Курс студенттеріне арналан 4 страница
*аптасына 3 кн
*жыл бойы кнде
*жарты жылда 25 кннен
*р жыл мезгілінде екі кн
*+р жыл мезгілінде 7-14 кннен
#296
*!Наты таматануды зерттеуде срау-лшеу дісі нтижесіні тиімділігі байланысты
*дрыс емес таматанумен байланысты ауруларды жоюа баытталан шаралар
*жаняларды табысы мен шыысына ыпты есеп жргізуге
*зерттеу жргізу уаытына (таы, тскі, кешкі зерттеулер)
*+зерттелінетін жаняларды санына, дрыс тадалуына
*анкетаа кіретін сратарды дрыстыына
#297
*!Таматануды леуметтік-экономикалы негіздерін зерттеу дістері болып табылады
*анкеталы
*+бюджеттік
*срау-лшеу
*салма лшеу
*химиялы лшеу
#298
*!йымдастырылан жымдаы наты таматануды зерттеуде, нтижелері длірек болуы шін ас мзіріні жаймасын бір жылда зерттеу кндері кем болмауы тиіс
*90-100 кннен
*+72-80 кннен
*30-60 кннен
*14-21 кннен
*4-7 кннен
#299 кннен
*!«Таматану статусы» тсінігі
*денсаулы жадайы
*организмні жалпы жадайы
*+брыны жне наты таматануыны сер етуі
*организмні наты таматануыны крсеткіштері
*таамды заттектерді метоболизміні ерекшеліктері
#300
*!Д витаминіні осымша млшері ажет
*азы-тлік тауарларын сатушылара
*+ана стімен оректенетін балалара
*ебек ауырлыы орташа жмысшылара
*аыл-ой ебегімен айналысатын адамдара
*ауыр жк транспорттарыны жргізушілеріне
#301
*!арт адамдарды таматануында кальцийді ерекше маызы
*+сйекті атаюы шін ажет
*антиспастикалы жне тамыр кеейткіш сер етеді
*ішек жиырылыштыын жне т блінуін баяулатады
*арттар организмінде темірді сіуін ынталандырады
*организмнен су мен натрий хлоридіні шыуын жоарылатады
#302
*!Аыл-ой ебегімен айналысатын адамдарды таматануыны негізгі станымдары
*цитрустарды шектеу
*антты лесін лайту
*таматануды минималді шектеу
*рационда сйытыты лесін лайту
*+рационда липотропты заттарды лайту
#303
*!Балалар рационында жануар текті белоктарды аны жетіспеушілігінде дамитын аурулар
*цинга
*семіздік
*ант диабеті
*+квашиоркор
*алиментарлы дистрофия
#304
*!Белокты кп млшерде тсуі артайан организмге серін тигізеді
*аминоышылдарды тсуін жоарылатады
*организмні жалпы жадайын жасартады
*дене салмаыны артуына алып келеді
*зат алмасуды жасарту
*+атерогенді сер етеді
#305
*!арттарды таматануындаы е олайлы кмірсулар
*глюкоза
*гликоген
*крахмал
*сахароза
*+клетчатка
#306
*!Онкологиялы ауруларды дамуын анытайтын факторлар
*траты физикалы белсенділік
*+арты дене салмаы мен семіздік
*таамды талшытарды траты ттыну
*кальций, мырыш, селенді осымша олдану
*рационда соя жне балы німдеріні арты млшері
#307
*!арт адамдарда остеопорозды алдын-алуды анытайтын факторлар
*гормоналді дисфункция
*белокты шектен тыс ттыну
*дене салмаыны тмен болуы
*ішімдікті шектен тыс абылдау
*+отайлы кн сулесімен емдеу
#308
*!Онкологиялы ауруларды алдын-алуды анытайтын факторлар
*+биофлавоноидтар, изофлавондар, каротиноидтар
*те ысты сусындар мен німдер
*кп циклді ароматты кмірсулар
*за саталатын ет німдері
*жануар текті майлар
#309
*!№3 емдмні масаты (іш атумен сипатталатын созылмалы ішек ауруларында)
*максимальды механикалы, химиялы жне термиялы аялау
*кмірсулар алмасуын алыптастыруа жадай жасау
*ан айналымыны бзылыстарын жасарту
*+ішек ызметіні ызметін алыптастыру
*май алмасуыны бзылыстарын ескерту
#310
*!№4 емдм таайындалатын аурулар
*ант диабеті
*атеросклероз
*жіті пиелонефрит
*асазанны ойы жарасы, гастритті ршуі
