Бала пневмониясыны жмысшы жіктелуі
ЫЗЫЛОРДА МЕДИЦИНАЛЫ ЖОАРЫ КОЛЛЕДЖІ
Д И П Л О М Ж М Ы С Ы
Такырыбы: «Балалардаы пневмония ауруыны алдын - алу»
Орындаан:
Медбикелік іс» мамандыы олданбалы ылым бакалавры
Топ студенті – Жамаладин Инабат
ЫЗЫЛОРДА 2016 Ж
Аннотация
МАЗМНЫ
1. Таырып зектілігі -1 бет
2. Зерттеуді масаты,міндеті -2 бет
3. Теориялы негізі -6-14 бет
4. Пневмонияны анытамасы,жіктемесі-7-11 бет
5. Этиологиясы-11-12 бет
6. Балалардаы клиникалы белгілерді ерекшелігі-13-14 бет
7. Диагностикасы-15 бет
8. Емі-16 бет
9. Пневмониямен ауыратын науастарды оыту-16-18 бет
10. Зерттеу дісін тадау жне сипаттау-18-21 бет
Тйін сздер:
1. Тыныс жетпеу
2. Ингалятор
3. Респираторлы ауру
4. Алдын алу
5. Тншыу
6. Созылмалы ауру
7. Балалар
Таырыпты зектілігі
Бл таырыпты тандаан себебім, азіргі тада пневмониямен балалар жиі ауырады. Пневмониямен ауыратын балаларды арасында л балалар басым болып келеді (1,25–2:1), кбінесе міріні алашы бірінші жылында. Шала туылан нресттелер 11 есеге жиі ауырады.лім крсеткіші балаларда 9-23%
Пневмония е жиі кездесетін ауруларды бірі ( р 1000 трын ішінде 3-15 адам ауырады). Ауруханадан тыс пневмонияда лім 5% жадайда, нозокомиялы пневмонияда 20% жадайда кездеседі. Пневмонияны диагнозын оюда жіберілетін атені жиілігі 20%. Алашы ш кн ішінде дрыс диагноз 35% жадайда ойылады.
азастанда осы ауру ауыратын адамдар саны соы 5 жылмен салыстыранда 18,6 пайыза скен.Ал бізді облыс бойынша 14жас аралыындаы балалар арасында 100000 адама шаандаы крсеткіштер:2011 жылы 61,9 пайыз болса 2012 жылы 50,1 пайыз болан.
Пневмониямен ауыратын трандар санын 10000-а шаанда
| Жылдар | Барлы трындар | 0-14 жастаы балалар |
| 37,0 | 44,4 | |
| 40,1 | 46,8 | |
| 38,0 | 57,2 | |
| 43,9 | 64,8 |
Пневмониямен ауыратын адамдар саны жыл сайын кбеюде. Сондытан осы ауруды алдын-алу шараларын кшейту ажет. Осы таырыпты тадаан себебім,осы ауруды жыл сайын неге кбейіп бара жатандыын зерттеп,андай жолмен алдын-алуа болатынын анытау.
Апарат кзі:(http://ssmu.kz)
Зерттеуді масаты:
Соы жылдары экологиялы жадайды нашарлануына, адам азасыны реактивтілігіні згеруіне байланысты пневмония ауруы ке етек алды.
Пневмония ауруы лемдік клемдегі проблема. Бл ауру кез келген жаста кездеседі.
Пневмония ауруымен 1000 сби 3 жаса дейінгі балалар жиі ауырады. Балалар арасында пневмониямен ауру тмау маусымы кезінде жыл сайын артып. Балаларды тыныс алу жолдарында трлі заымдану пайда болады. Пневмонияны лесі 1-1, 5% райды. Масатым осы аурумен ауыратын балалар санын азайту шін халыты сауаттылыын ктеру шараларын ойлап табу.Халыа алдын-алу шараларын йрету.
Зерттеуді міндеті:
-дебиеттер оу;
-діс тадау,сипаттама беру;
-Зерттеу жргізу объектісі
-Анализдеу
-Зерттеу орытындысы
-Апарат кздері
Теориялы негізі
Жоспар:
Кіріспе
Негізгі блім
І. Пневмонияны анытамасы,жіктемесі
ІІ.Этиологиясы
ІІІ.Балалардаы клиникалы белгілерді ерекшелігі
ІV.Диагностикасы
V.Емі
Орытынды
Пневмониямен ауыратын науастарды оыту
Пневмония-кпені тыныс алу бліміні рылымды жне функционалды бірлік абынуында тарта отырып, кпе паренхиме жедел инфекциялы процесс. Пневмония жтел, тыныс алу жеткіліксіздігіні белгілері бар балаларда кездеседі.
