Шаын бизнес субъектілеріне арналан арнаулы салы режимі

1. Арнаулы салыты режимдер: экономикалы мазмны жне олданылу сферасы

2. Патент негізіндегі арнаулы салы режимі

3. Оайлатылан декларация негізіндегі арнаулы салы режимі

1с. Арнаулы салы режимі шаын бизнес субъектілері шін, тлем кзінен сталатын салытарды оспаанда, леуметтік салыты жне корпорациялы немесе жеке табыс салыын есептеу мен тлеуді оайлатылан тртібін белгілейді. Аталмаан салы жне бюджетке тленетін баса да міндетті тлемдер бойынша есептеу, тлеу жне салы есептілігін табыс ету жалпыа бірдей белгіленген тртіппен жргізіледі.

азастан Республикасыны аумаында жне оны шегінен тыс жерлерде алынан (алынуа жататын) табыстарды барлы трлерінен тратын салы кезеі ішіндегі табыс патент немесе оайлатылан декларация негізінде арнаулы салы режимін олданатын салы тлеушілер шін салы салу объектісі болып табылады.

Шаын бизнес субъектілері салытарды есептеу мен тлеуді, сондай-а олар бойынша салы есептілігін табыс етуді тменде санамаланан тртіптеріні біреуін ана дербес тадауа ылы:

1) жалпыа бірдей белгіленген тртіп;

2) патент негізіндегі арнаулы салы режимі;

3) оайлатылан декларация негізіндегі арнаулы салы режимі.

Жалпыа бірдей белгіленген тртіпке ауысан кезде жалпыа бірдей белгіленген тртіп кнтізбелік екі жыл олданыланнан кейін ана арнаулы салы режиміне айта ауысуа болады.

Арнаулы салы режимін:

1) филиалдары, кілдіктері бар зады тлаларды;

2) зады тлалар филиалдарыны, кілдіктеріні;

ртрлі елді мекендерде зге де ошауланан рылымды блімшелері жне (немесе) салы салу объетілері бар салы тлеушілерді;

баса зады тлаларды атысу лесі 25 проценттен асатын зады тлаларды;

рылтайшысы арнаулы салы режимін олданатын баса зады тланы бір мезгілде рылтайшысы болып табылатын зады тлаларды олдануа ыы жо.

Арнаулы салы режимi мынадай ызмет трлерiне:

1) акцизделетiн нiмдi ндiруге;

2) акцизделетiн нiмдi сатауа жне ктерме саудада ткiзуге;

3) мнай нiмдерiнi жекелеген трлерiн – бензиндi, дизель отынын жне мазутты ткiзуге;

4) лотереяларды (мемлекеттiк (лтты) лотереялардан баса) йымдастыруа жне ткiзуге;

5) жер ойнауын пайдалануа;

6) шыны ыдыстарды жинауа жне абылдауа;

7) тстi жне ара металл сынытары мен алдытарын жинауа (дайындауа), сатауа, айта деуге жне ткiзуге;

8) консультациялы ызметтер крсетуге;

9) бухгалтерлiк есеп жне аудит саласындаы ызметке;

10) аржы жне сатандыру ызметiне олданыл­майды.

2с. Патент негізіндегі арнаулы салы режимін мынадай талаптара сай келетін:

1) ызметкерлерді ебегін пайдаланбайтын;

2) жеке ксіпкерлік нысанындаы ызметті жзеге асыратын;

3) салы кезеiндегi табысы Республикалы Бюджет туралы Зада белгiленген жне тиiстi аржы жылыны 1 атарында олданыста болан е тменгi жалаыны 300 еселенген млшерiнен аспайтын дара ксiпкерлер олданады.

Кнтізбелік жыл салы кезеі болып табылады.

Дара ксіпкер патент негізінде арнаулы салы режимін олдану шін оны олдана бастаана дейін орналасан жері бойынша салы органына салыты тінішті табыс етеді.

айтадан рылан дара ксіпкерлер аталан тінішті дара ксіпкер ретінде мемлекеттік тіркелген кннен бастап кнтізбелік он кннен кешіктірмей табыс етеді.

