Леуметтік- педагогикалы кмек беру технологиясы сипаттама берііз

Арнайы педагогиканы дамуыны азіргі кезеінде дамуында ауытуы бар балалара білім беруге ыпал ету мселесі те зекті орынды алуда. Бл мселені шешуде леуметтік ызметкерлерді орны ерекше. леуметтік педагог – арнайы (тзету) білім беру мекемесіні ызметкері, ол барлы институттарды кілдері (педагог, психолог, дрігер, леуметтік ызметкерлер, ы орау органдарыны ызметкерлері, ебек жымы жне ата-аналар) жне баса да ызыушылы танытан тлалармен тыыз арым-атынаста болады. Арнайы (тзету) мекемелеріндегі леуметтік педагог іс-рекетіні негізгі масаты тмендегідей болып табылады:

- бала тласыны дамуы (дене, леуметтік, рухани жне аыл-ойыны дамуы) шін жаымды жадай жасау;

- баланы леуметтік бейімделуінде кешенді кмек крсету;

- мірлік кеістікте баланы орау;

- бітіруші тлектерді ксіби бадарлануы мен интернаттан кейінгі міріні бейімделуіне кмек крсету.

Дамуында ауытушылыы бар немесе ммкіндігі шектеулі баланы трбиелеуші ата-аналарды басына тскен ауыртпашылыты азайту масатында кіметімізді 6 балаа бір леуметтік ызметкер беруі балалар мен оларды ата-аналары шін лкен кмек. Бл ызметкерлер ауданды ебек, жмыспен амту жне халыты леуметтік орау блімінен келеді. Сондытан ммкіндігі шектеулі баланы оамны толыанды мшесі ретінде сезінуін алыптастыру жолында леуметтік ызметкерді алатын орны ерекше.

леуметтік ызметкер ммкіндігі шектеулі балаларды ата-аналарына оларды дрыс дамыту жне трбиелеу масатында тмендегідей сыныстар береды:
1.Баланы ерекшелігін дрыс тсініп, абылдаыз.
2.Балаыза немі шыдамдылы пен сйіспнешілік танытыыз.
3.рашан з-зіізге сенімді болып, балаыза ішкі жаымсыз обалжуларыызды крсете бермеіз.
4.й трмысына байланысты жмыстарды балаызбен бірге атаруа тырысыыз.
5.Баланы з рдастарымен жиі арым-атынаста болуына ыпал жасаыз. орщаан ортамен арым-атынасыызды збеіз.
6.Егер балаыздан ойыдаыыздай нтиже шыпаса ренжіп,кінбеіз. Нтиже міндетті трде болады.
7. Балаыза кмек беретін арнайы мамандармен тыыз байланыста болыыз.
Ммкіндігі шектеулі балаларды психологиялы-педагогикалы тзелуіне, медициналы оалтуа бала тадырына жауапты стаздар, дрігерлер, леуметтік ызметкерлер бірлесіп ата-анамен тыыз байланыста жмыс атар-анда ана, олар зін оамны толыанды мшесі ретінде сезінуіне жол ашылады.

зіні ксіби масаттарына ол жеткізу шін леуметтік педагог басаруды мемлекеттік органдарыны кілдерімен, оамды йымдар, білім беру мекемелері, денсаулы сатау, халыты леуметтік орау йымдары, баса муниципальды йымдарды кілдерімен атынас руы ажет.

Ммкіндігі шектеулі балаларды оыту жне трбиелеуді негізгі міндеттеріні атарына бала тласын толы алыптастыру, танымды рекеттеріні дамуы, оларды оамны те ылы мшесі ретінде ортаа осу болып табылады.

Маллер А.Р «Дефектология» журналында былай деп атап крсеткен: «Арнайы тзету мекемелеріндегі леуметтік педагогты іс-рекеті келесі баыттарды амтуы керек: диагностикалы болжау; тзете білім беру мен леуметтік-мдени; функционалды-йымдастырушылы; ыты баыттар».

Диагностикалы болжау жмысыны барысында леуметтік педагог тжірибелік психологпен бірлесе отырып, балаларды тлалы жне жасерекшеліктерін зерттеп, баланы жеке жне леуметтік дамуына кедергі келтіретін факторларды анытайды, оларды жеке ерекшеліктерін ескере отырып, тла дамуыны тзету кешенді жоспарын дейді.

