Шаруашылы туралы жалпы млімет

 

Бостанды атындаы колхоз, ш колхозды осынды нтежесінен, 1951 жылы йымдасып, ауданны солтстік шыыс блігінде орналасан.

ндірістік кооперативте жерді пайдалану немі пайдаланатын учаскелерден ралан, олар бірегей массивті райды, аудан орталыы Сарыкемер ауылынан 25 км, облыс орталыынан 36 км ашытыта орналасан. Ашола теміржол станциясынан 20 км ашытыта.

Ауылшаруашылы німдерін ткізу орталыы Тараз аласы немесе Ашола станциясы болып табылады.

Аудан жне облыс орталытарымен, сонымен бірге елді мекендерімен транспортты байланыс асфальт жолдарымен іске асады. Барлы елдімекендерге мемлекет тарапынан электор жне радиожелілері жргізілген. Аудан жне обылыс орталытарымен телефон байланыстары амтылан. Негізгі ндірістік баыттары-ызылша ндірісі, ал осымша шаралары ірі ара ст німдерімен ой шаруашылыы.

Климатты жадайы

 

Шаруашылыты климатты жадайлары Тараз метеостанциясымен баыланады. Климатты жадайы атал жне температурасы жылдам ктеріледі, сіресі ол жыл мезгілдерінде байалатын былыс. Орташа температурасы 9 градус болса, е ысты шілде айыны температурасы +23,3 градус. Абсалютты максимумы 44 градыс болса, ал абсолютты минимумы -41 градус. Жаз айларында ауа ылалдылыы те тмен. Ылалды кндер саны 30%-дан тмен, яни 116 кн. Ал кктемгі сіктер, суір айыны екінші он кндігінде аяталады. Жаласы араша айыны бірінші он кндігінде басталады. сіксіз мерзім затыы 161 кн. Орташа жылды жауын-шашын млшері 303 мм, оны кбісі кктем мезгілнде жауады. сіресе наурыз, мамыр айларында жылды лшемнен 40%-дайы, ал жауын-шашымны аз тсетін айлары шілде жне араша. Ол жылды лшемні 8% райды.

ар абатыны жатуы орташа есеппен 132 кн. ар абатыны орташа биіктігі 16 см. Жыл ішіндегі жел ауымыны баыты солтстікке жне отстік шыыса арай трады. атты жел тратын кндерді саны 49, ал шады боранмен 5 кн.

Мойынм мдарында орналасан учаскелерді климатты жадайлары атал (температураны крт жоарлауы мен тмендеуі, желді шапша соуы т.с.с сипаттамалары).

Сонымен шаруашылыты климатты жадайларына байланысты бл жерге тек жйелі суаруы арылы егін шаруашылыымен айналысуа болады. Ал тлімді жерлерде тек днді даылдар мен кпжылды шптерді егуге болады. Сонымен атар шаруашылыты климаты мал шаруашылыын жргізуге олайлы. Аныыра айтса ой шаруашылыымен.

 

Жер бедері

Шаруашылы территориясыны рельефы бойынша, ш аудана блінеді:

1) Кне аллювиалды жазыты-Талас зеніні су жайылмасы;

2) мды жазыты;

3) Мойыным мдары.

Кне аллювиалды жазыты, арасу жылаларымен мды жазытыты арасындаы территорияны алып жатыр. Жер бедері солтстікке арай клбеу орналасан. Бл учаске егістік массивін кп жерін алып жатыр. Жоспарлы жмыстарды жо болуына байланысты микро реьефі айын корініп тр. мды жазытыы, Мойынм мдарымен кне аллювиалды жазытыыны арасындаы кішкене блігін алып жатыр. Жер бедері аздап солтстік шыыса арай адыр-бдырлы бктерге дейін толынданан. Бл жерлер жайылым ретінде олданылады.

Мойынм мдары, рельефі бойынша адыр-бдырлы бкті айма. мды жоталы лкен сайлары мен ласып жатыр. Олар шабынды ретінде олданылады.

Екі учаске беткейіні биіктігі 1-3 градустан аспайды.

