Курс студенттеріне арналан 3 страница
*!Селен жеткіліксіздігіні клиникалы кріністеріне жатады
* темір жеткіліксіздігі кезіндегі анемия
*+кардиомиопатия
*эндемиялы зоб
*ксерофтальмия
*акродерматит
#205
*!Гиперфторозбен байланысты ауру
*ангулярлы стоматит
*+флюороз
*анемия
*кариес
*зоб
#206
*!Селенні маызды биологиялы ролі
*+антиоксидантты ораныс
*анда оттегіні тасымалдаушы
*артерия ысымын реттеуші
*апоптоз процесстерін кшейтуші
*ан ю жйесін ынталандырушы
#207
*!ышылды сипаттаы азы-тлік
*+ет
*ст
*алма
*ырыабат
*жапыраты аскк, ажелек
#208
*!Рационда натрийді за уаыт арты пайдалану нтижесінде дамиды
*тремор
*ішек парезі
*блшы ет спазмы
*блшы ет лсіздігі
*+артериалды гипертензия
#209
*!Теіз німдерінде кездесетін минералды элементті кзі
*+йод
*фтор
*хлор
*натрий
*магний
#210
*!Бананны пайдалы асиеті
*йод кзі
*+калий кзі
*аз калориялы жеміс
*жануар белогыны кзі
*гастрит кезінде сынылады
#211
*!Гемоглобин синтезіне белсенді атысатын биомикроэлемент
*стронций
*+мыс
*мырыщ
*фтор
*йод
#212
*!Сйек тзілуімен, оссификация жне сйек тініні алыптасуымен байланысты биомикроэлемент
*йод
*мыс
*фтор
*кобальт
*+стронций
#213
*!Организмде суды жиналуына ыпалын тигізетін сілтілі сипаттаы элемент
*+натрий
*кальций
*магний
*калий
*цинк
1*Организмдегі заттек жне энергия алмасуы. *4*51*1*
#214
*!НЕГІЗГІ АЛМАСУА КЕТЕТІН ЭНЕРГИЯ КЕЛЕСІ ЖОЛМЕН ЖМСАЛАДЫ
*таматы спецификалы-динамикалы рекеті
*+азаны мір сруін амтамасыз етуге
*физикалы жктемені орындауа
*аыл-ой ебегіне
*ебек рекетіне
*+ішкі азалар жмысына
#215
*!ЭНЕРГИЯ ШЫЫНЫНЫ РЕТТЕЛМЕЙТІН ТРІНЕ ЖАТАДЫ
*+таматы зіне тн динамикалы рекеті
* белсенді демалыс трінде
* спортпен шылдануда
* ойлауда жмсалатын
* ебек ызметінде
*+негізгі алмасуда
#216
*!ЗАТ АЛМАСУ БЗЫЛЫСЫНА АЛЫП КЕЛЕТІН ТАМАТАНУ
*ажетті заттектерді синтезімен байланысты реакцияларды бірігуіне
*ыдырау німдеріні тотыып, организмнен шыарылуы
*заттектер шыынымен байланысты реакцияларды осылуы
*+жеткіліксіз немесе арты млшердегі таматану
*микронутриенттерді отайлы йлесімділігі
*+биологиялы жаынан нсыздыы
#217
*!АНДАЙ АУЫР СЫРАТТАРДЫ ПАЙДА БОЛУЫНДА ТЕРІС ЭНЕРГЕТИКАЛЫ БАЛАНС НЕГІЗГІ РОЛЬ АТАРАДЫ
*+алиментарлы дистрофия
*+маразм жне квашиоркор
*гипертониялы ауру
*арты салма
*атеросклероз
*семіздік
#218
*!РЕТТЕЛІНЕТІН ЭНЕРГИЯ ШЫЫНЫ ЖМСАЛАДЫ
*организмдегі таамды заттектерді айналымына
*бйректі жмысы жне экскреторлы ызметіне
*кпе жмысы жне тыныс алу ызметіне
*жрек жне анайналым жмысына
*+ебек ызметі рдісіне
*+спортпен шылдануа
#219
*!НЕГІЗГІ АЛМАСУДЫ МЛШЕРІНЕ СЕР ЕТЕДІ
*технологиялы ондырыны орналасуы
