Сынаты ткізуге арналан ондыры.

Зертханалы жадайда озалтышты арнайы ондырыларда сынайды. Оларды рамына кіретіндер:

1. Ірге тас пен плитадан тратын сынау стенді.Оны стіне тіректерге озалтыш жне озалтышді жктейтін тежегіш рылы орнатылан.

2. оректендіру,майлау жне жмыс істеп болан газдарды шыаратын жйелер.

3. Сынаты ткізгенде шамаларды лшеуге жне баылауа арналан осымша рылылар мен аппаратура.

Іштен жанатын озалтыштарды сынауанда механикалы, гидравликалы жне электрлік тежеуіш стендтер олданылады. Соны ішінде е ыайлысы электрлік тежеуіш стенді. згермелілігі оларды маызды асиеті: генератор режимінде де электроозалтыш режимінде де жмыс істей алады. Зертханада озалтыштарды сынаанда ке таралан КИ-5540М электр тежеуіш стенді олданылады.

 

Параметрлерді лшеу техникасы (ережелері)

Отын шыыны клемділік немесе салматы діспен лшенеді. Бактан отын ш жрісті крана келіп оны тран алыпына байланысты лшегіш бачока («ю») немесе озалтыша («озалтыш») жне лшегіш бачоктан озалтыша («лшеу») берілуі ммкін.

Отын шыынын лшеу тртібі:

а) лшеу алдында лшегіш бачокты отын мен толтырады(кран «ю»алыпына ойылады;

б) «Тжірибе басталды»деген белгі берілгеннен кейін ш жрісті кран «лшеу» деген жадайна ойылады. Сол мезеттен бастап отын таразыны стіне орнатылан лшегіш бачоктан озалтыша беріле бастайды;

в) таразыны тілі бтін цифрді тсына келгенде секундомерді осып 50-200г. отын жмсаланнан кейін тотату керек;

г) ш жрісті кран «озалтыш» немесе «ю» алыпына ойылады;

д) сына хаттамасына жмсалан отынны массасы жне сол отынны жмсалан уаыты жазылады;

Зертхананы ішіндегі ауаны ысымы барометрлер мен лшеніп миллиметр сынап баанасы мен жазылады. Прибор (барометр) сыналатын озалтыштан екі-ш метр ашытыта орнатылады. лшенетін параметрді тріне, оны абсалюттік манасына жне лшеу длдігіне байланысты лшегіш прибор тадалып алынады. Автотрактор озалтыштарын сынаанда негізгі параметрлерді лшейтін лшеуіш приборларды длдігі 0,5% болуы керек. озалтыштарды сынаанда температураны лшеу шін сынап немесе спирт толтырылан йнек термометрлерді, манометрлік, сулелі дистанциялы термометрлерді кедергілік термометрлерді жне р трлі терможптарды(термопараларды) олданады. Соларды ішінде ке тараландары олайлыз жерлерде температураны ке аралыында (1300 С-ге дейін) лшеуге мумкіндік беретін терможптар, кедергілік жне манометрлік термометрлер мен автоматты потенциометрлер.

ысымды жне вакуумды лшейтін е арапайым жне сонымен бірге дл лшейтін - сйы йылан (сынап,су,спирт) U-трізді йнек манометр. Манометрді бір шеті резенке ттікшені кмегімен зерттелетін кеістік пен жаланады. Бл манометрлерді кемшілігі оларды егезерлігі жне лшеу диапазоныны кішкентайлыы (500-1000мм. су. ба. аспайды). Бул манометрлер енгізу коллекторындаы вакуумды, шыару коллекторындаы ысымды жне ауа мен газдарды шыынын лшегенде дроссельдердегі ысымны ауытуын лшеуге олданылады.

Жоары ысымдарды лшегенде мембраналы жне серіппелі манометрлерді олданады. тпелі процесстерді ысымын, мысалы индикаторлы диаграмма тсіргенде, пьезокварцты, кмір жне кедергілік сезгіштер (тензосезгіштер) олданылады. Олардан келген сигнал арнайы кшейткіштер арылы баылау приборларына беріледі (осциллограф, гальванометр, ж.т.б.).

Газдарды жне сйытарды шыынын клемдік немесе жылдамдылы трдегі арнайы газ счетчиктерді (РС-100, РС-600 ж.т.б.), пневматикалы ттікшелерді сонымен атар дроссельдік рылыларды кмегімен анытайды.

Ауа озалтышты ауа тазартышына диафрагма арылы, содан со ресивер арылы беріледі. Ресиверді атаратын ызметі - цилиндрлерді ішіне келетін ауа аыны жылдамдыыны іркілуін диафрагмадан ткенде бседету. Осы ызметті жасы атару шін ресиверді клемі цилиндрді жмыс клемінен 200 есе арты болуы ажет.

Диафрагма дегеніміз ол трубаны бойындаы жергілікті жіішкерілуі. Ламинарлы аын болу шін диафрагма алдында зындыы 10-20 диаметрге те тіке участогы жасалады. Диафрагма арылы ауа ткенде ысымны аутуы байалады, ол су манометріні кмегімен лшенеді (мм.су.ба.).

Иінді білікті айналу жиілігін тахометр жне тахоскопты кмегімен лшеуге болады. Электрлі тахометр сезгіштен жне крсететін прибордан трады. Сезгіш магниты статорда орналасан траты то немесе айнымалы то генераторы болып табылады. Крсеткіш приборды ызметін бір минутта айналым санын крсететін вольтметр немесе жиелік лшегіш (частотомер) атарады. Соы мезгілде электронды тахометрлер олданады.