпін.

 

$$$ 65

Кркем шыармада осымша маына беретін ым атауы:

A) Коннотация.

B) Интелектуализация.

C) Стилизация.

D) Фольклоризация.

E) Денотация.

 

$$$ 66

Коннотат терминіні білдіретін маынасы:

A) Ереже.

B) Негізгі маына.

C) осымша маына.

D) Сйлеу ызметі.

E) Хабарлау мазмны.

 

$$$ 67

Денотат термині нені білдіреді:

A) Сйлеу.

B) Хабарлау.

C) Белгілеу.

D) ызмет ету.

E) Крсету.

 

$$$ 68

Грамматикалы маына мен логикалы маынаны арасына алаш шек ойан грек философы:

A) Парменид.

B) Продик.

C) Кратил.

D) Платон.

E) Анаксимен.

 

$$$ 69

«Тіл – халыты рухы» тжырымдамасыны авторы:

A) В.Виноградов.

B) Ф. де Соссюр.

C) І.Кеесбаев.

D) В.Гумбольдт.

E) И.Сталин.

 

$$$ 70

Лингвистиканы ай трі мынадай термин сздерге сйенеді: тіл, диалект, стиль, лексика, синтаксис, екі тілділік, есімшелі оралым.

A) Этнолингвистика.

B) леуметтік лингвистика.

C) Психолингвистика.

D) Дстрлі лингвистика.

E) Когнитивті лингвистика.

 

$$$ 71

леуметтік лингвистика нені зерттейді:

A) Белгілі бір тілдегі сздерді этимологиясын.

B) Сзді рылысын, сз таптарын, сйлем мшелерін зерттейді.

C) Тілді шыу тарихын жне оны дамуын.

D) Тіл мен оам арасындаы байланыстарды жне зара серлесуін.

E) Тілді рылымы мен жйесін.

 

$$$ 72

«Слэнг» андай сздер:

A) Дрекі.

B) Сыпайы.

C) Аударылмайтын.

D) Бкіл халыа орта.

E) Жаыры.

 

$$$ 73

Тілдерді тоысуы дегеніміз:

A) Кркем дебиетті аударылуы.

B) Бір тілді жеілуі.

C) Араласу нтижесінде бір тілді жеуі.

D) Аударма сздіктер жасау.

E) арым-атынаса тсу нтижесінде араласып кетуі.

 

$$$ 74

Тілдерді тоысуындаы жеу мен жеілуге байланысты лингвистикадаы терминдер саны:

A) Алты.

B) Сегіз.

C) ш.

D) Трт.

E) Екі.

 

$$$ 75

Субстрат дегеніміз:

A) Жеген тілді жеілген тілдегі ізі.

B) Жеілген тілді жеген тілдегі ізі.

C) Бірнеше халыты бір тілде сйлеуі.

D) Тілді жойылып кетуі.

E) Жаадан тілді пайда болуы.

 

$$$ 76

Суперстрат дегеніміз:

A) Жеілген тілді жеген тілдегі ізі.

B) Жаадан тілді пайда болуы.

C) Бкіл халыты орта тілде сйлеуі.

D) Бір тілді жойылып кетуі.

E) Жеген тілді жеілген тілдегі ізі.

 

$$$ 77

лтты тіл саясатыны компонентіне жатады:

A) Мемлекеттік статус алу.

B) остілділікті болдырмау.

C) Мемлекетке орта тіл ойлап шыару.

D)Тілдерді бір-біріне сер етудегі зады регламентациясы.

E) Диалектілерді кптеп олдану.

 

$$$ 78

лтты тіл саясатыны неше компоненті бар:

A) Бір.

B) Трт.

C) Тоыз.

D) ш.

E) Бес.

 

$$$ 79

Франк лингвасы деп аталатын тілдер:

A) Генетикалы жаынан алша халытарды саудада олданатын тілдері.

B) рыларды тілдері.

C) Жаргон мен аргосы млде жо тілдер.

D) Агглютинативті тілдер.

E) Еліктеушілер тілі.

 

$$$ 80

Койнені франк лингвасынан айырмасы:

A) Айырмасы жо.

B) те ыса трде берілуінде.

C) Этнолеуметтік функциясы мен этнодиалектілік базасында.

D) Диалектілік негізді кп болуында.

E) Таралу территориясында.

 

$$$ 81

Тілді лтаралы мселелерін шешуде унитаризм мен сегрегация андай баытта олданылады:

A) жымдаса.