*таматану интерьері
*+эндокринді жйені интенсивті ызметі
*+орталы жйке жйесіні жадайы
*жмыс ауысымыны затыы*жмыс орныны жары болуы
#220
*!АЗАНЫ РЕТТЕЛІНЕТІН ЭНЕРГИЯ ШЫЫНЫНА ЖАТАДЫ
*жылу алмасу
*негізгі алмасу
*су- тз алмасу
*+жмыспен айналысу
*+спортпен шылдану
*таматы зіне тн спецификалы-динамикалы рекеті
#221
*!РАМЫН БАЙЫТУА РСАТ ЕТІЛЕТІН АЗЫ-ТЛІКТЕР:
* балы
* ет
* шжы
*+ тз
*+ н
* май
#222
*!ЭНЕРГЕТИКАЛЫ ШЫЫНДЫ АНЫТАУДА ОЛДАНЫЛАТЫН ДІС
*+лабораториялы
*балансты
*бюджеттік
*анкеталы
*+есептік
*лшеу
#223
*!АСА ТОЛЫНДЫ БЕЛОГЫ БАР АЗЫ-ТЛІККЕ ЖАТАДЫ
*+тауы жмыртасы
*арамы
*+балы
*картоп
*+сзбе
*кріш
*слы
*нан
#224
*!АЛМАСТЫРЫЛМАЙТЫН АМИНЫШЫЛДАРЫНА ЖАТАДЫ
*+фенилаланин
*+триптофан
*+метионин
*глютамин
*тирозин
*аланин
*серин
*гликоген
#225
*!БЕЛОКТЫ АЗАДАЫ НЕГІЗГІ ЫЗМЕТІ
*+ферменттер мен гормондарды рамына кіреді
*таамны дмдік сапасын жасартады
*минералды заттарды кзі
*витаминдерді ерітушісі
*+пластикалы ызмет
*+оранысты ызмет
*эндогенді суды кзі
*антитоксикалы
#226
*!РАМЫНДА АСА ЙЛЕСІМДІ АМИНЫШЫЛДАРЫМЕН ЕРЕКШЕЛЕНЕТІН БЕЛОК КЗІ КЕЗДЕСЕТІН НІМДЕР
*+жмырта
*с еті
*бидай
*кріш
*+соя
*н
#227
*!АЛМАСТЫРЫЛМАЙТЫН АМИНЫШЫЛДАРЫНА ЖАТАДЫ
*+метионин
*аспарагин
*глютамин
*пролин
*глицин
*+лизин
#228
*!АЛМАСТЫРЫЛМАЙТЫН АМИНЫШЫЛДАРЫНА ЖАТАДЫ
*глютамин ышылы
*+триптофан
*глютамин
*аспарагин
*+лейцин
*пролин
#229
*!ЗА УАЫТ БЕЛОКТЫ АШЫУ НТИЖЕСІНДЕ ТУЫНДАЙДЫ
*+алиментарлы дистрофия
*гипертониялы ауру
*+квашиоркор
*ант диабеті
*пеллагра
*семіздік
#230
*!АСА НДЫ ЖАНУАР БЕЛОГЫНЫ КЗІ БОЛЫП ТАБЫЛАТЫН АЗЫ-ТЛІКТЕР
*+ст німдері
*дн німдері
*+жмырта
*ккністер
*бршатар
*тттілер
*+ет
*н
#231
*!АМИНЫШЫЛДАР РАМЫ БОЙЫНША ТАБИИ БЕЛОГЫ БАР НІМДЕР
*ккністер мен жемістер
*кондитерлік німдер
*макарон німдері
*+ст німдері
*дн німдері
*+ет німдері
#232
*!КПАНЫПААН МАЙ ЫШЫЛДАРЫНА ЖАТАДЫ
*+арахидон
*миристин
*+линолен
*стеарин
*+линоль
*каприл
*лаурин
*олеин
#233
*!ЖАНУАР НІМДЕРІНДЕ КЕЗДЕСЕТІН КМІРСУЛАР
*пектин
*крахмал
*сахароза
*+лактоза
*галактоза
*+гликоген
#234
*!МОНОСАХАРИДТЕРГЕ ЖАТАДЫ
*пектин
*лактоза
*крахмал
*сахароза
*гликоген
*+глюкоза
*+фруктоза
*+галактоза
#235
*!ДИСАХАРИДТЕРГЕ ЖАТАДЫ
*+лактоза
*фруктоза
*галактоза
*гликоген
*+сахароза
*протопектин
#236
*!ПОЛИСАХАРИДТЕРГЕ ЖАТАДЫ
*лактоза
*глюкоза
*сахароза
*мальтоза
*галактоза
*+крахмал
*+гликоген
*+клетчатка
#237
*!ФРУКТОЗАНЫ ТАБИИ КЗДЕРІ БОЛЫП ТАБЫЛАТЫН АЗЫ-ТЛІКТЕР
*ет
*ст
*нан
*+бал
*балы
*жарма
*+жидектер
*+жемістер
#238
*!ФОСФАТИДТЕРГЕ ЖАТАДЫ
*меланин
*+кефалин
*+лецитин
*триптофан
*изолейцин
*холестерин
*пиридоксин
*+сфингомиелин
