Выгляд і назначэнне карэктурных знакаў
Табліца 1 - Знакм для змены літары, знакаў, слоў (замена, выкідванне, устаўка) і прабелаў
| Знак (выгляд) | Назначэнне | Прымяненне | Прыклад | |
| Знакі замены літары, слоў і знакаў | ||||
| Замяніць няправільную літару, знак | Карэктурным знакам перакрэсліваюць у слове няправільную літару, знак; паўтараюць іх на полі насупраць радка з заменай і справа ад знака пішуць патрэбную літару, знак |
| |
| = | Замяніць вялікую літару малой ці малую вялікай | Пры замене вялікай літары малой на полі побач са знакам замены пішуць заменяльную літару і над ёй дзве кароткія рысачкі |
| |
| Пры адваротнай замене такія ж рысачкі ставяць пад літарай |
| |||
| = | Заменить тире на дефис | Прызамене працяжніка дэфісом побач са знакам на полі справа ад яго ставяць дзве рысачкі, якія абазначаюць дэфіс, і даюць тлумачэнне - , абведзенае ў авал
|
| |
| - | Замяніть дэфіс на працяжнік | Дэфіс гэтак жа замяняюць, як і працяжнік. На полі працяжнік абазначаюць адной доўгай лініяй |
| |
| ||||
| Замяніць некалькі літар, знакаў, слоў, цэлы радок, што стаяць побач, іншымі (адной ці некалькімі) | Карэктурным знакам перакрэсліваюць няправільна набраныя літары, знакі, слова, радок. Знак паўтараюць на полі, побач справа пішуць патрэбныя літары, знакі, словы і радкі |
| |
| ||||
| Замяніць тэкст на працягу двух ці болей радкоў | Карэктурным знакам перакрэсліваюць няправільна набраныя радкі: знак паўтараюць на полі і побач справа пішуць патрэбны тэкст |
| |
| Замяніць малюнак лінейкі на: | Каб замяніць адну лінейку на другую | |||
| тонкую | одним крестиком помечают ту, которую нужно заменить светлой тонкой линейкой; двумя - которую нужно |
| |
| паўтлустую | заменить паўтлустую; трыма - якую патрэбна замяніць тлустай |
| |
| тлустую |
| ||
| Замяніць лінейку лінейкай і іншым малюнкам | Каб замяніць лінейку лінейкай з діншым малюнкам, апошнюю малююць на полі і памячаюць, як і ў тэксце, знакам замены |
| |
| На лінейцы, якую трэба замяніць, ставяць крыжык, а на полі каля паўторанага крыжыка ўказваюць патрэбны памер | ||||
| Знакі ўстаўкі | ||||
| Уставіць у слова прапушчаную літару, літары, знакі | Карэктурным знакам замены перакрэсліваюць літару, якая стаіць побач з прапушчанай (ці прапушчанымі), знак паўтараюць на полі і побач справа пішуць прапушчаную (прапушчаныя) літару, літарыы, знакі |
| |
| Уставіць слова, словаспалучэне, сказ, радок, некалькі радкоў | Карэктурны знак устаўляюць у міжслоўны прабел ці паміж радкамі, паўтараюць на полі і побач справа пішуць устаўляльны тэкст |
| |
| Знакі выкідвання літар, складоў, слоў, радкоў | ||||
| Выкінуць лішнюю літару, групу знакаў ці некалькі радкоў. | Літары, склады, словы, радкі, якія замяняюцца, перакрэсліваюцца карэктурным знакам замены, далучаючы да яго справа ўнізе знак выкідвання, які паўтараюць на полі з дабаўленнем знака выкідвання |
| |
| Выкарыстоўваюцца знакі замены, дп якіх далучаецца знак выкідкі (у выглядзе хвалістай лініі, якая ідзе ўніз) | ||||
| Знакі перастаноўкі элемента ў наборы | ||||
| Памяняць месцами суседнія літары, склады, словы, радкі | Адной дугой ахопліваюць адзін элемент, другой – другі і мяняюць месцамі. |
| |
| Пераставіць суседнія літары, склады, словы можна і пры дапамозе знака замены | ||||
| ||||
| Раставіць словы, радкі ў патрэбнай паслядоўнасці. | На полі паўтараюць толькі знакі над словамі па парадку нумароў |
| |
| Прымяняюцца знакі – дужкі з нумарамі, у парадку якіх патрэбна расставіць словы ці радкі | Пры перастаноўцы радкоў кожны радок тэксту ахопліваюць дужкай, ад якой праводзяць лінію, побач ставяць нумары, якія абазначаюць парадак размяшчэння радкоў на паласе. На полі знак не паўтараюць |
| ||