B) Тілді лтаралы мселелерін шешуде олданылмайды.

C) Тілдерді араласуына жол ашады.

D) Бір тілді ркендеуі шін ызмет етеді.

E) Бір-біріне арсы баытта.

 

$$$ 82

Пиджин дегеніміз:

A) пия тіл.

B) Сауда жне зге шаруа атысындаы ауызекі тіл.

C) Кплтты саяхатшыларыны тілі.

D) Эсперантоны ізімен жазылан тіл.

E) Теізшілер тілі.

 

$$$ 83

азір анша пиджин аныталды:

A) 100-ге тарта.

B) 17.

C) 31.

D) 50-ден жоары.

E) 6.

 

$$$ 84

Белгілі бір этнос шін пиджин ана тілге айналанда алай аталады:

A) Пиджин ІІ.

B) Франк лингвасы.

C) Креоль тілі.

D) Койне.

E) Буынды тіл.

 

$$$ 85

Алашы жасанды тіл:

A) Креоль тілі.

B) Воляпюк.

C) Эсперанто.

D) Койне.

E) Офендер тілі.

 

$$$ 86

Жеген тілді жеілген тілдегі ізі:

A) Адстрат.

B) Перстрат.

C) Субсрат.

D) Инстрат.

E) Суперстрат.

 

$$$ 87

Жеілген тілді жеген тілдегі ізі:

A) Перстрат.

B) Адстрат.

C) Субстрат.

D) Инстрат.

E) Суперстрат.

 

$$$ 88

Тілді леуметтік белгісі нені білдіреді:

A) Сйлеушілерді здеріні сйлеу тілі бойынша топтастырылуы.

B) Тілдік жадай.

C) Халыты леуметтік жадайы.

D) оамдаы саяси жадай.

E) Ана тілде сйлеу.

 

$$$ 89

азастандаы азіргі остілділік жадай андай:

A) Діни остілділік.

B) Функционалды остілділік.

C) Этникалы остілділік.

D) Тарихи остілділік.

E) леуметтік остілділік.

 

$$$ 90

Диглоссия дегеніміз:

A) Ауызекі сйлеу.

B) Ресми сйлеу тілі.

C) Жазбаша жне ресми ауызекі сйлеу тілі.

D) Жазбаша сйлеу тілі.

E) Ксіби сз.

$$$ 91

лтты тіл саясатыны компонентіне жатады:

A) Мемлекеттік статус алу.

B) остілділікті болдырмау.

C) Мемлекетке орта тіл ойлап шыару.

D) Тілдерді бір-біріне сер етудегі зады регламентациясы.

E) Диалектілерді кптеп олдану.

 

$$$ 92

Баса тілді ыпалымен лсіз тілде сздік ателіктерді байалуы алай аталады?

A) Интеграция.

B) Интеркаляция.

C) Адстрат.

D) Перстрат.

E) Интерференция.

 

$$$ 93

Тарихи даму негізінде тілдерді бір-біріне алаш жаындасуы:

A) Интерференция.

B) Интеркаляция.

C) Интеграция.

D) Адстрат.

E) Перстрат.

 

$$$ 94

Интерференция:

A) Тіл аралы синоним.

B) Ататілді уаыт те келе екі блек жеке тілге блініп кету процесі.

C) Соы шешуші этап ретінде екі тілді араласып, тілдік айырмашылытарды жойылып, сіісіп кетуі.

D) Екі тілдік жйені (екі тілді адама байланысты) бір-бірімен араласып кетуінен туатын (екі тілді біреуінде немесе екеуінде де) ателіктер.

E) Туыс емес тілдерді бір-біріне сері.

 

$$$ 95

Билингвизм деген не?

A) Тілді тсіну.

B) Полиглотты.

C) Тілді тсінбеу.

D) ш тілді мегерту.

E) остілділік.

 

$$$ 96

Тілдерді бліну процесі лингвистикада алай аталады?

A) Интеграция.

B) Дифференциация.

C) Аффиксация.

D) Флексия.

E) Агглютинация.

 

$$$ 97

Тілдерді бірігу процесі лингвистикада алай аталады?

A) Билингвизм.

B) Диглоссия.

C) Интерференция.

D) Интеркаляция.

E) Интеграция.

 

$$$ 98

Билингвизм нені білдіреді?

A) Психолингвистикалы аспект.

B) Екі не одан да кп тілді мегеру.

