курс Журналистика, Тарих, Физика факультеттерінеарналан
«леуметтану» пнi бойынша емтихан сратары (2-3 кредит)
| № | Сратар | Сра |
| Позитивизм мен позитивистік леуметтану ылымыны негізін салушы Огюст Контты тжырымдамасын тсіндірііз | ||
| О.Конт «леуметтік статикаа» талдау жасауды отбасыны жадайынан бастады. Себебі отбасы леуметтік организмні негізгі жасушасы деп білді. О.Контты арастыруындаы отбасына берген тжырымдамасын тсіндірііз жне леуметтанулы талдау жасаыз | ||
| О.Контты «леуметтік динамикасы» адамзат дамуыны универсалды мбебап задылытарын ашуды масат еттті. О.Конт бойынша «леуметтік динамика» тжырымдамасын леуметтанулы талдаыз | ||
| оамны дамуы – сана дамуыны бір сатысынан екінші сатысына кшуі арылы, яни теологиялы, метафизикалы жне позитивтік «ш саты заы» арылы крсетіледі. Осы «ш саты заын» талдай отырып, тсіндірііз | ||
| леуметтануды дістері туралы мселелерге Конт неге басты назар аударан,осы дістерді атаыз жне оларды мнін тсіндірііз | ||
| леуметтану ылымыны мні мен міндетін атай отырып, леуметтанушыларды кзарастарына салыстырмалы талдау жасаыз | ||
| Ч.Даривинні ебегінен кейін эволюционизм идеясы леуметтану саласына еніп, алыптасып келе жатан жаа ылымны териялы мртебесін анытап, зерттеушілерді назарын былыстарды генетикалы трыдан тсіндіруге шоырландырылды. Эволюционизм идеяларын кеінен насихаттауда Г.Спенсерді ебектері ерекше маыз алады. Г.Спенсерді эволюционизм тжырымдамасын тсіндірііз | ||
| Г.Спенсер бойынша леуметтік институт тсінігі, трлері мен атаратын ызметтерін атаыз. леуметтік институттарда орын алатын дисфункцияны шешуді екі жолы бар: реформалау жне тарату. Осы шешу жолдарын наыт тсіндірііз | ||
| Г.Спенсер «леуметтік организмні» зіне тн ерекше белгілерін анытап беруге жне оны биологиялы жйелерге сас ете тсетін жалпы жйелік принциптерді іздеп табуа кш-жігер жмсаан. Оларды атап, сипаттама берііз | ||
| К.Маркті леуметтанулы тжырымдамасын тсіндіре отырып, леуметттанулы талдау жасаыз | ||
| «оамды формация» ымы Маркстік леуметтануды баса ымдарынан оамды мірді барлы жатарын ттасты жне зара рекеттестік ретінде арастыруымен ерекшеленеді. Талдау жасаыз | ||
| Маркс пен Энгельс бес оамды-экономикалы формацияларды бліп крсеткен: алашы ауымды, л иеленушілік, феодалды, капиталистік жне коммунистік. алымдарды аталан формациялара блуін тсіндірііз | ||
| В.Паретоны леуметтанулы кзарасына талдау жасаыз | ||
| В.Паретоны пікірінше теорияны пайдалылыы оны олдану нижелеріне арай аныталады деген тжырымды тсінірііз | ||
| В.Парето «з саласында жоары крсеткішке ие» болан адамдарды «элита» деп атады. Паретоны элиталар туралы теориясыны леуметтануда алатын орнын тсіндірііз | ||
| Э.Дюркгеймні леуметтанушылы тжырымдамасын талдаыз | ||
| Э.Дюркгейм бойынша леуметтік фактілер теориясына тсіндірме берііз | ||
| леуметтікинституттардаорыналандисфункциянышешуді 2 жолы бар: 1. реформалау; 2. тарату. Дисфункциянышешугеатыстымысалкелтіріп, леуметтанулыталдаужасаыз. | ||
| Абай ілімінде оам мен адамны даму процесі ш сатыа блінеді. Біріншісі - тменгі саты. Мнда адамды Абай жануара теейді. Екінші кезеде оам белгілі бір тртіпке ие болады. Бл дегейде Абай жеке адамды “адам” деп атайды. шінші дегейде адам таза рухани жолмен кемелдікке жетуге тиіс. Бл шынайы ілімге жне мгілік анааттандыруа апарар жол, оан “толы адам” жатызады. Осы тжырымалеуметтанулыталдаужасаыз, рдегейдіерекшелігінсипаттаыз. | ||
