Апарат ымы туралы тсінік.
Біз бріміз бала кезімізден бастап апарат алмасу рдісіне атысамыз. Кітап, газет жне журнал оыанда, радио тыдап, теледидар кргенде, маліммен, ата-аналарымызбен, достарымызбен гімелескенде ртрлі апарат аламыз. Адамдарды йде, мектепте, жмыста жне кшеде бір-бірімен сйлесуі де апарат трлеріні: сздерді, ойларды, хабарларды, мліметтерді алмасуына мысал бола алады. Адамдарды араласуы мен бірге жруі – жмыс істеу, оу жне ойнау – апарат алмасуынсыз жзеге аса алмайды. Берілген апараттар зімізге, заттарымыза атысты айтылып, айнала ортамызда болып жатан оиалармен тыыз байланыста болады.
«Апарат» сзі латынны тсіндіру, баяндау, білу деген ымынан туындаан аылшынны information сзінен шыан. Апаратты біз ауызша немесе жазбаша трде, имыл не озалыс трінде бере аламыз. Кез келген керекті апаратты маынасын тсініп, оны басалара жеткізіп, соны негізінде белгілі бір ой тйеміз.
Жалпы трыдан аланда, апарат – табалар мен сигналдар трінде берілген лемні, затты бейнесі болып саналады. Апарат алу дегеніміз – бізді оршаан былыстар мен нысандарды зара байланыстары, рылымы немесе оларды бір-біріне атысуы жнінде наты малматтар мен мліметтер алу деген сз.
Сонымен, апарат – белгілі бір нрсе (адам, жануар, зат, былыс) туралы табалар мен сигналдар трінде берілетін малматтар.
Адам апараттарды сатай алады, дейді жне шыарып бере алады. Бл жадайда адам алайда бір амалдар орындайды, оны апаратты рдіс дейді. Апаратты рдісті, р трлі рылыларды пайдалана отырып, зі йымдастыра алады. Ол рылылар атарына: ааз, магниттік таспа, дискі, калькулятор, компьютер жне таы басалар жатады.
Адам апаратты здіксіз абылдап отырады. Адама ауа, су, жылу аншалыты ажет болса, апаратта сондай ажет.
Адамны е басты сезім мшесі – кру жне есту. Кітаптан, теледидардан жне де баса да апарат кздерінен сол мшелер арылы апарат абылдап отырамыз. Сырттан абылдайтын апаратты 90%-і сол мшелер арылы абылданады.
алай дегенмен де баса мшелерді рлін жоа шыаруа болмайды. Мысалы, шай ішкенде, оны ттті немесе ттті емес екендігін сеземіз, ысты немесе суы зата ол тигізгенде, оларды температурасыны андай екенін, атты немес жмса екендігін байаймыз.
Адам абылдайтын апараттар таба (белгі) жне бейнелі трде болуы ммкін.
Бейнелі апарат деп дм, иіс, сезім сияты табии апарат кздерінен алынатын апараттарды айтады.
Таба тріндегі апараттара сз, жазу жне таы баса апараттар жатады.
андайда бір алфавитті пайдаланып апаратты жазуды кодтау деп атайды. Бір ана апаратты ртрлі жолда жазуа болады. Бір белгі тобына кшіру жолын код деп атайды.
Апаратты дерістерді йрететін ылым информатика болып табылады.
Апаратты дерістерді жзеге асыратын негізгі рал – компьютер. Апараттарды автоматты трде дейтін аппаратты жне бадарламалы жабдытарды жиынын компьютер деп атайды.
Апараттарды жинатаудан бастап, нтиже алуа дейінгі дерістерді адамны атынасуынсыз, алдын ала жасалан бадарлама кмегімен дейтін дерісті апараттарды автоматты трде деу дейді.
Компьютерге енгізуге берілген деректер мына трде болуы ммкін:
Мтіндік апараттар: оулы мтіні, дптердегі шыарма, ауа райын болжау, радио арылы алынатын хабар жне таы басалар.
Санды апараттар: кбейту кестелері, арифметикалы мысалдар, сана жне т.б.
Графиктік апараттар: суреттер, схемалар, чертеждер, фотосуреттер жне т.б.
Музыкалы (дыбысты) апараттар: дыбыс, музыка, сз жне т.б.
Бейнеапараттар: трлі тсті графиктер, фильмдер, екі жне ш лшемді нысандарды жылжуы, т.б.
«Апаратты технология деп адамдарды білімдерін кеейте отырып, оларды техникалы жне леуметтік дерістерді басару ммкіндіктерін дамытатын апаратты беру, жинау, йымдастыру, сатау, дістерді жиынтыы» тсініледі.
Білімді апараттандыру - оытуды, трбиелеуді психология-педагогикалы масаттарын жзеге асыруа баытталан азіргі АКТ ралдары мен оларды тиімді олдануды методологиясы жне практикасымен білім беру сферасын амтамасыз ету рдісі.
Білімді апараттандыруды негізгі ш масатын ерекшелеуге болады:
- білімні тиімділігін ктеру;
- білімні икемділігін жне тсініктілігін ктеру;
- апаратты мдениетті ктеру.
Апаратты жне коммуникациялы технологиялар ралдары(АКТ ралы): бадарламалы, микропроцессорлы, есептеу техникасы базасында функцияландырылан бадарламалы-аппаратты жне техникалы ралдар мен рылылар, сондай-а апараттарды крсетуді азіргі ралдары жне жйесі, апараттарды алмастыру, жинау,
жинатау, сатау, ндеу, апаратты беру бойынша амалдарды амтамасыз ету жне локальды жне аламды компьютерлік желілердегі апаратты ресурстара ол жеткізу ммкіндігі.
Апаратты білім, яни сабаа компьютерлік ралдарды пайдалану мыналара ммкіндік береді:
- оушыларды пнге деген ызыушылыын арттыру;
- оушыларда оып-йретілген пн бойынша негізгі ымдарды алыптастыруды жеілдету, себебі компьютерде практикалы жмысты бірнеше рет жасай алады;
- пнді з бетімен мегеруіне дайындау;
- абілетін анытау жне дамыту;
- практикалы рекетке олдануа арналан наты білімді мегеру;
- оушыларды интеллектуалды дамыту;
- алда тетін жалпы білімдік пндерді з бетімен мегеруге дайындау;
-оушыларды бірігіп жасайтын жмыс трлерін кеейту, барлыынан брын — біріккен пндік рекет аясын амтамасыз ету;
- оушылар рекетін йымдастыруды сан алуан трлері мен формаларын кбейту (жеке жне топты формадаы оушылар рекетіні жобалы трі; ртрлі кздер мен мліметтер базасымен зіндік жмыс трлерін сіру жне т.б.).
Сыныптан тыс жмыстарда компьютерді пайдалану оушыларды таырып бойынша білімдерін тек тередетіп жне кеейтіп ана оймай, сондай-а белсенді ойлау, мселені шешу шін осыан дейін алан білімдерін олдануа, ойылан міндеттерді жанжаты з бетімен арастыруа кмектесетін синтез, талдау, жалпылау жне орытынды жргізеді. Бларды барлыы ойлау белсенділігін арттырады, оушыларды шыармашылы абілетін дамытады.