C) Тілдік жйені зерттейді.

D) Тілдегі сздерді алыптастыру.

E) Тілдегі сздерді абылдау.

 

$$$ 99

Адамдарды бір-бірімен ой, идея, кіл-кйімен алмасуы баса крінетін тілдесімні трі:

A) Информациялы.

B) Ыпалды.

C) абылдамалы.

D) леуметтік.

E) Эмоционалды.

 

$$$ 100

«Коммуникация» терминіні бастапы маынасы:

A) Сз.

B) рмалас.

C) Ереже.

D) атынас.

E) Жол.

 

$$$ 101

Адамдарды бір-бірімен арым-атынасы андай масатта, алай туіне арай ресми, бейресми, алыптасан, ксіби, леуметтік деген трлерге сйлеу рекетіні ай трі жіктеледі:

A) Айтылым.

B) Тыдалым.

C) Тілдесім.

D) Жазылым.

E) Оылым.

 

$$$ 102

Себеп-салдарлы, аналитико-синтетикалы, орындалымды дегейлері сйлеу рекетіні ай тріне тн:

A) Жазылым.

B) Тыдалым.

C) Айтылым.

D) Тілдесім.

E) Оылым.

 

$$$ 103

Танымды, зерделік, ізденімдік, крсетімдік деген трлерге ие сйлеу рекеті:

A) Тыдалым.

B) Оылым.

C) Жазылым.

D) Айтылым.

E) Тілдесім.

 

$$$ 104

Сйлеу рекетіні ай трінде баса трлерге араанда адамны мінез-лы маызды роль атарады:

A) Жазылым.

B) Айтылым.

C) Оылым.

D) Тілдесім.

E) Тыдалым.

 

$$$ 105

Есік аанда, екінші біреуді есікті ашуа мтылуы; слемдесуді орнына бас изеу коммуникацияны ай тріне жатады:

A) Тілдік.

B) Тілсіз.

C) Екеуіне де.

D) Ым-ишара арылы.

E) Ешайсысына.

 

$$$ 106

Бейвербалды тіл дегеніміз:

A) арым-атынасты тілдік байланыссыз-а (сйлеспеу) орнауы.

B) Сйлесу тілі.

C) Шартты белгілер тілі.

D) Мылаулар тілі.

E) Брайл тілі.

 

$$$ 107

Тілді фатикалы ызметі дегеніміз:

A) Тілді кркемдегіш рал ретіндегі рлі.

B) Ым-ишараны олданылуы.

C) Тілді лтты крсеткіш бола алуы.

D) арым-атынасты орнату.

E) Сйлеушілер арасындаы тілдік арым-атынасты стап, сатап тру шін олданылатын байланыс.

 

$$$ 108

Тілді фатикалы ызметте пайдалану дегеніміз:

A) Берілетін апаратты маызды болуы.

B) Апаратты маызды еместігі.

C) Сйлеуді ажет еместігі.

D) Сйлеу ажет болады.

E) Бір ана адамны сйлеуі.

 

$$$ 109

Далау сйлеуді андай ызметіне жатады:

A) Фатикалы.

B) Эстетикалы.

C) Метатілдік.

D) Магиялы.

E) Тілдік комментарий.

 

$$$ 110

Тілдік жадаят дегеніміз:

A) Сздер жиынтыы.

B) Маыналар “оймасы”.

C) Тілдер мен оны нсаларыны жиынтыы.

D) Тілді мір сру формасы.

E) Тілден тыс алып-кй.

 

$$$ 111

Тілді адаммен жне оны оршаан орта, дстр мен мдениет ымдарымен штастыра зерттейтін лингвистиканы саласы:

A) Дескриптивті лингвистика.

B) леуметтік лингвистика.

C) Психолингвистика.

D) Этнолингвистика.

E) Когнитивті лингвистика.

 

$$$ 112

Этнолингвистика тілдік процесті андай ымдарымен штастыра зерттейді:

A) Адам, оам, тіл.

B) Адам, психика, тіл.

C) Мдениет, трмысты болмыс, адам, тіл.

D) Адам жне табиат.

E) Адам жне болмыс.

 

$$$ 113

Этнолингвистика саласын жне оан атысты ылыми аидаларды станушы жне негізін салан алым:

A) Г.Шумахер.

B) К.Фосслер.

C) Ф.Бопп.

D) Л.Вайсбергер

E) И.Г.Бердер.

