Рметті азастандытар!

Бгінде бкіл лем жаа сындармен жне атерлермен бетпе-бет келіп отыр. лемдік экономика лі де жаанды аржы-экономикалы дадарыс салдарынан айыа ойан жо. алпына келу те баяу жне сенімсіз адамдармен жруде, ал кейбір жерлерде лі лдырау жаласуда. Геосаяси дадарыс пен жетекші державаларды санкциялы саясаты лемдік экономиканы алпына келтіруде осымша кедергілер туындатуда.

Мен зімні тжірибемнен алдын ала сезіп отыранымдай, таяудаы жылдар жаанды сынатарды уаыты болады. лемні бкіл архитектурасы згереді. Барлы елдер осы крделі кезенен лайыты те алмайды. Бл шептен тек мыты мемлекеттер, ждырытай жмылан халытар ана тетін болады. азастан, лемдік экономиканы бір блшегі жне геосаяси ысымны эпицентріне тікелей жаын орналасан ел ретінде, барлы осы дерістерді теріс ыпалын тап келеді. Нтижесінде не болып жатанын біз кріп отырмыз: лемдік нарытарда баа лдырауда жне, ттастай аланда, экономикалы сім баяулауда.

Халыаралы валюта оры мен Дниежзілік банк тарапынан 2014 жне одан кейінгі екі жылда лемдік экономиканы дамуында болжам тмендеу жаына арай айта араланы белгілі. Сондытан кейбір позицияларды жедел трде айта арап, сондай-а, алдаы кезедерді жоспарларына тзетулер енгізу ажет. Бізде ыралып-жыралуа уаыт жо. Бгін айтылатын шараларды 2015 жылды 1 атарынан бастап жзеге асыру керек. Біз теріс рдістерді алдын алу шін барлы ытимал шараларды жедел абылдауа тиіспіз.

Бгін мені тапсырмам бойынша кімет белсенді жмыса кірісіп кетті. Біз 2015 жыла арналан республикалы бюджетті параметрлерін айта арады. Бл дрыс, йткені, бізді экспортты шикізат ресурстарына бааны лдырауы бюджетті кіріс блігіне аржы тсуін тмендетуге алып келуде. Біра, соан арамастан, кімет алдына оай емес, алайда, наты міндет – барлы леуметтік міндеттемелерді толы клемінде амтамасыз ету міндеті ойылып отыр.

Дадарыс жадайларында, лемдік тжірибе крсетіп отыранындай, экономикалы саясатты айта бадарлаулар жріп жатыр. олдауды экономикалы сім мен жмыспен амтуда аса лкен мультипликативті тиімділік беретін салалар алуы тиіс. Мндай тжірибе бізде бан дейін болан. Бізді 2007-2009 жылдардаы дадарыса арсы табысты шараларымызды еске алса та жеткілікті. Кріп отырандарыыздай, мір бізді жоспарларымыза тзетулер енгізуде. Жне біз партияны тырнамасын бгінгі кн шындыы трысынан арай отырып жаа мазмнмен толытыруа тиіспіз.

Мені тапсырмам бойынша кімет дамуды жаа ауымды бадарламасын жасауды аятады. Бгінде, алдымызда тран сын-атерлерге жауап бере отырып, мен азастанны «Нрлы жол» Жаа Экономикалы Саясаты туралы жариялаймын. Мен 2015 жыла арналан халыа жаа Жолдауымды осыан арнаймын. Ол контрцикпикалы сипата ие болады жне бізді экономикамыздаы рылымды реформаларды жаластыруа баытталады. Бл нені білдіреді?

Сырты нарытардаы жадай отайлылыымен ерекшеленіп, мнай мен бізді экспортты німдерімізге баа айтарлытай жоары дегейде болан жылдары біз шикізат экспортынан тскен табыстарды лтты ора баыттап келдік. лтты орды негізгі міндеттеріні бірі бізді экономикамызды сырты естен тандырулар алдындаы орнытылыын, оны ішінде, табии ресурстара баа тмендеген жадайда да, жоарылату болып табылады.

Осы жылдарды брінде шикізат ндіру мен одан тскен табыстарды біз осы ора салып келдік. 10 миллиард долларды біз 2007-2009 жылдардаы дадарыса арсы креске баыттады. алан ашаны ішіп-жеп жне жмсап ойан жопыз, сатады жне кбейттік. азір біз осы резервтерді пайдалануа тиіс болатын кезе туындап келеді. Бл аржы иын уаыттарды есеріп, экономикамызды сімін ынталандыруа кмектесетін болады. Бл ресурстар ыса мерзімдік шаралара арналмаан. Олар экономиканы рі арай айта рылымдауа баытталатын болады. Наты айтанда, кліктік, энергетикалы, индустриялы жне леуметтік инфрарылымдарды, шаын жне орта бизнесті дамытуа баытталады.

Апан айында лтты ордан экономикалы сім мен жмыспен амтуды олдау шін 2014-2015 жылдара 500 миллиард тегеден екі транш бойынша 1 триллион теге блу туралы шешім абылданан болатын. Басталан жобаларды аятау жне аса ткір мселелерді шешу шін кіметке лтты ордан 500 миллиард теге клеміндегі екінші транш аржысын мына масаттара баыттауды тапсырамын.

Бірінші. Шаын жне орта бизнесті, сондай-а, ірі ксіпкерлікті жеілдікпен несиелеуге осымша 100 миллиард теге блу ажет. Бл тама жне химия нерксібіндегі, машина жасаудаы, сондай-а, ызмет крсетулер саласындаы жобаларды жзеге асыруды амтамасыз етеді.

Екінші. Банк секторын сауытыру жне «жаман» несиелерді сатып алу шін 2015 жылы Проблемалы несиелер орын осымша 250 миллиард теге клемінде капиталдандыруды амтамасыз етуді тапсырамын.

шінші. Жаа инвестициялар тарту шін тиісті жадайларды жасарту ажет. Осы масатта 2015 жылы «ра портты» бірінші кешені рылысын аятауа, «орас-Шыыс апасы» жне Атырау мен Тараздаы «лтты индустриялы мнай химиясы технопаркі» арнайы экономикалы айматары инфрарылымдарына 81 миллиард теге баыттауды тапсырамын.

Тртінші. Бан дейін блінген 25 миллиарда EXPO-2017 кешені рылысын жаластыруды несиелеу шін 2015 жылы осымша 40 миллиард теге блуді тапсырамын.

Бесінші. EXPO-2017 арсаында бізге Астананы кліктік инфрарылымын дамыту туралы ойластыру ажет. Астана аэропорты осы жылды зінде-а зіні максималды ткізу абілеті – 3,5 миллион адама жетеді. Сондытан оны леуетін лайту шін 2015 жылы жаа терминал рылысы мен шу-ону жолаын айта жаырту шін 29 миллиард теге блуді тапсырамын. Бл ткізу абілетін 2017 жыла арай жылына 7,1 миллион жолаушыа дейін лайтуа ммкіндік береді.