Лекция №8. Windows операциялы жйесі
Дрісті масаты: Windows операциялы жйесіні элементтері мен негізгі ызметімен таныстыру.
Жоспар:
1. Windows операциялы жйесіні тжырымдамасы.
2. Windows-ты объектілі баытталан платформасы.
3. Мліметтер алмасуды йымдастыру.
4. Windows-ты программалы ралдары.
Кілттік сздер:Windows, терезе, бума, жарлы, объект, пиктограмма.
Иллюстрациялы материал: слайд.
Windows— бл негізгі объектілері терезе жне белгі трінде бейнеленетін графикалы операциялы жйе. Windows жйесіні негізгі тсініктері терезе, жмыс стелі, шарт белгілер, жарлытар, бумалар болып табылады.
Терезе - экранны тртбрышты оршаулы аумаы, онда бадарламалар орындалады, мліметтер деліп, тзетіледі жне басару рекеттері жреді. Жмыс стелі - р трлі объектілер орналасатын Windows -ты краны. Шартбелгі - ысаша сз табасы бар кішкене графикалы бейне. Жарлы — белгілі бір объектімен тікелей атынас жасауды іске асыратын командалы файл. Бумада каталогтар мен бадарламалар тобы орналасады.
Windows объектілерін басаруды ртрлі рылылармен, оны ішіндегі негізгісі тышанмен йымдастыруа болады. Тышан кмегімен Windows объектілерімен: тасымалдау, созу, осу, белгілеу, ашу, жабу рекеттерін орыдауа болады. Тышанны сол жа батырмасы негізгі, ал о жаы – осымша болып табылады.
андай да бір объектіге тышанды апарып, оны о жа батырмасын «басса, экрана динамикалы немесе контекстік /жанама/ деп аталатын баыышты мзір командалары шыады.
Схбатты терезе - бп осымша апараттар енгізілетін арнайы терезе. Онда Windows жне оны косымшаларын баптау жне басару шін ажет басару лементтері орналасады. Анытама терезесі - Windows жйесімен жне оны осымшаларымен жмыс істеу жайлы анытамалы хабарларды шыару шін олданылады. Шекаралар - терезені трт жаынан оршап тран жатау.
Таырып жолы (таырып) - терезені е жоары шекарасыны астынан терезені таырыбы крсетілген тртбрыш. Жйелік мзір бепгісі - таырып жолыны сол жаында орналасады. Оларды кмегімен терезені жылжытуа жне лшемін згертуге болады. Жабу батырмасы - таырып жолыны о жа шекарасында икс (х) батырмасы. Кішірейту батырмасын шерткенде терезе жмыс орнынан алынады да, тапсырма татасында тек ана батырмасы алады. Аlt+ТаЬ-ты олмен басу арылы терезені айтадан лкейтуге болады. лкейту батырмасы - терезені экран лшеміне дейін лкейтеді. алпына келтіру батырмасы - терезені аралы-бейтарап жадайына келтіреді, яни терезе экранда болады, біра оны лшемі экран лшемінен кіші болады. Мзір жолы - таырыпты тменгі жаында орналасан жаты жолда командалар аты жазылан жол. Мзір дегеніміз -берілген терезедегі орындауа болатын командаларды тізімі. Жмыс аймагы - бл объектілер орналасан терезені ішкі аймаы.
Windows - операциялы жйесінде файлдармен жмыс істеу. Сілтеу терезесі.
Файлды кшіру - жаа бумада оны таы бір кшірмесін алу, ал файлды жылжыту - оны бір бумадан екінші бумаа кшірмесін алып, ескі орнынан шіріп тастау. атар орналасан бірнеше файлды белгілеу шін бірінші файлды белгілеп алып, Shrift пернесін басып стап тру ажет жне соы файла тышан курсорын жеткізіп белгілеу керек.
р жерде орналасан файпдарды белгілеу шін, бірінші файлды белгілеп, Ctrl пернесін басып cтап тру керек жне керекті файл аттарына тышан курсорын алып барып, оны біртіндеп белгілеп отыру керек. Белгілеуді алып тастау шін курсорды сол файлдардан тысары жерге алып барып, тышанды бір рет басу ажет. Белгіленген файлдарды кшіру шін курсорды сол белгіленген объектіні бір шетіне алып барып, тышан батырмасын басу керек жне сол басулы кйінде стап трып, файл кшірілуге тиіс бума белгісіне жеткізіп батырманы оя береміз. Сонымен атар, файлды белгілеп алып контекстік мзір арылы да кшіруге жне шіруге болады. Файпдар мен каталогтарды шіру шін оларды белгілеп алып, Delete пернесін басу ажет немесе Файл—шіру командасын орындау ажет. Файлдармен орындалатын баса операциялар файлды дискетке кшіру шін контекстік мзірден Жіберу командаларын орындау. Файлды атын згерту шін, файлды белгілеп алып, Файл-Атын згерту командаларын орындау керек.
Алмастыру буфер арылы мліметтерді кшірмесін алу жне жылжыту шін Сілтеу бадарламасы аркылы керекті файлды тауып, тышанны о жа батырмасын басу керек, файлды алмастыру буферіне кшіру шін – шыан контекстік мзірден Кшірме алу (Копироватъ) командасын, ал файлды жаа орына жылжыту масатында оны буферге иып алу шін -иып алу (Вырезать) командасын орындау. Сілтеу терезесіні сол жатаы блігінде млімет тасымалданатын буманы ашып ойып, бос орына тышанны о жа батырмасын басу керек жне шыан контекстік мзірден Енгізу (Вставить) командасын орындау ажет.
Wi Сілтеу –файлды жйені кез келген объектісін олданушы іздеп табуа кмек жасайтын жне олармен ажетті рекеттер орындайтын программа. Сілтеу программасын жктеу тсілдері:
· Пуск/программы/Проводник
· Негізгі менюде тышан батырмасыны о жаын басып, жанама менюде Проводникті тадау;
· Мой компьютер программасында жанама менюді шаырып, онда Проводникті тадау
Сілтеуіш программасы екі блікке блінген. Сол жа блікте жинатауыштар атаулары жне бумалар бейнеленеді. Бума атауындаы + белгі буманы ішкі бумаларды амтитынын білдіреді. Ал о жа блік тадалынып алынан буманы мазмнын амтиды.