 

$$$ 114

“Калька”, “Аналогия”, “Жалан балама”, “Гипонимия” терминдері этнолингвистикамен байланысты пндерді айсысына тн?

A) Лингвомдениеттану.

B) Мдениеттану.

C) Аударма теориясы.

D) Дниетану.

E) Психолингвистика.

 

$$$ 115

Лингвистикадаы «ложные друзья переводчика» деген ым бар, сол ымны басаша атауы:

A) «Тіларалы омоним».

B) «Тіларалы синоним».

C) «Тіларалы антоним».

D) «Тіларалы согипоним».

E) Барлы тілдерге орта сздер.

 

$$$ 116

Трайболизм» сзі нені білдіреді:

A) Досты арым-атынас.

B) Этникалы атыыс.

C) Тапты крес.

D) Территориялы бліну.

E) Саяси жаай.

 

$$$ 117

Этнопсихолингвистика нені оытады:

A) Психолингвистиканы пнін зерттейді.

B) Жеке адам жне оны іс-рекеті туралы ылым.

C) Жан былыстарын ылыми трыдан тсіну.

D) Дниежзі елдеріні мдениетін оыту.

E) Тілдегі лтты ойлау абілеттілігін оытады.

 

$$$ 118

Ментальды лексикон дегеніміз:

A) Тілді сз байлыын зерттейді.

B) Сздер, оларды маынасы, бір-бірімен байланысы туралы адамдарды жалпы білімі.

C) Берілген тілдегі афоризмдерді арастырады.

D) Сйлеу жйесін реттейді.

E) Сзді тура жне ауыспалы маынасы.

 

$$$ 119

“Мдени (культурный) шок” дегеніміз:

A) Баса елді мдениетімен танысу.

B) Бір елді мдениетін баса елді мдениетімен салыстыру.

C) Баса елді мдениетімен танысу барысында з мдениетін мыту.

D) Баса тілде сйлеу.

E) Баса елді мдениетін игеру барысында абдырау.

 

$$$ 120

«Языковой союз» - тілдік ода ымы:

A) Ол генетикалы састытары бар тілдерді байланысуы.

B) Туыстас телдерді бірігу процесі.

C) Генетикалы алшатытары бар жне географиялы орналасу жадайына байланысты тілдерді бірігуі.

D) Ареалды жне генетикалы жадайды серінсіз тілдерді бірігуі.

E) Тілдегі бірттас артикуляция процесі.

 

$$$ 121

Коммуникативтік ызмет басталады:

A) Дыбыстан.

B) Сзден.

C) Морфемадан.

D) Сз тіркесінен.

E) Сйлемнен.

 

$$$ 122

Мтін ішінде кездесетін тек цитаталар атары:

A) Таырып аты, эпиграф.

B) Цитата, аллюзия, плагиат, реминценция.

C) Цитата, метафора.

D) Перифраза, монолог.

E) Диалог, метонимия.

 

$$$ 123

Интертекстуалдылы дегеніміз:

A) Мтін ішінде екі немесе одан да кп мтінні болуы.

B) Тпнса мтінге сілтеме жасау.

C) Мтін мен жанрлы байланыс.

D) Шыарма атауыны мтінмен байланысы.

E) Эпиграфты мтінмен байланысы.

 

$$$ 124

Мтінні сырты пішімделуіне ызмет ететін элементтер атарын крсет:

A) Троптар.

B) Тарау, блім.

C) Таырып аты, эпиграф.

D) айталаулар.

E) Метонимия, синекдоха.

 

$$$ 125

Паратекстуалдылы дегеніміз:

A) Мтін ішіндегі мтін.

B) Мтін мен жанрлы байланыс.

C) Мтін ішіндегі цитаталар.

D) Мтінні шыарма атауы, эпиграфымен байланысы.

E) Аллюзия, плагиат.

 

$$$ 126

Крделі синтаксистік ттасты пен мтін араатынасы андай:

A) Бтін мен блшек.

B) Жалпы мен жалы.

C) Жатылы пен жасызды.

D) Сз бен сйлем.

E) Сз тіркесі.

 

$$$ 127

Абзац пен крделі синтаксистік ттастыты ажыратады:

A) Абзац тыныс белгісі.

B) Абзацты субъективті фактор екендігі.

C) Мтіндегі орны.

D) Сйлемдер саны.

E) Лексикалы рамы.