#239
*!РАМЫНДА ЖАНУАР МАЙЫ КЕЗДЕСЕТІН АЗЫ-ТЛІКТЕР
*маргарин
*рапс майы
*+сиыр майы
*зйтн майы
*кнжіт майы
*сімдік майы
*+балы майы
*+шоша майы
#240
*!АНЫАН МАЙ ЫШЫЛДАРЫНА ЖАТАДЫ
*олеин
*лаурин
*каприл
*линолен
*+стеарин
*арахидон
*+миристин
*+пальмитин
#241
*!МАЙДА ЕРИТІН ВИТАМИНДЕРГЕ ЖАТАДЫ
*+кальциферол
*рибофлавин
*+токоферол
*+ретинол
*фолацин
*тиамин
*ниацин
*биотин
#242
*!СУДА ЕРИТІН ВИТАМИНДЕРГЕ ЖАТАДЫ
*ретинол
*+тиамин
*токоферол
*кальциферол
*+пиридоксин
*филлохинондар
*пангам ышылы
*+цианокобаламин
#243
*!АСКОРБИН ЫШЫЛЫНЫ БИОЛОГИЯЛЫ РЛІ
*+ан тамырлары абырасыны серпімділігі мен ткізкіштігін амтамасыз етеді *+иммунобиологиялы тратылыты амтамасыз етеді
*клетка ішілік липидтерге ышылдануа арсы сері
*аланша безінде гормондарды дірілуін реттейді
*эритроцидтер гемолизіні алдын-алады
*жыныс бездеріні ызметін реттейді
*+холестерин алмасуын реттейді
*ан ю процесстерін реттейді
#244
*!ВИТАМИНДЕРДІ АЛИМЕНТАРЛЫ ЖЕТКІЛІКСІЗДІГІНІ СЕБЕПТЕРІНЕ ЖАТАДЫ
*тиімсіз химиотерапия
*асазан-ішек жолдарыны аурулары
*зиянды ндірістік факторларды сері
*+туліктік таматану рационында витаминдер млшеріні тмен болуы
*+азы-тлік рамында болатын витаминге арсы факторларды сері
*витаминдерді сіуінде ферменттік механизмдерді туа біткен ааулары
#245
*!ВИТАМИНТРІЗДІ ЗАТТАРА ЖАТАДЫ
*пиридоксин
*+карнитин
*токоферол
*фолацин
*ретинол
*+инозит
*ниацин
*+холин
#246
*!АСКОРБИН ЫШЫЛЫНЫ ТААМДЫ КЗДЕРІ
*ет
*ст
*балы
*+жемістер
*+ккністер
*дн німдері
#247
*!ФОЛИЙ ЫШЫЛЫНЫ НЕГІЗГІ КЗДЕРІ
*ашытылан ырыабат
*+шпинат жапыраы
*+ажелек
*баклажан
*ызылша
*асаба
#248
*!ПАНТОТЕН ЫШЫЛЫНЫ АСА ЖОАРЫ МЛШЕРІМЕН ЕРЕКШЕЛЕНЕТІН АЗЫ-ТЛІКТЕР
*ст
*жемістер
*жидектер
*+ашыты
*шырындар
*+сиыр бауыры
#249
*!ВИТАМИНТРІЗДІ ЗАТТАРА ЖАТАДЫ
*биотин
*токоферол
*пиридоксин
*+орот ышылы
*аскорбин ышылы
*фолий ышылы
*+пангам ышылы
*+параминобензой ышылы
#250
*!РАЦИОНЫНА Д ВИТАМИНІНІ ОСЫМША МЛШЕРІН ОСУ АЖЕТ
*оамды таматандыру мекемелеріндегі жмысшылара
*+жерасты жмысымен айналысатын жмысшылара
*ауылшаруашылыындаы жмысшылара
*+су астындаы жмысшылара
*рылысшылара
*спортшылара
#251
*!А ВИТАМИНІНІ НЕГІЗГІ КЗІ БОЛЫП ТАБЫЛАТЫН АЗЫ-ТЛІКТЕР
*нан жне нан-блке німдері
*+жануар бауыры жне балы
*+жаз мезгіліндегі ст
*кондитерлік німдер
*ет жне ет німдері
*макарон німдері
#252
*!КАРОТИННІ НЕГІЗГІ КЗІ БОЛЫП ТАБЫЛАТЫН АЗЫ-ТЛІКТЕР
*+ызана
*+ттті ызыл брыш
*рмебрша
*жасыл алма
*сарымса
*картоп
*+сбіз
*ияр
#253
*!С ВИТАМИНІНІ МЛШЕРІ АСА ЖОАРЫ АЗЫ-ТЛІКТЕР
*нан жне нан німдері
*макарон німдері
*+ара араат
*сімдік майы
*+итмрын
*ет німдері
#254
