Коаксиалды кабель категориялары

Кіріспе

Кабель (голл. kabel – канат, сым аран), электрлік– сырты ораыш аптамамен апталан, бір не бірнеше ошауланан ткізгіштерден (ток ткізетін талсымдардан) тратын ткізгіш. Кабель электр энергиясын жне сигналдарды ашытыа жеткізу шін пайдаланылады. Кабель арналу масатына орай кш кабелі (электр энергиясын тасымалдайтын), байланыс кабелі (сигналдарды тасымалдайтын), радиожиіліктік кабель (жоары жиіліктік) болып блінеді. кабельді ралымы оны тарту (су жне жер астында, ауада, зиянды ортада, т.б.) жне пайдалану ерекшеліктеріне арай р трлі болып жасалады. Мысалы, Атлант мхиты арылы Еуропа мен Солтстік Америка арасындаы алашы кабельді байланыс – кшейткіштері бар монтаждалан герметикалы коаксилді кабель жрдемімен жзеге асырылды (ызндыы 4000 км). Кш кабелі талсымдарыны клдене имасы тасымалданатын электр уатыны шамасына сйкес 10 – 150 мм2 болады. Кез келген кабельге тн орта элементтер: ток ткізетін талсымдар, ошаулама жне сыртын аптайтын аптама. Ток ткізетін талсымдар алюминийден немесе мыстан жасалады. Пайдалану масатына орай кабель бір сымды немесе кп сымды болады. Кабель ошауламасы диэлектрик материалдардан жасалады, олар ток ткізетін талсымдарды бір-бірінен жне аптамадан бліп трады. Кп талсымды кабельге жмыр пішін беру шін арнаулы рсаулы ошауламамен (1-суретте) апталады. кабельді цилиндр формалы аптамасы ошауланан ток ткізетін талсымдарды ылал мен химиялы заттар серінен орайды

 

детте, орасын не алюминийден жасалынан аптама олданылады. Пластмасса ошауламасы бар кабельдерді аптамасы р трлі поливинилхлоридтерден, ал резина ошауламасы бар кабельде – резинадан жасалады. аптаманы мех. заымнан, тоттанудан орау шін орауыш жамылымен (бронмен) орайды. Бронды абат ретінде алыд. 0,3 – 0,8 мм болат лента пайдаланылады. Кабель керу кшіні серіне шыдау шін сыртына диам. 1,4 – 6 мм мырышталан болат сым оралады. Жоары кернеулі кш кабелі тармаыны ортасы уыс болады, ол арнайы минералды маймен толтырылады (2-сурет). Жоары ысымды Кабельді ошауланан тарматары 15 – 20 ат. ысымдаы маймен толтырылан болат быра орналастырылады. азастанда кабель німдерін жасаумен “азэнергокабель” акционерлік оамы шылданады (1999). Оны ндірістік уаты жылына АВВГ, ВВГ кштік кабельін ндіру – 850 км; АКВВГ, КВВГ балымалы кабельін ндіру – 600 км; АПВ, АППВ ондырылау кабельін ндіру – 2800 км; А, АС жалааш сым ндіру – 500 тн; МФ, МТ-2 троллей сымын ндіру – 200 тн.

 

 

Коаксиалды кабель (лат те - бірлесіп жне осі - коаксиалды болып табылатын осі;.. Аылшын коаксиалды жылы ауызекі Коаксиалды) - орталы ткізгіш жне экранда коаксиалды йымдастырды жне ошаулаыш материал немесе уе соылары блінген тратын электр кабелі. Ол радиожиілік электр сигналдарын беру шін пайдаланылады. Ол (нормаланан материалдар электромагниттік параметрлерін имасы нысаны, клемдерi мен ны) тікелей аымдаы жне тмен жиілікті сигналдар имасы бойлы осі баытында нерлым біркелкі болып беру шін пайдаланылуы тиіс аланымыз сым айырмашылыы жне электр ткізгіштер жне ошаулау шін жасы материалдарды пайдалану. Ол ойлап жне британды физик Оливер Heaviside 1880 жылы патенттелген

