Ызметкерді гигиенасы
Жеке бас гигиенасыны ережесіне: кнделікті душ немесе ванна, халатты жне баса жеке киімдерді жуылуы; ауызды жне мрынны (бірреттік масканы киюі) орануы; адамдар жанында тран кезде жтелгенде жне тшкіргенде басты баса жаа бру, олды жуу.
Стационарда ызмет атарушы персонал ауысымды жмыс киімін: халат (хирургиялы киім), алпа, бір реттік олаптар, маскалар пайдалануы ажет. Медициналы киімні айматары жеке киімді толытай жабуы тиіс. Шашты барлыы толытай алпапен жабылуы тиіс. Ауысымды ая киім тоусыз материалдан, дезинфекция шін жетімді, ыайлы жне шусыз (биік кшесіз) болуы керек. Жмыс орнында шркейлерді киюге рсат етілмейді. Макияж барынша табии болуы ажет. Барынша ароматталан дезодарантпен жне тірді пайдаланбауа тырысу керек, себебі олар науастара аллергиялы сер крсетуі ммкін. Медициналы ызметкерден жаымсыз киім, темекіні иісі шыпау керек.
Инфекциялы науастарды тексеріп жатан ызметкер жмыса келгеннен со жеке киімін шешіп, санитарлы нормамен аралан жмыс киімін жне ая киімін киюі керек. Жмысты аятааннан со санитарлы ткізілімдегі деуден (душ абылдау) туі керек. й киімін жне арнайы киімді блек – блек шкафтарда сатау керек. Халатты ауысуы, алпаты (жаулытарды) аптасына 2 реттен делуі керек. Жмыс киімні науастардан ластануы кезінде тез арада ауыстырылуы тиіс. Шаруашылы ызметкерлер (шаруашылы мегерушісі, сантехник, столяр жне т.б.), блімшеге кірерде санитарлы халат киюі, шыарда блімшеде алдыруы ажет.
Емделушіні санитарлы деуінде, асхананы тазалауда, медициналы, дріханалы ыдысты, сонымен атар горшоктарды жне судноларды дегенде резенкелі алжапыш кию керек. Ауруды тасымалдар кезінде, бір блімшеден екінші блімшеге ауыстырарда, жмыскерлер (медбике, санитар) зіні халатыны стінен 2 – ші халатты киюі тиіс, себебі науасты ауыстырарда халат дезинфекцияа тапсырылады.
ызмет атарушы жмысшыа тиым салынады:
· ауруды кереуетіне отыруа;
· блімшеге немесе жмыс орнына арнайы киімсіз келуге;
· арнайы жмыс киімімен инфекциялы блімшеден шыуа немесе жмыс киімні стінен баса киім киюге, андай жадайда болсын арнайы киімді йге кетуге;
· асханада немесе буфетте арнайы жмыс киіммен труа;
· аурулара арналан жетхананы пайдалануа, науаса атысты ыдыстарды немесе басада заттарды пайдалануа;
· таматы палатада, длізде немесе зертханаларда пайдалануа;
· палатада, длізде немесе зертханада темекі тартуа;
· бір блімшеден баса блімшеге немесе палаталара еш себепсіз кіруге.
2.3 ол деконтаминациясы (ндеу)
ол деконтаминациясы – АІЖ алдын-алуа арналан е маызды іс –шара. олды тиімді делуі шін керек шарттар: ысартылан тырнатар, тырна бояуыны жне жасанды тырнатарды, олда саат жне шекей бйымдарды болмауы.
ол деконтаминациясыны масаты:
1 –ыдырау німдерін жне микроорганизмдерді жою;
2 –пациентті инфекциялы ауіпсіздігін амтамасыз ету;
3 – жеке гигиенаны жне тазалыты жоары дегейін амтамасыз ету;
4 – микроорганизмдерді сіп- нуін тотату.
Медициналы персонал р науасты тексерер алдында, емшараны орындаана дейін жне орындааннан кейін, блмені тазалааннан кейін, іш –киімді ауыстыранда, жетханадан со жне т.б. кезде олды жууа тиіс.
олды деконтаминациясыны ш дегейін белгілейді: леуметтік, гигиеналы, хирургиялы.
ü леуметтік дегей (олды деттегі жууы) – аз ластанан олды сумен немесе сабынмен жуу (зарарсыздандырыштар олданылмайды) терідегі кп млшердегі транзиторлы микроорганизмдерді жояды. олды леуметтік деу таматы пайдаланар алдында, жетханадан со, наусасты тексерерде жне тексеріп боланнан со, ол ластананнан со ткізіледі.
олды деуді ережелері.олдаы барлы шекейлерді, саатты шешу керек, себебі олар олдаы микроорганизмдерді жоюа иынды сотырады. олдар сабынданады, кейін жылы аынды сумен шайылады жне барлыы айта айталанады. олды бірінші рет сабындаанда немесе жылы сумен шайан кезде олды терісіндегі микроорганизмдер жойылады. Жылы суды пайдалананда немесе олды ысылаанда тері ашылады, сол шін айталап сабындаан жне шайан кезде ашылан терідегі микроорганизмдер жуылады. Жылы су сабынны аса тиімді сер етуіне кмектеседі, сол сияты ысты су олды бетінен оранысты майды абатын жояды. Осыан байланысты олды жуу шін ысты суды пайдаланбаан дрыс.
ü Гигиеналы дегей – олды жуу шін зарарсыздандырылан заттарды пайдалану; бл микроорганизмдерді жоюа жне кетіруге арналан те тиімді діс. олды гигиеналы деуі алдымен инвазия рсімні орындалуымен ескеріледі, иммунитеті тмен науасты тексеріп боланнан со, жаралармен немесе несеп шыаратын катетермен жмыс жасааннан со, олапты киерде жне олапты шешкеннен со, азадаы биологиялы сйытыпен жанасанда немесе микробты ластанудан со пайдаланылады.
олды гигиеналы деу 2 кезенен трады: олды механикалы тазалау жне антисептикпен ол терісін залалсыздандыру.
олды жуу шін (механикалы тазалау) шиша ыдыстаы млшерленген сйы сабынды бір реттен кп пайдалануа болады. Сабынды млшерленген шиша ыдыса юа болмайды. Егер сабын тілімдері пайдаланса, онда оларды кішкентай зіділерін пайдалану керек, баса зінділері за уаыт дымыл жерде алып оймауы ажет, себебі микроорганизмдерді кбеюіне ммкіндік жасамау шін. Арнайы сабын салышты олдану тиімді, себебі баса уаытта олды жуу шін сабын кеуіп тру тиіс.
|
1-сурет.