| Абай афоризмдерінде тланы, оны рылымыны жне маыздылыыны леуметтену процесі сипатталады. “Нресте дниеге келгеннен кейін оны келешек жетілу дрежесі ш себепке байланысты екенін білдірген. Олар баланы ата тегі, дниеге келу ортасы жне келешек трбиесі”. зкзарасыызбойыншаталдаужасаыз. | ||
| Шкрім адамды трбиелеу процесіне ар білімін енгізуді сынады. “Бл ылымды аылды адамдар ойластырып, пн ретінде жазып, нпсіні жойып, адам бойында жеке арды ожасы болып алу жаын кздеу керек. Адам бойындаы нпсі кеселі кетсе, згесі оай...” деген тжырым айтты. Бл тжырымы арылы Шкрімні озаанлеуметтік мні бар мселесіне сипаттама берііз | ||
| Ш.Улихановты “Сот реформасы туралы жазбаларында” андай леуметтік кзарастар мен мселелер озаландыына анытама берііз | ||
| Ы.Алтынсарин азастандаы білім беру институтыны негізін алаушы ретінде белгілі. Сауатсыз халыа білім алуды ндылыын жеткізу шін атаран ызметтері мен жетістіктері,сонымен атар, осы атаран жмыстарыны оам дамуына ыпалына талдау жасаыз | ||
| азастандаы леуметтанулы ойды алыптасуына Абай мен Шкірім мралары алай ыпал етті, наты длелдемелермен сипаттаыз. | ||
| азіргі кезде пайда болып отыран отбасыны жаа трлеріне пікірііз жне оны оамды дамуа, жалпы оамды ортаа серін тсіндірііз | ||
| Отбасы ымыны ндылыына жан-жаты талдау жасаыз. | ||
| азіргі уаытта оамда орын алып отыран отбасыларды трасыздыына андай факторлар сер етуде. зпікірііз, натыдлелдемелер, статистикалымліметтеркелтірііз. | ||
| Сауалнама дісіні артышылытары мен кемшіліктерін сипаттайтын 2 баананы райтын кесте рыыз. | ||
| Анкетада олданылатын ашы жне жабы сраты крсететін 3 мысал келтіріп жазыыз (ашы сраа -3, жабы сраа – 3 мысал келтір). | ||
| Социологиялы бадарламаны негізгі блімдерін райтын 2 бааналы кесте рыыз. 1-ші баанада негізгі блімдері, 2-ші баанада сол блімдер сипаттамасына талдау жасаыз. | ||
| 2 баанадан тратын кесте сызыыз, сол жа баанада берілген леуметтанулы зерттеу дістерін жазыыз: анкета, схбат, баылау, фокус топ, эксперимент. Осы дістерді сипаттамасын о жа баанаа толтырыыз. | ||
| О.Контты ылыма енгізген ымдарын тадап алыыз жне сипаттама берііз: арнайы орта дегей теориясы, леуметтік іс-рекет, аномия, идеалды тип, жйе, функция, стратификация. | ||
| О.Конт оам дамуыны 3 сатысын атап крсетті: теологиялы, ...... Сатыларын жаластырыыз жне райсысына леуметтанулы талдау жасаыз. | ||
| леуметтік топтар рамы уаыт те ауысып отырады. Адамдар топтан ртрлі себептермен кетеді, яни трылыты мекен-жайын згертуіне, жасына байланысты, мамандыын ауыстыруына жне т.б.; оларды орнына жаа адамдар келіп отырады. Осы згерістерге арамастан леуметтік топтар бірттас жйе ретінде жмысын тотатпайды. леуметтік топтарды мндай тратылыы алай тсіндіріледі, з жауабыызды длелдеіз. «леуметтік топ», «леуметтік ауымдасты», «леуметтік йым» ымдарына салыстырмалы талдау жасаыз. | ||
| Ф.Энгельс бойынша «Бл отбасыны трі ер адамны билігіне негізделгендіктен балаларыны ата-тегі кмн туызбайды, ал бл дегеніміз алдаы уаытта балалар мрагер ретінде кесіні млкін иеленуі тиіс» деген тжырымдама айтан болатын. Аталып отыран отбасыны трін сипаттаыз,азіргі оама андай отбасыны трі сай жне неліктен,з жауабыыза длелдер келтірііз. | ||
| Ауытымалы мінез-лыты ш трін атауа болады: девиантты, деликвентті жне криминалды мінез-лы. Ауытымалы мінез-лыты р трін жеке-жеке сипттаыз жне зара салыстырыыз. Оларды райсысы андай леуметтік баылауды ажет етеді. з жауабыыза наты длелдемелер берііз. | ||
| азіргі оамдаы жастар арасындаы девиантты мінез-лыты кбейу салдарына леуметтану ылымы трысынан талдау жасаыз. | ||
