Науастарды блімшеде тасымалдау.

Науасты таысмалдау туралы мселені дрігер шешеді. Науасты тасымалдауды ш трлі дсі бар – науас мейірбикені кмегімен зі жре алады, орынды арбады отыран кйінде жне жатан алпында каталкамен тасымалданады.

Науасты каталкаа ауыстыруа 2-3 адам атысады. Каталканы науас жатан тсекке жаындатып науасты каталкаа ауыстырады немесе науасты зі мейірбикені кмегімен абайлап каталкаа арай жылжиды. Науасты жадайы ауыр болса медицина ызметкерлеріні шеуі бірігіп каталкаа жатызады. Оларды екеуі науасты бір жаынан, ал шіншісі екінші жаынан трады. Науасты орнын каталкаа ауыстыру оан атысушы адамдарды біреуіні бйыруымен басталады, кбінесе денені ауыр блігі - бас жаынан стаан адамны бйыруы бойынша. Науасты каталкаа ыайлы орналастыраннан кейін оны стіне жайма жауып блімшеге тасымалдайды.

Кей жадайда науасты блімшеге 2 – 4 адамны атысуымен зембіл арылы тасымалдайды. Тасымалдауды бл трінде тасымалдаушылар асыпай, аяыны адымын алшататпау керек. Баспалдапен ктерілгенде немесе тскенде зембілді бас жаы мен ая жаын бірдей дегейде тмендеу тсіріп, клдене жадайда стайды. Егер тасымалдаушыны біреуі шаршаса ол туралы басаларына айтып, барлыы шамалы тыныып алу керек, йтпесе тасымалдаушыны олы шаршаандытан лсіреп науасты латып алуы ммкін.

Науасты отыран немесе жатан кйінде тасымалдауда те са болып, жылдам озалыс жасамау керек.

Кейінгі жылдары жедел жрдем жне абылдау бліміндегі жабдытар тпкілікті згерді, яни науастарды тасымалдауа ыайлы, рі жеіл функциональді каталкалармен жабдыталды. Сондытан брын ке олданан зембілдер азіргі кезде тек шыл жадайларды, каталкалар жетіспегенде олданады (мысалы, катастрофа кезінде). Сонымен атар балаларды жне салмаы 60 кг-нан тмен науастарды брыны, рі сенімді тсіл – олмен ктеру арылы тасымалдауа болады. Бл жадайда тасымалдаушыа жеіл жне ыайлы болу шін науас ктерген адамны мойынынан шатап алады.

Кез келген медицина ызметкері оны лауазымына байланыссыз тасымалдауды ережелерін дрыс орындайды: науас жатан каталканы алдыа арай оны бас жаымен жылжытады, ал мйітті жатызан каталканы ая жаымен жылжытады.

Операциядан кейінгі науастарды каталкадан тсекке ауыстыру кезінде са болан дрыс, себебі оларды кейбіреулерінда наркоздан кейін белсенділік байалады. Жре алатын науастар з бетімен тсекке жатады, дегенмен де кезекші мейірбикелер науасты тсегі оан ыайлы болу керектігін ескерген жн.

Ентігетін науастарды тсегіні бас жаын жоарлатып, оан жартылай жату жадайын тудырады. Кейде аяында ісігі бар науастарды тсегіні тізе буыны аймаын шамала ктеріп оюа болады. Анасарка, асцит дамыан ан айналым жеткіліксіздігіні ауыр трімен сыраттанатын науастар тсекте клдене жадайда жата алмайды, олара отыран жадай ыайлы болады. Бндай науастарды арасына бірнеше жасты сйеп отырызып аяыны астына орынды ойып, аяын крпемен орап ойан дрыс.

 

абылдау блімінде жмыс істейтін мейірбике орындайтын тжірибелік дадылар.

Науаста кенеттен лім жадайы боланда мейірбике реанимациялы шараларды орындауа белсенді трде атысу керек:

• АМБУ аппаратыны кмегімен науаса тыныс беру керек. Тыныс беруді нтижелілігі науасты басын дрыс ойып, жаын дрыс стауа байланысты.