 

Thinnet кабелі RG-58 ретінде танымал болан, мліметтерді танымалдауды физикалы трінде кеінен олданылады.Желілер осымша рылы срамайды жне те арапайым, рі арзан. (Thin Ethernet) жа коаксиалды кабелі алы кабельге араанда апаратты ыса ашытыа ана жібере алады.Біра жа кабельмен осылу шін СР-50 типтегі BNC разъем стандарттары олданылады жне ол барлы ЛВС офистара стандарт болып табылады. Тменде сипатталатын Ethernet 10Base2 технологиясында да олданылады.
алы коаксиалды кабель (Thick Ethernet) кедергілерге арсылыы те жоары, механикалы сапалы, біра кабельді орнату кезінде ЛВС-ке осылу шін арнайы ажеттіліктерді талап етеді.Ол жа кабельмен салыстыранда біршама ымбат,жне майыса емес. Тменде сипатталатын Ethernet 10Base5 технологиясында олданылады..ARCNet желісі детте RG-62 А/U кабелін олданады

Коаксиалды кабель рылысы

1 – ішкі ткізгіш

2 - ошаулау (атты полиэтилен)

3 - сырты ткізгіш (экран)

4 – Сырты абыша (жеіл-тратанды полиэтилен)

 

 

Коаксиалды кабель мыналардан трады: (. Суретті араыз)

«Теледидар» коаксиалды кабель трі RG-59 теледидара антеннаны осылу шін пайдаланылады

 

4 (а) - жеіл-тратанды абыы (ошаулау жне сырты серлерден орау шін пайдаланылады), полиэтилен, поливинилхлорид, Helix PTFE таспа немесе баса ошаулаыш материал (УК кн суле яни, тзімді);

3 (B) - бл косы трінде сырты ткізгіш (экран), фольга апталан фильм алюминий абаты, жне оларды комбинациялары, жне гофрленген ттік, спиральды жне мыс, алюминий орытпасынан немесе мыс баса да металл жолатар ;.

2 (C) - атты (полиэтилен, полиэтилен кбік, атты тефлон, PTFE таспа жне ТП) немесе poluvozdushnogo (быр, шайбалар жне О kordelno-бухталарда) диэлектрик толтыру трінде жасалан ошаулау, траты зара орналасуы амтамасыз етеді (туралау ) ішкі жне сырты ткізгіштер;

1 (D) - бір тзу сызыпен (крсетілгендей), немесе сым спираль свите, аран сымдар, ттік, мыс, мыс орытпасынан, алюминий орытпасынан, мыс-жалатылан болат, алюминий мыспен, кміс жалатылан мыс жне ТП тарлыыны ретінде ішкі ткігіші тамаша коаксиалды кабель екі сым осьтеріні сйкестік арасында, электромагниттік ріс екі компоненттері толы ткізгіштері арасындаы кеістікте (диэлектрлік ошаулау) шоырланан жне электромагниттік сулелену энергиясын жоалту жояды жне сырты электромагниттік кедергілерден кабелін орайды, ол кабель шегінен тыс олданылмайды. Наты кабельдер тамаша геометрия ауыту салдарынан кедергіге шыарындылар тыс шыысын жне сезімталдыы шектеледі. Барлы пайдалы сигнал ішкі жолсерігі арылы беріледі.

 

 

 

Пайда болу тарихы

1855 - Уильям Томсон коаксиалды кабельді арайды жне зындыыны бірлігіне сыйымдылы формуласын алуа.

1880 - Oliver Heaviside коаксиалды кабель бойынша британды патенттік біратар 1407 алады.

1884 - Siemens & Хальске компаниясы Германияда коаксиалды кабельді патенттелген (патент нмірі 28978, Наурыз 27, 1884)

1894 - Никола Тесла токтары (патент нмірі 514167) айнымалы шін электр ткiзгiшiн патенттелген.