*+жіті жне іш кетумен сипатталатын созылмалы ішек ауруларыны ршуінде
#311
*!№5 емдм таайындалатын аурулар
*+бауыр жне т жолдары
*гипертониялы ауру
*туберкулез
*ант диабеті
*семіздік
#312
*!Таматану жеткіліксіздігіні аурулары
*семіздік
*т тас ауруы
*+авитаминоз
*гипертониялы ауру
*сйекті тыыздыы мен рылымыны бзылуы
#313
*!№6 емдм берілетін аурулар
*туберкулез
*+подагра жне зр-ышылды диатез
*жіті пиелонефрит
*созылмалы гепатит
*секреторлы жеткіліксіздігі бар гастрит
#314
*!№7 емдм таайындалатын аурулар
*ішекті секреторлы жеткіліксіздігі бар гастрит
*секреторлы белсенділігі жоары гастрит
*+жіті жне созылмалы пиелонефрит
*т - тас аурулары
*подагра жне зр ышылды диатез
#315
*!Созылмалы нефрит жне бйрек жеткіліксіздігі бар кезінде таам німдерін ас шеберлік деу трі сынылады
*+тзсыз, айнатылан
*маринадталан
*уырылан
*тздалан
*аталан
#316
*!№8 емдм берілетін аурулар
*жіті жрек жеткіліксіздігінде
*жіті бйрек жеткіліксіздігінде
*бауыр циррозында
*+семіздікте
*тубекулезде
#317
*!Арты таматану аурулары
*анемия
*+семіздік
*таамды аллергия
*ішімдікті шектен тыс ттыну
*нутриенттер алмасуыны туа пайда болан бзылыстары
#318
*!Семіздікте олданылатын жеілдетілген емдмдер
*нды
*лимонды
*апельсинді
*макаронды
*+стті - айранды
*+салатты, сзбелі
#319
*!Дене салмаыны индексі бойынша алыпты дене салмаыны крсеткіші
*25-29,9
*30-39,9
*+18,5-24,9
*18,5 тмен
*40 жне одан жоары
#320
*!Дене салмаыны индексі бойынша денені арты салмаыны крсеткіші
*+25-29,9
*30-39,9
*18,5-24,9
*18,5 тмен
*40 жне одан жоары
#321
*!Семіздік кезінде сынылатын німдер
*нта жармасы
*макарон німдері
*+клетчаткаа бай німдер
*майлы жне ащы тздытар
*тбетті жоарылуа арналан дмдеуіштер
#322
*!Дене салмаыны индексі бойынша семіздікті жеіл дрежесіні крсеткіші
*35-39,9
*25-29,9
*18,5-24,9
*+30-34,9
*40 жне одан жоары
#323
*!№13 емдмні таайындалатын аурулар
*семіздік
*+жіті жпалы аурулар
*созылмалы гастрдуоденит
*жрек ан -тамыр жйесіні аурулары
*бауыр жне т жолдарыны аурулары
#324
*!Емдік – профилактикалы таматанудаы рациондар саны
*екі
*трт
*+бес
*жеті
*алты
#325
*!Емдік – профилактикалы таматануды йымдастыруды баылау іске асырылады
*+медициналы ызметкер
*цех бліміні бастыы
*ндіріс жетекшісімен
*ас йіні ызметкері
*аусым бастыы
#326
*!№1емдм таайындалатын аурулар
*атеросклерозда
*бауыр циррозында
*нефротикалы синдромда
*+асазан ойы жарасы, гастритті ршуі
*подагра жне зр - ышылды диатезде
#327
*!Теміртапшылыты анемияны себептері
*тым уалаушылы
*кальцийді кп млшерде тсуі
*жармаларды жеткіліксіз олдананда
*+таамда темірді тапшылыында, ан кетуде
*таам рациоында витаминдерді те кп боланда
2*Тиімді жне йлесімді таматануды негіздері*2*64*1*
#328
*!“Таамды заттектер мен энергияа ажеттілікті физиологиялы нормаларында” арастырылмайтын халы топтары
*ылыми жне медициналы ызметкерлер
*ауылшаруашылы жмысшылары
*тау-кен жмысшылары
*рылысшылар
*+спортсмендер
#329
*!“Таамды заттектер мен энергияа ажеттілікті физиологиялы нормаларында” арастырылмайтын халы топтары
*+науастар
*ересек ерлер мен йелдер
*балалар мен жасспірімдер
*арт жне егде жастаы адамдар
*жкті жне бала емізетін йелдер
#330
*!Ебек етуде жмсалатын энергия шыыны клемін анытайтын фактор
*жасы
*таматану сипаты
*кйзелістік жадай
*оршаан орта жадайы
*+физикалы жмыс клемі
#331
