Дріс. Электрлі байыту дісіні негізі. Электрлі байыту дісінде олданатын аппараттарды трлері
Электрлік діспен байыту минералдарды электрлі асиеттеріндегі айырмашылыа байланысты электр рісінде оларды озалу траекторияларыны згеруіне негізделген.
Минералдарды электрлік асиеттеріне оларды то ткізгіштіктері, диэлектрлік тімділігі, йкелуде электрленуі жне таы кейбірі жатады.
Минералларды бл діспен блуді басты шарты оларды тйіршіктеріні бетінде о не теріс зарядты болуы ажет. Зарядталан тйіршік электрод бетімен тйіскенде з ара рекеттеседі. рекет кші () белгілі Кулон заымен аныталады:
F = k е1е2/ r
Мндаы: к-пропорционал коэффициенті, ол ортаны диелектрлік тімділігіне байланысты,
к=i/Е;
Е- диэлектрлік тімділік;
е1 жне е2 -рекеттенуші екі нктелік зарядтары;
г - екі нкте арасындаы ашыты.
Электр рісіні кернеуімен Е оны рекет кші арасындаы атынас мына формуламен сипатталады:
= Е е
Бл формуладан нерлым заряд шамасы жне ріс кернеуі жоары болса, сорлым зарядты денеге рекет ететін кште сетіні крінеді.
7-сурет. Электр рісіні р трлі конфигурациялары
Минерал тйіршіктері ртрлі дістермен зарядталуы ммкін: зарядты электрод бетімен тйістіру, коронды разряд рісінде ионизациялану, йкелумен электрлендіру,иондарды адсорбциялануы жне таы баса рекеттер арылы.
азіргі кезде олданылатын аппараттарда зарядталан минерал тйіршіктері зарядты электрод {кбінде барабан пішінді) бетімен рекеттеседі. То ткізгіш тйіршіктер электорд зарядін абылдап, з ара тебіседі д, ткізгіш асиеті жо тйіршіктер зарядін згертпей барабан бетінен з салмаымен лайды не аз кшпен оан тартылады.
Бл процесте электр ріс рекетіні кшімен баса тйіршіктерге салма кш, ортадан тепкіш кш жне ортаны кедергі кштері сер етеді. Тйіршіктерді электрод бетінен тебілуі не оан тартылуы электр ріс кші жне келтірілген механикал кштерді ара атынасына байланысты. Электр ріс кші кернеу жне заряд шамасымен аныталса, басаларын реттеу шін байытылатын зат арнаулы дайындау процестерінен ткізілуі ажет.
Салма кшін электрлі кш шамасынан барынша тмендету масатымен процеске тсетін зат тйіршіктеріні ірілігі детте 3мм-ден аспайды. Ортаны кедергі кші негізінде ш фактормен аныталады: тйіршіктер ірілігіні бір келкілігі, затты ылалдылыы жне шадылыы. Осыан байланысты байыту алдында нтаталан зат ратылады. Ылалды затта тйіршіктер бір біріне жабысып, бліну дрежесі кп тмендейді. Одан кейін заттан ша блінеді (ол сапасына жне рамына арай кейін алынатын німдерді біреуіне осылады). Тйіршік іріліктеріні біркелкілігін арттыру масатымен шанан тазартылан зат ірілік кластара блінеді. р класс жеке аппараттара тседі.
Ортадан тепкіш кш блгіштерді барабандарыны айналу жылдамдыына туелді. Тиімді айналу жылдамдыы затты асиетіне байланысты тжірибемен аныталады.
Тйіршіктерді блінуіне лкен сер ететін таы бір фактор барабан бетіне тскен зат абатыны алындыы. Оны шамасы нерлым тйіршіктер диаметріне жаын болса, сорлым тйіршіктерді бір --біріне кедергісі тмендейді. Осыан байланысты бастапы зат барабан стіне те біркелкілікпен жа абат жасай тсірілуі керек. Процесті осындай ерекшеліктеріні нтижесінде олданатын аппараттарды німділігі те тмен. Сондытан бл байыту дісі тікелей кен байытуда те сирек олданылады.Негізінде ол сирек кездесетін металдар кендерінен баса, байыту дістерімен алынан кониентраттарды сапасын арттыру, коллективті концентраттарды блу масаттарымен олданылады.
Электрлік блгіштер.ндірісте кп тараан блгіштерге электрлік (электростатикалы) жне трибоэлектростатикалы (йкелумен электрленуге негізделген) блгіштер жатады. Барлытарыны конструкцияларыны негізі бір.
