Этнопедагогика педагогика ылымыны саласы ретінде .

МОДУЛЬ 1.ТАЫРЫП № 1. ЭТНОПЕДАГОГИКАНЫ ЫЛЫМИ ТЕОРИЯЛЫ НЕГІЗДЕРІ (2 СА).

Масаты: Этнопедагогика ылымыны даму тарихы жайында білімдерін алыптастыру.

Міндеттері:

1. Жіктеу кестесін руды йрену жне педагогикалы ндылытарды анытау.

2. Таырыпты негізгі тсініктерін мегеру жне оларды анытамаларын ртрлі кзарастарда салыстыру.

Жоспары:

  1. Этнопедагогика педагогика ылымыны саласы ретінде .
  2. Этнопедагогиканы ылыми теориялы негіздері.
  3. Этнопедагогиканы масат, міндеттері.

Баылау сратары:

1.Этнопедагогиканы негізін алаушы педагогтар. мір жылдары. Негізгі педагогикалы идеялары жне ебектері

2.«Халы педагогика», «Этнопедагогика» анытамалары

3. аза халыны те рідегі ата-бабаларыны мір срген кезеінен (Трік аанаты) бастап азіргі замана дейін ысаша шолу.

дебиеттер:

Негізгі:

  1. ожахметова К., забаева С. Жоары мектеп студенттеріне этнопедагогикалы білім беру тжырымдамасы – А., 1998 ж.
  2. білова З., алиев . Этнопедагогика оулыы – А., 1999
  3. Табылдиев . аза этнопедагогикасы – А., 2001.
  4. забаев С. Тамыры тере трбие – А., 1995.
  5. алиев С. Тлім-трбие хрестоматиясы – А., 1996.
  6. алиев С. XV-XIX асырлар аын-жырауларыны поэзиясындаы педагогикалы ой-пікірлер – А.,
  7. 1990 ж.
  8. Жарыбаев ., алиев С. аза тлім – трбиесі - А., 1995 ж.

осымша:

  1. лімбаев М. Халы-ажап тлімгер – А., 1994 ж.
  2. Ттенаев Б. азаты лтты ойындары – А., 1994 ж.

3. раллы А. аза дстрлі мдениетіні анытамалыы – А., 1998 ж.

4. ожахметова К. Мектепті лтты трбие жйесі: теория жне практика – А., 1998

5. алиев С., Оразаев М., Смайылова М. аза халыны салт-дстрлері - А., 1994

 

Этнопедагогика педагогика ылымыны саласы ретінде .

ай заманда, андай оамда болсын алдында тран зор міндеттерді бірі – болаша рпаын трбиелеу. Жан – жаты жетілген, аыл парасаты мен мдениеті мол, саналы рпа трбиелеуде р халыты салт – дстрі ен дамуындаы баалы байлыты нрін біртіндеп сііру арылы ана жзеге асыруа болады.Баса халытар сияты аза еліні де рпа трбиелеуде мол тжірибесі, жиан – тергені, озы ойлары мен зіндік ерекшеліктері. Осындай мол мраны «днегін мпелеп екпейінше» жастарды ізгілік пен парасаттылыты трбиелеу ммкін емес.

Халыты жазбаша жазылмаан, біра рпа есінде мгілікке саталып, бір рпатан бір рпаа ауызша жаласып келген наыл – сиет, неге аида болып таралып келген тлім – трбие таылымыны бай мрасы бар. Ол халыты педагогика деп аталады.азастан Республикасыны “Білім туралы” заында жеке тланы лтты жне жалпы адамзатты ндылытарын ылым мен практиканы жетістіктері арылы алыптастыру, дамыту жне ксіби жетілдіру шін жадайлар жасау ажеттілігі атап крсетілген. Сондытан білім беру жйесіні ызметкерлері этнопедагогика пнін болаша малімні зін оршаан адами атынастар леміне, трлі заман адамдары мен халытарыны мдениеті, салт-дстрлері, дет-рыптары, тарихи леміне енгізе отырып, оны дербес пн ретінде арастыруда.

Белгілі алым Е.Христова зіні «Об уточнения понятиного аппарата этнопедагогики» деген мааласында «халы педагогикасын – халыты тапты, педагогикалы санасы деп, ал дстрлі педагогиканы – белгілі лтты педагогиканы санасы ретінде арастыран орынды» деген пікір айтады. Г.Виноградов пікірінше, халы педагогикасынпедагогикалы теория емес, педагогикалы практика, халыты бала трбиелеу тжірибесі ретінде арастыран жн.Этнопедагогика ымына тыш рет дйекті, ылыми анытама берген алым Г.Волков «халы педагогикасы – халыты ауыз дебиетінде, ырымдарында, балалар ойындары мен ойыншытарында мгі алан педагогикалы малматтар мен трбиелеу тжірибесіні жиынтыы»... «Халы педагогикасы – халы ажет асиеттерді алыптастыру шін пайдаланатын педагогикалы масатты, міндеттерді, діс-ралдарды, тсілдерді жиынтыы мен зара байланысы» дейді.

Этикалы сздікте «дет-рып дегеніміз – белгілі бір оамда немесе жымды белгілі бір тарихи жадайа байланысты адамдар арасында алыптасан оамды тртіпті трі. Ол леуметтік р трлілігіне жне крделілігіне арамастан, белгілі састы жадайда адамдарды біркелкі рекет етуін алайды.Яни бір оам ішндегі адамдарды ебек ету тсілдері мен дістеріні жалпыа орта болуын, оларды саяси-оамды іс-рекетінін жне кнделікті трмыстаы арым-атынасында немесе кзарасында бірінайлылы рекеттін болуын талап етеді. Осыны брі дет-рыпты, салтты жиынты крінісі болып табылады. Ал дстр дегеніміз – дет-рыпты мірдегі сіп жетілген р трлі формасы. Ол адамдарды белгілі бір баыттаы траты іс-рекеті мен мінез-лынын рпатан-рпаа белгілі формада ауысып берілетін трі» деген анытама берілген. Зерттеуші Ш.И. Джанзакова этнопедагогикалы мдениетті азастан Республикасы білім беру кеістігіндегі крінісін тмендегідей крсетеді:

Этнопедагогика – педагогика ылымыны рамдас блігі, наты этникалы бірлікті трбиелеу ерекшелігін зерттейтін білімні біріккен саласы.