*!Ебек арындылыы бойынша ндіріс жмысшыларыны энергия шыыны толыымен автоматтандырылан кезде жататын тобы
*ебек ауырлыы орташа
*ауыр физикалы ебекпен айналысатындар
*жеіл физикалы ебекпен айналысатындар
*аса ауыр физикалы ебекпен айналысатындар
*+аыл-ой ебегімен айналысатын жмысшылар
#332
*!Таамды заттектерге жне энергияа ажеттілік клемін деуде арастырылатын факторлар
*маманды патологиясы
*ебек ызметіні сипаты
*сырты орта факторларыны сері
*алмасу процестеріні арындылыы
*+жынысы, жас млшері, ебек ызметіні сипаты
#333
*!Ебекке жарамды ересек адамдарды энергияа ажеттілігін анытауда ескеріледі
*мір сру затыы
*рухани дамуды ерекшелігі
*аыл-ойды даму ерекшелігі
*физикалы дамуды ерекшелігі
*+зат алмасуды жасты ерекшелігі
#334
*!Тиімді таматануды бір элементі болып табылады
*реттелінетін энергия шыындары
*реттелінбейтін энергия шыындары
*+негізгі таамды заттектерді йлесімділігі
*негізгі алмасуа жмсалатын энергияны есептеу
*физикалы жктемеге кететін энергияны ескеру
#335
*!йлесімді таматануды негізгі станымдарыны бірі
*рационны энергетикалы ндылыы организмні энергия шыынынан тмен болуы
*+негізгі нутриенттерді адекваттылыы жне йлесімділігі
*витаминдер млшері ажеттіліктен басым болуы керек
*таамда биологиялы белсенді оспалар болуы керек
*таматану тртібін тадау жеке болуы керек
#336
*!Тиімді таматануды негізгі станымдарыны бірі
*рационны энергетикалы ндылыы организмні энергия шыынынан тмен болуы
*+негізгі нутриенттерді адекваттылыы жне йлесімділігі
*витаминдер млшері ажеттіліктен басым болуы керек
*таамда биологиялы белсенді оспалар болуы керек
*таматану тртібін тадау жеке болуы керек
#337
*!Ересек ебекке жарамды адам шін энергия шыыныны %- ы белок, май, кмірсу есебінен телуі керек
*+12-15%; 30-33%; 56-58%
*30-33%; 10-15%; 50-60%
*20-30%; 30-35%; 50-55%
*8-10%; 15-20%; 60-70%
*5-10%; 45-50%; 50-55%
#338
*!Энергиялы ндылыы бойынша 3 реттік таматану кезінде ас лестеріні пайызы
*ертегі ас 20%, тскі ас 40%, кешкі ас 40%
*ертегі ас 25%, тскі ас 45%, кешкі ас 30%
*ертегі ас 25%, тскі ас 35%, кешкі ас 40%
*ертегі ас 30%, тскі ас 20%, кешкі ас 50%
*+ертегі ас 30%, тскі ас 45%, кешкі ас 25%
#339
*!Организмні энергия шыынын анытау дісі
*анкеталы
*балансты
*бюджеттік
*срау-лшеу
*+кестелік-хронометражды
#340
*!Жаа туан нресте мен мектеп жасына дейінгі балаларда белокты-энергетикалы жеткіліксіздігі крінісі келесі формаларда крінеді
*семіздік
*ант диабеті
*атеросклероз
*+квашиоркор
*зр-тас ауруы
#341
*!Алиментарлы дистрофияны кріністері
*иммунитетті ктерілуі
*дене салмаыны артуы
*гипервитаминозды жадай
*+дене салмаыны тмендеуі (ждеу)
*жмыса абілеттілікті жоарылауы
#342
*!Энергия шыыны дегейі орташа адам шін кмірсуды (гр) туліктік ажеттілігі
*50-60
*70-100
*150-200
*200-300
*+300-400
#343
*!Энергия шыыны дегейі орташа адам шін майларды (гр) туліктік ажеттілігі
*50-60
*+70-100
*150-200
*200-300
*300-400
#344
*!Энергия шыыны орташа дегейде адамдар шін белокты отайлы туліктік ажеттілігі (г/ кг дене салмаы)
*0,5-0,7
*+0,8-1,2
*1,2-1,5
*1,5-2,0
*2,0-2,5
#345
*!Туліктік рационда холестеринні отайлы тсу дегейі (мг)
*50
*100
*150
*+300
*600
#346
*!Рационда арапайым кмірсуларды млшері (%)
*+20%
*50%
*30%
*70%
*80%
#347
*!Халыты наты таматануын зерттеуді негізгі баыттары
*+леуметтік-гигиеналы жне леуметтік-экономикалы
*зертханалы жне биохимиялы