 

$$$ 128

Абзац пен крделі синтаксистік ттастыты ажыратады:

A) Абзац тыныс белгісі.

B) Сйлемдер саны.

C) Мтіндегі орны.

D) Абзацты субъективті фактор екендігі.

E) Лексикалы рамы.

 

$$$ 129

Крделі синтаксистік ттастыты раушы компонент:

A) Лепті сйлем.

B) Дербес сйлем.

C) Жаты сйлем.

D) Жасыз сйлем.

E) Атаулы сйлем.

 

$$$ 130

Дербес сйлемдерді байланысы неге негізделеді:

A) Мтін рамында болуы.

B) Нктені ойылуы.

C) Бастауышты айталануы.

D) Баяндауышты айталануы.

E) Сйлемні актуалды мшеленуі.

 

$$$ 131

Анафора мен эпифораны мтіндегі ызметі:

A) Тізбек ру.

B) Ойды айталау.

C) Параллельділік ру.

D) Сйлем жасау.

E) Мтін ру.

 

$$$ 132

аза тіл білімінде крделі синтаксистік ттасты жайлы е алаш тжырымды пікір айтан алым:

A) Т.ордабаев.

B) .Есенов.

C) Р.Сыздыова.

D) С.Аманжолов.

E) М.Сералиев.

 

$$$ 133

Сйлемні коммуникативтік мшелеріні атары:

A) Анытауыш, толытауыш.

B) Субъект, байланыс, предикат.

C) Толытауыш, пысытауыш.

D) Тема, рема.

E) Бастауыш, баяндауыш.

 

$$$ 134

Жартылай предикативтілік андай сйлемде болады:

A) рмалас сйлем.

B) Жасыз сйлем.

C) Белгісіз жаты сйлем.

D) Крделенген сйлем.

E) Сабатас рмалас.

 

$$$ 135

Сйлем толымсыздыы неге сйенеді:

A) Сйлем мшесіне.

B) Синтаксистік атынаса.

C) Интонацияа.

D) Контекске.

E) Баыныылыа.

 

$$$ 136

Сйлемні тиянасыз болуына ыпал етеді:

A) Форма.

B) Мазмн.

C) Дыбыс.

D) Сз табы.

E) Контекст.

 

$$$ 137

Жартылай предикативтілік андай сйлемде болады:

A) рмалас сйлем.

B) Жасыз сйлем.

C) Белгісіз жаты сйлем.

D) Крделенген сйлем.

E) Сабатас рмалас.

 

$$$ 138

«Сйлем – тсінікті етіп айтылан хабар», - деген анытама иесі:

A) Н.Сауранбаев.

B) М.Балааев.

C) Аристотель.

D) А.Байтрсынов.

E) В.В.Виноградов.

 

$$$ 139

Аспектілік рісі нені сипатына сйенеді:

A) Етістік.

B) Баяндауыш.

C) Субъект.

D) Есімдер.

E) Пысытауыш.

 

$$$ 140

Эгоцентризм былысы тмендегі атауларды айсысымен байланысты:

A) “Жоары – Мен”.

B) “Мен” – мен.

C) Ер адамдарды сйлеу рекетімен.

D) Баланы ойлау абілетімен.

E) Жоарыда аталан барлы былыстармен.

 

$$$ 141

«Когнитивті грамматика» терминін алаш олданан кім:

A) 1973 ж. Фоконье.

B) 1975 ж. Дж. Лакофф жне Г.Томпсон.

C) 1971 ж. Ч.Филлмор.

D) 1978 ж. П.Кэй.

E) 1972 ж. Л.Талми.

 

$$$ 142

Россиядаы наыз ылыми “тркология” ай кезенен басталды:

A) XIX асырды II жартысынан басталады.

B) XIX асырды I жартысынан басталады.

C) XIX асырдан басталады.

D) XIX асырды соы мен XX асырды басынан басталады.

E) XVII асырдан басталады.

 

$$$ 143

«Когнитивизм» сзіні беретін маынасы:

A) Ойлау.

B) Сйлеу.

C) Таным.

D) Кру.

E) абылдау.

 

$$$ 144

«Крініс» дегеніміз:

A) Объективті шындытан алынан наты фрагмент.

B) Есте сатау.

C) Маыналы байланыс.

D) Психолингвистиканы зерттеу объектісі.

E) Абстрактілі дегей.

 

$$$ 145

«Концепт» дегеніміз:

A) Тілді мегеру.

B) Маына беру.