*!Д ВИТАМИНІНІ МЛШЕРІ АСА ЖОАРЫ АЗЫ-ТЛІКТЕР
*нан жне нан німдері
*макарон німдері
*+малды бауыры
*+треска бауыры
*ккністер
*жемістер
#255
*!ФОЛИЙ ЫШЫЛЫНЫ НЕГІЗГІ ТААМДЫ КЗДЕРІ
*+шпинат жапыраы
*шжы німдері
*аспазды май
*н німдері
*+ажелек
*балы
#256
*!МИНЕРАЛДЫ ЗАТТЕКТЕРДІ НЕГІЗГІ ЫЗМЕТІНЕ ЖАТАДЫ
*май алмасуына атысады
*+су-тз алмасуын реттейді
*каталитикалы белсенділік
*энергетикалы алмасуа атысады
*азадаы жылу алмасуа атысады
*+ан тзілуге жне ан юа атысады
*ішек микрофлорасын алыптандырады
*+ышылды-сілтілі тепе-тедікті стап трады
#257
*!МАКРОЭЛЕМЕНТКЕ ЖАТАДЫ
*мыс
*фтор
*селен
*темір
*+хлор
*+калий
*+кальций
*марганец
#258
*!МИКРОЭЛЕМЕНТКЕ ЖАТАДЫ
*+марганец
*+кобальт
*кальций
*магний
*фосфор
*+темір
*калий
*ккірт
#259
*!АЗЫ-ТЛІКТІ АЙ ВИТАМИНМЕН ФОРТИФИКАЦИЯЛАУ ТИІМДІ БОЛЫП ТАБЫЛАДЫ
+нан пісіру шін олданылатын нды В1, В2, РР витаминімен
*+ышылды ст німдерін С витаминімен
*шыылды ст німдерін А витаминімен
*+таамды майларды А витаминімен
*анттарды В тобы витаминдерімен
*таамды майларды С витаминімен
*стті А, Е витаминдерімен
*нды С, Д витаминдерімен
#260
*!РАМЫНДА МАГНИЙ КП МЛШЕРДЕ КЕЗДЕСЕТІН АЗЫ-ТЛІКТЕР
*+кебек
*брша
*+арпа жармасы
*ет жне ет німдері
*ст жне ст німдері
*балы жне теіз німдері
#261
*!АН ТЗІЛУГЕ АТЫСАТЫН БИОМИКРОЭЛЕМЕНТ
*хлор
*+мыс
*калий
*+темір
*натрий
*фосфор
*кальций
*+кобальт
#262
*!СЙЕК ТЗІЛУІМЕН БАЙЛАНЫСТЫ БИОМИКРОЭЛЕМЕНТ
*йод
*хлор
*ккірт
*натрий
*+марганец
*+стронций
#263
*!БАЛАЛАРДА ЙОД ЖЕТКІЛІКСІЗДІГІ КЕЗІНДЕ БАЙАЛАДЫ
*+аыл-ой дамуыны артта алуы
*теріні гиперпигментациясы
*бауыр жмысыны бзылуы
*+бой суіні тежелуі
*блшы ет лсіздігі
*акселерация
#264
*!АДАМ АЗАСЫНДАЫ ТЕМІРДІ ФИЗИОЛОГИЯЛЫ РЛІ
*+тіндік тынысалуа атысады
*+оттегі алмасуына атысады
*май алмасуына атысады
*кмірсуды ыдыратады
*жасушаны ыдыратады
*майды ыдыратады
2*Тиімді жне йлесімді таматану негіздері*1*62*1*
#265
*!Ересек ебекке жарамды ер адамдар шін «азастан Республикасы халыны ртрлі топтарыны таамды заттектер мен энергияа физиологиялы ажеттілік нормалары», Астана – 2012 ж. бойынша арастырылан ксіби топты саны
*+5
*4
*6
*7
*8
#266
*!Ересек ебекке жарамды йел адамдар шін «азастан Республикасы халыны ртрлі топтарыны таамды заттектер мен энергияа физиологиялы ажеттілік нормалары», Астана – 2012 ж. бойынша арастырылан ксіби топты саны
*+4
*5
*6
*7
*8
#267
*!Ересек ебекке жарамды адамдарды таматануында «азастан Республикасы халыны ртрлі топтарыны таамды заттектер мен энергияа физиологиялы ажеттілік нормалары», Астана – 2012 ж. бойынша арастырылан белок, май, кмірсуды отайлы араатынасы