Жіктемесі:
1. Ауырлыы бойынша: Жеіл пневмония, Орташа ауыртпалыты пневмония, Пневмонияны ауыр аымы
Жеіл пневмония-уыттануды айын емес симптомдары, дене ызуы субфебрильді, тыныс алу жеткіліксіздігі мен гемодинамика бзылыстары жо, кпелік инфильтрация 1 сегмент шеберінде, лейкоциттер 9,0-10,0 х 109/л, осарланан аурулар жо.
Орташа ауыртпалыты пневмония- уыттануды айтарлытай айын симптомдары, дене ызуыны 38°С дейін жоарылауы, кпелік инфильтрат 1-2 сегмент шеберінде, ТАЖ 22/мин дейін, ЖЖЖ 100 соу/мин дейін, асынулар жо.
Пневмонияны ауыр аымы-науасты ауыр жадайы, уыттануды айын симптомдары, дене ызуы 38,0°С, тыныс алу жеткіліксіздігі II - III ст, гемодинамика бзылыстары (А 90/60 мм с. б, ЖЖЖ 100 соу/мин арты, септикалы шок, вазопрессорлара ажеттілік.
Ошаты – пневмонияны е жиі тараан трі, оша клемі 1 см одан лкен.
Ошаты-осылан – ошаты инфильтративті згерістер бірнеше сегменттерге не кпені тгел блігінде; бнда тыыздау инфильтрация ошатары жне деструкция уысы.
Сегментарлы – процесске сегмент тгел атысып, ателектаз не гиповентиляция кйінде болады.
Бліктік – лобарлы пневмоникалы инфильтрат.
Крупозды бліктік (пневмококктік) пневмония тек Ресейде орын алан тсінік.
Интерстициалды – пневмонияны сирек трі, бзылыс орны – кпе интерстицийі. Пневмонияны созылыы аымын оюда мндісі – пневмониялы процесті 6 апта – 8 ай арасында жазылып лгермеуі.
Бала пневмониясыны жмысшы жіктелуі
| Морфология гиялы фор масы | Жтыру жайы | Аымы | Асынулар | ||
| кпелік | кпеден тыс | ||||
| Ошаты | Ауруханадан тыс | Жедел | Сипневмониялы плеврит | Инфекциялы токсика лы шок | |
| Сегментарлы | Ауруханаішілік | Созылыы | Метапневмоникалы плеврит | Ж синдромы | |
| Ошаты-зара осылан | Перинаталды Жтыру бойында | кпе деструкциясы | Жрек-антамырлы жетіспеушілік | ||
| Крупозды | Иммундытапшы лыты аурулар да | кпе абцессі | Респираторлы Дистресс синдромны лкендердегі типі | ||
| Интерстициалды | Пневмоторкас | ||||
Бала пневмониясыны зіндік сипатына регионарлы, бронхопульмоналды бифупкациялы, паратрахеалды лимфа тйіндеріні абынуа ерте атасуы жатады.
Балада, сіресе сбиде, жедел аымды пневмония, детте, сегментарлы сиаптпен жретіні аныталды. Жаса дейінгі балада пневмониялар о кпені ІІ-сегментіне не кпені ІV-V, IX-X-сегменттерінде тратайды. Ересек балаларда о кпені II,VI,X жне сол кпені VI,VII,IX,X-сегменттері ауруа жиірек шырайды.
Ошаты пневмония. Ошаты пневмонияларды трлі варианттары бар – олар е жиі кездесетін кпе абыну типі. Сбилерде, мектептке дейінгі жне оушыларда ауруды жрісі кейбір згешеліктермен сипатталады.
Клиникалы крінісі. Мектепке дейінгі жне мектеп жасындаы балаларда ошаты пневмонияны клиникасы «кпелік» (респираторлы) шаымдар мен интоксиация белгілері, ТТ-кріністері жне локалды згерістерден ралады.
Ауру біртіндеп басталып, айын белгілері бірінші аптаны соы, келесіні басында шыады немесе кенет крініп, алашы ш кнде-а дамып болады, оларды клиникалы кріністеріне сйеніп, пневмония диагнозын оюа иын емес. Біртіндеп орын алатын варианттарында ЖРВИ-мен ауыран баланы хал-кйі аз уаыт тзелгенімен, интоксикация белгілері айтадан артады: ызу ктерілу, бас ауыруы, хал-жадайды, тбетті тмендеуі, енжарлы немесе мазасыздану, йыны бзылуы, ызуды ктерілуі дрежесіне йлессіз тахикардияны шыуы. «кпелік» шаымдар тыныс жолдары атарыны белгілері тмендеуіне байланысты кбейе тсіп, ылалды жтел пайда болады немесе кшейеді: ентігу, кейде кеудеде ауырсыну сезімі байалады. Ентігу салма тскенде, мазасыздананда, кейде баланытыныш кезінде де крінуі ммкін. Шулы, экспираторлы ентігу пневмонияа тн емес. Тері тсі уылданып, кейде ерін-ауыз тірегінде цианоз, ал тыныс алуда осымша еттерді атысы байалады: кпені заымданан жаында мрын желбездегі кеейіп, банасті, абырааралы ойыстар ішке арай кірігеді, егер плевра да ауруа шалынса, абырааралы ойыстар тегістеледі.