C) Кріністі бір блшегі.

D) Оианы бір блшегі.

E) Тілдік ойлау жйесі.

 

$$$ 146

Фонды білімге тн ым:

A) Маыналылы.

B) рылымдылы.

C) Ттасты.

D) Бліну.

E) згеру.

 

$$$ 147

«Бейне» дегеніміз:

A) Тілді мегеру.

B) Маына беру.

C) Кріністі бір блшегі.

D) Оианы бір блшегі.

E) Тілдік ойлау жйесі.

 

$$$ 148

«Крініс» пен «оиаа» тн асиет:

A) Блшектену.

B) Бтінділік.

C) Есте алу.

D) Ой салу.

E) Ой озау.

 

$$$ 149

Когнитивтік лингвистикада «градуалдыа» ерекше назар аударан алым:

A) Дж. Кесс.

B) А.Залевская.

C) В.Шабес.

D) Э.Сэпир.

E) О.Ахманова.

 

$$$ 150

Градуалды эталон дегеніміз:

A) Психологияны зерттеу дісі.

B) Фонды білімні когнитивті-семантикалы координатасы.

C) здіксіз даму.

D) згеру.

E) Оиа элементі.

 

$$$ 151

«Оиа» андай жйе болып табылады?

A) здіксіз дамып отыратын.

B) Дамымайтын.

C) Динамикалы зіксіз-зіліп отырып дамитын.

D) Біралыпты дамитын.

E) Оиаа жйелік тн емес.

 

$$$ 152

Пострецетитив дегеніміз андай оиа?

A) рылымы жаынан эндооиаа сас оиа.

B) Белгілі бір уаытта болып жатан оиа.

C) Болмай алан оиа.

D) Белгілі бір рекет.

E) Жеке адамны ойлау абілеті.

 

$$$ 153

ріс туралы алашы теориялы ойлар кімдерді ебектерінде айтылды:

A) И.Трир, Г.Ипсен.

B) М.ашари, бу-Хайан.

C) Ф. де Соссюр, Бодуэн де Куртенэ.

D) л-Фараби, бу-Сина.

E) А.Йгнеки, А.Байтрсынлы.

 

$$$ 154

Тіл біліміні «ріс» ымындаы «архилексема» деген не:

A) Перифериядаы тілдік бірлік.

B) рісті раушы кез-келген бірлік.

C) Компоненттерге йты болатын орта маыналы лексема, зек маыналы сз.

D) Е соы маына.

E) Сздерді байланысы.

 

$$$ 155

рісті шеті, шегі, белгілі бір зіндік аясы бар ма:

A) Шартты трде бар.

B) Бар.

C) Жо.

D) Мтінде.

E) з ішінде.

 

$$$ 156

Элементтеріне семантикалы жаынды пен орта аффикс немесе орта негіз тн ріс трі:

A) Ассоциативті ріс.

B) Морфосемантикалы ріс.

C) Семаникалы ріс.

D) Функционалды-грамматикалы ріс.

E) Грамматикалы ріс.

 

$$$ 157

рісті бірнеше трі бар. Соны бріне тн негізгі белгі не?

A) Формалы байланыс.

B) Маыналы, формалы байланыс.

C) ымды, маыналы зектестік.

D) Кемінде екі сз тіркесіні болуы.

E) рмаласа тн трт белгіні ріс бойында болуы.

 

$$$ 158

ріс – крсетілген тілдік абаттарды айсысына атысты:

A) Фонетика, лексикология, морфология.

B) Кнерген тіл.

C) Тілді варианттары.

D) Тілді элементтері.

E) деби тіл.

 

$$$ 159

Тілдерге сер етуде е негізгі орын алады:

A) Тілдік атынас.

B) Диалект.

C) Термин.

D) Аударма сздік.

E) Баспаханалар.

 

$$$ 160

Локуция термині нені білдіреді?

A) Тіл теориясы.

B) Тіл тарихы.

C) Сйлеу рекеті.

D) Сйлеу.

E) нсіздік.

 

$$$ 161

Психолингвистиканы нысаны:

A) Тілдік аспектілерді зерттейді.

B) Психологиялы ерекшеліктерді зерттейді.

C) Сйлеу мен адам жаныны байланысы.

D) Лингвистика салаларын зерттейді.

E) Танымды арастырады.

 

$$$ 162

Психолингвистикаа е бірінші анытама берген, американды ПЛ негізін алаушы алым:

A) А.Потебня.