Дара ксіпкер ретінде мемлекеттік тіркелген кн аталан дара ксіпкерлер шін арнаулы салы режимін олдану басталатын кн болып табылады.

Дара ксіпкерлерді салыты тінішті осы тармата аталан мерзімдерде табыс етпеуі, оларды жалпыа бірдей белгіленген тртіпте бюджетпен есеп айырысуды жзеге асыруа келісімі деп саналады. Патент негізінде арнаулы салы режимін олдануа салыты тінішпен бір мезгілде укілетті орган белгілеген нысан бойынша патент алуа арналан есеп-исап табыс етіледі.

Бюджетке тленген патент нын, леуметтік аударымдарды тлеуді, міндетті зейнетаы жарналарын аударуды растайтын жаттар есеп-исапа оса беріледі.

Есеп-исапты электронды трде табыс ететін салы тлеушілер аталан жаттарды табыс етпейді.

Кезекті патентті алуа арналан есеп-исап патент негізінде арнаулы салы режимін олдануа салыты тінішті табыс етпестен осыны алдындаы патентті олданыс мерзімі аяталана дейін табыс етіледі.

Салы органдары есеп-исап пен есеп-исапа оса берілетін жаттар табыс етілгеннен кейін бір жмыс кні ішінде патент беруді жргізеді немесе укілетті орган белгілеген нысан бойынша патент беруден бас тарту туралы шешім шыарады. Шешім екі данада ресімделеді, оны біреуін салы тлеушіге ол ойылып тапсырылады.

Патент кемінде бір ай олданылады.

Патент нына жеке табыс салыыны (тлем кзінен сталатын жеке табыс салыынан баса), леуметтік салыты, міндетті зейнетаы жарналары мен леуметтік аударымдарды тленуге жататын сомалары осылады. Патент нын есептеу салы салу объектісіне 2 процент млшеріндегі ставканы олдану жолымен жргізіледі. Патент ны:

1) патент ныны 1/2 блігі млшерінде - жеке табыс салыы;

2) «Міндетті леуметтік сатандыру туралы» азастан Республикасыны Заына сйкес есептелген леуметтік аударымдарды алып тастааннан кейінгі па­тент ныны 1/2 блігі млшерінде леуметтік салы трінде бюджетке тленуге жатады.

леуметтік аударымдар сомасы леуметтік салы сомасынан асып тскен кезде, леуметтік салы сомасы нлге те болады.

Егер наты табыс патентті олданылу мерзіміні ішінде есеп-исапта крсетілген табыс млшерінен асып тссе, дара ксіпкер бес жмыс кні ішінде асып тскен сомаа осымша есеп-исапты табыс етуге жне осы сомадан салытар тлеуге міндетті.

Аталан есеп-исапты негізінде брын берілген патентті орнына жаа патент беріледі.

Егер патентті олданылу мерзіміні ішінде наты табыс есеп-исапта крсетілген табысты млшеріне жетпесе, дара ксіпкер азаю сомасына осымша есеп-исапты табыс етуге ылы.

3с. Оайлатылан декларация негізіндегі арнаулы салы режимі

Мынадай шарттара сай келетін шаын бизнес субъектілері:

1) дара ксіпкерлер шін:

дара ксіпкерді зін оса аланда, ызметкерлерді шекті орташа тізімдік саны салы кезеі ішінде жиырма бec адам болса;

салы кезеі ішінде шекті табысы республикалы бюджет туралы зада белгіленген е тменгі жалаыны 1400 еселенген млшерін раса;

2) зады тлалар шін:

ызметкерлерді шекті орташа тізімдік саны салы кезеі ішінде елу адам болса;

салы кезеі ішінде шекті табысы республикалы бюджет туралы зада белгіленген е тменгі жалаыны 2800 еселенген млшерін раса, оайлатылан декларация негізіндегі арнаулы салы режимін олданады.

Салы кезеі жартыжылды болып табылады.

Салы тлеудi зге де режимдерiнен ауысан кезде оайлатылан декларация негiзiнде арнаулы салы режимiн олдану шiн салы тлеушi, егер осы тармата згеше белгiленбесе, алдаы салы кезеi басталана дейiн орналасан жерi бойынша салы органына салыты тiнiштi табыс етедi.