1929 - Ллойд Espenshid (. Аылшын Ллойд Espenschied) жне Герман Effel AT & T бастап Bell Telephone Laboratories алашы заманауи коаксиалды кабельді патенттелген.

1936 - AT & T Филадельфия жне Нью-Йорк арасындаы коаксиалды кабель желісі бойынша тжірибелік теледидар беруді, салды.

1936 - Лейпциг Берлин Олимпиада ойындары коаксиалды кабель арылы алашы телевизиялы.

1936 - Лондон жне Бирмингем пошталы ызметі (азір Б.Т. оам) арасындаы кабель 40 телефон нмірлерін ойды.

1941 - AT & Т. АШ L1 жйесінде алашы коммерциялы пайдалану Миннеаполис (Миннесота) жне Стивенс Point (WI) арасындаы Телеарнаны жне 480 телефон нмірлерін іске осылды.

1956 - алашы трансатлантикалы коаксиалды желісін, ТАТ-1 аланды.

 

Олданылу аясы

Коаксиалды кабель негізгі масаты - техниканы р трлі салаларда жоары жиілікті сигналдарды беру:

· Байланыс жйесі;

· Эфирге желілері;

· Компьютерлік желілер;

· Антенна-фидерлік жйесі;

· Автоматтандыру жне баса да ндірістік жне ылыми-зерттеу технологиялы жйелер;

· ашытан басару жйесі, лшеу жне баылау;

· Дабыл жне автоматика жйелері;

· Баылау жне адаалау объективті жйесі;

· Мобильді объектілерді (жне т.б. кемелерін, уе кемелерін,) р трлі электронды рылыларды байланыс арнасы;

· Электронды жабдытарды блігі ретінде vnutriblochnye жне интерконнект байланыс;

· йде жне уесой технологиясы сілтемелер;

· скери техника мен арнайы масаттаы баса баыттары.

· Сондай-а, канализация сигнал, кабель зындыы баса масаттар шін пайдалануа болады:

· Кабельді кешіктіру желісі;

· Ширек толын трансформаторлар;

· Balun жне сйкес келетін рылылар;

· Сзгілер жне импульстік Shapers.

Онда коаксиалды тмен жиілікті сигналдарды беру шін кабель (бл жадайда, КТ экран ретінде ызмет етеді) жне жоары кернеу DC. Мндай кабелі тн кедергісі стандартталан емес.

Кабельді р типіні з артышылытары мен кемшіліктері болады, сондытан кабель типін тадауда шешілетін мселені ерекшеліктерімен оса наты желіні ерекшеліктерін, сонымен атар олданылатын топологияны да есепке алу керек. азіргі уакытта 1995 жылы абылданан жне барлы брыны фирмалы стандарттарды алмастыран кабельдегі ЕІА/ТІА 568 (Commercіаl Building Telecommunications Cabling Standard) стандарт жмыс істейді.

Оралан жптар негізіндегі кабельдер. Оралган жптар негізіндегі кабель дегеніміз - изоляцияланан мыс сымдарды бір диэлектрлік (пластикалы) жамылымен оралан бірнеше жптары. Ол тсеу шін иілгіш жне олайлы болып келеді. детте, кабельге екі оралан жп 100 Мбит/с-а дейінгі жылдамдытарда апаратты тасымалдау шін олданылады жне тасымалдау жылдамдыыи 1000 Мбит/с-а дейін арттыру жмыстары жргізіледі. Сымдарды оралан жптар негізінде кабельдері экрандалан (shielded twisted pair, STP) жне экрандалмаан (unshielded twisted pair, UTP) болып блінеді.