Мойынм мдарында жел эрозиясы байалады. Жел эрозия процессін тотату шін міндетті трде жайылым айналымдарын енгізіп жне де малды белгілі бір млшерде жаю керек.

 

Топыра абаты

Жер пайдаланушыны ауданындаы топыра бедері зіні ртрлігімен сипатталады. Топыра бедеріні ала-лалыы негізінен топыра рушы жыныстарды тменде орналасуы, жер асты суыны тменде жатуы мен оларды тзды дрежесімен байланысты. Алыдыы топыра зеріттеушаруашылыты жерінде 1987 жылы 1:10000 масштабта суармалы егістік, 1:25000 масштабта тлімді егістерде жргізілген еді. Осы ткен уаыт аралыында ауыл шаруашылы топыратарыны рамында бірталай згерістер болды, оны басты себебі біраз егістер жайылымдыа ауыстырылса, енді біразы суармалы егістіктерден тлімді егістіктерге ауыстырылды (трансформация жасалды).

Топыра зеріттеуді алдымен бастаанда фотопланшеттерге егістік жерлерді тексеру мліметтерін тсіріп алады.

Корректировка нтежесінде топыра картасына толытырулар жасалады.

Егістік жерлерді топыра бедері, оларды айырмашылыы тменде келтіріліп отыр.

1. Орташа майтты, орташа иыршыты кдімгі ср топыратар;

2. Суармалы кдімгі ср топыратар;

3. Ауыр майтты шалынды ср топыратар;

4. Ауыр маитты шалынды суармалы ср топыратар;

5. Орташа майтты шалынды суармалы ср топыратар;

6. Жеіл майтты шалынды суармалы ср топыратар;

7. Суармалы шалынды ср топыратар, аздап тмеділігі сортады 10% -а дейін ауыр майтты топыратар;

8. Суармалы шалынды ср топыраты аздап тмендеп сортады 30%-а дейін орташа майтты;

9. Суармалы шалынды ср топыраты аздап тмендігі сортады 10%-а дейін ауыр майтты;

10. Суармалы шалынды ср топыраты аздап сортады аздап майтты;

11. Аздап сортады (10%) шалынды ср топыраты орташа майтты;

12. Аздап сортады жеіл майтты суармалы шалынды ср топыра;

13. Аздап сортады жеіл майтты, суармалы шалынды ср топыра;

14. Шалынды ср топыра жне аздап (10%) суармалы шалынды ср топыра;

15. Шалынды ср топыраты орташа сортады жзеіл майтты;

16. Шалынды ср топыраты те сортады жне орташа (30%) сортады орташа майтты;

17. Шалынды ср топыраты аздап жне орташа (30%) сотады ауыр майтты;

18. Шалынды ср топыраты сармалы, аздап сортады, орташа майтты;

19. Шалынды ср топыраты, аздап сортады (30%) жеіл майтты;

20. Шалынды ср топыраты орташа жне кшті сортады 10%-а дейін ауыр майтты;

21. Шалынды ср топыраты, суармалы орташа жне атты сортады 10%-а дейін ауыр майтты;

22. Ср топыраты-шалынды суармалы жеіл топыраты;

23. Ср торыраты-шалынды суармалы ауыр майтты;

24. Сртопыраты-шалынды суармалы жеіл майтты;

25. Сртопыраты-шалынды суармалы аздап (жеіл) сортады орташа майтты;

26. Сртопыраты-шалынды суармалы жеіл сортады ауыр майтты;

27. Сртопыраты-шалынды орташа сортады, жеіл майтты.

28. Шалынды, те сортады, жеіл майтты;

 

1. Кдімгі сртопыраты орташа иыршыты,орташа майтты. Жалпы ауданы 94,4 га.

Бл топыраты трі «А-шола» учаскесінде кеінен таралан. Жер бедері талынды. Топыра ру жыныстары иыршыты майттар, олар біртіндеп иыршыты шгіндіге ауысады. Жер асты сулары те тереде боландытан, топыра рамына аз серін тигізбейді.

 

ЕСЕПТЕУ БЛІМІ