Леуметтік педагогты ксіби мдениеті таырыбына эссе жазыыз.
«леуметтік педагог» мамандыыны аталуыны зі «педагог» сзінен туындайды. Сондытан леуметтік педагог мамандарын педагогикалы оу орындарында дайындап шыарады. Бл екі мамандыты да теестіріп отыратын нрсе - оларды екеуіні негізгі назарыны объектісі бала жне оны дамуы мен леуметтік алыптасуы болуында. Соан арамай, бл мамандытар бір-бірінен ерекшеленеді де. Оытушы зіні негізгі білім
берушілік ызметін орындаса, ал леуметтік педагог оушыны оама бейімделуін басты назарда стайды. леуметтік педагогті ызметіні объектісі - леуметтендіруге мтаж болып табылатын балалар мен жастар болады. Бан бойында ртрлі интеллектуалды, педагогикалы, психологиялы ауытулары бар балалар (кзі крмейтін, естімейтін, аыл-есі кемтар жне т.б. балалар) да жатады. леуметтік педагогті ызметіні масаты - баланы дрыс сіп жетілуі мен дамуына психологиялы ммкіндіктерді жасау.Мамандануды негізіне леуметтік педагог ызметіні баыттарына икемділік танытан тип тлалары алынады. Осыан байланысты мынадай мамандарды ажыратып крсетуге болады:
-девиантты мінез-лыты жасспірімдермен жмыс істейтін леуметтік педагогтар;
-мгедектермен жмыс істейтін леуметтік педагогтар;
-жетім балалармен жмыс істейтін леуметтік педагогтар;
-ашын балалармен жмыс істейтін леуметтік педагогтар жне т.б.
леуметтік педагогті бгінгі тада ызмет ету салалары те ауымды. Олар: білім беру мекемелері, жастар ісі жніндегі комитет мекемелері, денсаулы сатау мекемелері (балалар ауруханалары, психикалы ауру балаларды арнайы ауруханалары, наркоман балалар санаторийлері жне т.б.), халыты леуметтік орау мекемелері, ішкі істер блімі жйесіне арайтын мекемелер (балалара арналан интернаттар мен тртіп бзушы балалар колониясы жне т.б.). Жоарыдаы талаптарды ескере отырып, леуметтік педагогты мынадай негізгі ызметтерін(функцияларын) бліп крсетуге болады:
1. Трбие берушілік;
2. Диагностикалы ызмет;
3. йымдастырушылы;
4. Алдын ала болжау ызметі;
5. леуметтік-терапевтік;
6. Делдалды ызмет;
7. Реттеушілік ызмет;
8. ораушылы ызмет;
9. Алдын алушылы ызмет.
Бл ызметтер белгілі бір ралдарды олдану арылы жзеге асырылады. ралдара барлы іс-рекеттер, пндер, рал-саймандар, діс-тсілдер, формалар мен технологиялар жатады. леуметтік педагог маманды ерекшелігі бойынша байаышты, жадаяттардан тез шыуа абілетті болу, интуиция жне т.б. асиеттерге ие болуы керек. Ал жеке адам ретіндегі асиеттері:
1. Ізгіліктілік асиеті (мейірімділігі, жоары сезімталдыы, адалдыы, ділдігі жне т.б.);
2. Психологиялы мінезділігі (психикалы процестерге жоары дегейде талдау жасай білуі, траты психологиялы кіл-кйде болуы, ерік кші мен кіл кйін басара бiлуi жне т.б.);
1.Психоаналитикалы асиеті (зін-зі баылай білуі, зіне-зі сын кзбен арай білуі, зіне-зі дрыс баа бере білуге абілетті болуы);
2.Психологиялы-педагогикалы асиеті (тез тіл тапышты, кпшіл болу, салматылы жне т.б.).
леуметтік педагогты з ызметін атару барысында білуі тиіс біратар міндеттері айындалан. Олар:
- отбасы трбиесіні бгінгі кнгі мселелері мен иындытарын, отбасы міріні психологиясы мен этикасын, бгінгі отбасы дамуыны тенденцияларын білуі тиіс;
- балаларды, жасспірімдер мен жастар тласыны даму задылытарын, оларды сраныстары мен ызыушылытарын, мотивтері мен оларды анааттандыру дегейлерін білуі тиіс;
- балаларды орауды леуметтік-ыты жне мемлекетті леуметтік саясатыны негізін, мгедек балаларды орау, кмелетке толмаандар ыын орау, балалы пен аналы ытарды реттейтін ыты актілерді білуі тиіс;
- отбасыларына кмек крсету мселелері бойынша оамды мекемелер мен мемлекеттік институттар жйесіні функцияларын білуі тиіс;
- леуметтік ортада, мектепте, отбасында, трылыты мекенжайда, бірлестіктерде, топтарда жне т.б. жерлердегі жмысты ерекшелігін білуі тиіс;
- жмыс йымдастырылатын ортаны экологиялы, демографиялы, леуметтік-педагогикалы ерекшелігін білуі тиіс;
- тланы жне ол мір сретін микроортаны диагностикалауды дісі мен дістемесін білуі тиіс;
- отбасыларымен, ртрлі топтар мен ртрлі категориядаы адамдармен леуметтік-педагогикалы жмыс жргізуді дісі мен дістемесін білуі тиіс;
- отбасындаы бос уаытты йымдастыруды, арым-атынасты, отбасындаы балаларды, жасспірімдер мен ересектерді бос уаыттарын йымдастыруды принциптерін білуі тиіс;
- ебек задарыны негіздерін білуі тиіс.
Сонымен атар, леуметтік-педагогикалы ызметте маманны мегеруі тиіс жне бойынан табылуы тиіс абілеттіліктеріне де біратар талаптар ойылады. Олар тмендегідей:
- балалар мен жасспірімдерді ызыушылыын анытау жне оларды аыл-ойыны, дене жне таланты жаынан дамуына жадай туыза білуі тиіс;
- ртрлі леуметтік мдени жадайда білім беру процесін йымдастыру;
- отбасылы-трмысты жадайда трбиеге о ыпал жасау, отбасыларына ксіби кмек беру;
- леуметтік ауіпті отбасыларымен, ондаы педагогикалы араусыз алан жасспірімдермен байланыс орната отырып, зара тсіністік табу, олара кмек пен олдау крсету;
- балалардаы девиантты мінез-лыты пайда болуын диагностикалау жне байалан девиантты мінез-лыты коррекциялау жне йрету;
- клиенттерді тсіністікпен тыдай білу жне ткір таырыптардаы талылауларды позитивті эмоционалды кіл-кймен тсіндіру;
- табысты ксіби ызметке ммкіндік туызатын арым-атынасты алыптастыру жне дамыту;
- балалар мен жастарды з проблемалары бойынша мселелерін з кштерімен шешуге кш салуына белсенділіктерін алыптастыру;
- отбасыны беріктігін сатауда жне олара бала трбиесінде натылы педагогикалы кмек крсетуде леуметтік институттарды ммкіндіктерін пайдалану;
- леуметтік институттар арасында байланыстар орнату;
- ксіби ызметте леуметтік зерттеулер дістерін пайдалану.