8-суретте электростатистикалы блгіштерді ш трі келтірілген. Оларды негізгі блшектері ондырыш электрод (барабан), коронды жне ауыттырыш электродтар.
Электростатикалы блгіштерде (8-сурет,а) тйіршікгер зарядталан айналмалы барабанды электрод (2) стіне бункерден (3) тсіріледі. Соны серінен тйіршіктер беті зарядталады. То ткізгіш минерал тйіршіктеріні беттері толы зарядтанады, демек, заряд шамасы жоары болады, ал то ткізгіш асиеті жо минерал тйіршіктеріні тек барабан бетіне тиіскен жері ана зарядтанады, демек оларды заряді те лсіз болады. Жоары дрежеде жне барабан бетімен аттас зарядтанган тйіршіктер беттен тебіліп ыршып, траекторияларын згертіп жеке абылдаыша тседі. Заряд лсіз не зарядталмаан тйіршіктер барабан бетінен з салматарымен лап баса абылдаыша тседі. Барабан бетіне кездейсо жабысып одан айырылмаан тйіршіктер щеткамен (1) сыпырылады. ткізгіш асиеттері бар тйіршіктерді зарядін арттыру масатымен барабанны зын бойына паралель ауыттырыш злектрод {жіішке ттік ке жуан сым) тартылан (4).
Коронды блгіштерде {8-сурет,б) барабан (2) жермен жаластырылан. Ауыттырыш злектрод орнына коронды электрод (5) орнатылан. Ол жіішке сымнан не барабан бетіне араан жаында ткір ыры бар ткізгіштен жасалады. Осы электрода жоары кернеулі (20-40кВ) то беріледі.Соны серімен оны
а - бір секциялы; б - екі секциялы; в - ш секциялы; 1 - лоток; 2 - баыт беретінжйелер;3 - электродтар;4 - блетін шиберлер; 5 - абылдаыш; 6 - кварцпен бай фракция; 7 - екі аралы нім; 8 - фосфорит бай фракция; 9 - элеватор; 10 - кен; 11 - газ175-260°С;
12 - газ 95°С; 13 - ток; 14 - басару пульт
8-сурет. Трибоэлектростатикалы камералы блгіштерді слбасы
айналасындаы кеістікте коронды разряд басталады. Электрондар серімен ауа молекулалары ионданып, оларды концентрациялары белгілі шамаа жеткенде екі электрод арасындаы ортаны кедергісі сл тмендеп барабан бетіне баытталан электрон аыны туады, демек, барабан беті теріс эарядтанады. О зарядты ауа иондары теріс зарядты коронды электрода тартылып зарядсызданады.
Минерал тйіршіктері ауа иондарыны адсорбщіялануы нтижесінде зарядтанады. То ткізгіш минералдар тйіршіктері коронды разряд зонасынан шыысымен барабанды электродпен бір аттас зарядтану нтижесінде оны бетінен тебіледі. То ткізбейтін тйіршіктер зарядтарын езгертпей /не те лсіз згертіп/ барабан бетіне тартылу куйде алып кейінірек лайды, не щеткамен сыпырылады.
Коронды-электростатикалы блгіштерді алдыылардан айырмашылыы сол, оларда коронды жне ауыттырыш электродтар бірдей орнатылан. Соны итижесінде электр рісіні р келкілігі артады да, ток ткізгіш тйіршіктерді барабан бетінен тебіліп ыршуы ертерек басталады да ауыту траекториясы молдау згереді.
9-сурет. Тж-электростатикамералы блгіш ГИГХС калы блгіштер
1 - бункер; 2 - барабаны бар амтамсыз ету; 3- электрод;4 - тждік электрод; 5 - баыттыэлектрод; 6 - щетка; 7 - абылдаыш;8 - блетін шиберлер; 9-абыралар; 10-ткізгіштер; 11-ткізбеушілер; 12-екі арлы нім
Трибоэлектростатикалы блгіштерде бастапкы зат процеске тсірілу алдында белгілі бір діспен интенсивті араластырылады.Сол кезде йкелу нтижесінде бір минералдар беті о, екінші минералдар беті теріс зарядтанадьі. Осыдан кейін зат жермен жаластырылан барабанды электрод бетіне тседі. Оны бетіне арсы параллель цилиндрлі теріс зарядталан ауыттырыш электрод орналасан. Соы серінен зарядты тйіршіктер оан тартыла лап, траекторияларын згертеді. Теріс зарядты тйіршіктер, керісінше, тебілу серімен барабан бетіне жабыса лап баса абылдаыша тседі.
дебиет -1нег. [222-298]