*жеке жне топты
*балансты жне бюджеттік
*аржылы-экономикалы
#348
*!Таматануды леуметтік-экономикалы негіздерін зерттеуді негізгі дістеріні бірі
*хронометражды жне есептеу
*+балансты жне бюджеттік
*химиялы жне физикалы
*анкеталы жне салма лшеу
*зертханалы
#349
*!йымдастырылан жымны таматануын есеп беру арылы зерттеу дістеріне
*+дастархан мзірі жне есеп беру
*анкеталы жне салма лшеу
*срау жне хронометражды
*зертханалы жне есеп беру
*физикалы жне химиялы
#350
*!Халыты наты таматануы жадайына байланысты таматану статусыны трлері
*+отайлы, арты, жеткіліксіз
*жеткілікті, жеткіліксіз, арты
*толынды, нсыз, арты
*идеальды, жоары, тмен
*олайлы, олайсыз
#351
*!Таматануды санды сипаттамасын анытайды
*+уаттылыы
*таам абылдау жиілігі
*таам абылдау арасындаы аралы
*макронутриенттермен амтамасыз етілуі
*витаминдер мен минералды заттектерді болуы
#352
*!Таматануды сапалы сипаттамасын анытайды
*энергия шыыныны таам уаттылыына сйкестігі
*негізгі таамды заттектерді ара – атынасы
*минералды заттектерді йлесімділігі
*+дастархан мзіріні алуан болуы
*витаминдерді йлесімділігі
#353
*!Аса кшті ажет етуімен ерекшеленетін халыты наты таматануын зерттеу дісі
*+лшеу
*анкеталы
*бюджеттік
*балансты
*лабораториялы
#354
*!Халыты наты таматануын зерттеуде кп кшті талап ететін діс
*жайма- мзір
*лабораториялы
*бюджеттік
*срау
*+лшеу
#355
*!Халыты таматануын зерттеуде срау - лшеу дісі жргізіледі
*+кнделікті абылданан таам німдерін срау арылы тіркеп, шыынды лшеу арылы баылау
* тікелей таам німдерін,оны алдыын жне желінбеген таамды лшеу арылы
* арнайы дайындалан зерттеушілермен анкета толтырады;
*туліктік рационды зертханалы тексеру жргізу арылы
*жыл бойы сауалнама жргізу
#356
*!Халыты таматануын бюджеттік діспен зерттеуді ерекшелігі сипатталады
*+бірнеше жыл, жыл бойы абылдаан таам німдеріні згеруіне байланысты
*ртрлі халы топтарыны таматану ерекшелігі мен сипаты туралы мліметтер алумен
*тиімсіз таматануа байланысты дамыан ауруларды жоюа арналан шараны тиімділігін анытауа
*жеке адам басына орташа азы - тлікті абылдауын анытауа
*таматану сипатыны згеруін анытауа
#357
*!Наты таматануды зерттеуде срау-лшеу дісі нтижесіні тиімділігі байланысты
*дрыс емес таматанумен байланысты ауруларды жоюа баытталан шаралар
*жаняларды табысы мен шыысына ыпты есеп жргізуге
*зерттеу жргізу уаытына (таы, тскі, кешкі зерттеулер)
*+зерттелінетін жаняларды санына, дрыс тадалуына
*анкетаа кіретін сратарды дрыстыына
#358
*!Халыты таматануын жайма-мзір бойынша зерттеу жргізіледі
*тексерушілер анкета толтыру арылы жргізіледі
*бірнеше жылдар барысында жыл бойына жргізіледі
*+кнделікті толтыратын дастархан мзірі бастапы объект болып табылады
*бір айды есебі негізінде бір адамны бір айда таам німін ттынуын есептеуге болады
*таамды жне биологиялы ндылыыны негізі крсеткішін анытау шін туліктік рациондаы таама кнделікті лабораториялы зерттеу жргізіледі
#359
*!Азы – тлікті ттыну орын есептеу жолдары
*зерттелген жаняларды барлы баптар бойынша кірісі мен шыысыны орташа крсеткіші
*+німдерді кіріс млшерінен шыан шыынны млшерін алып тастау
*азы - тлік тауарларыны импорты жне кіріс клеміні осындысы
*ндірген азы тліктерді з ара осындысы жне азытар оры
*шыынданан таам німдеріні орташа млшері
#360
*!Таматануды балансты діс бойынша, азы - тлікті кірісі, осындылар есебінен
