Таырып 11. Рефлексия педагогты зін-зі тану механизмі ретінде.
Масаты:Ксіби зін-зі тану жне зін-зі дамытуды психологиялы-педагогикалы олдауын талдау.
1. Рефлексия.
2. Педагогты «Мен -тжырымдамасы»
3. Ксіби зін-зі тану жне зін-зі дамытуды психологиялы-педагогикалы олдау
Кілттік сздер: этникалы,конфессиялы, гендерлік
1. Рефлексия (лат. reflexio - кейінге оралу) - бейнелеуді, сондай-а таным актисін зерттеуді білдіретін термин. ртрлі филос. жйеде рефлексияны мазмны бірдей емес. Лоты ойынша, тйсік сырты заттармен тікелей штасады, ал баылау сананы ішкі іс-рекеттеріне баытталанда рефлексия ерекше білімні бастамасы болма. Лейбниц шін, рефлексия - адамны жан дниесіндегі згерістерге кіл бліп, елеушілік, Юмні йарымынша, идеялар - сырттан абылдайтын серлерді рефлексиялау. Гегель шін, рефлексия - екі трлі нрсені мысалы, мен былысты зара бейнеленуі. <<Рефлекстеу>> термині сананы з-зіне ілдіруді з психикалы кйіне ой жРефлексия
азіргі тада еліміздегі білім беру жйесінде баалауды екі трі де олданылып жр.Критериалды баалау екіге жіктеледі. Біріншісі: жиынты жне алыптастырушы.Жиынты баалауды оыту шін баалау,алыптастырушы баалауды оу шін баалау деп атайды.«Баалау » термині латын тілінен аударанда «жаын отыру »деген маынаны білдіреді. алымдар тарапынан,баалауды араларындаы айырмашылытар 1960 жылдардан бастап зерделеніп,мні наты аныталуда. Біз бгін жаа не білдік?Баалау оушыа шынайы рі наты ойылу ажет. Егер баа белгілі бір дискрипторлара сйенбей ойылса , лкен дау жнеоушыларды ынта мен ызыушылытарыны тмендеуіне келіп соатыны бгінгі топты жмыс барысында байалды.Топтара берілген Тапсырма: «Топ болып Алма аашын жасау.» Алма аашын топ болып бірігіп жасады,біра біз дайындаан алма аашыны макетіне сараптаушы топ «3»деген бааа лайы деп санады.Біз жасаан «Алма аашына» тменгі баа ойыланы бізге эмоциональды трде ерекше сер алдырды. Баалау дерісі кезіндегі з тжірибемізде болан жадай маан ерекше сер етті?Не себепті? Себебі: Бала жмысын ,іс-рекетін,шыармашылыын баалауда е тиімдісі: зара баалау екенін тсіндім.
Зерттеулерге сйенсем зара баалауды наты 3 критерийлері бар:
1.Не тексерілу керек екенін тсіну ажет
2.Оушылара зіні жмыстарын айта арауа ммкіндік беру.
3.з жмыстарын жасарту шін не істеу керектігін анытауа кмектесу.
Осы жерде айта арауа ммкіндік беру «бес»балды баалауды оймастан брын жргізілсе оушыларды белсенділігі мен ызыушылыы басылмас еді деп ой тйдім. Біз шін орын алан бгінгі иынды бізді алдаы уаытта сынып оушыларымызбен зара байланыста кездесуі ммкін проблемаларды алай шешуге болатынын наты ындырды.Сараптаушыны немесе топ жмысыны талапа сай болмауы мектеп тжірибесінде орын алатын шынайы былыстар. Мен сараптаушыны осылай тменгі дегей ойып баалаанына бір жаынан уандым. Себебі: кез келген адамны ателігі болуы шынайыдние .Біз де дл осындай шынайы дниені з бойымыздан топ болып сезіндік . біра біз бір нрседен тты деп ойлаймын . Блай ойлауыма не себеп? Оушы бойларынан тетін сезімдерді біз наты тсініп оны тсінуге сенімін арттыруа алай жмыс жасау керектігін ,андай діс-тсілдерді олдануа болатынын пайым жасады .Дл осылай жадай сыныптаы топтарда болса біз бл кедергілерді жою амалдарын олдану дадыларын мегердік деп айта аламын. Яни, сыни ойлау,з-зін реттеу,малім тарапынан жеткілікті дрежеде олдау крсету,ателермен жмыс жасау шін уаыт блу ажет екенін йрендік.Циммерман зін- зі баалауды «зіні оу дерісінде оушыларды метатанымды, ынталандырушылы жне мінез-лыты белсенділігі» ретінде сипаттайды.Не тйдім ,нені мегеріп алай згердім?ателіктер жасалуы ммкін. Оыту рдісінде барлыымыз да ате жібереміз.ателіктен саба алып ,сындарлы ойлап,з-зімізді рететсек з-зімізге деген сеніміміз ныая тседі,ааттытарды жою шін не істеуге болатынын білу дадысы бойымызда алыптасты жне дадыларды табысты олдана аламыз деп ой тйдім.
2. Педагогты «Мен -тжырымдамасы»
"Мен" тжырымдамасы негізінде жеке адам згелермен арым-атынас жасап, зіне деген кзарасын алыптастырады. Адам бойындаы “мендік” асиет адамны іс-рекеті мен леуметтік ортамен арым-атынас жасауы барысында алыптасады. Кез келген адамны з “менін” айыра алуы тлалы асиетті зекті белгісі болып табылады. "Мен" тжырымдамасы леуметтік зара іс-имылды алышарты мен салдары бола тра, леуметтік тжірибе барысында аныталады.
Оны райтындар:
шынайы “мен” (осы шатаы зі туралы тсінік),
идеалды “мен” (зіні пікірі бойынша, субъектіні моральды нормалара бадар аланда андай болуа тиіс екендігі),
серпінді “мен” (субъектіні андай болысы келетіндігі туралы ниеті),
фантастикалы “мен” (егер ммкін болса, субъектіні андай болуды армандайтындыы), т.б.
"Мен" тжырымдамасыны алыптасуы адамдар арасында ызмет алмасу жадайында жріп, оны барысында субъект “баса адама айнадаыдай крінеді” жне сол арылы з меніні бейнесін сатап, айындайды жне тзетеді.