| Тланы леуметтенуіне сер ететін агенттеріне мысал келтіре отырып, жеке-жеке талдау жасаыз. | ||
| Субъмдениет тсінігі жне трлері. азастанда субмдениетті алып жрушілер бар ма жне оларды оамды ортаа тигізетін кері серіне талдау жасаыз | ||
| Схбат дісіні баса дістермен салыстырандаы ерекшелігі жне трлеріне талдау жасаыз | ||
| Эксперимент дісіні оамда орын алып отыран белгілі-бір былыса жргізілуіне мысал келтіріп, талдау жасаыз | ||
| Отбасын леуметтік институт ретінде зерттеуді негізгі социологиялы аспектілеріне сипаттама берііз | ||
| Мектепке дейінгі, орта білім, ксіби техникалы жне жоары білім беру дегейлеріне талдау жасаыз | ||
| Тланы леуметтену кезедерін атаыз жне райсысына мысал келтіре отырып, сипаттама берііз | ||
| Адамдарды экономикадаы рекетін леуметтану трысынантсіндіру «Экономикалы адам лгісіні» тсіндірмелі ммкіндіктерін есепке ала отырып рылады. Оны бейнелеуді тмендегідей трт алышартын блуге болады: адам туелсіз, адам зімшіл, адам тымды, адам хабардар. Алышарттарына жеке-жеке талдау жасаыз жне «леуметтік адам» лгісімен салыстырмалы сипаттама берііз. | ||
| Марксистік жне марксистік емес баытты станан леуметтанушыларды атыыссыз оам бола ма деген сра атты толандырды. атыыс кнделікті мірді ажырамас бір блігі, яни оамды мірді озаушы кші болып табылады. Осы трыда, атыыс андай крініске ие болып отыр: дисфункция, аномалия, ртрлі леуметтік згерістерді туындататын леуметтік мірді маызды ажеттілігі. Наты длелдемемен сипаттама берііз. | ||
| Экономика оамны леуметтік дамуыны негізі деген тезисті длелдеіз. Осы масатта наты бір елдегі белгілі-бір уаыт аралыындаы экономикалы даму мен леуметтік прогресті араатынасын талдауа кмектесетін статистикалы крсеткіштерді мысала ала отырып, длелдеіз. | ||
| оамды леуметтік жйе ретінде категориялы талдау: «леуметтік ауымдасты», «леуметтік йым», «леуметтік институт». | ||
| леуметтануды негізін салушы О.Контты леуметтанулы тжырымдамасын сипаттаыз | ||
| О.Контты оам дамуыны кезедеріне талдау жасаыз | ||
| Г.Спенсерді леуметтануа осан лесіне анытама берііз | ||
| Э.Дюркгеймні леуметтанулы кзарасына талдау жасаыз | ||
| М.Вебер леуметтануына талдау жасаыз | ||
| М.Вебер леуметтік іс-рекет теориясына сипаттама берііз | ||
| азіргі уаытта оамда орын алып отыран отбасыларды трасыздыына андай факторлар сер етуде. з пікірііз, наты длелдемелер, статистикалы мліметтер келтірііз. | ||
| Сауалнама дісіні артышылытары мен кемшіліктерін сипаттайтын 2 баананы райтын кесте рыыз. | ||
| Анкетада олданылатын ашы жне жабы сраты крсететін 3 мысал келтіріп жазыыз (ашы сраа -3, жабы сраа – 3 мысал келтір). | ||
| Социологиялы бадарламаны негізгі блімдерін райтын 2 бааналы кесте рыыз. 1-ші баанада негізгі блімдері, 2-ші баанада сол блімдер сипаттамасына талдау жасаыз. | ||
| 2 баанадан тратын кесте сызыыз, сол жа баанада берілген леуметтанулы зерттеу дістерін жазыыз: анкета, схбат, баылау, фокус топ, эксперимент. Осы дістерді сипаттамасын о жа баанаа толтырыыз. | ||
| Ауытымалы мінез-лыты ш трін атауа болады: девиантты, деликвентті жне криминалды мінез-лы. Ауытымалы мінез-лыты р трін жеке-жеке сипттаыз жне зара салыстырыыз. Оларды райсысы андай леуметтік баылауды ажет етеді. з жауабыыза наты длелдемелер берііз. |
дiстемелiк бюро траасы, доцент Саитова Н.А.
Кафедра мегерушiсi, профессор Абдирайымова Г.С.
Аа оытушы Сарыбаева И.С.
Эксперт ____________________________