Бл ретте аталан салыты тiнiш табыс етiлген кннен кейiнгi салы кезеiнi бiрiншi кнi арнаулы салы режимiн олдануды бастау кнi болып табылады.

Жаадан рылан дара ксiпкерлер оайлатылан декларация негiзiнде арнаулы салы режимiн олдануа арналан салыты тiнiштi салы органына дара ксiпкер ретiнде мемлекеттiк тiркелген кннен бастап он жмыс кнiнен кешiктiрмей табыс етедi.

Жаадан рылан зады тлалар оайлатылан декларация негiзiнде арнаулы салы режимiн олдануа арналан салыты тiнiштi салы органына дiлет органында зады тла ретiнде мемлекеттiк тiркелгеннен кейiн жиырма жмыс кнiнен кешiктiрмей табыс етедi.

Дара ксiпкердi немесе зады тланы мемлекеттiк тiркелген кнi аталан салы тлеушiлер шiн арнаулы салы режимiн олдануды бастау кнi болып табылады.

Патент негiзiнде арнаулы салы режимiнен оайлатылан декларация негiзiндегi арнаулы салы режимiне ауысу шiн салы тлеушi салыты тiнiштi:

патент негiзiнде арнаулы салы режимiн олдану шарттарына сйкессiздiк туындаан кннен бастап кнтiзбелiк он кннен кешiктiрмей;

зге де жадайларда патенттi олданылу мерзiмi аяталана дейiн табыс етедi.

Бл ретте:

патент негiзiнде арнаулы салы режимiн олдану шарттарына сйкессiздiк туындаан айдан кейiнгi айды бiрiншi кнi;

зге де жадайларда патенттi олданылу мерзiмi аяталаннан кейiнгi бiрiншi кн оайлатылан декларация не­гiзiнде арнаулы салы режимiн олдануды бастау кнi болып табылады.

Салытарды оайлатылан декларация негізінде есептеуді салы тлеуші салы салу объектісіне есепті салы кезеінде 3 процент млшеріндегі ставканы олдану арылы дербес жргізеді.

Егер есепті кезені орытындылары бойынша ызметкерлерді орташа айлы жалаысы республикалы бюджет туралы зада белгiленген жне салы кезеiнi бiрiншi кнi олданыста болан е тмен жалаыны, дара ксіпкерлерде кемінде 2 еселенген, зады тлаларда кемінде 2,5 еселенген млшерін раса, салы кезеі ішінде есептелген салы сомасы ызметкерлерді орташа тізімдік санын негізге ала отырып, рбір ызметкер шін салы сомасыны 1,5 проценті млшеріндегі сомаа азайтылу жаына арай тзетілуге жатады.

Оайлатылан декларация салы тлеушіні орналасан жері бойынша салы органына есепті салы кезеінен кейінгі екінші айды 15-інен кешіктірілмей табыс етіледі.

Оайлатылан декларация бойынша есептелген салытарды бюджетке тлеу жеке (корпорациялы) табыс салыы мен леуметтік салы трінде есепті салы кезеінен кейінгі екінші айды 25-інен кешіктірілмей жргізіледі.

Бл ретте жеке (корпорациялы) табыс салыы - оайлатылан декларация бойынша есеп­телген салы сомасыны 1/2 млшерінде, леуметтік салы азастан Республикасыны міндетті леуметтік сатандыру туралы занамалы актісінесйкес Мемлекеттік леуметтік сатандыру орына есептелген леуметтік аударымдар сомасын алып тас­тааннан кейінгі оайлатылан декларация бойынша есептелген салы сомасыны 1/2 блігі млшерінде тленуге жатады.

Мемлекеттік леуметтік сатандыру орына леуметтік аударымдар сомасы леуметтік салы сомасынан асып тскен кезде, леуметтік салы сомасы нлге те болады.

Оайлатылан декларацияда тлем кзінен сталатын жеке табыс салыыны, міндетті зейнетаы жарналары мен леуметтік аударымдарды есептелген сомалары крсетіледі.