| Пераставіць літару, склад, слова, словаспалучэнне, радок, некалькі радкоў з аднаго радка ў другую частку слова ці групы слоў | Карэктурным знакам ахопліваюць той элемент, што перастаўляецца, і вядуць лінію са стрэлкай у тое месца, куды яго патрэбна пераставіць. Пры пераносе са старонкі на старонку стрэлку выводзяць на полі і побач пішуць у кружку: На с. ..., а на другой старонцы малююць на полі кружок са словамі ўнутры: Са с. .... і вядуць лінію са стрэлкай у патрэбнае месца |
| |
| ||||
| Перасунуць элемент управа, улева, да указанай мяжы | Ад элемента, які патрэбна падсунуць, вядзецца лінія са стрэлкай да рыскі, да якой патрэбна падсунуць элемент, альбо элемент абватваюць дужкай з рыскамі па краях, якія паказваюць, дзе павінен знаходзіцца канец, пачатак элемента |
| |
| Падняць ці апусціць набор да ўказанай мяжы | Мяжа, да якой павінен быць падняты ці апушчаны радок, абазначаецца лініяй, у якую ўпіраецца |
| ||
| Знаки изменения пробелов | ||||
| Павялічыць прабел паміж словамі ці радкамі | Знак прастаўляецца ў прабеле, які трэба павялічыць, і паўтораюць яго на полі. Калі трэба ўказаць памер прабела, то яго пішуць на полі ў паўавала знака |
| |
| Зменшыць прабел паміж словамі ці радкамі | Знак прастаўляецца ў прабеле, які трэба паменшыць, і паўтараюць на полі. Памер прабела пішуць у кружку каля дужкі |
| |
| Зліць у адно слова раздзельна набраныя яго часткі | Знак прастаўляецца ў прабеле паміж часткамі слова, якія трэба набраць злітна. |
| |
| Знак паўтараюць на полі | ||||
| Знакі абзаца, чырвонага радка, шрыфтавых выдзяленняў і змен | ||||
| Зрабіць абзац ці выправіць велічыню абзацнага водступу | Знак ставіцца перед першым словам сказа, якое трэба пачаць з абзацнага водступу, і паўтараюць на полі |
| |
| Кключыць у «чырвоны радок» | Знак ставіцца ў пачатку і ў канцы выключанага радка і паўтараецца на полі |
| |
| Набраць у падбор без абзаца і без выдзялення «чырвонага радка» | Знак вядзецца ад канца верхняга абзаца да пачатку наступнага. На полі знак не паўтараюць |
| |
| ||||
| Набраць курсівам | Знакам падкрэсліваюць слова ці групу слоў, якія неабходна набраць меншым шрыфтам. Знак паўтораюць на полі, зверху ці побач справа пішуць тлумачэнне |
| |
| Зрабіць разрадку ўнутры слова ці слоў |
| ||
| Набраць паўтлустым | Знакам падкрэсліваюць слова ці групу слоў, якія неабходна набраць другім шрыфтом. Знак паўтораюць на полі, уверсе ці побач справа пішуць тлумачэнне |
| |
| Набраць паўтлустым курсівам |
| ||
| Набраць тлустым |
| ||
| Набраць шрыфтом другой гарнітуры, іншага характеру ці кегля |
| ||
| Знішчыцьь разрадку ўнутры слова | Знак «знішчыць прабел» ставяць у першым і апошнім міжлітарным прасвеце тексту, набранага разрадкой, і злучаюць хвалістай лініяй |
| |
| Знакм ўдакладнення напісання літар розных алфавмтаў | ||||
| Прымяніць літару грэчаскага алфавіта | У тэксце (формулах) і на полі абводзяць літару кружком чырвонага колерк. На полі пішуць літару грэчаскага алфавіта і пастай сіняга колеру поўнае яе найменне |
| |
| Абазначыць літару гатычнага алфавіта | У тэксце і на полі абводзяць літару кружком сіняга колеру. На полі пішуць літару гатычнага алфавіта і побач пастай сіняга колеру поўнае яе найменне |
| |
| Выкарыстоўваць літару лацінскага алфавіта | У тэксце (формулах) падкрэсліваюць літару курсівам. На полі пішуць літару лацінскага алфавіта і побач у дужках пішуць (лац.) |
| |
| Выкарыстоўваць рукапісную літару беларускага ці лацінскага алфавіта | Рукапісныя літары абводзяць кружком |
| |
| Знаки перестаноўкі элемента ў наборы | ||||
| Указаць на палях тэкставага арыгінала месца заверсткі малюнваў, схем, табліц, чарцяжоў і другіх элементаў | Нумар малюнка (схемы, табліцы, чарцяжа) указваюць на полі і абводзяць рамкай. Прымяняюць пры разметцы арыгінала |
| |
| Перасунуць тэкст (ілюстрацыю і да т.п.) улева і выраўняць | Мяжа, да якой трэба выраўняць управа друкаваны элемент. Знак на полі не паўтараюць |
| |
| Перасунунуць тэкст (ілюстрацыю і да т.п.) управа і выраўняць | Мяжа, да якой можна выраўняць улева друкаваны элемент. Знак на полі не паўтараюць |
