Г. Д. Керімбай, У. Ш. Кокаев
ОЖ 005.22:621.01
ТЕХНИКАЛЫ ЫЗМЕТ КРСЕТУ ДІСІН ОТАЙЛАНДЫРУ
Г. Д. Керімбай, У. Ш. Кокаев
Л.Н.Гумилев атындаы Еуразия лтты университеті
Астана ., азастан, gulichka_94_94@mail.ru, kush_ kush78@mail.ru
Клікті сенімділігі аумаындаы зерттеулерді негізгі баыттары оны техникалы жарамды кйде сатауа кететін шыындарды азайтылуы мен желіну шапшадылыын тмендету масатындаы техникалы ызмет крсетуді отайлы режимін анытау болып табылады.
Техникалы ызмет крсету жйені ылыми длелді трыдан арау тек ана клік сенімділігіні дегейін алыпта стап ана оймайды, сонымен атар, уаытылы алдын алу жне аауларды жою тсілдері арылы кейбір бліктерді істен шыып алуын жою нтижесінде сенімділігін ктеруді амтамасыз етеді.
сынылып отыран Г. В. Крамаренконы техникалы-экономикалы дісі аымдаы жндеу мен техникалы ызмет крсетуге кететін меншікті шыынны минималды ны критерий бойынша техникалы ызмет крсету (ТК) периодтылыыны анытамасын арастырады. Техникалы ызмет крсетуді меншікті шыыныны лаюына байланысты ызмет крсету периодтылыы тмендейді, осы кезде жндеуге кететін меншікті шыын лаяды. Бл масатта клікті техникалы ызметі мен жндеу ны (Сж+СТ) бастапыда тмендейді, сонан со ктеріледі. Минималды шыына Сmin сйкес келетін нкте техникалы ызметті отайлы периодтылыын Lот береді (1.1 сурет).
1.1 сурет – ызмет атару периодтылыына туелді клікті Т мен жндеу жмысыны шыыны
1-тотаусыз жмыс істеуді ммкіндігі;
2-бір тотауды пайда болу ммкіндігі;
3-екі тотауды пайда болу ммкіндігі;
1.2 сурет – ТК периодтылыыны исы сызыты тадауы
Я.И.Несвитский ТК периодтылыын агрегата,тасымалдауды р периодына байланысты (айта деу, дрыс тасымалдау, арынды тозуды периоды ) анытауды сынады. Теорема негізінде автор клікті алыпты тасымалдау периодындаы тежелу себебі Пуассона жуы лестіруге сйкес келеді деп тжырымдады:
(1.1)
мнда, Рn- жріс интервалындаы n автомобиль тежелуіні пайда болу
ммкіндігі;
- арастырылатын жріс интервалына атысты алынан клік тежелу параметріні орташа баамы.
Бл сипаттамаларды талдауы клікті Т отайлы периодтылыын анытауа ммкіндік береді. Оны клемі абцисса осіндегі о-l1 кесу сызыыны медианды млшерімен аныталады (клікті екі немесе одан да кп тежелуіні пайда болу ммкіндігі кесу сызыында о-l1 нлге те).
Осы кезде клікті тасымалдау сенімділігі С нктесіні ординаталарыны клеміне те (1.2 сурет).
Г.С.Рахутин сынан профилактикалы жмыс периодтылыын анытайтын экономикалы-ммкін діс профилактика кезіндегі меншікті шыынны профилактикасыз меншікті шыына атынасын крсететін шыын ныны азаю коэффицентін басшылыа ала отырып отайлы периодтылыты арастырады:
(1.2)
мнда, w0 - тотау параметрі, ш/са;
- алдын алу шараларыны периодтылыы, са.;
Кст - н коэффициенті (профилактика ныны тотауды нына атынасы;
Р( ) - шін тотаусыз жмыс атару ммкіндігі.