*1: 0,5: 4
*+1: 1: 4
*1:1:3
*1:2:5
*1:3:7
#268
*!Ересек ебекке жарамды адамдарды таматануында «азастан Республикасы халыны ртрлі топтарыны таамды заттектер мен энергияа физиологиялы ажеттілік нормалары», Астана – 2012 ж. бойынша арастырылан кальций мен магнийді отайлы араатынасы
*+1: 1,5
*1: 1
*1: 2
*1: 4
*1: 5
#269
*!«азастан Республикасы халыны ртрлі топтарыны таамды заттектер мен энергияа физиологиялы ажеттілік нормалары», Астана – 2012 ж. бойынша ересек адамдарды туліктік рационыны жалпы энергетикалы ндылыынан белокты сынылан млшері
*+12-13,5%
*18-20,5%
*25-30%
*40-45%
*5-8,5%
#270
*!«азастан Республикасы халыны ртрлі топтарыны таамды заттектер мен энергияа физиологиялы ажеттілік нормалары», Астана – 2012 ж. бойынша ересек адамдар шін туліктік таам рационында жануар текті белок лесі
*+50-60%
*25-30%
*40-50%
*60-70%
*70-80%
#271
*!«азастан Республикасы халыны ртрлі топтарыны таамды заттектер мен энергияа физиологиялы ажеттілік нормалары», Астана – 2012 ж. бойынша ересек адамдар шін туліктік таам рационында сімдік текті белок лесі
*+25-30%
*40-50%
*50-60%
*60-70%
*70-80%
#272
*!«азастан Республикасы халыны ртрлі топтарыны таамды заттектер мен энергияа физиологиялы ажеттілік нормалары», Астана – 2012 ж. бойынша туліктік рационны жалпы ндылыынан рационда кпаныпаан май ышылдарыны сынылан млшері
*+6-10%
*15-25%
*30-40%
*45-55%
*60-70%
#273
*!«азастан Республикасы халыны ртрлі топтарыны таамды заттектер мен энергияа физиологиялы ажеттілік нормалары», Астана – 2012 ж. бойынша ересек адамдарды туліктік рационыны жалпы энергетикалы ндылыынан майды сынылан млшері
*+15-30%
*12-14%
*56-58%
*60-65%
*70-75%
#274
*!«азастан Республикасы халыны ртрлі топтарыны таамды заттектер мен энергияа физиологиялы ажеттілік нормалары», Астана – 2012 ж. бойынша ересек адамдарды туліктік рационыны жалпы энергетикалы ндылыынан кмірсуды сынылан млшері
*+55-65%
*12-14%
*27-30%
*63-69%
*70-75%
#275
*!Ересек адамны аскорбин ышылына деген туліктік ажеттілігі (мг)
*1-3
*5-10
*20-30
*50-60
*+70-80
#276
*!Ересек дені сау адамны кальцийге деген ажеттілігі райды (мг)
*100
*600
*300
*1500
*+1000
#277
*!Ересек адамны фосфора деген туліктік ажеттілігі (мг)
*100
*800
*300
*1500
*+1200
#278
*!Ересек адамны магнийге деген физиологиялы ажеттілігі (мг)
*1000
*+400
*800
*200
*50
#279
*!Ересек адамны йода деген физиологиялы ажеттілігі(мкг/ту)
*+150
*300
*450
*500
*50
#280
*!Ер адамны темірге деген физиологиялы ажеттілігі (мг)
*5
*30
*18
*25
*+10
#281
*!йел адамны темірге деген физиологиялы ажеттілігі (мг)
*5
*30
