Typy panowania prawomocnego wg Webera.
*Panowanie- szansa posuszestwa pewnej grupy ludzi wobec okrelonych rozkazów. Kade prawdziwy stosunek panowania cechuje okrelone minimum woli posuszestwa -a wic okrelony interes w posuszestwie.
*1.panowanie legalne- racjonalny charakter uprawomocnienia - opiera si na wierze
w legalno ustanowionych porzdków i prawa wydawania polece przez osoby powoane do panowania.
-posuszestwo okazywane jest legalnemu, bezosobowemu porzdkowi
-okrelonemu przeze przeoonemu (wadcy)
*Podstawa legalnego panowania:
- prawo respektowane przez towarzyszy zwizku i osoby, które w granicach zakresu wadzy zwizku wchodz w okrelone stosunki spoeczne, uznane przez porzdek za istotne, albo podejmuj dziaania spoeczne
-prawo jest kosmosem abstrakcyjnych, celowo ustanowionych regu
-wymiar sprawiedliwoci jest zastosowaniem regu do konkretnego wypadku
-administrowanie to racjonalna troska o interesy wskazane przez porzdki zwizku, w granicach wyznaczonych przez reguy prawa i zgodnie z ogólnymi zaaprobowanymi zasadami
-legalny pan- posuszny bezosobowemu porzdkowi, na który orientuje swe rozporzdzenia
-posuszestwo osoby - tylko prawu, a nie osobie wadcy
2.panowanie tradycjonalne - tradycyjny charakter uprawomocnienia - opiera si na powszechnej wierze w wito tradycji i prawomocno obdarzonych autorytetem osób.
-posuszestwo okazywane jest za sprawa czci osobie wskazanej przez tradycj
-panowanie, którego podstawa jest wiara w jego prawomocno oraz wito odwiecznych porzdków i wadzy pana, wskazanego przez tradycyjn regu
3.panowanie charyzmatyczne - charyzmatyczny charakter uprawomocnienia - opiera si na powszechnym oddaniu wadzy osobie uznawanej za wit, za bohatera albo wzorzec, oraz podporzdkowanie si ustanowionym przez ni porzdkom.
-posuszestwo okazywane osobie charyzmatycznej
-w granicach wiary w jego autorytet
-charyzma to niepowszednia cech jakiej osoby, uwaanej za obdarzon nadprzyrodzonymi, nie kademu dostpnymi siami czy waciwociami. Wzorce- wojownik z charyzm szau wojennego, szaman, twórcy sekt, literaci, prorocy
*Znalezienie nowej charyzmatycznej osoby:
-przez objawienie
-wskazanie nastpcy przez dotychczasowego nosiciela charyzmy
-wskazanie nastpcy przez obdarzony charyzma sztab
-charyzma dziedziczona - charyzma jest cech krwi
-przeniesienie magicznym sposobem charyzmy na inna osob
62) Standardowe zagadnienia przedmiotu Nauki o Pastwie i Polityce.
*Polityka bya przedmiotem rozwaa:
-teologicznych
-filozoficznych
-socjologicznych
-psychologicznych
*Politologia jest powizana z tymi wszystkimi naukami. Nie ma wyranej granicy midzy tym gdzie si zaczyna, a gdzie koczy polityka. Cz rzeczy w yciu zamienia si w polityczne, a cz przestaje nimi by - przemieszczanie polityki do sfer niepolitycznych.
*Koncepcje wieku nauki o polityce:
-polityka to jedna z najstarszych nauk (np. Grecy)
-polityka to moda dyscyplina (przeom XIX/XX w. lub II po. XX w.)
*Klasyczna filozofia grecka próbowaa odpowiedzie na pytanie "Jak stworzy idealne pastwo?" - Platon i Arystoteles
*Pod wpywem empiryzmu nauki spoeczne chciay formuowa prawa takie jak w naukach cisych. Empiryzm mia wpyw na kierunek rozwoju nauki o polityce.
*Pytania:
-o legitymizacj wadzy
-jak skutecznie rzdzi? (Machiavelli)
-dlaczego jedni rzdz a drudzy s rzdzeni
*Przedmiot bada:
-historia polityki
-socjologia polityki
-psychologia polityki
-geografia polityki
*UNESCO opracowao katalog spraw, które skadaj si na przedmiot bada nauki o polityce (1948). Byo to skutkiem II wojny wiatowej: próbowano empirycznie odpowiedzie na pytanie, jak powstay totalitaryzmy.
-teoria polityki
-instytucje polityczne
-partie, grupy, opinia publiczna
-stosunki midzynarodowe
“Nauka o polityce to badanie tego, co kto otrzymuje, gdzie i w jaki sposób.” Herold Lasswell.
*Podstawowy zakres nauki o polityce:
-wadza
-instytucje polityczne
-interes polityczny
-idee polityczny
Funkcje Nauki o Polityce.
-deskrypcyjna (opisowa)
-eksploracyjna (wyjaniajca) - wyjania przyczyn i skutek
-prognostyczna (prognozujca) (przewidujca) - jak bdzie wyglda sytuacja w przyszoci
-instrumentalna (praktyczna) (ideologiczna) - jakie dziaania naley podj dla osignicia okrelonego rezultatu
-ekspertyzowa, doradcza