B) В.Гумбольдт.

C) Г.Пауль.

D) А.Шлейхер.

E) Ч.Осгуд.

 

$$$ 163

Тмендегілерді айсысы психолингвистиканы зерттеуді діс-тсілдері:

A) Баылау.

B) Лингвистикалы эксперимент.

C) Сра-жауап.

D) Анкета.

E) Тестілеу.

 

$$$ 164

А.В.Щербаны крсетуі бойынша психолингвистиканы андай аспектілері бар:

A) Сйлеу іс-рекеті, тілдік жйе, тілдік материал.

B) Сз, сз тіркесі, сйлем.

C) Фонетика, лексикология, грамматика.

D) Фонема, морфема.

E) Аспектілерін крсетпеген.

 

$$$ 165

Психолингвистика ылымыны пні:

A) Объектілерді деректі жйесі.

B) Сйлеу мен психиканы байланысы.

C) Объектілерді деректі-дерексіз жйесі.

D) Танымды жйе.

E) Болмыс жайлы ыну.

 

$$$ 166

Тмендегі зерттеушілерді ішінен психолингвист алымдарды крсетііз:

A) л-Фараби, Шоан, Абай.

B) Р.Декарт, Ж.Ж.Руссо, Дж. Бруно.

C) А.А.Леонтьев, А.А.Залевская, В.П.Белянин.

D) А.С.Пушкин, Ю.М.Лермонтов, Бодуэн де Куртэне.

E) Р.М.Фрумкина, Дж. Локи, Аристотель.

 

$$$ 167

Сйлеу мен тсінік психолингвистиканы ай аспектісіне жатады:

A) Сйлеу іс-рекеті.

B) Когнитивтік психология.

C) Тілдік жйе.

D) Гносеология.

E) Ономасеология.

 

$$$ 168

“Тіл теориясына “психологиялы субъект”, “психологиялы предикат” деген ымдарды енгізген алым:

A) М.Н.Лазариди.

B) В.П.Белянин.

C) А.Потебня.

D) Ч.Осгуд.

E) Штейнталь.

 

$$$ 169

“Психолингвистикада “лакун” термині нені білдіреді:

A) Жалан этимология.

B) Психикалы ерекшеліктер.

C) остілділік.

D) Баламасыз лексика.

E) Тілді лемдік крінісі.

 

$$$ 170

Ой тудырушы (ассоциативтік) тжірибе дегеніміз:

A) Тілдегі психикалы ерекшеліктерді берілу жолдары.

B) Сезім саласындаы дара айырмашылытар.

C) Семантиканы (маына) психолингвистикалы талдауыны жоары сатысы.

D) Ойлауды дамуы туралы жалпы ым.

E) Ділдік лексиконды алыптастыру.

 

$$$ 171

Локуция термині нені білдіреді?

A) Тіл теориясы.

B) Сйлеу рекеті.

C) Тіл тарихы.

D) Сйлеу.

E) нсіздік.

 

$$$ 172

Патопсихолингвистика нені зерттейді:

A) Тланы сезімдеріні дамуы мен алыптасуын зерттейді.

B) Ол – психолингвистиканы дамуы жайлы ылым.

C) Психолингвистикадаы згерістерді зерттейді.

D) Тланы кйреуі кезіндегі оны сйлеу дерісі барысында пайда болатын ауытуларды зерттейді.

E) Тланы жеке психикалы ерекшеліктері жайлы тсінік береді.

 

$$$ 173

Психикалы ерекшеліктерді берудегі е негізгі ріс атаулары:

A) Макроріс.

B) Микро ріс.

C) Периферия.

D) Ядро.

E) Ядро, орталы периферия.

 

$$$ 174

Бихевиоризм нені оытады:

A) Сананы.

B) Мінез-лы, жріс-трысты.

C) Болмысты.

D) Тілді лемдік крінісін.

E) Тілдегі лтты колоритті.

 

$$$ 175

Когнитивтік психология дегеніміз:

A) Бл психологияны саласы, лем туралы адамдар білім алып, сол білімдер бізді санамыз бен мінез-лымыза алай сер ететіні жайлы сз ету.

B) Бл психологияны саласы, адамны психикалы ерекшеліктерін зерттейді.

C) Бл психологияны саласы, жеке адамны эмоция, ерік уаттарын зерттейді.

D) Бл психологияны саласы, танымды жан уаттарын зерттейді.