*25
*10
*+18
#282
*!жымды таматануды баалауды негізгі дісі
*таматану кнделігін растыру
*+статистикалы
*срау-лшеу
*бюджеттік
*балансты
#283
*!Наты таматануды тере зерттеуде олданылатын діс
*анкеталы
*бюджеттік
*балансты
*+лабораториялы
*24-саатты еске тсіру
#284
*!Халыты таматануын жайма-мзір бойынша зерттеу жргізіледі
*тексерушілер анкета толтыру арылы жргізіледі
*бірнеше жылдар барысында жыл бойына жргізіледі
*+кнделікті толтыратын дастархан мзірі бастапы объект болып табылады
*бір айды есебі негізінде бір адамны бір айда таам німін ттынуын есептеуге болады
*таматы жне биологиялы ндылыыны негізі крсеткішін анытау шін туліктік рациондаы таама кнделікті лабораториялы зерттеу жргізіледі
#285
*!Таматануды леуметтік-экономикалы негіздерін зерттеуді негізгі дістеріні бірі
*срау-лшеу
*+балансты
*анкеталы
*химиялы
*лшеу
#286
*!Жаппай есеп беру материалдары келесі дісте олданылады
*лшеу
*анкеталы
*+балансты
*срау-лшеу
*лабораториялы
#287
*!Халыты наты таматануы жадайына байланысты таматану статусыны трлері
*отайлы, арты
*отайлы, о, теріс
*олайлы, олайсыз
*отайлы, жеткіліксіз
*+млшерлі, арты, жеткіліксіз
#288
*!Таматануды санды сипаттамасын анытайды
*+уаттылыы
*таам абылдау жиілігі
*таам абылдау арасындаы аралы
*макронутриенттермен амтамасыз етілуі
*витаминдер мен минералды заттектерді болуы
#289
*!Халыты наты таматануын зерттеуді негізгі баыттарыны бірі
*бюджеттік
*балансты
*биохимиялы
*индивидуалды
*+леуметтік-гигиеналы
#290
*!Аса кшті ажет ететін халыты наты таматануын зерттеу дісі
*+лшеу
*анкеталы
*бюджеттік
*балансты
*лабораториялы
#291
*!Тері-май абаттарыны алыдыын лшейтін рал
*гемакью
*+калипер
*спирометр
*калориметр
*лактоденсиметр
#292
*!Жанялы немесе жеке таматануды зерттеу дістеріні бірі
*балансты
*бюджеттік
*+анкеталы
*дастархан мзірі бойынша зерттеу
*есеп беру бойынша таматануды зерттеу
#293
*!Бірдей рацион абылдайтын жымдарды йымдастырылан таматануын зерттеу дісі
*балансты
*бюджеттік
*анкеталы
*салма лшеу
*+дастархан мзірі бойынша
#294
*!Халыты таматануын зерттеуде балансты дісті мні
*таматану сипатындаы ауытуларды бекітуге ммкіндік береді
*трындарды кейбір топтарыны таматануыны ерекшелігі жне сипаты туралы мліметтер алуа болады
*+жан басына сол немесе баса тама німіні орташа ттынуын бекітуге ммкіндік береді
*трындарды ртрлі топтарыны мір сру жадайыны динамикасы мен дегейі туралы аиат млімет береді
*дрыс емес таматануымен байланысты ауруларды жою шараларыны тиімділігін анытауа ммкіндік береді
#295
*!Халыты таматануын срау-лшеу дісімен зерттеуде тексеру затыы