Тапсырма. Ою-рнек трлерін ажыратыыздар. Мтіннен ою-рнек атауларын тауып, суреттерді астына жазыыздар.

______ _____ _______ _____ _____ ________ _____ ______

Тапсырма. Сратара жауап берііздер. Схбат рыыздар.

 

«Оюшы» деген кім? Ол андай маынаны білдіреді?

Сізге андай оюды трлері найды?

Ою-рнектерден аза халыны этнографиялы дет-рыптары байала ма?

Тапсырма. «аза халы олнеріні ерекшеліктері» таырыбына схбат рыыздар.

 

шінші саба

Тапсырма. Сратара жауап берііздер.

1. «Зергер» деген кім? Ол андай маынаны білдіреді?

2. Зергерлік нері жайлы не білесіз?

3. Зергерлік нерді трлерін білесіз бе?

4. Сіз зергерлік бйымдарды жасы кресіз бе? Оларды айсысын пайдаланасыз?

Тапсырма. Мтінді оыыздар.

Лаыа тааны кміс сыра...

Сыра – йелдерді лаына таатын шекейлі, снді зергерлік бйым.

Сыра тау. аза латы етегін сыралы деп те атайды. Ертеректе ыз баланы ырынан шыара салып, лаыны сыралыын тары днімен алап, етін лтіріп, ота арылан инемен тесіп, оан жібек жіп ткізіп, тйытап байлап оятын болан. латы тесігі бітеліп алмауы шін кейінірек кішірек кміс сыра таатын. Ол “жас нрестеге тіл, кз тимесін” деген тілектен туындаса керек.

Шашбау дегеніміз – рілген бйымны шын бекіту шін таылатын алтын, кміс тиындар, кейде маржан адалан ысылан бауы бар сндік бйым. Сол сияты кміс не алтын тегелер, тиындар адалан шашбауды “шолпы” деп атайды. Шашбауды е арапайым трі жай лента немесе ызылан шберек. Шашбау – шашты, брымны бауы деген сзден шыан.

Шашап дегеніміз – шашты, брымды ша-тозанан, кн кзінен орайтын арнайы тігілген снді бйым. Шашапты жас келіншектер мен бойжеткендер киеді. Шашапа маржан, меруерт, монша таылады.

Жзік (саина) дегеніміз – ртрлі пішінде зірленген сндік шін саусаа киетін шекейлі бйым. аза, детте, ешандай шекейі жо, алтыннан не кмістен сомдап соылан саинаны «балда» дейді.

Балда саинаны неке суы йылан тостаана салып, йленетін адамдар алма кезек неке суын ішіп, тауысан со ыдысты тбіндегі саинаны бір-біріні о олыны тртінші саусаына кигізеді. йел адамдар саусаына саина, жзікті бірнешеуін таса, ер адамдар саусаына жалыз балда ана салады.

 

Тапсырма. Мтінді пайдалана отырып, тменде берілген сратар бойынша схбат рыыздарр.

· Халымыз ыз баланы лаына ай кезде сыра салан?

· Сыра неден жасалады?

· Сыраны андай трлері бар?

· Шашбау деген не?

· Шолпы деген не? Оны кімдер таады?

· Шашап деген не? Ол неден жасалады?

· Балда саинаны кімдер таады?

Тапсырма. Топты жмыс. Сратар бойынша пікір алысыыздар.

· азір ыздар андай шекей бйымдарын таады? Жігіттер ше?

· Сізге жігіттерді лаына сыра тааны най ма?

· Бес саусаты барлыына бірдей жзік таан жарасымды ма?

 

Тапсырма. «Маан найтын шекейлер» таырыбына эссе жазыыздар.