E) Бл психологияны жалпы мселелері.

 

$$$ 176

Гештальтпсихология нені оытады:

A) Тілдегі берілген сздерді маынасын.

B) Сз маынасын белгілерге ажыратпау.

C) Бл – психология мен лингвистиканы пні.

D) Адамдарды сырты ортаны зінше абылдауы.

E) Психолингвистикада “гешталь” деген термин жо.

 

$$$ 177

Референция дегеніміз:

A) Хабарлама, мазмны.

B) Баяндау.

C) абылдау.

D) Хабар алушы.

E) Хабар жіберуші.

 

$$$ 178

Хабарлама дегеніміз:

A) Код пайдалану.

B) Хабарды баыты.

C) Сйлеу нтижесі.

D) Тілді ызметі.

E) Сзді маынасы.

 

$$$ 179

деби тілді ерекшелігі:

A) Тратылы.

B) Бір нормаа келтірілген.

C) Мдениет тілі.

D) ндіріс тілі.

E) лтты тіл.

 

$$$ 180

«Койне» дегеніміз андай тіл:

A) Диалекті.

B) Ксіби сз.

C) Жаргон.

D) Арго.

E) Орта тіл.

 

$$$ 181

Лингвистикалы типология дегеніміз:

A) Тілді рылымды жне функционалды сипаттарын оларды арасындаы генетикалы байланыстардан тыс зерттейтін ылым.

B) Тілдерді сипаттарын генетикалы байланыса атысты зерттейтін ылым.

C) Тілдерді жиынтыы.

D) Тілдерді зіне тн ерекшелігі.

E) Тіл біліміне млдем атысы жо.

 

$$$ 182

Зерттеу пніне байланысты лингвистикалы типология нешеге блінеді:

A) Бір.

B) Екі.

C) ш.

D) Трт.

E) Бес.

 

$$$ 183

Функционалды типология:

A) Тілдер жиынтыы.

B) Тілдер араатынасы.

C) Тілді леуметтік ызметі мен олданылу аясы негізінде арастырады.

D) атынаса тсуді негізгі шарты.

E) Тілдерді тоысуы.

 

$$$ 184

Тілдерге типологиялы классификация жасау ай кезден басталады:

A) Х асырда.

B) ХІІІ асырда.

C) ХІХ асырда.

D) ХХ асырда.

E) азан революциясынан кейін.

 

$$$ 185

Функционалды типологияны міндетін крсетііз:

A) Тілдерді арым-атынаса тсірмеу.

B) атынаса тскен тілдерді зара ажырату.

C) сас емес тілдерді арасында арым-атынас жргізу.

D)Тілді жйе ретінде ішінара йымдастырылуы.

E) Ешандай міндеті жо.

 

$$$ 186

Тілдерді жйелеуде басшылыа алынатын негізгі белгі:

A) Фонетика.

B) Лексика.

C) Синтаксис.

D) Тілді ызметі.

E) Тілде грамматикалы тсілді айсысы басымды ететіні.

 

$$$ 187

Типологиялы индекс дегеніміз:

A) Зерттеуге алынан негізгі тілдер саны.

B) Тілдік ерекшеліктерді ескерілмеуі.

C) Кей тілдердегі лексикалы састы.

D) Туыс тілдерді сас емес (лексикадаы) жатары.

E) Тілдік ерекшеліктерді санды крсеткіштермен берілуі.

 

$$$ 188

Индекс дісін алаш олданан алым:

A) Томанов.

B) Оразов.

C) Дж. Гринберг.

D) Виноградов.

E) Гаждиева.

 

$$$ 189

Тілдерді типологиялы жатан топтастыранда ата ескертілетін жадай:

A) рылымды састыы.

B) сас орта болуы.

C) Туыстыы.

D) сас жаргон болуы.

E) Территориясы.

 

$$$ 190

Біз олданып жрген жазу жазуды ай тріне жатады?

A) “Затты”.

B) Идеографиялы.

C) Пиктографиялы.

D) Силлабикалы.

E) Фонологиялы.

 

$$$ 191

Аморфты, агглютинативті, флективті, инкорпоративті тілдер деп бліну ай принципке сйенген?

A) Генеалогиялы.

B) Функционалды.

C) Географиялы.

D) Ареалды.

E) Типологиялы.

 

$$$ 192

Глосса дегеніміз:

A) Сз.

B) Тбір.

C) Жрна

D) Маына.