Таырып 4: леуметтанулы зерттеуді діснамасы

1.леуметтік деректер жне леуметтік апарат.

2.леуметтанулы зерттеулер классификациясы.

3.леуметтанулы зерттеуді ылыми йымдастырылуы. леуметтанулы зерттеу бадарламасы: рылымы, элементтері, зерттеу объектісі, жмыс жоспары.

4.леуметтанулы зерттеудегі іріктеу.

Наты лшеуге жне тексеруге болатын апарата, фактілерге сйену айтарлытай тжірибелерге нтижелеріне баыт алу - леуметтануды ылым ретінде пайда болуынан бергі ерекше белгілері. оамтануды ешбір зге саласында эмпирикалы зерттеулерді бай, трлі жне мият жйеленген тжірибесі жинаталмаан. леуметтану зерттеулеріні дістері оларды жасаан ылым шеберінен рі кетті. Олар экономика, психология, саясаттану, ытануда олданылады. леуметтану апаратын ттынушылар, леуметтану трысынан зерттеулерді бір трлеріне тапсырма берушілер мемлекетік органдармен жне фирмалар, бизнесмендер жне саясаткерлер, айырымдылы орлары мен діни йымдары, баралы апарат ралдары болып табылады.

Сра жауап дісі санды рі сапалы дістемелерде олданылады. Оан оса, срау тек леуметтану дісі ана емес, ол психология, медицина, журналистика, тергеу тжірибесінде олданылады. Біра, срауды дістемелік мселелері толы кйінде на леуметтануда жасалынан.

леуметтану оамдастыынан тыс дістерді ішінде срау е белгісі болып табылады. Кптеген адасдарды ойынша, леуметтанушы – оамды пікірге срау жргізетін адам.

Эмпирикалы леуметтанушылы жне маркетингтік мліметтер алу шін ш негізгі айнаркзі бар екенін назара алу керек. Олар:

1. деректік кздер;

2. адамдарды міез-лындаы, аны леуметтік жадайдлардаы леуметтік процестерді мырты кріністері;

3. адамдарды здері (оларды сздері, пікірлері, баалаулары).

леметтану баылауы зіні р трінде зерттеушіге санды, кей кезде сапалы, кейде екеуіні де жиынтыында апарат береді. Апарат жинауда процестер мен былыстарда визуалды жне есту арылы аылдауа негізделген. Баылауды ерекше белгісі ол баса дістермен бір жиынтыта пайдалану болып табылады.

Баылау дісіні олдану аясы ке – маркетингтен бастап ылым леуметтануына дейін – кіші топтарды зерттеуден баралы сана мен міез-лыты зерттеуге дейін болады. Баылауды келесідей трлері бар:

1. атысушы баылау;

2. енгізілмеген баылау;

3. далалы сапар жне т.б.

леуметтану мліметтерін талдауда объективтілік, кбінесе леуметтанушыны зерттеу объектісі мен пнін білуіне байланысты.

Алынан мліметтерді талдауды сапалы блігі ралады:

1. зерттелетін былыстар мен брын аныталан фактілермен салыстыру арасындаы байланысты немесе задылыты анытау;

2. аныталан байлансытар мен рдістерді сипаттай отырып, оларды андай жадайда орын алатынын ескерту керек;

3. зерттеу мліметтері негізінде оларды артында тран леуметтік проблеманы тжырымдауа рекет жасалынады;

4. зерттеу мліметтерін зерттелетінбылыстар туралы болжамдара тыпаламу керек.

Мліметтерді талдау кезедері:

1. Мліметтерді сипаттау;

2. Мліметтерді тсіндіру;

3. лгі негізінде тсіндіру;

4. Болжам рсімі.

Пайдаланылатын дебиет:

1. Булатова А., Исмагамбетова З. Курс лекции по социологии, А., 2000

2. Тощенко Ж. Социология, М., 1999

3. Мостовая И. Зачет по социологии, М., 1999

4. Радугин А., Радугин К. Социология, М., 2001

5. Лавриненко В. Социология, М., 1998

6. Збровский Г. Общая социология, Екатеринбург, 1997

7. Капитонов Э. Социология 20 века, Росто на Дону, 1996

8. Андрущенко В. Социология, Харьков, 1996