*+жануар жне сімдік текті таам німдеріні ндірілу крсеткішіне
*ішкі ауыл шаруашылы ажеттілікке кеткен шыына
*ндіру кезіндегі жо болан шыына
*техникалы масаттаы шыына
*экспорт
#361
*Халыты таматануын зерттеуді балансты дісі бойынша, азы - тлікті шыысын есептегенде, ескеріледі
*+ішкі ауыл шаруашылы ажеттілігіне кеткен таам німдері
*ауыл шаруашылы даылдарды ндірісіне
*ет-ст таамдарыны ндірісіне
*таам німдеріні импорттына
*німдерді орына
#362
*! Жайма – мзірді статистикалы деу дісінде жыл бойы таматануа сипаттама беру жайма - мзірді жинау жне деуден трады
*+жыл бойы р айды 6 кнін 4 кн зіліспен (72 жайма –мзір)
*кн ара барлы мерзім ішінде (45 жайма -мзір)
*кнде бір ай бойы (30 жайма-мзір)
* екі ай зіліспен р 10 кн сайын
*апталы екі апталы зіліспен
#363
*!Жайма – мзірді статистикалы деу дісінде маусымды таматануа сипаттама беру жайма -мзірді жинау жне деуден трады
*жыл бойы р айды 6 кніне 4 кн зіліспен
*+кн ара барлы мерзім ішінде (45 жайма -мзір)
*кнде бір ай бойы (30 жайма - мзір)
*ай сайын жарты жыл зіліспен
*1 апталы 1 ай зіліспен
#364
*!Жайма – мзірді статистикалы деу дісінде айлы таматануа сипаттама беру материалды деуден трады
*жылына 72 жайма - мзір
*барлы мерзім бойы 45 жайма – мзір
*+кнде бір ай бойы (30 жайма -мзір)
* екі ай зіліспен р 10 кн сайын
*апталы 2 апталы зіліспен
#365
*!Халыты р трлі топтарыны таматану рациондарыны наты рамы туралы толы млімет алу келесі діспен іске асырылады
*+лабораториялы
*срау-лшеу
*жайма - мзір
*анкеталы
*салматы
#366
*!арт жне егде тартан адамдарды таматануыны негізгі станымдары болып табылады
*цитрусты німдерді шектеу
*крделі кмірсуларды шектеу
*таматануды минималді шектеу
*рационда сйытыты лесін лайту
*+рационды табии склероза арсы заттармен байыту
*энергияны тез сіетін кзі ретінде ант лесін лайту
#367
*!арт жне егде тартан адамдарды таматануында кмірсуларды дегейін тмендетуді себебі
*+ішекті микрофлорасына олайсыз сер етеді
*витаминдерді кп шыынын талап етеді
*ферменттерді белсенділігіні тмендеуі
*организмге аллергенді серіні крінуі
*тбет реттелуіне сер етеді
#368
*!С витамині арт адамдара аса ажет зат ретінде арастырылуы байланысты
*сйектерді атаюына сер етеді
*минералды заттектерді алмасуын реттейді
*шаш жне тырнаты жадайын жасартады
*белок алмасуын алпына келтіруге ммкіндік береді
*+организмні реактивтілігін жоарылатады жне ораныс механизмін атайтады
#369
*!арттарды таматануындаы магнийді ролі неде
*ан тзілуін ынталандырады
*жрек жиырылыштыын кшейтеді
*шаш жне тырнаты жадайын жасартады
*+антиспастикалы жне тамыр кеейткіш сер етеді
*организмнен су мен натрий хлоридіні шыуын жоарылатады
#370
*!арт жне егде тартан жаста организмні энергияа ажеттілігіні тмендеуі байланысты
*гормондарды ндірілу дегейін тмендетумен
*организмде таамды заттектерді тез ыдырауымен
*негізгі алмасуа кететін энергияны жоарылауымен
*+алмасу процестері интенсивтігіні тмендеуіне байланысты
*организменен токсикалы заттарды шыарылуы интенсивтілігіні тмендеуімен
#371
*!«Таматану статусы» тсінігі
*денсаулы жадайы
*организмні жалпы жадайы
*+брыны жне наты таматануыны сер етуі
*организмні наты таматануыны крсеткіштері
*таамды заттектерді метоболизміні ерекшеліктері
#372
*!Жктілікті шінші триместрінде фолий ышылыны жетіспеушілігі рыта дамуына келуі ммкін