Ауру баланы анын тексергенде лейкоцитоз, лейкоцитарлы формуланы сола ыысуы, ЭТЖ жоарылаанаы байалады. Рентгенге тсіргенде ошаты жне инфильтратты клекелер кпені бір жаынан крінеді.
Ошаты пневмонияны аымы детте стті, те жиі оздырышы пневмококктар боландытан, антибиотиктер жасы сер береді. Клиникалы жне рентгендік айу мерзімі – 3-4 апта.
Сбилерде ошаты пневмонияны клиникалы крінісі згеше. Ауруды алдына ТТ, токсикоз сипаттары шыып, ошаты кпе згерістері кейінірек білінеді. Процесс кейде екі жаты болады. Сбилердегі пневмонияны бастапы кезеінде катаралды белгілер крініс алады: тшкіру, ра жтел, ызуы субфебрильді не те жоары болып, баланы жалпы халі згереді (мазасызды, нашар йы мен тбетті тмендуі). Емге арамай жтел кбейіп, баланы жалпы хал-жадайы нашарлайды, енжар, ні бозарып, салма осуы тотап, кейде лкен дреті трасызданады, лосып, сады. Ауруды осылай біртіндеп басталуы науастарды кбінде кездеседі. Кейбір сбилерде пневмония сау кезде-а, бірден денсеі ызып, кйі тмендеп, ентігу, жтелдеп басталады.
Пневмонияны алашы кезеінде аускультацияда атадау дыбыс жауырын штарында естіледі. Уа кпіршікті жне крепитациялы сырылдар пневмонияны алашы кндері ауыран сбилерді жартысында, кейінірек кпшілігінде естіледі. Пневмонияны айын белгісіне ошаты сырылдар, ошаты ата дем алу жатады. кпені екі жаынан да, р жерден жайылмалы сырылдарды, оны ішінде са кпіршікті де естілуі, бронхиолиттті белгісі. Дегенмен еш згеріссіз 5-7 кнге созылан бронхиолит сзсіз пневмониямен асынады.
Рентгенге тсіргенде ошаты пневмония кпе кебінуімен крінеді (ккетті тмен ыысуы, кпе суретіні млдірленуі), ал тбір маында кпе суреті оюланады. Кіші ошаты клекелер тірегіндегі кмескілеу, шекарасы аны болмайды. Кбіне клекелер зара осылып кетеді. Бл згерістер ІІ не ІХ, Х-сегменттерде орын алады. Осындай лобуляры пневмонияларды шетелдерде бронхопневмония дейді, рі дниежзілік аурулар жіктемесінде де ол солай бекіген.
Сегменттік пневмониялар. Ошаты пневмониялар бір немесе бірнеше сегментке жацылса, сегментті деп аталады. Кбіне бндай ауруа диагноз ойылмайды: себебі траты згерістер бірнеше кнге ана созылады, ал ТТ, токсикоз, кейде тіпті жтел де болмайды, сондытан диагноды тек рентгенография арылы ояды. Бл вирусты инфекция кезіндегі кпені сегментті ісінуі болуы ытимал.
Сегментті пневмония аымыны екінші вариантыны клиникасы крупозды пневмониядан аумайды: кенет басталуы, ызыну, аурудын кезеді аымы т.б. Сегментті пневмонияны белгісі ретінде іш, кеуде аурыуы да ммкін.
Крупозды пневмония негізінен мектепке дейінгі жне мектеп жасындаы балаларда кездеседі, 1-3 жас арасында сирек, ал жаса дейін те сирек байалады. Бл пневмонияны патогенезі аллергиялы реактивтілікке байланысты. Крупозды пневмонияны бір жаса дейін сирек кездесуін бл жастаыларда пневмококке сесибилизация лі пайда бомаандыынан деп санайды.
Балаларда крупозды пневмония кпені блігін тгел амтып оймай тек бірнеше сегментпен шектелуі ммкін. Кп жадайда ол о кпені жоары жне тменгі бліктерінде болады.
Этиологиясы:
1. Бактериялы
2. Вмрусты
3. Микоплазмалы
4. Хладмидялы
5. Легионелезездік
6. Саыраулаты
7. Паразиттік
8. Аралас сабепті пнвмония
9. оздырышы аныталмаан пневмония.
Клиникалы-морфологиялы белгілеріне арап:
1. Плевронпевмония (крупозды)
2. Бронхопневмония (ошаты)
Тарау дрежесіне жне орнына арай:
1. Лобулярлы
2. Субсегменттік
3. Бліктік
4. Біржаты
5. Екіжаты