| |
| Падняць радок і выраўняць | Мяжа, да якой варта падцянуць радок і выраўняць. Знак на полі не паўтараюць |
| |
| Апусціць радок і выраўняць | Мяжа, да якой трэба апусціць радок і выраўняць. Знак на полі не паўтараюць |
| |
| Перасунуць тэкст (ілюстрацыі і да т.п.) да ўказана мяжы (улева, управа, уверх, уніз) | Мяжа, да якой можна пасунуць элемент, абазначаюць лініяй са стрэлкай ці лініямі з дужкай. Знак на полі не паўтараюць |
| |
| Пераставіць (перанесці) радок, радкі, абзац, ілюстрацыю, табліцу і іншыя элементы на папярэдні радок, калонку ці старонку | Знак на полі не паўтараюць |
| |
| Пераставіць (перанесці) радок (радкі, абзац, ілюстрацыю, табліцу і іншыя элементы) на наступную колонку ці старонку | Знак на полі не паўтараюць |
| |
| Знакі выпраўлення тэхнічных дэфектаў набору | ||||
| Перавярнуць літару, слова, радок, пастаўленую «ўверх нагамі» | Пятлёй знака абхвопліваюць перавернуты элемент. Ад перавернутага радка праводяць рыску і побач ставяць знак. Можна выправіць дэфект і знакам замены на правільна напісанае слово, літару |
| |
| Ліквідаваць калідор (супадзенне па вертыкалі) міжслоўных прабелаў у трох і болей радках падрад | Знак прастаўляецца ў калідоры, паўтараюць на полі, перакрэсліўшы касой лініяй |
| |
| Выраўняць край набору | Знак прастаўляецца на краі набору і не паўтараецца на полі |
| |
| Выраўняць крывізну радка | Над радком і под ім праводзяць лініі; знак паўтараюць на полі |
| |
| Выраўняць міжслоўныя прабелы | Знак прастаўляюць ва ўсіх прабелах, якія адступаюць ад нормы, і не болей за тры разы паўтарраюць на полі (для кожнага радка) |
| |
| Узмацніць націск | Замкнутай крывой абводзіцца частка тэксту ці клішэ, якая выйшла на водціску бледна |
| |
| Паслабіць націск | Замкнутай крывой з вялікім крыжыкам унутры абводзіцца надта моцна адціснуты тэкст ці клішэ |
| |
| Выкінуць з-пад шрыфта смецце ці іншыя прадметы, што ўзмацняюць націск | Замкнутой крывой з двума крыжыкамі ўнутры обводится на водціску тая частка набору, пад якую папала смецце |
| |
| Знак адмены зробленага выпраўлення | Адмяніць раней зробленае выпраўленне ці разрадку |
| |
| Исправить перенос | Літару ці склад на пераносе абводзяць кружком і лініяй са стрэлкой паказваюць, куды перанесці |
| |
| Знакі для выпраўлення макетаў і пробных водціскаў (ілюстрацый) | ||||
| Абазначыць памеры ілюстрацый ці палёў да абрэзкі ў міліметрах ці квадратах на макетах | |||
| Абазначыць памеры ілюстрацый ці палёў пасля абрэзкі ў міліметрах | |||
| Абазначэнне колеру фарбы: | Абазначаюць вялікай літарай у авале колер фарбы | |||
| Ж | жаўтая; |
| ||
| п | пурпурная (чырвоная); |
| ||
| б | блакітная (сіняя); | |||
| ш | шэрая; | |||
| ч | чорная; | |||
| фіял. | Дапаўняльная фарба. | Дапаўняльную фарбу ўказваюць у авале са скарочаным найменнем фарбы |
| |
| + ... % | Узмацніць тон на працентов | Робіцца ў адпаведнасці са шкаламі каляровага ахопу | ||
| - ... % | Паменшыць тон на працэнтаў | То же | ||
| Змякчыць кантраст | » | ||
| Узмацніць кантраст | » | ||
| Выраўняць тон (зрабіць тон раўнейшым) | » | ||
| Выраўняць расплывісты контур адлюстравання і невыразны край | » | ||
| Ліквідаваць адхіленні па сумяшчэнні фарбаў | » | ||
| Выкінуць дэталь адлюстравання (пры складаным контуры - абвесці па контуры) | |||
| Перасунуць (павярнуць) дэталь адлюстравання на ... вугал ці ... градус | |||
| Перавярнуць (пераўтварыць) прамое адлюстраванне ў люстраное ці наадварот | |||
| Унесці па ўсім адлюстраванню змены (тон, колер і да т.п.) у адрозненне ад частковых выпраўленняў | Прымяняюць у камбінацыі з іншымі знакамі | 1) ?U узмацніць кантраст па ўсім адлюстраванні; 2) ?П ліквідаваць адхіленні па сумяшчэнні фарбаў па ўсім адлюстраванні | |
| Прапрацаваць дэталі ў паўтонах | |||
| Прапрацаваць дэталі ў ценях | |||
| Прапрацаваць дэталі ў святле |
, абведзенае ў авал