• электрокардиограммаа тез тсіру;

• дефибрилятормен жмыс істеу;

• ранимациялы шараларды алашы этабын орындауа тек 5 минут уаыт блінетіндігін ескере отырып, шыл жадайда олданатын дрілерді айда тратынын білу, ампуланы тез сындырып, ондаы дріні тез жинап, енгізу;

• ай дріні андай шприцпен енгізуді дрыс екендігін білу; мысалы, адреналинді жрек уысына зын инелі клемі 20 мл шприцпен енгізу ыайлы, ал гипогликемиялы кома кезінде екі адам осындай екі шприцті олданан дрыс: біреу глюкозаны шприцке сорып алады, екіншісі оны кктамыра енгізеді. Реанимациялы шараларды орындау кезінде кптеген емшаралар жне іс-рекет мият жне атесіз орындалады (кктамыр ішіне инъекция, электрокардиограммаа тсіру жне т.б.). Сондытан кезекшілікке кірісер алдында андай дрілір бар екендігін жне оларды айда транын тексеру ажет (реанимацияа ажет дрілер тратын алашы кмек орабы болан дрыс); электрокардиограф аппаратыны андай жадайда екенін, ондаы аазды жеткілікті екендігіне кз жеткізу керек.

абылдау бліміні мейірбикесі тері астына егуді, кктамыра тамшылып дрі енгізуді, ажет болан жадайда тамырдан ан алуды наты жне тез орындау ажет. Кей жадайда емшара блмесіні мейірбикесі тулік бойы кезекшілік атарып жргенде де бір мезетте кптеген науастар бірден тскенде баса мейірбикелер де кктамыра инъекцияны здері жасауа міндетті.

Химиялы заттармен жмыс жасау кезіндегі мейірбикені ауіпсіздігі

Кн сайын мейірбике организміне жалпы жне жергілікті згерістер тудыратын химиялы заттармен жмыс істейді.

Организмге химиялы заттар ша жне бу трінде тыныс жолдарына еніп, тері жне шырышты абаттар арылы абсорбцияланады. Олады сері теріні реакциясы, басты ауруы, бас айналу трінде байалады. Кей жадайда оларды серіні нтижесі кпе, бауыр, бйрек аурулары, тсіктер, бедеулік жне т.б. аурулардан крінеді. Химиялы заттармен жмыс істеуді кері сері ретінде р трлі дрежеде теріні абындырып, тітіркендіретін ксіптік дерматит жиі кездеседі. Бндай ауіпке мейірбикелер олын жиі жуу ажет боландытан, фармакологиялы препараттарды серінен, дезинфекциялы заттарды серінен жне тіпті резекелі олап кигендіктен де шырауы ммкін. Дерматитті тудыруы ммкін:

- Бірінші ретті тітіркендіргіштер, рамында хлор жне фенолы бар залалсыздандырыш заттар тиген тері аймаында ана теріні абынуын тудырады.

- Сенсибилизаторлар - аллергиялы реакция тудыратын заттар. Алашыда аллергиялы реакция дерматит трінде байалуы ммкін. Сенсибилизацияа шыраан сайын аллергиялы реакция ауыр трде теді, бетіні ісінуі, жрегіні айуы, су байалады. Сенсибилизацияа шырайтын заттарды тобына кптеген фармакологиялы препараттар, мысалы, антибиотиктер, антибактериалды сабындар да жатады.

Химиялы препараттармен жмыс істеген кезде ауіпті минимальді дегейге азайту шін ажет:

- Жмыс істейтін химиялы препарат туралы толы апарат алу ажет: атауы,сауда белгілері, зиянды факторлар, сатау жне олдану кезіндегі ауіпсіздік шаралары жнінде.

- Химиялы заттармен арнайы оаныш киімімен жмыс істеу керек (олап, халат, алжапаш, кзілдірік, маска немесе респиратор). Маска жне респиратор токсикалы шадардан жне аэрозольден орану дегейін амтамасыз етеді. Резекелі олапа аллергиялы реакция байалса силиконнан немесе поливинилхлоридтен жасалан олаптар пайдаланылады..

