Электромеханикалы жетек

ЭМОЖ рылымды жне функционалды атынаста зіндік бір бйым болып табылады, оны баса модулдермен жекелей жне ртрлі комбинациялы трде олдануа болатын механикалы, электрлік (электротехникалы) жне апаратты блімдері бар. озалысты электромеханикалы мехатронды модуліні (ЭМММ) арапайым мехатронды емес ЭМОЖ айырмашылыы, оны осалы апаратты блігіні бар болуында.

Микроэлектрониканы азіргі заманы технологиясыны дамуы ЭМОЖ стті интегралдайтын, сонымен атар, оны ЭМММ ауыстыратын шаын датчиктерді жне электронды блоктарды жасауа ммкіндік тудырды. Типтік ЭМОЖ рамы лкейтіліп суретте крсетілген. Мнда ЭМОЖ электроозалтыштан- электр энергиясын механикалы энергияа трлендіретін электротехникалы трлендіргіштен трады. Механикалы озалысты трлендіру шін трлі механикалы трлендіргіштер (берілісмеханизмдері) пайдаланылады. Сонымен атар, осында люфт тадау механизмдерін жне байланыстыратын ондырыларды (тежегіш, муфталар) жатызуа болады. Апаратты блімге лшеу ралдары, апаратты сигналдарды трлендіргіштер жатады. детте, апаратты блімде механикалы лшемдерді жалпылама кшін, координаттарын, жылдамды жне деу мндерін лшеуге мумкіндік беретін кинестетикалы датчиктерді олданады.

1– сурет ЭМОЖ рамы.

 

 

Басарылатын электрлі жетек

Электржетегі деп элекр энергиясын механикалы энергияа трлендіріп, трлендірілген энергияны басаратын электрмеханикалы ондырыныатайды.

Электр энергиясыны бірден-бір негізгі ттынушылары - электр жетегі – машинаны жмысшы органдарын озалыса келтіретін жне оны технологиялы процесін басаратын электр механикалы рылы.

Баскарылатын электржетегі деп жмысшы машинаны атарушы органдарын озалыса келтіру шін алдын-ала таайындалан электр озалтышты, трлендіргіштік, берілістік жне басару рылыларынан тратын электр механикалы жйені атайды.

 

Адамды электр жетегі

 

Гидравликалы жетек

Гидросоры беретін сйытыты, кысымы арылы жмыс машинасын рекет етуге келтіретін рылы. демелі ауыспалылы, детте, гидравликалы цилиндрді кмегімен жзеге асырылады, айналмалы озалысты байланыстыру шін гидромоторды олданады. Гидравликалы жетек лкен шекте жылдамдыты біркелкі згертуге жне білдекгі тотатпай жмыс озалыстарыны баытын кері арай жргізуге ммкіндік береді; біралыпты жмыс істеумен ерекшеленеді жне барлы трдегі металл кесетін білдектерде кеінен олданылады. Резервуарды май соры мен шмек жне реттыын арылы цилиндрді о жатаы уысына поршень жне онымен байланысан білдектін стелін беру озалысын жасауа мжбр ете отырып беріледі. Реттыын жеке шмекпен басарылатын сервоцилиндр арылы озалыса келеді. стелді кері имылдауы шін шмекті брады, реттыын сервоцилиндрмен ала арай озалады жне цилиндрді сол жатаы уысын сорымен байланыстырады

 

26.Пневматикалы жетек

 

Пневматикалы жетекте олданылатын энергия трі сыылан ауа энергиясы болып табылады. Пневматикалы ондырыны кеіне олданыса енгізілу себебі, оны келесідей артышылытара ие болуы болып табылады: Пайдаланылуы мен конструкциясыны арапайымдылыы; бастапы баасыны тмендігі жне шыыныны жылдам телуі; ке диапазонды температура, ылалдылы жне оршаан ортаны ша-тозаы, т.б. жадайлардаы жмыс сенімділігі, рт шыу жне жарылыс ауіпсіздігі, 10-50 млн. цикл аралыында болатын жмыс мерзіміні затыы, пневматикалы атарушы рылы торабыны озалыс жылдамдыыны жоарылылыы (сызыты жылдамдыы 15 м/с дейін, айналу жылдамдыы 100 000 мин-1); асын жктелу жадайында ораныс рылыларн ажет етпеуі. Пневматикалы жетектерді кемшіліктері тмендегілер болып табылады: ауаны сыылуынан жмыс элементтеріні орын ауыстыруыны біралыпты болмауы, сіресе ауыспалы жктелу кезінде; пневмоозалтыштарды атарушы органдарыны айындалуыны (позиционирования) иындыы, жмыс уысындаы сыылан ауа ысымыны тмен болуынан (0,4... 0,8 МПа)ажетті кш алу шін пневмоозалтыштарды лшемдеріні лкен болуы

Пневматикалы жетек белгілі ретпен орналасан жне рдайым ауамен байланыста болатын ондырылардан тратын жйені райды. Пневматикалы жетекті негізгі элементтеріне ауа сыымдауыш, пневмоыдыс, пневмоозалтыш, пневматикалы трлендіргіштер, пневмоаппараттар, ауа ондауыштар, пневможелі креді.