Экрандалан оралан жп STP жайында айтар болсак, райсысы кабельді шаылысуыны азаюы ммкін, сырты электромагнитті кедергілерден ораныс шін жне сымдар жптарыны бір-біріне (иылысан нысаналар) зара серлеріні кемуі шін экранны металды орандарына орналастырылады. Экрандалан оралан жп экрандалмааннан едуір ымбат, ал оны олдану кезінде арнайы экрандалан ажыратыштарды олдану керек. ЕІА/ТІА 568 стандартына сай экрандалан оралан жпты STP толынды кедергісі стандарты бойынша 150 Ом± 15% болуы керек. Сонымен атар, экрандалан оралан жпты толынды кедергісі 100 Ом, біра мндай жадай те сирек болады.

Экрандалмаан оралан жпты сырткы электр магниттік кедергілерден оранысыны аздыымен, сонымен атар тыдауды оранысы аздыымен сипатталады. Тасымалданатын апаратты тартып алу байланысты дісті кмегімен, сонымен атар кабель шыаратын электр магниттік рісті радиолы трде тартып алуына келтірілетін байланыссыз діс кмегімен де болуы ммкін. Экрандалмаан оралан жпты негізгі артышылытары - кабель сандарындаы ажыраыштарды делуіні жеілдігі, сонымен атар кабельді баса трлерімен салыстырандаы кез келген заымдалуларды жндеуді жеілдігі. алан барлы сипаттамалары баса кабельдерден де нашар. Мысалы, тасымалдауларды берілген жылдамдыы кезінде сигналды шуі коаксиалды кабельдерге араанда жоары. Егер аз кедергіден оранысты есепке алса, онда оралан жп негізгі байланыс жолыны едуір аз (детте 100 м шегінде) екендігі тсінікті болады.

 

Коаксиалды кабель категориялары

ЕІА/ТІА 568 стандартына сай экрандалмаан оралан жп (UTP) негізгі кабель 7 категорияа блінеді:

1-категориялы кабель - бл мліметтерді емес, тек ана гімені тасымалдауа арналан кдімгі телефонды кабель (оралмаан сымдар жбы). Кабельдерді берілген тріні параметрлері те кп (толынды кедергі, ткізу жолаы, иылысан нысана).

2-категориялы кабель - бл жиілік жолаы 1 МГ ке дейінгі мліметтерді тасымалдау шін арналан оралан жптардан жасалан кабель. Кабель иылысан нысана дегейіне тестіленбейді. азіргі кезде те сирек олданылады.

3-категориялы кабель - бл жиілік жолаы 16 МГ ке дейінгі мліметтерді тасымалдау шін арналан кабель, ол бір метр зындыа 9 орамды сандардан тратын оралан жптан рылады. Кабель барлы параметрлерге тестіленеді жне оны толынды кедергісі 100 Ом болады. Бл - жергілікті желілер шін стандартпен нсаланан кабельдерді те жеіл трі.

4-категориялы кабель - бл жиілік жолаы 20 МГц ке дейінгі мліметтерді тасымалдау шін арналан кабель. 3-категориядан айырмашылыы аз боландытан, сирек олданылады. 4-категориялы кабель барлы параметрге тестіленеді жне оны толынды кедергісі 100 Ом болады. Кабель желілердегі жмыс шін ІЕЕЕ 802.5 стандарты бойынша деледі.

5-категориялы кабель - азіргі кездегі жиілік жолаы 100 МГц-ке дейінгі мліметтерді тасымалдауа есептелген е млтіксіз кабель. Бір метр зындыа кем емес оралан жптан трады (бір пта 8 орамнан). Кабель барлы параметрге тестіленеді жне оны толынды кедергісі 100 Ом. Оны Fast Ethernet жне FDDI типті жоары жылдамдыты желілерде олдану сынылады

6-категориялы кабель - бл жиілік жолаы 200 МГц-ке дейінгі мліметтерді тасымалдау шін арналан кабельді трі.

7-категориялы кабель - бл жиілік жолаы 600 МГц ке дейінгі мліметтерді тасымалдау шін арналан кабельді трі.