- Жмыс орнын желдету, сіресе сатау, дайындау жне химиялы препараттарды кп млшерін олданан орындарды.

- Ксіптік зияндыа шыраан персонала баылау жргізу: медициналы арау, тері сынамасын алу, кпе, бауыр, бйрек ызметін баылау.

- Дерматитті жне баса да тері белгілері туралы хабар беру керек.

Дезинфекциялы заттармен жмыс жасау кезіндегіебекті сатау ережелері.

1. Химиялы дезинфекциялы заттарды сатау ережелерін орындау.

2. Химиялы затты орабында оны атауы, таайындалу трі, дайындалан жне жарамдылы мерзімі крсетілу керек.

3. Дезинфекция жргізу кезінде ауіпсіздік ережелерін сатаыз ( арнайы халаттар, орамал, кзілдірік, респираторлар, олап, екінші ая киім)

4. Дез. ерітінділер иісі сорылатын шкафтарда немесе арнайы желдетілетін блмелерде дайындалады.

5. Кзге шашыраан жадайда кзді 2% содасыны ерітіндісімен жуады, ажет болан кезде альбуцид тамызады, кзде ауырсыну сезімі саталса 2% новокаин ні кзге арналан тамшын тамызады.

6. Теріге тамса дереу таза сумен жуады.

7. Тыныс алу жолдарын тітіркендірген болса дереу блмеден шыып, таза ауамен дем алу керек, сода осылан ст ішіп, ауыз уысын 2% тзды ерітіндімен шаяды, ажет болса жрекке арналан, тыныштандыратын, шока арсы дрілерді абылдайды.

 

Дезинфекция жне стерилизация тсілдерін олдану бізді елімізде мынадай санитарлы ережелермен жне нормалармен регламентируетсяжреді (САНПИН) № 9.01.001.76 6.08.1997ж. «Медициналы таайындауа арналан заттарды (МТЗ) стерилизациялау жне дезинфекциялау»

САНПИН дезинфекция ралдарын жне режимін, оны тсілдерін, стерилизация алдындаы деуді МТЗ-ды стерилизациялауды устанавливает.

 

Дезинфекция – бл оршаан ортадаы патогенді жне шартты патогенді микроорганизмдерді механикалы, химиялы, физикалы тсілдермен жоюа баытталан шаралар комплексі. Дезинфекцияны екі трі бар: ошаты жне алдын-алу.

- алдын-алу дезинфекциясы – аурухана ішілік инфекцияны болдырмау масатында жргізіледі.

- ошаты дезинфекция – ошаты жне кнделікті болып блінеді, дезинфекцияны бл трі инфекция ошаында жргізіледі, инфекциялы аурумен ауыратын науасты тсегінде, бюірнеше рет жргізіледі, ал ошаты орытынды дезинфекиция науасты оашалааннан кейін немесе инфекциялы блімшеге жатызанда, жазыланда немесе айтыс боланда инфекциялы ошатан толы тазарту масатында жргізеді.

Дезинфекция ралдары жне тсілдері

 

Дезинфекцияны механикалы, физикалы, химиялы жне аралас тсілдері бар.

Дезинфекцияны механикалы тсілі:

- блмеге ылалды тазалау жргізу

- киімдерді,тсек жаймасын ау

- шасорыш арылы блмені шанан тазарту, ктеу, сырлау

- олды жуу

 

Дезинфекцияны физикалы тсілі:

- кн сулесін жне ультраклгін сулелерін олдану

- ысты тікпен тіктеу, кйдіру

- оыстарды, керексіз заттарды ртеу

- айнаан сумен деу немесе айнатуа дейін ысыту

- пастеризация

- тиндализация (6-7 кн бойы Цельсии бойынша 60 градуса дейін пастеризациялау, экспозиция – 1 саат)

- айнату

- арнайы дезинфекциялы камераларда дезинфекцияны ауа тсілін олдану

- бу-ауалы жне пароформалинді тсіл

 

Дезинфекцияны химиялы тсілі:

- шаю

- срту

- толы батыру

- себу, шашу

 

Дезинфекцияны аралас тсілі:

- бу-ауалы

- пароформалинді