Тзете білім беру мен леуметтік-мдени баытты мні ол леуметтік, лтты, мдени жне баса да кедергілер оыту процесін иындатан жадайда кмек крсету ретінде крініс табады. Сонымен атар мнда педагогикалы жыммен, сіресе, жас мамандармен кеес беру жмысы жзеге асырылады.

Функционалды-йымдастырушылы баытты іске асыру процесінде леуметтік педагог бір жаынан, оушылар мен мектеп кімшілігі арасында, екінші жаынан, сабатан тыс жадайда леуметтік ызметтерді арасында байланыстырушы ызметін атарады. Сонымен бірге ол мектеп кімшілігі мен отбасылара бітіруші тлектерді ксіби бадарлануы бойынша кмек крсетеді. Ебекке оыту профилі туралы шешім абылдамас брын мектеп тере леуметтік талдау жасап, жмыс орындарыны болуын зерттеуі ажет. Мндай леуметтік талдау леуметтік педагог басшылыымен жзеге асырылады.

леуметтік педагог ызметінде профилактикалы баытты ерекше атап ткен жн. Тлааралы арым-атынас дадылары жне оушылар мен мектепке сер ететін кптеген леуметтік факторларды йлестіре отырып, леуметтік педагог жымда туындайтын кикілжідерді реттеп, оушыларды ртрлі жасерекшелік топтарымен болатын жаымсыз жадайларды алдын алу шараларын йымдастырады. леуметтік педагог іс-рекетіндегі ыты блім е маызды болып табылады, йткені мнда интернат педагогтары мен оушыларыны ыты аартушылы міндеттері, сонымен бірге полиция мен сот органдарындаы трбиеленушiлердi мдделерiнi кiлдiктерi міндеттері біріктіріледі. Мнда леуметтік педагог міндетіне баланы зады беделіні апараттары мен жаттарын жинау бойынша жмыс жатады, яни, ата-аналарын, туыстарын іздестіру, амор болушы адамны жаттарын дайындау, бітіруші тлектерді трын й алуы шін жаттарын дайындау жне т.б жатады.

Тзету мекемелеріндегі леуметтік-педагогикалы кмек ызметі тмендегідей принциптерді негізінде рылады: жмыстаы объективтілік, шешім абылдаудаы туелсіздік, жеке ыпал ету, гуманизм, адам тласыны ндылытарындаы принциптер т.б.

леуметтік педагог арнайы (тзету) мектебінде жмыс жргізу арылы балаларды леуметтік-эмоционалды, дене жадайы, аыл-ой дамуымен байланысты крделі мселелерді шешуге жне балаларды стті трде леуметтенуіне ммкіндік бере отырып, олара жан-жаты олдау крсетеді. рине, азіргі тада ммкіндігі шектеулі балалармен жмыс жргізу барысында шешімін таппаан мселер жеткілікті. Соны алдын алу жолдарын анытау шін тжірибе алмасу жмыстары жзеге асырылуы керек. Егер леуметтік педагогикалы рдісте ммкіндігі шектеулі балаа алашы сттерде кмек беру шін оны отбасын, ол мір сріп отыран ортасын зерттеп, талдай алса, онда баланы зі мір срген леуметтік ортаа араластыру, бейімдеу, леуметтендіру мселелеріне белсенді атыстыру ммкіндігі туады. Тек осы жадайда ана леуметтік педагогикалы рдісін дрыс йымдастырып, трлі леуметтік кедергілерге арсы тра алатын, білімді, мдениетті, ебекор жеке тланы алыптастыру ммкін болар еді. Бл асиеттерді бала бойына дарыту шін ммкіншілігі шектеулі балаларды психологиясын тере, жетік мегеру керек. леуметтік бейімдеудегі, трбиелеудегі кемшіліктерді жеу шін ата- аналар мен бірігіп арнайы тзету жмыстарын йымдастыру ажет жне оны нерлым ерте бастаса сорлым леуметтік бейімделуде нтижелі болады.