Е.С.Кузнецовты зерттеуі бойынша ТК периодтылыын анытауды бірнеше дісі мына критерийлермен ерекшеленеді:
- тотаусыз жмыс атаруды ммкіндік дегейі бойынша (1.3 сурет);
- техникалы кй параметрлерді згеруіні ммкіндік шегі бойынша (1.4 сурет);
- жндеу мен техникалы ызмет крсетуге кететін меншікті шыындар бойынша (техникалы-экономикалы діс);
- тотаусыз жмыс істеуді сенімділік дегейі техникалы ызмет крсету мен жндеуді меншікті шыындары бойынша (экономикалы-ммкін діс).
Экономикалы-ммкін діс жоарыда крсетілген экономикалы жне ммкін факторларды жне де клікті жмыс істеу асиетін стап тру мен алпына келтіруді р трлі стратегияларын салыстыруа ммкіндік береді. Бл діс жалпы жадайда, сіресе, арнайы жндеу жмысын жасау арылы ТК номенклатурасын кеейту кезінде атарылады.
F=I- - ауіп-атер; l0- ТК периодтылыы; х- гамма-процентті ресурс; R- тотамай жмыс атаруды шектік ммкіндігі
1.3 сурет – Тотамай жмыс атаруды ммкін дегейі бойынша ТК периодтылыын анытау
С1,С2- ТК мен жндеуге атысты меншікті шыындар;
С- ТК мен жндеуге атысты меншікті шыындарды жалпы ны.
1.4 сурет – Техникалы-экономикалы діс арылы аныталатын периодтылыты жйесі
Сенімділік крсеткіштерін отайландыру масатында келесі модель трлері арастырылады:
Модель 1 – алпына келетін жне алпына келмейтін растырмалы блшектерді сенімділік крсеткіштерін, ТК периодтылыын тозу жылдамдыына байланысты болатын істен шыуа алып келетін шектік тозу мндерін анытайды. Модель шектік тозу арылы ерекшеленетін екі типті обьектілерге блінеді.
Модель 1.1 – ТК периодтылыы мен ресурстарды мндерін отайландыруа олданады жне шектік тозу ары арай тасымалдауа келмейтін критерий бойынша аныталады.
Модель 1.2 – ТК периодтылыын, ресурстарды мнін, шектік тозуды отайландырылуы кезінде олданылады. Егер шектік тозуды мні берілген мннен кп болса, онда есептеулер 1.1 модель арылы жргізіледі.
Модель 2 – Аымды жне крделі жндеу жмыстары арылы жарамды кйге келетін крделі объектілер мен кліктерді сенімділік крсеткіштерін анытау кезінде олданылады. Модель отайландыру крсеткіштері арылы ерекшелінетін ш типті объектілерде олданылады.
Модель 2.1 – Ресурстарды мнін отайландыруа жне де тозу, объектіні шектік кйін білдіретін , растырмалы бліктері жо объектілерге олданылады.
Модель 2.2 – Тозу объектісіні шектік кйін білдіретін берілген растырмалы блікті ТК периодтылыы мен объект ресурстарыны крсеткіштерін отайландыруа олданады. Бл растырмалы блікті тозуыны шектік мні беріледі.
Модель 2.3 – Объект ресурсыны крсеткішін отайландыруа 2.2 модель сияты объектіні шектік кйін білдіретін растырмалы бліктері жо объектілерге олданады. Егер де алынан отайлы тозу берілген мнінен асып тссе, 2.2 модель олданылады.
1.1 - кестеде модельдерді алынан таайындаулары мен задылытарына байланысты есептеуге атысты сенімділік крсеткіштеріні отайлы мндеріні формулалары берілген.
растырмалы бірліктер мен тозу объектісіні шектік кйін білдірмейтін крделі объекттер, алайда техникалы ызмет крсетуге мтаж болса, онда сенімділік крсеткіштерін отайландыру шін модель 2 олданылады. Егер де бл растырмалы бліктерге (1.2) задылытар белгілі болса, ресурсты отайлы ТК периодтылыы мен шектік тозуды айындау шін модель 1 олданылады. Ал егер де, задылы белгісіз жадайда ТК тапсырмасына атысты тежелу классификациясына сйене отырып ытималды-математикалы дісті олдану керек.
Кесте 1.1 Сенімділікті отайлы крсеткіштер есебіні формулалары
№ | Крсеткіштер | |||
- | - | |||