Туризмдегі стандарттау. Туристік ызметтерді сертификаттау.
Туризм ызмет крсетуге сертификатты сертификаттау органдары береді. Сертификаттау органыны зі азастан Республикасы аккредитациясынан жне Р МС 3.5 талаптарынан туі міндетті. Сертификат зады актілерін жне нормативтік документтерді талаптарына сай актіледі, яни блар адам міріні ауіпсіздігі, туристерді денсаулыы жне оршаан ортаны орау, туристік жне заттарыны ауіпсіздігі, функционалды ызмет крсетуді орындалуы, тура немесе уаытты орындалуы. Егерде крсетіліп жаатан ызмет, Н сай болмаса, шаымданушы жаттарды жинап Р зады тлаларына жібереді.
Туристік ызмет крсетуді сертификациясында ызмет крсетуді мінездемесі, ызмет крсетуді шарттары жне баа беру дістері болу керек. Рсат етіледі:
*Идентификациялы ызмет ткізу. Соны ішінде КПВЭД классификациялы группаа тиісті екенін анытау. Яни техникалы жаттармен функционалды белгіленуі;
*Н бекітілген ауіпсіздік ызметіні сйкестік талаптарын толыымен растау. Туристік ызметке сертификацияны жргізу шін;
*Сертификаттауа тапсырыс беру;
*Тапсырысты толыымен арау жне тапсырыс бойынша шешім абылдау, соны ішінде схеманы тадап алу;
*Сертификаттауа тапсырыс берушімен сертификаттау органыны арасындаы келісім –шартты бекіту;
*арастырылан схема бойынша сертификаттау жмысын жргізу;
*Алынан жмыстарыны нтижелері мен анализі жне сйкестік сертификатын беру келісімі абылданады (одан кейін сертификат);
*Сертификат Р мемлекеттік реестрінде тіркеледі жне тапсырушыа беріледі.
Арыз беруші сер–лы жмысты жргізу шін сранысын сертификациялы органа жібереді. Яни бл органны Р ГСС аккредитациясынан ткен болуа шарт. Сйкестік сертификациясы жргізілу кезінде тапсырысты Н жинаы толыымен болуы шарт. Сертификатттау органы Р СТ 3.5 белгіленген талаптар бойынша тапсырысты безендіреді. Тапсырысты шегіні абылдау уаыты – тапсырыс тскеннен кейін 2 жмадан аспау, ал кіші ксіпкерлік кілдікке – аптада кем емес. Егер тапсырыс бойынша кері екенін абылданса, сертификаттау органы тапсырыс берушіге сертификаттау жргізу ммкін еместігін хабарлануы келісім арылы тапсырыс беруші шарт бойынша бір данасын сертификаттау органына жібереді. Осыдан кейін сертификаттау органы з жмысына кіріседі. Сол стте тапсырысты болмай алан кезінде стандарттау, метрология жне сертификаттау укілетті мемлекет органа тапсырыс берілген сертификаттау трі жіберіледі. Сертификаттау ызметі кезінде сертификаттау органдары ауіпсіздік жне сапалы ызмет крсету міндеттемелеріні саталуы сарапшы баалау арылы жргізіледі. Баа беру эксперттерді шешімі бойынша орындалады.
Стандарттау – нормалар, ережелер жне талаптар бойынша орнатылатын ызмет: оны масаты нім ауіпсіздігін, жмыс жне ызметпен оршаан ортаны, ттынушыны мірін, денсаулыын жне млігін амтамасыздандыру; техникалы жне апаратты сыйыстыру, сондай-а німдерді зара алмасуын; нім сапасын; ылым, техника жне технология дегейіні дамуына сйкес жмыс жне ызмет; лшемдерді бірігуі; ресурс трлеріні барлыын немдеу; табии жне техногенді апаттарды туындау ммкіндігін ескере отырып шаруашылы нысандарын ауіпсіздендіру; елді ораныс абілетін жне мобильдік дайындыын амтамасыздандыру.
азіргі уаытта стандарттау масаттары оны екі бірдей маызын крсетеді. Бір жаынан басты масаты – бл ауіпсіздік бойынша міндетті талаптарды орнату, техникалы жне апаратты сыйыстыру, сондай-а німдерді зара алмасуы жне шаруашылы нысандарыны ауіпсіздігі, ал екінші жаынан — німні ттынушылды крсеткіші бойынша оны сапасын жоарылату негізінен кепілдемелер жасау жне ресурстарды немдеу.
Стандарттау бойынша нормативті жаттара азастанны мемлекеттік стандарттары жатады; стандарттау бойынша нормалар, ережелер жне кепілдемелер; ортаазастанды техника-экономикалы апараттарды топтастырушылар;салалармен ксіпорындар стандарттары; ылыми-техникалы, инженерлік жне де баса оамды йымдарды стандарттары.
Туристік жне онайлік ызмет крсету стандарттары азастан Республикасыны мемлекеттік стандарттау жйесіні бір блігі болып табылады, ол жйе туризм жне онайлік менеджмент саласында масаттармен тапсырмаларды анытайды, негізгі станымдарды жне жмыс йымдастырылуын, нормативті жаттарды санатын, стандарттарды трлерін жне халыаралы ынтыматасты бойынша негізгі шарттарды. Туристік ызмет крсету рісіні стандарттау масаты крсетілген сапа дегейімен жне турнімні немесе жеке туристік ызметті ттыну ауіпсіздігін амтамасыздандыру, туристік нім ттынушыларыны мдделерін нарытаы ізгіліксіз бсекелестіктен орау.
Халыаралы жне отанды машытануда стандарт деген сз астында стандарттау бойынша нормативті жат деп амыз, ол келісім негізінде жасалады, маызды сратар бойынша мдделі жатарды басым блігіні арсылы тудырмайтыны жайлы мінезделеді (ндіруші жне ттынушы), малданан органмен бекітілген жне олдануа міндетті.
Стандартты нысаны болып: ызмет крсетуді ызмет крсетуші ндіріс дерісі, немесе оны орытындысын стандарттауа жатады
Стандарттау бойынша нормативті жаттара орта азастандыру топтастырулар жатады, оларды жетілдіру жне олдану тртібі азастанны Мемлекеттік стандартымен бекітіледі. Стандартты жетілдіру кезінде халыаралы стандарттар йымымен абылданан стандарттар ескертіледі жне айматы стандарттар, Біріккен лттар йымыны комиссиясыны Еуропалы занама ережелері жне баса халыаралы йымдарды, сондай – а баса елдерді лтты стандартары.
Туризм жне она й рісіндегі стандарттау базасын азіргі уаытта келесі задармен мемлекеттік стандарттар райды:
1) Туристік экскурсиялы ызмет крсету сервисін стандарттау. Негізгі баыт.
2) Туристік ызметтер. Жалпы талаптар.
3) Туристік экскурсиялы ызмет крсетулер. Туристік ызметтерді жобалау.
4) Туристік экскурсиялы ызмет крсету. Туристер мен экскурсанттарды ауіпсіздігін амтамасыз етуін талап ету.
5) Трындара ызмет. Терминдер мен анытамалар.
6) ызмет сапасын амтамасыз ету моделі.
7) Туристік ызмет. Орналастыру ралдары. Жалпы талаптар.
8) она й классификация жйесі жне басада орналастыру ралдары.